Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 NİSAN 2012 PAZARTESİ A2 ANKARA Kültür Sanat Ve Perde... Eren AYSAN aysaneren@hotmail.com Muhafazakâr Sanat mı, Muhafazakârların Sanatı mı? umhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Prof. Dr. MustaC fa İsen’in Zaman gazetesinde Nuriye Akman’la yaptığı söyleşide, “muhafazakâr sanat” düşüncesini dillendirmesiyle yeni bir tartışmanın fitili ateşlendi. Aslında son on yılı aşkın zamandır muhafazakâr çevrelerin özellikle edebiyat alanındaki çıkışlarını yadsımamak gerekiyor. Yayınlarında kısmi de olsa, Batı edebiyatıyla alışveriş kurmaya çalışıyor, gündemi takip ediyor, en önemlisi de yapıtlarında yavaş yavaş gizli taklitçilikten uzaklaşıyorlar. Belki de İsen’in, “Muhafazakâr kesimin nasıl bir demokrasi anlayışı varsa, muhafazakâr demokrasi diye bir şeyden bahsedebiliyorsak, o zaman ‘muhafazakâr estetik’ ve ‘muhafazakâr sanat’ diye bir şeyden de bahsetmek, bunun normlarını ve yapısını oluşturmak gibi bir yükümlülük içindeyiz” sözleri bir anlamda bu planlamanın bir parçası. Ancak ülkemizde sanatın genel olarak “sol eğilimli” sanatçılar tarafından üretilmesi ve tüketilmesi eklenince ortada büyük bir boşluk doğuyor. (Bu son cümleyi edebi bir yarıştırma yapmak adına yazmadığımı özellikle belirtmem gerekiyor.) Bununla birlikte, genel olarak bakıldığında, muhafazakâr çevrelerin ürettiği sanatın sorunları var. Birincisi Batı kültürünün temel taşlarına karşı, ne kadar önyargılarından kurtulmaya çalışsalar da son derece mesafeliler. Unutulmamalı ki bir zamanlar Demokrat Parti milletvekili adayı olan Türk şiirinin büyük ustası Ahmet Muhip Dıranas’ın beslendiği kaynakların başında Batı şiiri vardı. Keza Necip Fazıl’ın etkili bir şair olmasının ardında da özellikle Fransız şiirinin izlerini bulmak mümkün... İkincisi, sanatsal üretimleri gelenek karşısında son derece “çaresiz”. Bir sanatçı adayı için gelenek hem tehlike hem de özellik barındırır. Üretim açısından sahip çıkılması gereken bir olgu olduğu kadar; aşılması gereken bir durumdur da... Bugün geleneğe bağlı kalmak adına Fuzuli ya da Nedim gibi şiir yazmak ne kadar gülünç görünüyorsa, aynı zamanda bir Behçet Necatigil ya da Melih Cevdet gibi yazmak da o kadar anlamsızdır. Böylesi bir hesaplaşma yapılmadığı için, yapıtları bugünkü çağı ve duyarlılığını yansıtmıyor. Ayrıca bir eserin özgün olabilmesi için neredeyse bugünü aşan bir estetik özelliğe sahip olması gerektiği de unutulmamalı... Bir de, yalnızca yerel, folklorik estetik ve motifleri yüksek estetik anlayış olarak sunma eğilimi içindeler. Oysa bir böylesi bir yerellikten yola çıkılarak “yeni bir söz” söylenmediği müddetçe, çok arzu ettikleri bir senteze gidilmesine, evrensele ulaşılmasına da imkan yok. Dolayısıyla İsen’in “muhafazâkar sanat”tan beklentisinin boşa çıkacağı aşikâr. Kaldı ki “sanat muhafazâkar olur mu?” sorusunu sormayacağım bile... OKURKEN Türey KÖSE tureykose.blogspot.com tureykose@cumhuriyet.com.tr Bilkent Tiyatrosu’nda ‘Batı Rıhtımı’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü öğrencilerinden oluşan Bilkent Tiyatrosu, Fransız oyun yazarı ve yönetmeni BernardMarie Koltès’in “Batı Rıhtımı” adlı oyununu Bilkent Tiyatro Salonu’nda Ankaralı tiyatroseverlerle buluşturuyor. Oyunun ilk gösterimi bugün 20.00’de. Oyun 4 ve 8 Mayıs’ta, yine saat 20.00’de tekrar edilecek. Daha önce Devlet Tiyatroları’nda ve İstanbul’daki pek çok özel tiyatroda görev yapan Işıl Kasapoğlu’nun yönetti¦ Manhattan Ankara’da Ecatar’s Express 55 konseri 22.00’de ücretsiz. ¦ If Performance Hall’da Ege Kayacan standup gösterisi 21.00’de, ücretsiz. ¦ Saklıkent’te Dark Tranquillity konseri 19.00’da başlayacak. 52 78 TL arasında. ¦ Telwe Performance Hall ’de 19.00’da Gazi Üniversitesi Fotoğrafçılık Klubü karaoke partisi var. 15 TL. ¦ Nefes Bar’da 21.00’de Hakan Vreskala gençlerle buluşacak. 15 TL. ¦ Club Escape’de DJ Tuna Özdemir ve DJ Alperen Öztürk’le birlikte “Stars Night” partisi 22.00’de başlayacak. Bir içki dahil 20 TL. ‘Kennedy’li Bir Skandalın ‘Roman’ Hali merikalı yazar Joyce Carol Oates, Edward A Kennedy’yi başkan adaylığından eden ve “Chappaquiddick skandalı” olarak anılan olayı Kara Su adıyla romanlaştırmış. Kara Su; genç bir kadının “muktedir” bir siyasetçiyle tanışması, onun tarafından “seçilmenin” büyüsüne kapılması ve aynı gün adamın kullandığı arabayla bir göle uçarak ölümünün hikâyesi... Oates 1969 yılında yaşanan “gerçek” olayı, üzerinden 33 yıl geçtikten sonra, 1992 yılında yeniden kurgulamış. Hayatı romana çevirirken, kadının “gözünden” ve “kara su”yun dibinden bildiriyor... Önce artık tarihe mal olmuş “gerçeği” anımsayalım: Edward Kennedy aday olması beklenen 1972 başkanlık seçimleri öncesinde, 1969 yılında, Mary Jo Kopechne adlı genç bir kadınla gece geç saatte ve büyük olasılıkla sarhoş olarak Chappaquiddick adasındaki bir partiden ayrılır ve kısa bir süre sonra arabası bir köprüden uçarak küçük bir göle düşer. Kennedy kurtulur, genç kadın ölür. Bu kazadan sonra Kennedy’nin hemen polisi aramaması, sarhoş araba kullandığı savları tartışmalara yol açar. Kardeşlerinin suikast sonucu öldürülmesi nedeniyle başkan adayı olmasına kesin gözüyle bakılmasına karşın, bu olay üzerine Kennedy adaylıktan çekilmek zorunda kalır. 2009 yılında 77 yaşındayken kansere yenik düşerek yaşamını yitirir... Gelelim bu gerçeğin roman haline... Romandaki genç kadının adı Kelly Kelleher... Erkeğin adı yok. Sadece unvanıyla anılıyor: Senatör. Bu adsızlık güçsüzlüğünden değil, tersine “gücünden”. Genç kadın bir 4 Temmuz günü bir partide tanıştırıldığı Senatör’den etkilenir, “Senatör onu seçmiştir”, partiden beraber ayrılırlar, Senatör’ün kullandığı araç göle uçar... Senatör kurtulur, Kelly Kelleher “kara su”da boğularak ölür. Oates, yaşanmış bir olayı yeniden kurgularken; genç kadının “kara suyun” altındaki inlemelerini, yalvarışlarını, son çığlıklarını, son sözlerini duyuruyor. 1969’da kimselere duyuramadığı: “Ölecek miyim?...Bu şekilde?” “Öyle bir kız değildi, işte o kadar. Yani yeni tanışmış iki kişiydiler ki bu, iki yabancı olmaya çok yakındır. İnsan böyle boğulmayı kendi seçmez, böyle ölmeyi, batan bir arabada bir yabancıyla kısılıp kalarak.” Kısacık bir hikâyeye bu kadar büyük, bu kadar kesin, bu kadar kara bir son ne büyük haksızlık, ne büyük trajedi... Yazar, genç kadının kısa yaşamöyküsünü gelgitlerle, suyun altındaki son anlarıyla birlikte anlatıyor. Genç kadının boğulmadan önceki son çırpınışları, Senatör kendini kurtarırken ayakkabılarına yapışması, itilmesi, ciğerleri “kara su”yla dolarken Senatör’ün dönüp kendisini kurtarmasını beklemesi, umutlaumutsuzca seslenişi... Fakat bu hikâyeyi Kelly Kelleher anlatamaz bize, Oates anlatır. Oates, sonunu bildiğimiz bu trajik olayı genç kadının ağzından aktarırken; an be an o karabasanı duyumsatıyor, yaşatıyor. Yazar, romanını “Kelly’lere” adamış. Kennedy ailesinin üzerindeki “lanet” üstüne çok şey söylendi, yazıldı. Bu kitap da bu “lanet”in bir başka yüzü belki. Kara Su; “suyun altından” şefkatle, acıyla, duygudaşlıkla yazılmış bir metin... Şiirsel, dokunaklı bir trajedi, kara bir çığlık... Oates bu romanıyla yaşanmış bir olaya yıllar sonra bir kez daha bakıyor ve onu mağdurun gözünden, sesinden “yeniden” yazıyor... Kara Su, Joyce Carol Oates, Can Yayınları, 140 sayfa. ği oyun için yazarı Koltès, “Batı Rıhtımı, sonsuz bir savunma, saldırı ve kaçma oyunudur” diyor. Oyun Yiğit Bener tarafından Türkçeye uyarlandı. Dramaturjisini Özcan Özer’in yaptığı oyunun dekor ve kostüm tasarımı Hakan Dündar’a, ışık tasarımı Işıl Kasapoğlu ve Yılmaz Ertekin’e ait. Oyunda, Bilkent Tiyatrosu’ndan Ceren Narinoğlu, Ebru Demirdöven, Efe Erkekli, Emre Eren Turan, Mertcan Semerci, Merve Ünal, Muzaffer Saygı, Sedat Yılmaz, Tunca Soysal ve Tunç Efe rol alıyor. Biletler www.mybilet.com ’da. ¦ El’Alem Meyhane’de Esra Ergin konseri 20.00’de, ücretsiz. ¦ Overall’da 22.00’de DJ Emre Serin gençlerle buluşacak. 20 TL. ¦ Saklıkent’te Gece konseri 21.00’de, 18 TL. ¦ Jolly Joker’de Gökhan Tepe konseri 22.00’de. VIP 78 TL, normal 34 TL. ¦ Haniel Club’da “Angels & Demons Night Party” 22.00’de başyalayacak, ücretsiz. ¦ Random Pub’da 21.00’de Can Gox & Gülce Duru. Programın ücreti 25 TL 30 TL. CSO sahnesini çocuklar süsledi EĞLENCE HAYATI Bugün ¦ Behzat Et Balık Manga’da Yunan Balkan müzikleri ve Bilal Çağlar’ın 20.30’da başlayacak programı 60 85 TL. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Yüce Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün makamının adını vererek onurlandırdığı Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası (CSO), “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı”nı, minikleri sahneye davet ederek kutladı. 710 yaş aralığındaki, Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Çoksesli Çocuk Korosu’nun minikleri, CSO sanatçılarıyla birlikte 23 Nisan’a özel marşlar seslendirdi. Şef Burak Tüzün’ün orkestrayı, koro şefi Ahter Destan’ın da koroyu yönettiği konserde minikler, sahnede gönüllerince eğlendiler. 3 Mayıs Perşembe Yarın 5 Mayıs Cumartesi ¦ Hasbihal Cafe & Bar’da İsmail Al tunsaray’ın programı saat 21.00’de. ¦ Murphy’s Dance Bar’da Murat 2 Mayıs Çarşamba Bulgak’la eski 45’likler konseri 22.30’da başlayacak. Girişler ücretsiz. ¦ Nefes Bar’da Karadeniz müziği yapan Entu’nun performansına giriş 5 TL. 4 Mayıs Cuma 6 Mayıs Pazar ¦ Passage Pub’da Fatima Spar kon seri, 21.30’da, ücretsiz. Türkçeyi ne kurtarır? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Prof. Dr. Cahit Kavcar, Cumhuriyet Kültür Merkezi’nde gerçekleştirdiği söyleşisinde Türkçenin karşı karşıya olduğu sorunları “Genel özensizlik, yabancı dil düşkünlüğü, yabancı sözcük tutkusu, yabancı dil öğretimi ile yabancı dille öğretimin birbirine karıştırılması, Türkçenin bilim dili olmadığı yanılgısı, eğitimde yetersizlik, öğretmen etkisi ve Avrupa Birliği etkisi” olarak sıraladı. Bu sorunlara tek tek açıklık getiren Kavcar, “Bu sorunlar karşısında Türkçe yaşama savaşı veriyor” saptamasını yaptı. Kavcar, okur sorularına verdiği bir yanıtta da yanıtta, Türkçenin karşı karşıya olduğu sorunları aşabilmesi için bağımsızlık ülküsünün canlanması gerektiğini söyledi. Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye “Alfabemize ‘w, q, x’ harflerini koymayı” dayattığını anımsatan Kavcar, “Ekonomide yabancı ülkelerin etkisinden kurtulamazsak, Türkçeyi yabancı dillerin etkisinden kurtaramayız” dedi. VOLKSWAGEN OKURSOY Volkswagen full Servis, Cazip fiyatlarla, Bakım ve Onarım Balgat’ta 0312.473 73 86 VOLVO OKURSOY Volvo full Servis, Cazip fiyatlarla, Bakım ve Onarım Balgat’ta 0312.473 73 86 KORSAN KİTAP KÖTÜ BASILIR. OKUMA ALIŞKANLIĞINI YOK EDER. BESAM : Cumhuriyet Vakfı adına Orhan ERİNÇ Genel Yayın Yönetmeni : İbrahim YILDIZ Ankara Temsilcisi : Utku ÇAKIRÖZER Sorumlu Müdür : Miyase İLKNUR 30 Nisan 2012 Pazartesi Sahibi Editör Sayfa Editörü Reklam Müdürü Satış Koordinasyon Yazışma Adresi Telefon Eposta : Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu,Ahmet Rasim Sokak No:14 06550 Çankaya : 0312 442 30 50 : ankcum@cumhuriyet.com.tr : Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Basıldığı Yer : DPC Doğan Medya Tesisleri Dağıtım : YAYSAT Yerel ve süreli yayın Yayımlayan C M Y B C M Y B : Murat KIŞLALI : Okan AKYÜREK : Kerim TAŞKAN : Osman ÖZER