Katalog

Olmazsa Olmaz Tiirkçe Altyazı • Onur Cantimur / Sanat Yönetmeni onurcantimur@gmail.com İnsanlığın en önemli icatianndan biri olan yazı sayesinde bilgiler, hikâyeler, olaylar gibi sözün geçiciliğine bırakılmayıp, "ölümsüzleştirilmiştir." Dünya kültür mirasının "baş aktörü" olan yazı, işitme engellilerin en büyük yardımcısıdır. İşitme engelli, kültürel gelişimini "görmeye" yani yazıya borçludur. Kitap, gazete okuyarak, "görsel yoldan" kültürel ihtiyacını giderir. Ancak sinema, TV ve DVD gibi alanlarda engelle karşılaşır işitme... Konuşmalan anlamayıp, "altyazı" olmadığı için yararlanamaz. Oysa ki işitme engelliler de bir "pazardır." Bir "müşteridir." Çalışıp para kazanmaktadırlar. Altyazı olmadığı için Türk filmlerine gitmemekte, Türk dizilerini izlememektedirler. Neden yerli yapımlardan, kendi kültürlerinden uzak kalsınlar? Neden sinemacı ve televizyoncu, engelliler sayesinde daha fazla gelir, reklam kazanmasm? TV kanallanmız yabancı dizileri altyazılı yaymlamaktadır. İngiltere'de ise BBC kanalı teletext ile altyazı fonksiyonu sunmakta, ABD'de TV'lerin kumandasmda altyazı açma fonksiyonu ile TV programlannm altyazılı izlenebildiği belirtilmektedir. Yurtdışmda "Closed Caption" adlı bir sistem mevcuttur. Yabancı dillerde altyazı seçenekleri olan Türk filmi DVD'lerinde bile Türkçe altyazı olmaması düşündürücüdür. Bu konuda örnek bir davranış tiyatrocu Yılmaz Erdoğan tarafindan gerçekleşmiştir; Yılmaz Erdoğan, DVD'lerinde işitme engelliler için Türkçe altyazı yer almaktadır. DVD'de de altyazı maliyeti düşük olup yapımcı ile film dağıtımcı arasmda yapılacak anlaşma ile Türkçe altyazı konulabilir. Sinemada ise altyazı maliyetini yapımcı yüklenmektedir. Altyazı, "tavsiye" değil, "şart" olmalıdır. Altyazı şartınm görüntü estetiğini bozup dikkat dağıttığı gibi eleştiriler ise altyazılı özel seanslar, TV'de belli saatlerde düzenlenerek aşılabilir. Maliyet düşük, yapım süresi kısa Sinema Destekleme Kurulu'nun, 21 Nisan 2009 tarihinde, Ankara'da gerçekleştirilen toplantısmda Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Türkçe altyazı" seçeneği kullanılması yönünde aldığı karar, "tavsiye" niteliğinde olduğu için yapımcılar filmlerine Türkçe altyazı koymamakta, işitme engelliler de izleyememektedir. Oysa ki altyazı basit bir çalışma olup maliyeti düşük, yapım süresi kısadır! Filmdeki tüm diyaloglann dö kümü yapıldıktan sonra, bir görüntü işleme programında negatif veya pozitife basılarak, "post prodüksiyon" şirketine referans olması için fllmin üzerine yerleştirilir, altyazınm negatif "master"a mı, her bir pozitif kopyaya tek tek mi basılacağı karan verilir. Dijital ortamda "spotting/yerleştirme" yapabilen bir yazılımla yapılan bu işin ofis çalışması maliyeti, yaklaşık 90 dakikalık bir film için 5 bin7 bin TL arasmdadır. Bu altyazının pozitif üzerine lazer baskısı ise film başı 7090 USD arası değişmekte olup, filmin genel bütçesinde çok küçük bir yer kaplamaktadır! Ülkemizde bu işi yapan birçok "post prodüksiyon" firması vardır. Bu konuda altyazılı Türk fılmi "Başka Dilde Aşk" ilk olup, engelliler ve engelsizler tarafindan büyük bir ilgi görmüş, takdir toplamıştır. Birçok işitme engelli ve aileleri filmin yapımcılannı aramış, ilk defa sevdikleri ile birlikte rahatça altyazılı Türk filmi izlediklerini belirterek teşekkür etmişlerdir. Facebook'ta grup oluşturuldu Altyazı işitme engellilerin en önemli ihtiyacı olup, Facebook'ta bu konuda "DEAF HEDEF 50.000" adlı grup kurulmuş, bu grup binlerce üyeye ulaşmıştır. Sonuç olarak yapımcılarm filmlerinde Türkçe altyazı seçeneğine önem vermeleri hem kendilerinin hem de engellilerin kazanmasma sebep olacaktır. (Teknik bilgiler için Şükrü Alaçam ve Murat Şenöy'e teşekkürler.) 'Tavsiye' değil, 'şart' olmalı Türkiye'de maalesef işitme engelliler için Tükçe altyazı seçeneği olmayıp, bazı Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği (AFSAD) tarafindan hazırlanmıştır. Atılım'ın Yaban Çiçekleri... ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Prof. Dr. Erdoğan Tekin'in, yaban çiçekleri konusunda hazırladığı son kitabı "Atıbnı'ın Yaban Çiçekleri" okurla buluştu. Atılını Üniversitesi Yayınları tarafindan çıkanlan ve özellikle Atılım Üniversitesi Kampus alanındaki çiçeklerden yola çıkdarak hazırlanan kitap, üniversitenin yerleşkesinde bulunan 250 yaban çiçeğinin temel bitki bilgilerini okuyuculara sunuyor. Türkiye'nin ilk metalürji mühendislerinden Prof. Dr. Erdoğan Tekin, profesyonel olarak kırk yılı aşkın süredir kendi alanında sürdürdüğü çalışmalar dışında çektiği doğa fotoğrafları ve Türkiye'nin doğal hayatinı kayda geçirmek konusunda verdiği eserlerle ne kadar zengin bir coğrafyada yaşadığınıızı anımsatıyor. Tekin'in kitabı "Atılunı'ın Yaban Çiçekleri", fotoğrafi basılan her yaban çiçeğinin yalnızca amatörleri ilgilendirecek basit ve temel bitki bilgilerini veriyor. Bu bilgileri verirken de hiçbir betimleme yapmadan, bilgisayar alışkanlığı çerçevesinde simgeler ve çerçeveler kullanılıyor. Bu simgesel bilgiler, kullanılan yaban çiçeği fotoğrafi çerçevesine yerleştirilen pencerelere oturtulmuş biçimde bulunuyor. Böylece, istenilenbilgiye kolayca ve kısa sürede ulaşılabiliyor. Yaban çiçeği fotoğrafinın üst sırasında bitkinin familya adı, cins ve türii, varsa alt türii ya da varyetesi, Türkçe ve İngilizce güncel adları yer alıyor. Tekin, kitap ile ilgili çalışmalara Atdım Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Yalçm Zaim'in ricası üzerine başladığını belirterek, giriş bölümünde eserin hazırlık aşamasını şöyle anlatıyor: "2008'in Şubat sonunda Üniversite Yerleşkesi'nin alanını ve ayrıca, yerleşke sınırlarına komşu yaklaşık 500 metrekare genişliğinde alanları planlı ve düzenli olarak tarayıp bulduğumuz yaban çiçeklerini fotoğraflamaya başladım. Fotoğraflama işini haftada 3 kez olmak üzere Eylül 2008'in sonuna kadar sürdürdüm. Fotoğraf çekimlerinde özellikle küçük yaban çiçeklerini bulmakta çektiğim zorluğu aşabilmek için, diğer bir doğasever olan Mekanik Deney Laboratuvarı teknisyenimiz Yaşar Kazanç'ın çok yardımı ve desteği oldu. Birçok yaban çiçeğini bir ben, bir o çektik ve bundan büyük zevk aldık. Fotoğraf çekimleri bittiğinde Ekim 2008'de, bunların seçim, ayıklama, derleme ve bilgilerin çıkarılmasına geçildi. Burada bana eşim Christine çok yardımcı oldu. Sonunda bir kitabı doldurması işten bile olmayacak sayıda 300'ü aşkın yaban çiçeğini fotoğrafladığımızı anladık. Bunların arasından seçim yaparak toplam sayıyı 250'ye doğru indirdik. Kitap böylece ortaya çıktı." Tekin, Atilını Üniversitesi yönetiminin, yerleşke içinde yaban çiçeklerinin en sık olduğu bölgeyi "doğa parkı" olarak aymp koruma aluna aldığını anımsatarak, bu girişimin "dünyada bir ilk" olduğunu bildirdi. Atılım Üniversitesi'nin bu girişiminden herkesin gurur duyması gerektiğini belirten Tekin, "Çevremizde yetişen yaban çiçeklerinin tanıyıp bilmenin yaşanunuza coşku kattığım düşünüyorum. Bu kitabı okuyanların da bu coşkuyu taşımasını diliyorum" dedi.