Katalog
                    Yayınlar
                
                - Anneler Günü
 - Atatürk Kitapları
 - Babalar Günü
 - Bilgisayar
 - Bilim Teknik
 - Cumhuriyet
 - Cumhuriyet 19 Mayıs
 - Cumhuriyet 23 Nisan
 - Cumhuriyet Akademi
 - Cumhuriyet Akdeniz
 - Cumhuriyet Alışveriş
 - Cumhuriyet Almanya
 - Cumhuriyet Anadolu
 - Cumhuriyet Ankara
 - Cumhuriyet Büyük Taaruz
 - Cumhuriyet Cumartesi
 - Cumhuriyet Çevre
 - Cumhuriyet Ege
 - Cumhuriyet Eğitim
 - Cumhuriyet Emlak
 - Cumhuriyet Enerji
 - Cumhuriyet Festival
 - Cumhuriyet Gezi
 - Cumhuriyet Gurme
 - Cumhuriyet Haftasonu
 - Cumhuriyet İzmir
 - Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
 - Cumhuriyet Marmara
 - Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
 - Cumhuriyet Oto
 - Cumhuriyet Özel Ekler
 - Cumhuriyet Pazar
 - Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
 - Cumhuriyet Sokak
 - Cumhuriyet Spor
 - Cumhuriyet Strateji
 - Cumhuriyet Tarım
 - Cumhuriyet Yılbaşı
 - Çerçeve Eki
 - Çocuk Kitap
 - Dergi Eki
 - Ekonomi Eki
 - Eskişehir
 - Evleniyoruz
 - Güney Dogu
 - Kitap Eki
 - Özel Ekler
 - Özel Okullar
 - Sevgililer Günü
 - Siyaset Eki
 - Sürdürülebilir yaşam
 - Turizm Eki
 - Yerel Yönetimler
 
                        Yıllar
                    
                    
                
                    Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
                    Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
                    Sayfayı Satın Almak İstiyorum
                
            
                18 a ssğu 2024
3
everest sadece 
dağların değil 
dağcılığın da 
zirvesi.
‘Rezonans 
Zirvenin 
Kanunu’
Hem ülkemizde hem de dünyada çok satan bu kitap 
unuttukları
sahte bilime en iyi örneklerden biri ve safsatalarla dolu.
nsan hayatta kalabilmek 
da ülkemizde üniversite 
Dağların zirveleri, 
ve kaliteli yaşayabilmek 
mezunları dahil pek çok kişi 
koşullar nedeniyle 
için iki şeye ihtiyaç 
sahte bilimlerin, “bilgisi yok, 
duyar. Bunlar az 
fikri var” savunucularıdır. yıllarca son nefesini 
İsonrayı veya oldukça 
verdiği yerde kalan 
Var Sayımlar 
ileriyi tahmin etmek ve 
topluluğu
cansız bedenler ve 
olayları kontrol etmektir. 
“Rezonans Kanunu” adlı 
Tahmin ve kontrol etmek 
trajik öyküler 
kitap, hiçbir bilimsel yönteme 
için de birkaç yol vardır. 
barındırıyor.
ve kaynağa dayanmayan bir 
Birincisi eski çağlardan beri 
varsayımlar topluluğudur, 
hurafelere başvurmak ve 
çok şey anlatıyormuş gibi 
büyü yapmaktır. Örneğin 
avurucu yaz günlerinde yanı dağda ölen sınırlı 
gözüken aslında sadece 
insanlar yıldızlara, kahve 
geçen ay içimizi buz kişilerin çoğu, alanlarda 
temelsiz varsayımlar ortaya 
fincanlarının diplerine baktılar. 
kestiren bir haber geri getirme kabul 
koyan bir kitaptır. Kitaptaki  
Bunu yapanlar hâlâ var. 
gündemde yerini aldı. Ağrı olanağı olmadığı edilmesi onu 
varsayımlara birkaç örnek: 
Olayları kontrol etmek için 
KDağı’nı tırmanan dağcı için yerlerinde 
durdurmadı. 
“İnandığınız şey gerçekleşir, 
de büyüye başvurulmuştur. 
topluluğundan biri kadın iki kişi önce bırakılmıştır. 
“Everest 
çünkü inançlar kalpten yayılan 
Olumlu veya olumsuz amaçla 
ekipten kopmuş sonra da kendilerinden Koşullar 
annesine” ilk 
en güçlü enerjiye sahiptir.” 
büyü yapmak için çeşitli 
haber alınamamıştı. Dondurucu soğukta, nedeniyle büyük 
kez 2000 yılında 
(Eski Mısırlılar da kalbin 
yollar denenmiştir. Dileklerin 
48 saat sonra ölü olarak bulunan dağcılar ölçüde vasfını 
çıktı.
kerametine inandıkları için 
gerçekleşmesi için ağaç 
ancak birkaç gün sonra yük hayvanları yitirmeyen, 
Şerpa terimi dağa 
mumyalama sırasında işe 
dallarına çaput bağlayanlar, 
köyünden 
giysileriyle yatan 
ile dağdan indirilebilmişti. İşin ironik 
tırmananların 
yaramaz sandıkları beyni 
komşunun felakete uğraması 
dışlanan tırmanışçı
ölü bedenlerin eşyalarını taşıyan 
tarafı ise dağcılar yola çıkmadan önce 
çıkarıp atıyor, kalbi altın 
için bahçesine tavuk kemiği 
insanları değil 
Ancak evlilik dışı doğurduğu 
bazısının dağcılar 
bölgede Ağrı Dağı’nda bugüne kadar 
kutuda saklıyorlardı.)
gömenler, düşmanının bezden bölgede yaşayan 
oğlu sonrası köyünde iyice dışlandı. 
için işaret 
tırmanış sırasında ölen dağcılar için 
“Bilimcimizi odaklarsak ve dayanıklı ırksal 
kuklasını yapıp 
Tüm olumsuzluklara karşı dağcılığı 
noktası olarak 
anma töreni düzenlenmiş olmasıydı.
özellikleri olan bir 
gerçekleşmesini 
kuklaya zarar 
sürdürmek istedi. Bir gün kampta 
Dağların tarihçeleri bir açıdan zirve kullanılması 
kesimi tanımlıyor.
istediğimiz şeyin 
verenler vardır. 
Rumen asıllı Gheorghe ile 
yolunda canını verenlerin yaşamları ise trajik bir 
rezonans alanına 
Eski Mısırlılar 
karşılaştı. Başlarda iyi 
ile özdeşleşmiştir. Ulaşılabilmiş veya durumdur.
girebiliriz.” (Bu 
düşmanlarının 
giden birliktelik 
ulaşırken Zirve 
da kerameti 
resmini 
sonrasında taciz 
yarıda kalmış heyecanına 
kendinden menkul 
sandaletlerinin 
ve aşağılama 
zirve öyküleri kadınlar da 
bir varsayımdır, 
yaŞam 
altına çizerlerdi. 
dolu bir sürece 
pek çoktur. erkeklerden epey 
safsatadır.) 
Bu gruba giren 
GÜnl ÜĞÜ
evrildi.
sonra da olsa 
Üstelik bunlar 
Bu kitaba benzer 
tüm önlemleri 
Göç ettikleri 
katılabilmiştir. 
edebiyat, 
Pro. Df r. 
şekilde, “Erkekler 
“sahte bilim” olarak 
ABD’de 
Ancak tek 
sinema ve 
Üst Ün Mars’tan Kadınlar 
anlamlandırabiliriz. 
değil lisan, 
bir kez zirve 
televizyonda 
Venüs”ten adlı 
Sahte bilim 
Dökmen
okuma yazma 
yapanların bile 
kendilerine 
varsayımlara dayalı 
kapsamındaki her 
bilmeksizin iki kızı 
kitaplar yazdığı, 
oldukça fazla 
çok satan bir kitap 
şey akılcılıktan ve 
ve bir oğlu ile yaşam 
konuşmalara 
yer bulmuştur. 
daha var. Yazarı psikolog 
bilimsellikten yoksundur. everest’te zirve 
mücadelesini sürdürdü. Ev 
davet edildiği, 
Ülkemizde 
yolunda can 
olmayan bu kitap ciddi 
Olayları tahmin ve kontrol 
yaşamında ise onu hastanelik eden 
farklı bir insan 
Ağrı Dağı 
veren pek çok kişi 
psikoloji kitaplarından, 
için ikinci yol hurafelere değil, ö mÜr 
taciz ve şiddet devam ediyordu. Buna 
gözüyle bakıldığı 
bu açılardan şartlar nedeniyle 
örneğin konunun uzmanı 
bilime ve akla güvenmektir. 
tanyel
indirilemiyor. karşın kocası ile Everest’e gitmeyi 
günümüzde çoğu 
her ne kadar 
psikoterapist Alon Gratch’in 
Örneğin meteoroloji, hava 
sürdürdü. Zorlu yaşamında onu 
kadının başarıları 
simgeselse 
“Erkekler Dile Gelse” adlı 
durumuyla ilgili kaydedilmiş 
mutlu eden tek şey Everest annesine 
yaşamları gibi 
de dünyada 
kitabından çok daha fazla 
pek çok gözleme, veriye 
kavuşmaktı.
göz ardı edilmiştir. Tıpkı Lhakpa 
zirve denilince 
satıldı dünyada. “Rezonans 
bakarak bir gün sonra havanın 
Lhakpa Sherpa halen ABD’de 
Sherpa’nınki gibi.
akla ilk ve neredeyse tek gelen yer ise 
Kanunu” adlı kitabın yazarı da 
nasıl olacağını tahmin eder. 
Lhakpa, Himalayalar’da bir köyde bir yemek tesisinde maaşlı olarak 
Everest’tir. Yaşanmış, unutulan ve ihmal 
ne fizikçidir ne de psikolog. 
Bu bilimsel bir yaklaşımdır. 
yaşayan 11 çocuklu ailenin kızıydı. çalışıyor. 2022 yılında 48 yaşında 
edilen öyküleri ile...
Bu durum dünyanın, özellikle 
Tahmin etmenin ötesinde 
Bölge halkının tümü gibi onun da soyadı yaptığı zirve sonrası “Everest’e 10 
Everest yalnızca dağcılar için değil 
ülkemizin sahte bilime rağbet 
yağmur bombası atıp yağmur 
Sherpa oldu. Çarşamba günü doğanlara kez zirve yapan ilk ve tek kadın” 
herkes için bir ilgi konusu ve çekim 
ettiğini göstermektedir. Niçin 
yağdırmak ise olayları bilimsel 
da Lhakpa adı verildiği için isim seçimi ünvanını aldı. Ancak adı hâlâ pek çok 
merkezi olmuştur. Himalayalar’da 
böyledir? Çünkü bilimsel 
olarak kontrol etme gayretidir. 
konusunda ailesi zorluk yaşamadı. dağcı kadar bilinmiyor. Bu sırf dağın 
yer alan dünyanın en yüksek zirvesi 
bir konuyu anlamak zordur, 
Bir şamanik gelenekle hasta 
Everest tırmanışlarında dağcıların zirvesine çıkmak değil erkek egemen 
yaklaşık 8 bin 848 metredir ve Çin-
masallardaki gibi anlaşılması 
çocuğun başının etrafında 
yanlarına “şerpa” alması gelenekten bir toplumda kendi ayaklarının 
Nepal sınırında yer almaktadır. George 
basit bir iletiyi ise çabucak 
yakılan yağlı çaputu “Alaz, 
üzerine basarak düşlerini, inançlarını 
öte bir zorunluluktur. Çünkü Şerpa 
Mallory’nin 1921 yılındaki keşif 
kavrayabilir insanlar. Evrim 
alaz” diye üç defa çevirmek 
ve ideallerini gerçekleştirmek isteyen 
halkı yüksek irtifaya yalnızca orada 
rotalarından birini tespiti ilk olarak 
konusunda uluslararası 
bir hurafedir, çocuğu hekime 
bir kadının da zirvesiydi. 
yaşadığı için değil genetik açısından 
değerlendirilebilir. Ancak Mallory 
bilimsel dergilerde yayımlanan 
götürmek ise bilime uygun 
Bilinmeyene, herkesin ulaşamadığına 
da uyumludur. Yapılan bir çalışmada, 
keşfinin keyfine varamadan zirveye 
makaleleri herkes okuyup 
davranmaktır. Şüphesiz bu 
gitme arzusu, kendiyle mücadele 
bedenin hemoglobin üretimini 
yakın bir yerde yaşamını yitirmiş ve 
anlayamaz ancak biyolog 
arada hekimin Hipokrat 
etmek ve merak duygusu zirve isteği 
düzenleyen ve oksijen kullanımında 
cesedi ancak 1999’da bulunabilmiştir.
olmayanlar tarafından 
Yemini etmiş gerçek bir hekim 
ve heyecanını insanlık için devam 
daha fazla verimlilik sağlayan “süper 
yazılmış kitaplarda “Evrim 
olması, hacamat ve sülük gibi 
CeSetler yerinde kalıyor
ettirecektir. Bazen mutlu bazen trajik 
atlet geni” ve bağlantılı başka genler 
bir aldatmacadır” cümlesini 
çağın gerisinde kalmış tababet 
Mallory gibi dağa tırmanış ya da sonlansa da... Tabii ki içimizdeki 
Sherpa halkında görülmüştür...
okuyan önyargılı herkes 
tekniklerine başvurmuyor 
dönüş sırasında pek çok dağcı oksijen 
Lhakpa Sherpa da doğduğu bu tüm duygularımızla beraber zirveye 
evrimin olmadığına inanabilir.  
olması gereklidir. Sadece 
azalması, basınç, soğuk, beyin ödemi, ortamda Everest’e bir ana olarak vardığımızda Sisifos gibi her şeyi aşağı 
Yukarıdaki görüşlerimi ifade 
siyasi amaçlarla hacamat 
aşırı yorgunluk veya düşme gibi çeşitli bakarak büyüdü. Toplumunda kadınların düşürerek tekrar tekrar tırmanmak 
ettiğimde üniversite mezunu 
kongreleri düzenlemek pozitif 
nedenlerle yaşamını yitirmiştir. İşin acı eğitime gönderilmemesi ve yaşamda zorunda kalmamak koşuluyla.
pek çok kişi, “Hocam yani 
bilime ihanettir. 
astroloji tamamen bilim dışı 
berrin kara Den iz
Sahte bilim
mı” veya “Hocam ‘Rezonans  
Sahte bilim; gözleme, 
Kanunu’ kitabı bilimsel değil 
berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr
v ‘Gözler Duyar Kulaklar Görür’
deneye, bilimsel yöntemlere 
mi” diye hayretle soruyor. 
dayanmayan, bilimmiş 
Bu durum toplumun pozitif abancı Vakfı’nın Sakıp Sabancı Müzesi’nde. 
izlenimi veren aslında bilimsel 
Kültür rotası
bilim konusunda daha pek Sdesteğiyle düzenlenen Sanat yönetmenliğini Ayşe 
olmayan birtakım iddialar ve 
çok şey öğrenmesi gerektiğini gösteri ve sanat günleri Draz’ın üstlendiği etkinlik, 
Konserden tiyatroya, sinemadan sergiye 
varsayımlar topluluğudur. 
gösteriyor bize. Bu konuda Müzede Sahne, bu yıl “Gözler oyun, atölye ve performans 
Sahte bilimden yola çıkarak kültür sanat dünyasında bu hafta 
“Boyutsallık: Bilimsel Duyar Kulaklar Görür” gibi farklı disiplinleri bir 
olayları tahmin veya kontrol 
temasıyla 22-25 Ağustosta araya getiriyor.
Farkındalık” adlı kitabımı öne çıkan etkinlikler…
etmeniz olanaksızdır. 
okuyarak işe başlayabilirsiniz. 
Astroloji, isim analizi, 
Avrupa’nın sahte bilime inanan v Yeraltının 
v Açıkhava’da sinema: Dunkirk
gözlerinizin, kulaklarınızın 
ülkesi olmak istemiyorsak 
Kapıları
sayısıyla günün tarihini 
MEB’in de okul müfredatlarını 
scar ödüllü yönetmen 
birleştirip kehanette bulunmak 
çağdaş hale getirmesi, 
OChristopher Nolan’ın 
ek heykeltıraşlar 
vb. yöntemler sahte bilimdir. 
ÇEDES uygulamasına son 
filmi “Dunkirk”, 27 Ağustos 
Ç
Vlastimil Beránek ve 
İnsanlar sahte bilimlere savaş 
vermesi gereklidir. Şu an 
Salı günü The Roof’ta 
Jaroslav Prošek’in kristal 
dönemlerinde, doğal afet 
ortaöğretimdeki derslerin seyircisiyle buluşuyor. İkinci 
heykellerinden oluşan 
korkusu karşısında, pandemide 
yaklaşık üçte biri ezbere Dünya Savaşı sırasında 
“Yeraltının Kapıları 
ve enflasyonun arttığı 
dayanmaktadır. Bu yüzden geçen, Dunkirk tahliyesini 
– Geçiş ve Yansıma 
ekonomik kriz ortamlarında 
sorgulanmayan ezber bilgiyi konu alan, Tom Hardy ve 
bir savaş öyküsünü insan 
ile Mekâna Dokunma; 
daha yoğun şekilde rağbet 
değil düşünme becerisini ölçen Cillian Murphy gibi isimlerin 
psikolojisine olan etkileriyle 
Vlastimil Beránek” sergisi Yerebatan Sarnıcı’nda 
ederler. Amaçları olayları 
PISA sınavlarında dünyada 34. kadrosunda yer aldığı yapım, 
ele alıyor.
açıldı. Küratörlüğünü Dr. Mahir Polat ile Miroslav 
tahmin ve kontrol etmektir. 
sıradayız. PISA’da 34., sahte 
Kroupa’nın üstlendiği sergi, sarnıçtaki iki temel 
Niyetleri samimi, yöntemleri 
bilimlere inanmada Avrupa’da 
malzeme olan su ve taşla etkileşim kuruyor. v Müzik ve sanat festivali
işlevsizdir. 
2. sırada. Şayet bu durumdan 
2021’de Avrupa Birliği 
vusturya Liseliler isimleri ağırlıyor. Avusturya 
kurtulmak istiyorsak bireylere 
v Black Coffee
tarafından yapılan bir 
AVakfı Müzik ve Sanat Başkonsolosluğu’nun ev 
ve devlete düşen sorumluluklar 
araştırmada ülkemiz insanının 
022’nin en iyi dans/elektronik albüm Festivali, 21-22 Eylül’de sahipliğini yapacağı 
vardır.   
yüzde 60 oranında sahte bilime 
2kategorisinde Grammy ödülü sahibi olan, 5. kez düzenleniyor. etkinlikte ayrıca 
inandığı ortaya çıkmıştır.* 
geleneksel Afrika perküsyon ritimlerini, metropol Festival bu yıl Nur Dağdelen ve 
Bu sonuçla Türkiye, Avrupa 
* Şirin, S. (2024). Sözde bilim tekno karışımıyla süsleyen Güney Afrikalı house Çello Paradiso, Oya Akkul’un 
tuzağındaki Türkiye. Oksijen, 31 
ikincisi durumundadır. 
müzik DJ ve prodüktörü Black Coffee, 1 Eylül’de Michela Lombardi, “33” adlı sergisi de 
Mayıs - 6 Haziran.
Benim gözlediğim kadarıyla 
Sunset Çeşme’de. Konser biletleri Bubilet’te. Simon Raab gibi gezilebilecek.
otanyel@yahoo.com
to
            
    
