Katalog
                    Yayınlar
                
                - Anneler Günü
 - Atatürk Kitapları
 - Babalar Günü
 - Bilgisayar
 - Bilim Teknik
 - Cumhuriyet
 - Cumhuriyet 19 Mayıs
 - Cumhuriyet 23 Nisan
 - Cumhuriyet Akademi
 - Cumhuriyet Akdeniz
 - Cumhuriyet Alışveriş
 - Cumhuriyet Almanya
 - Cumhuriyet Anadolu
 - Cumhuriyet Ankara
 - Cumhuriyet Büyük Taaruz
 - Cumhuriyet Cumartesi
 - Cumhuriyet Çevre
 - Cumhuriyet Ege
 - Cumhuriyet Eğitim
 - Cumhuriyet Emlak
 - Cumhuriyet Enerji
 - Cumhuriyet Festival
 - Cumhuriyet Gezi
 - Cumhuriyet Gurme
 - Cumhuriyet Haftasonu
 - Cumhuriyet İzmir
 - Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
 - Cumhuriyet Marmara
 - Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
 - Cumhuriyet Oto
 - Cumhuriyet Özel Ekler
 - Cumhuriyet Pazar
 - Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
 - Cumhuriyet Sokak
 - Cumhuriyet Spor
 - Cumhuriyet Strateji
 - Cumhuriyet Tarım
 - Cumhuriyet Yılbaşı
 - Çerçeve Eki
 - Çocuk Kitap
 - Dergi Eki
 - Ekonomi Eki
 - Eskişehir
 - Evleniyoruz
 - Güney Dogu
 - Kitap Eki
 - Özel Ekler
 - Özel Okullar
 - Sevgililer Günü
 - Siyaset Eki
 - Sürdürülebilir yaşam
 - Turizm Eki
 - Yerel Yönetimler
 
                        Yıllar
                    
                    
                
                    Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
                    Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
                    Sayfayı Satın Almak İstiyorum
                
            
                28 nais 20n 24
2
EditördEn
ir tartışma varsa 
ortada mutlaka iki 
taraf vardır. Buna 
çağdaş düşünce 
B
“Her şey zıddıyla 
birlikte var olur” demiştir. 
Uzakdoğu’nun eski 
öğretilerinden ying-yang 
felsefesinin günümüze 
uyarlanmış biçimi tartışma 
ve düşünsel gelişimin temel 
ilkesini oluşturur. Hegel’in 
yaklaşımıyla kabaca tez ve 
antitezin sentezi oluşturması 
olarak da okuyabiliriz.
Peki günümüzün tartışma 
ortamı çağdaş ve pozitivist 
ilkelerin düşünce biçimi 
eşliğinde bir fikir ortamı 
oluşturuyor mu? Hiç 
düşünmeden hep bir ağızdan 
bu bulutlar kimin?
kocaman bir “Hayır!” 
diyebiliriz sanırım.
Ortadoğu’da neredeyse 70 yıldır görülmemiş, 
HHH
Son zamanlarda entelektüel 
günlük yaşamı felce uğratan yağışların ardından 
söylemin en çok dertlendiği 
hem küresel ısınma hem de bulut tohumlama 
konu bu, tartışma kültürünün 
teknolojisi tartışmaların odağında.
yok olması.
Peki neden eğitim 
olabilir mi? Artık okullarda 
yetersiz eğitim verilmesi 
ve insanların kendini ifade 
biçimleri oluşturamadıkları 
için ezber söylemlere takılıp 
karşıt düşüncedeki birini 
eçtiğimiz haftalarda Bir tohumlama, bulutlara gümüş iyodür kristalleri gibi 
yağışların ardından 
düşmanlaştırması mı?
leşik Arap Emirlikleri’ni parçacıklar yerleştirerek yapay yağmur üretme 
Bae’nin üçüncü büyük 
Olabilir ama entelektüel 
kenti şarika’da (sharjah) 
sular altında bırakan işlemine verilen isimdir. Gümüş iyodür çevrede 
birikim zaten bunun dışında 
yerel halkın daha önce 
yağışlar sosyal medyada doğal olarak düşük konsantrasyonlarda bulunur 
karşılaşmadığı bir durum 
kalarak tartışabilmeyi ve 
Gkonuşulmaya devam ve insanlara veya yaban hayatına zararlı olduğu 
ortaya çıktı.
geneli de çatışma ortamından 
ediyor. Caddelerin sular altında bilinmemektedir.
fikir ortamına çekebilecek 
kalması, trafikte araçlarının içinde Water Corperation’a göre bulut tohumlama 
beceriyi göstermeyi 
mahsur kalan 
yalnızca belirli yerlerde, sınırlı sayıda 
gerektirmez mi?
insanlar, 
hava koşulunda etkilidir. Ayrıca bulut 
Korkutucu ama acaba 
Dairese L 
havalimanında 
tohumlama, mevcut bulutları gerektirir; 
fikirlerimiz mi bitti? Farkında 
FLora
sürüklenme 
yoktan yağmur üretmez. Barajlarda 
olmasak da sürekli kendimizi 
aşamasındaki 
ek depolama sağlayabildiği yağışlı 
tekrar ediyor olabilir miyiz. 
uçaklar, balkonlardan 
yıllarda en iyi şekilde çalışır. 
Veya belki fikirlerimiz saklı 
uçan mobilyalar, 
Her bulut türü tohumlama için 
duruyor ama susturulduk.
yükselen sular kaynaklı 
uygun değildir. Etkili bir şekilde 
HHH
cloud 
yaşam alanlarında mahsur 
tohumlama yapılabilmesi için 
Yeni kişisel ifade mecraları 
seeding (bulut 
kalan hayvanlar, alışveriş 
bulutların yeterince derin olması ve 
düşünsel yaşam için fazla 
tohumlama) ne 
merkezlerinin göletlere 
uygun sıcaklıkta (-10 ila -12 santigrat 
tehdit içeriyor olabilir. Alaya 
demek ve nasıl 
dönmesi derken görüntüler 
derece arasında) olması gerekir. Rüzgârın 
alma, sataşma, dışlama...
ayÇa 
yapılır?
hayli apokaliptikti. Birçok sel 
da belli bir hızın altında olması gerekiyor. 
Açıkçası günümüzde ne 
ceyLaN Bulutlar, atmosferdeki 
felaketinde ne yazık ki böyle 
Bu koşullar en çok dağlık bölgelerde görülür. 
geleneksel medya ne de 
su buharının soğuması ve 
görüntüler mevcut ve tabii 
sosyal medya entelektüel 
atmosferde yüzen küçük 1949’dan bEri En Yoğun Yağış
bunun yanı sıra büyük can Bulut tohumlama için 
ayca_ceylan
insanın kendini anlatabileceği 
bir toz veya tuz parçacığının uçaklar da kullanılıyor.
BAE Ulusal Meteoroloji Merkezi’ne göre hava 
kayıpları da.
konforlu bir ortam sunmuyor.
çevresinde yoğunlaşması durumu kayıtlarının tutulduğu 1949 yılından 
Peki sosyal medyanın 
En güvenlisi ezberlere 
sonucu oluşan küçük su damlacıkları veya beri bu yağış ülkenin aldığı en yoğun yağış. Bir 
hız kültürü ile tanımlandığı olduğu bir zaman 
sarılmak, topluluğun 
buz kristallerinden oluşur. Yoğuşma veya buz yıl içinde yağması gereken yağmurun neredeyse 
diliminde bu sel felaketi hâlâ neden konuşulmaya 
söylediğini allayıp pullayıp 
çekirdeği olarak bilinen bu parçacıklar olmadan 24 saat içinde düşmesi sonucu yaşanan sel felaketi 
devam ediyor? Bu olay karşıt görüşlerin 
yeniden üretmek. Fikir bu 
yağmur damlaları veya kar taneleri oluşamaz ve 
gündemi canlı tutmasının somut bir örneği. Bir Arap Yarımadası gibi iklim değişikliği karşısında 
esaretten nasıl kurtulur? 
yağış meydana gelmez. 
yanda yaşanan yoğun yağışın Birleşik Arap hassas olan bir çöl ikliminin değişen küresel 
Yanıtlarınız ve düşünceleriniz 
Emirlikleri’nde uygulanan Cloud seeding yani Bulut tohumlama, belirli donma noktası sıcaklıklardan nasıl etkilendiğinin de göstergesi. 
değerli, tartışmaktan 
bulut tohumlama yöntemi yüzünden yaşandığını altı bulut türlerine küçük buz çekirdekleri İklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha 
çekinmeyin... Hepinize iyi 
yerleştirerek bir bulutun yağmur veya kar üretme da artarken elbette yeşil teknolojilerin gerekliliği 
savunanlar bir yanda da 1980’lerden beri 
pazarlar.
yeteneğini artıran bir hava durumu modifikasyon bu olayda da bir kez daha öne çıkıyor yapılacak 
uygulanan bu yöntemin bu miktarda bir yağışa 
tekniğidir. atılacak çok adım var ancak bana kalırsa ilk 
neden olmasının mümkün olmadığı yağışların 
dEniz Ülk ÜtEkin
Çoğu bulut tohumlama işlemi, buz kristallerinin 
geleceğinin birkaç gün önceden bilgisayar adımlar arasında acilen fosil yakıttan vazgeçmek 
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
modelleri tarafından da bildirildiğini dile getiren oluşumuna yardımcı olmak için gümüş iyodür ve kentlerin iklim değişikliği karşısında dirençleri 
alanında uzman isimler. (AgI) adı verilen bir bileşik kullanır. Bulut artırmak var.
‘Kendini eğiten filozof’ İbni Sina’nın Batı aydınlanmasına katkısı bilinenden çok daha büyüktür
İbni Sina, Batı Aydınlanması 
ve Hay Bin Yakzan
ir edebi kurgu türü olan Aydınlanmanın başat filozofu özgürlüğüne de bir açıklama getirir. Akıl 
“robinsonat” ana karakterin kendi kendine yeterli midir? Akıl kendi 
Kant’ı önceler gibi “Aklını 
ıssız bir yerde (yaygın kendini belirleyebilir mi? Akıl otonom bir 
kullanmaya cesaret et!” demek 
olarak bir adada) mahsur yeti midir? 
istemiştir. İbni Sina, akla dayanan 
B
kalarak hayatta kalma İbni Sina, Hay Bin Yakzan’la tüm bu 
bilginin kendi kendine yeterliliğini 
mücadelesini anlatan eserlere verilen sorulara “Evet” yanıtını vermiş olur. 
tarih diliminde yüzlerce yıllık geleceği inşa 
göstermek için tamamen yalnız 
isimdir. Robinsonatların tarihte ilk Aynı fikirden hareketle İbni Tufeyl’in 
olan ve buna karşın bilgiye ulaşan etmiş bir hekim ve filozoftur. 
yazdığı Hay Bin Yakzan, 1671’de “Kendi 
örneği ise “Hay Bin Yakzan”dır. 
İnsanlık ailesinin seçkin üyesi Ebu Ali el-
ve böylece uyanan bir insan 
ayşe acar
kendini eğiten filozof” (philosophus 
9. yüzyılda Yunancadan Arapçaya 
Hüseyin İbni Sina 980 yılında, Orta Asya’da 
kurgulamıştır.
autodidactus) ismiyle Avrupa’da yayımlanır. 
çevrilen Salaman ve Absal öyküsünden 
İbni Sina’ya göre dinin kurucuları Buhara yakınlarındaki Afşana adında küçük 
Eichhorn’un Almanca çevirisi ise “Doğa 
etkilenip Hay Bin Yakzan fikrini ilk bir kentte doğdu. Çok eziyet çekti. Sayısız 
kendi zamanlarında daha sonraları 
İnsanı” ismini alır ve 1783’te yayımlanarak 
gündeme getiren kişi İbni Sina’dır. İbni kez kafir ilan edildi. Hayatta kalabilmek 
filozofların öğrettikleri şeyi söylemişlerdir. 
“Rousseau”cu geç Aydınlanma dönemine 
için sürekli bir yerlerden bir yerlere 
Sina’dan etkilenen Endülüslü düşünür İbni 
Din ve felsefe arasındaki fark, dinin 
denk gelir. Tüm bu etkiler için Ernst Bloch 
Tufeyl, 12. yüzyılda Hay Bin Yakzan’ı kaçtı. Hapis yattığı da oldu. Yaşadığı tüm 
alegorilerle anlattığı şeyleri felsefe 
şöyle diyor:
olumsuzluklara rağmen son nefesine kadar 
roman olarak kaleme alır ve adını tarihe 
alegorilerden arındırıp kavrama yani akla 
“Roman yalnızca Robinson’u ortaya 
çalışmaya devam etti.
yazdırır. taşımıştır. İbni Sina’nın sözünü ettiği şey 
çıkarmadı aynı zamanda Aydınlanmanın şu 
Öğrencileri arasında dil, din, ırk ve 
Hay Bin Yakzan, “Diri oğlu Uyanık” 
yorumlamadır (hermenötik, tevil).
temelini güçlendirdi, insanın kendi aklının 
cinsiyet ayrımı yapmaksızın (kız çocuklarına 
demektir. 14. yüzyıldan itibaren Avrupa Bu görüş daha sonra İbni Tufeyl’in 
dışında bir imana gereksinimi yoktur.” 
da öğretmenlik yapmıştır) Bilgiyi paylaşan 
dillerine çevrilmeye başlayan eser, Defoe, 
öğrencisi olan İbni Rüşt tarafından 
el-Hüseyin İbni Sina’ya saygıyla…
Bacon, Spinoza ve More gibi pek çok da dikkate sunulacak, tevil Batı 
YÜzlErcE Yıllık gElEnEk
düşünür ve sanatçıyı etkisi altına almış, öyle Aydınlanmasına neden olacak kapıyı açan 
Batı’da yaşanan Aydınlanmanın tarihsel 
ki Aydınlanma çağını etkileyen eserlerin anahtar görevi görecektir. Dini metinleri 
arka planında kimlerin olduğuna dikkat 
Kaynakça
başında anılır olmuştur. yorumlama eylemi kilise kurumunun 
kesilince düşünce tarihinden ve onun 
İbn-i Sina, Aklın Ustası, I. Sergejew, K. Winter, Ernst 
Neden bu kadar ses getirmiştir? otoritesinden özgürleşme olanağı sunmakla 
doğusundan bağımsız bir Batı olmadığını Bloch, Çevirenler: Mehmet Çallı, Gazi Ateş, Evrensel 
Çünkü İbni Sina, Hay Bin Yakzan’da kalmaz aynı zamanda insan aklının görmek mümkün. İbni Sina, kendi yaşadığı Basım Yayın.
            
    
