Katalog

5 16 Ekim 2021 Cumartesi Küçük bir çabayla, Taylan yiyecek israfınızı önemli ölçüde Kümeli’den adımda azaltabilir, paradan ve zamandan Püf tasarruf edebilir ve tabiat ananın üzerindeki baskıyı Lokmaları sıfır a 15 biraz azaltabilirsiniz. bırakın. Sebzeler lezzetli bir bulyona dö- mekân kompostu, geniş bir bahçesi olan Akıllı Alışveriş Yapın nüşecek. Akşam yemeğinizden arta kalan 1 İhtiyacınızdan daha fazla yiyecek al- biri için iyi çalışabilirken bir tezgâh üstü tavuk parçasının veya et kemiklerinin boşa maktan kaçınmak için haftada bir toplu kompost, ev bitkileri veya küçük bitki bah- gitmesine izin vermek yerine, onları seb- alışveriş yapmak yerine birkaç günde bir çeleri olan şehir sakinleri için en iyisidir. ze, otlar ve su ile pişirin ve mağazadan markete sık sık geziler yapın. Daha faz- . Öğle Yemeğinizi Paketleyin satın alınan et suyunu utandıracak ev ya- la yiyecek satın almadan önce, pazardan 13 İş arkadaşlarınızla öğle yemeği- pımı bir bulyon yapın. son satın aldığınız tüm yiyecekleri bitirme- ne çıkmak veya en sevdiğiniz restorandan ye özen gösterin. Suyu Canlandırın yemek yemek keyifli olsa da maliyetlidir 10 Su alımınızı artırmanın en ko- Doğru Saklayın ve yemek israfına neden olabilir. lay yollarından biri, tadı güzelleştirmek- 2 Yanlış depolama, büyük miktar- Karbon ayak izinizi azaltırken paradan tir. Bardak suyunuza biraz lezzet eklemek da gıda israfına yol açar. Örneğin pata- tasarruf etmenin yararlı bir yolu, öğle ye- için narenciye, elma ve salatalıkların ka- tes, sarımsak, salatalık ve soğan buzdola- meğinizi yanınızda taşımaktır. buklarını kullanın. bında saklanmamalıdır. Fazla etilen ga- Suyunuzu bitirdikten sonra, sıfır atık . Posaları Atmayın zı üreten gıdaları ayırmak gıda bozulma- beslenme desteği için kalan meyve veya 14 Yeşili korumaya adanmış kişi- sını azaltmanın bir başka harika yoludur. bitkileri bir smoothieye atın. ler, kahve telvesinin bitkiler için mükem- Olgunlaşırken etilen gazı üreten gıdalar mel gübre olduğunu bilmekten mem- şunlardır: Muz, avokado, domates kavun, Dondurun ze düşeni yapın. let ve çırpılmış yumurta akı tercih ediyor. nun olabilir. Kahve telvesi, bit- şeftali, armut, yeşil soğan... Erken bozul- 11 En sevdiğiniz salata- Aslında, kanıtlar çoğu insanın, hatta yük- kilerin can attığı besinler olan mayı önlemek için bu yiyecekleri patates, Buzdolabını Düzenleyin da kullanılamayacak sek kolesterolü olanların bile bütün yumur- azot, fosfor ve potasyum ba- elma, yapraklı yeşillikler, çilek ve biber gi- 5 İyi stoklanmış bir buzdolabına sahip kadar yumuşak olan taların tadını çıkarabileceğini gösteriyor. bi etilene duyarlı ürünlerden uzak tutun. olmak iyi bir şey olabilir fakat aşırı doldu- kımından yüksektir. Kahve tel- yeşillikleri dondurup Yumurta sarısının tadını veya dokusunu rulmuş bir buzdolabı israf söz konusu ol- vesi ayrıca harika bir doğal smoothielerde ve Korumayı Öğrenin sevmiyorsanız, tadı maskelemek için diğer duğunda kötüdür. sivrisinek kovucudur. Aslın- diğer tariflerde kul- 3 Asitleme, kurutma, konserve, fer- tariflere ekleyebilirsiniz. Yumurta sarısını Yiyecekleri net bir şekilde görebilmeniz da, araştırmalar çimenli alanla- lanabilirsiniz. mente etme, dondurma ve kürleme, gıda- ultra nemlendirici saç maskesi olarak bile ve ne zaman satın alındıklarını öğrenebil- ra serpilmiş kahve telvesinin dişi Fazla otlar zey- ların daha uzun süre dayanmasını sağla- kullanabilirsiniz. meniz için buzdolabınızı düzenli tutarak sivrisineklerin yumurtlamasını en- tinyağı ve doğran- mak ve böylece israfı azaltmak için kulla- yiyeceklerin bozulmasını önlemeye yar- Karıştırın mış sarımsak ile bir- gellediğini ve bu sinir bozucu bö- nabileceğiniz yöntemlerdir. dımcı olun. 8 Lahana ve pazı gibi yeşilliklerin sap- leştirilebilir, daha sonra ceklerin popülasyonunu azalttığını Örneğin, fazla olgunlaşmış elmala- sotelere ve diğer yemekle- ları lif ve besinlerle doludur, bu da onları göstermiştir. rı konserve yapıp elma püresine dönüştür- Kabukları kullanın re kullanışlı ve lezzetli bir kat- smoothielere harika bir katkı yapar. Pan- mek veya taze havuç turşusu yapmak, si- 6 İnsanlar yemek hazırlarken genellik- . Kendinizi Şımartın kı için buz kalıplarında donduru- car, çilek ve havuç üstleri de harika eklen- ze çocukların bile seveceği lezzetli ve kalı- le meyvelerin, sebzelerin kabuklarını çıka- 15 Avokado, sağlıklı yağlar, anti- labilir. tiler yapar. Meyve ve sebze kabukları, sol- cı bir lezzet sağlayacaktır. rırlar. Örneğin elma kabukları çok miktar- oksidanlar ve E vitamini ile doludur, bu da Yemeklerden arta kalanları, en sevdi- muş otlar, olgunlaşmış muzlar ve doğran- da lif, vitamin, mineral ve antioksidan içe- onu doğal bir yüz maskesine mükemmel Mükemmeli Aramayın ğiniz pazar tezgâhındaki fazla ürünle- mış brokoli sapları da dahil olmak üzere, rir. Patates, havuç, salatalık, mango, kivi bir katkı yapar. Yüzde veya saçta kullanı- 4 Kasadan en mükemmel görünen el- ri ve çorba gibi toplu yemekleri dondura- aksi takdirde atılacak olan diğer maddeler ve patlıcanın dış katmanları da yenilebilir labilecek bir maske için olgunlaşmış avo- mayı seçmek yiyecek israfına katkıda bu- bilirsiniz. de besleyici bir karışıma atılabilir. ve besleyicidir. kadoyu biraz bal ile birleştirin. Kullanılmış lunuyor. “Çirkin” meyve ve sebzeler, göze Kompost yapın Bulyon Yapın kahve telvesini biraz şeker ve zeytinyağı daha hoş gelen ürünler için es geçiliyor. Sarısını da yiyin 12 Artık yiyecekleri kompostlamak, 9 Saplar, kabuklar ve diğer sebze ile karıştırmak canlandırıcı bir vücut pee- Bu, tonlarca mükemmel derecede iyi yiye- 7 Çoğu insan bir zamanlar popüler yiyecek artıklarını yeniden kullanmanın ve artıklarını biraz zeytinyağı veya tereyağı lingi sağlar. Şişliği azaltmak için gözleri- ceğin boşa gitmesine neden olur. Market- olan az yağlı diyet trendinden uzaklaşıyor yiyecek artıklarını bitkiler için enerjiye dö- te biraz kusurlu ürünler seçerek ya da da- olsa da, çoğu hâlâ yumurta sarısından ka- ile soteleyin, ardından su ekleyin ve aro- nize soğuk, kullanılmış çay poşetleri veya nüştürmenin faydalı bir yoludur. Bir dış ha iyisi doğrudan çiftçiden alarak üzerini- çınıyor, bunun yerine yumurta beyazı om- matik bir sebze suyu içinde kaynamaya salatalık dilimleri de uygulayabilirsiniz. Sevgisizlik insana neler yaptırır ? ‘Bunu da konuşalım’ Sevebilmek insanın en büyük gücüdür. Sevilmediğini hisseden kişi nasıl davranır? Çevresine öfkeli midir? Yaşamı sakatlanmış mıdır? Dr. Erdal Atabek’e sordum... Kendisi rahat değildir ki kendini rahat u İnsan sevgi boşluğunun farkın- uyuşturucu kullanma olasılığı yük- İPEK ÖZBEY ifade edebilsin! Kendini “olduğu gibi de- da mıdır? Bu boşluğu doldurmaya sek midir? ğil”, “olması gerektiği gibi” ifade etmeye girişir mi? Suç eğilimi psiko-sosyopatlarda daha çalışır. Yapaydır, kendisine biçtiği rolü oy- Elbette farkındadır. Bu boşluğu doldur- yüksektir. Bu yapılar, genel olarak acıma- u Sevgisizlik sevememe hali mi- namaya çalışır. Bu davranışı, günümüz in- maya girişir. Yakınlık kurmak ister, sev- sızdırlar ve yaptıklarından pişmanlık duy- dir ya da sevilmeme mi? sanının yapay, beğeni kazanmaya yönelik gi arayışını vereceği armağanlarla sürdü- mazlar. Bu kişilerin neye sevgi duydukları- Aslında her ikisi de sevgi yoksunluğudur. davranışlarında görüyoruz. Ne yazık ki gü- rür. Kimi zaman da bir hayvanın sevgisiy- nı anlamak kolay değildir. Sevgisiz kişiler Sevgi, insan için ekmek gibi, su gibi yaşam- nümüzün yaşamı “olduğumuz ben” yerine, le bu boşluğu doldurmaya çalışır. Kucağı- elbette soğuk, mesafeli davranırlar, öfkeli- sal bir gereklilik. Ruhumuzun besini “sevgi- “olmak istediğimiz yapay imajı” koymaya na aldığı kedisi, onun sevgisine çok değer- dirler ama doğrudan suç eğilimi sayılır mı, dir”. Sevgisiz bir yaşam, hedefini, huzuru- zorluyor insanı. Bu ortamda “gerçek sevgi” li katkılar sağlar. Ona bir yaşam arkada- emin değilim. Sevgi yoksunluğunun telafi- nu, anlamını kaybetmiş bir yaşam demektir. u Sevilmek için de yerini “sevgi görüntülü yapmacık ilgiye” şı olur. Yanına aldığı köpeğinin ona göster- si için insanlar birçok şey yaparlar. Uyuş- Freud, “Ruh sağlığı nedir” sorusuna “Sev- neler yaparız? bırakıyor. Bunu her yerde görüyoruz: TV diği sevgisi, ona koşulsuz sadakati onu çok turucu bunlardan birisi olabilir ama amaç- mek ve çalışmaktır” diye yanıt vermiştir ve Neler yapmayız dizilerinde, estetik yarışlarında, ekranda, mutlu eder. Kimi zaman, yetiştirdiği çiçek- sız gezginlikten aşırı iş düşkünlüğüne kadar çok doğrudur. ki? İtaat ederiz, uyum sahnede, politikada, her yerde. Sevgisiz in- ler onun sadık dostları olur, çiçekleriyle kar- pek çok telafi mekanizması devreye girer. u Sevgisiz insan nasıl davranır? sağlarız, sevgi dileniriz. sanların sevgisiz toplumları oluştu. şılıklı sevgi bağı geliştirir. Çiçekleriyle ko- u Birinin onu çok sevdiğini an- Güvensizdir, çekiniktir, uzaktır, soğuktur. Sevilmek isteyen insan u Aile sevgisi ve ilgisi aynı şey- nuşur, onları dert arkadaşı yapar. Bütün bu larsa ne yapar? Sevilmediğini hisseden kişi kendisini koru- kendi kişilik değerlerinden ler midir? ilişkiler, insanın sevgi arayışlarıdır, dostluk Ona kul köle olur, teslim olur ve her iste- maya alır. Çevresini kuşatan sevgisizliğe öf- bile vazgeçer, kendini Sevgi ve ilgi ayrı şeylerdir. Bir aile çocu- arayışlarıdır. diğini yapmayı kendi yükümlülüğü yapar. kelidir. Gücü yeterse saldırgan, gücü yetmi- sevdirmeye çalışır. Anne ğu ile çok ilgilidir ama bu sevgi olmaya- u Sevgisiz insan kendini değer- Ya da güvenemez ve kaçar. Bu da görülen yorsa ezik davranır. O da sevemez, sevgi- babasının sevgisini bilir. Kendi beklentilerini çocuğuna yükle- siz mi hisseder? bir davranıştır. nin gücünden yoksundur. Sevmesi engellen- kazanmak için onların yen aile onu değil, kendi isteklerini sever- Kesinlikle değersiz hisseder; çünkü sev- u Bu çok seven kişi ona zarar miştir. Yaşamı sakatlanmıştır. isteyeceği her şeyi ler. Çocuk bunu anlar ve “Ailem beni değil, gi çok büyük bir değerdir; ondan yoksun verse de koşulsuz bağlanır mı? Sevebilmek, insanın en büyük gücüdür. yapar. Arkadaşlarının başarımı seviyor” der. Sevgi, karşılık bekle- kalmak elbette de değer kaybı olarak his- Kaçmazsa evet. Burada bir ikilem yaşar. u Sevginin evreleri var mıdır? sevgisini kazanmak için mez, onu o olduğu için sever. sedilir. Çok sevilme alışık olduğu bir şey değildir. Öncelikle, bebeğin, sonra da çocuğun ai- onların uygun gördüğü Keşke aileler bu ayrımı bilebilseydi? u Özgüven eksikliği var mıdır? Ya güdüsel bir teslimiyet ile kendisine za- le içinde sevilmesine bakmamız gerekiyor. şeyleri edinir. Marka u Sevgisiz kişi aşk ilişkisinde Özgüven eksikliği de vardır çevreye gü- rarı olsa bile kabul ederek sürdürür ya da Anne sevgisi, baba sevgisi bebek için, çocuk düşkünlüğü, giyiminden temkinli midir? vensizlik duygusu da... Hümanist psiko- karşı koyarak o da zarar vermeye çalışır. için olağanüstü önem taşıyan etkenler. Sev- cep telefonuna kadar Aşk, özünde “tutku”dur. Tutkulu âşık, sev- log Abraham Maslow, “İhtiyaçlar Hiye- İnişli çıkışlı, hır gürlü, kavga dövüşlü iliş- gi, bebeğin sütü gibi, çocuğun maması gi- onların beğeneceği mekten çok ona sahip olmayı ister. Tutku rarşisi” kuramında, piramidin ilk basama- kilerde çoğu kez bu psikolojik mekaniz- bi yaşamsal önem taşıyan bir ruhsal besin. şeyleri isteme zorunluluğu olgusundaki bu “sahip olma güdüsü” aslın- ğına “fizyolojik ihtiyaçlar olarak yeme iç- ma devreye girer. Eğer “narsisist kişilik” ile Herhangi bir nedenle (anne kaybı, sevgisiz böyle oluşur. Sevilmek da sevgiyi engelleyen bir etken olur. Sevgi- me ihtiyacını ve cinsel ihtiyacı” koymuştur. “bağımlı kişilik” buluşurlarsa burada ta- anne, kayıtsız baba vb.) bu sevgiden yoksun uğruna insan aslında siz cinsellik de vardır ve dürtüsel bir doyu- İkinci basamak “güven”dir. Güven yaşa- mamlayıcı öğe devreye girer ve ilişki sürer. kalan insan, yaşamında bu eksikliğin izlerini kendinden vazgeçer. mu amaçlar. Aşkın tutkusu kıskançtır, pay- mın en önemli temelidir. Üçüncü basamak, u Ailesinin onayını almanın pe- taşıyacaktır. Çocuk büyüdükçe arkadaşları- u Gene de laşmaz ve sahip olamazsa yok edici bir “sevgi”dir. “Sevgi ve ait olmak” güven te- şinde koşar mı? nın sevgisini arayacaktır. Bir ergenin en bü- sevilmezse? şiddete dönüşür. Sevgisiz kişi kimseye gü- melinde gelişir ve yaşamda büyük önem Bu onayı almanın peşinde koşar ama ne yük korkusu, arkadaşları tarafından dışlan- Küser, öfkelenir, her venemediği için yaşadığı duygusal çalkantı taşır. Dördüncü basamak “saygı ve kabul yapsa yapsın alamazsa isyankâr birisi olur. maktır. Sonra da çevresinin sevgisi, bir eşin şeyde sorun yaratan birisi ona bir kaos gibi görünür. Bu kaostan hem edilmek”tir. Beşinci ve son basamak “ken- - Bu psikolojik bir hastalık mıdır? sevgisi onun yaşamının besini olur. O da se- olur. kaçmak ister hem de onsuz yapamaz. Pa- dini gerçekleştirmek”tir. Maslow, Bu basa- Bu “nevrotik bir durumdur”. Karen Hor- vildikçe sevmeyi öğrenir. radoksal ilişkiler böyle yaşanır. makların adım adım çıkılacağını söyler. Ya- ney, bu durumun sosyal bir sorun olduğu Sevebilmek insanın en büyük gücüdür. Aşkın tutkusu azalınca ya sevgiye dönü- ni güven olmadan sevgi olmaz demektir. görüşündedir. Günümüzün rekabetçi, başa- Sevgisiz insan, sevemeyen-sevilmeyen in- şür ya da biter. u Sevgisiz insan toplum içinde rıyı ödüllendiren yapısı önce insancıl güve- san sakatlanmış bir yaşam sürmek zorun- u Sevgisiz kişi suça meyilli midir, kendini rahat ifade edebilir mi? ni sonra da sevgiyi tehdit eden bir yapıdır. da kalır. tık