Katalog

27 TEMMUZ 2011 ÇARŞAMBA SAYFA SAĞLIK 5 Kuma serdiğiniz havluyla kurulanmayın Tatilde, enfeksiyonun en sık bulaşma alanları, ortak kullanılan deniz ve havuzlardır. Eğer önlem alınmazsa bu alanlar hastalıklara davetiye çıkarabilir emorial Antalya Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Şirin Elmi, yazın tatilde enfeksiyon risklerinden korunma yolları ile ilgili pratik önerilerde bulundu. Yüzeyi köpüklü denize girmeyin: İyi temizlenmeyen ve sirkülasyonu fazla olmayan durgun havuzlarda birçok hastalık tehlikesi vardır. Genital mantar enfeksiyonları, ishal, idrar yolu enfeksiyonu, hepatit A, göz, kulak ve cilt enfeksiyonları sık görü KONUK YAZAR Prof. Dr. Ahmet Turan Aydın Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Çocukluk çağı spor yaralanmalarına dikkat M H ER ŞEYİ BAŞI SAĞLIK lür. Deniz suyu tuzlu olduğu için mikroorganizmaların yaşaması daha zordur. Fakat durgun, kirli ve yüzeyi köpüklü denizler de aynı riski taşır. Havuz kalabalıksa kenarda oturun: Hepatit A, birçok ishal ve bağırsak paraziti etkeni ağız yolu ile bulaşır. Kirlenmiş havuz ve deniz suyunun yutulması ile mikroplar sindirim sistemine ulaşmakta ve hastalıklar oluşmaktadır. Özellikle kapasitesini aşan havuzlarda ve çocuk havuzlarında bu risk çok fazladır. Son birkaç gün içinde ishal olanların, özellikle çocukların, havuza girmemesi gerekir. Minder ya da havlu bulunmayan şezlongda güneşlenmeyin: Tatilde enfeksiyon kapmamak için havuz çevresi, duşlar, soyunma kabinleri ve şezlongların temizliğine dikkat edilmeli. Şezlonglar ortak kullanım alanında olduğu için direkt temastan kaçınılmalı. Üzerine örtü veya havlu örtülmeli. Şezlong için kullanılan havlu ile kurulanmamalı. Su tüketimine de dikkat edin: Kapaklı su şişelerini kullanın. Buzların da temiz sulardan hazırlandığından emin olun. D i lajlardak P ikroplara m dikkat! Sudan ızda çıktığınu u mayon iz değiştir n enital mantarların en önemli nedeni nem ve ıslaklıktır. yi temizlenmeyen ortak kullanım alanlarında bu hastalıklar çok daha kolay bulaşır. Islak mayo ile beklememek, havuzdan çıktıktan sonra duş alıp iyi kurulanmak ve mayoyu değiştirmek olası enfeksiyon riskini azaltacaktır. Ç eniz tuzlu bir ortam oleniz tuzlu bir ortam oleniz tuzlu bir ortam oleniz tuzlu bir ortam oleniz tuzlu bir ortam olduğu için mikroorganizduğu için mikroorganizduğu için mikroorganizduğu için mikroorganizduğu için mikroorganizmaların çoğalması daha maların çoğalması daha maların çoğalması daha maların çoğalması daha maların daha zordur. Ama kirli, akıntısı az zordur. Ama kirli, akıntısı az zordur. Ama kirli, akıntısı az zordur. Ama kirli, akıntısı az zordur. Ama kirli, akıntısı olan deniz suları da aynı riski olan deniz suları da aynı riski olan deniz suları da aynı riski olan deniz suları da aynı riski olan deniz suları da aynı riski taşır. Plajlar da ortak kullanım taşır. Plajlar da ortak kullanım taşır. Plajlar da ortak kullanım taşır. Plajlar da ortak kullanım taşır. Plajlar da ortak kullanım alanı olduklarından temiz oralanı olduklarından temiz oralanı olduklarından temiz oralanı olduklarından temiz oralanı tamlar değildir. Kuma serilen tamlar değildir. Kuma serilen tamlar değildir. Kuma serilen tamlar değildir. Kuma serilen tamlar değildir. havlu ile kurulanmak enfeksihavlu ile kurulanmak havlu ile kurulanmak enfeksihavlu ile kurulanmak enfeksihavlu ile kurulanmak yon etkenleri ile temas riskini yon etkenleri riskini yon etkenleri ile temas riskini yon etkenleri ile temas riskini yon etkenleri ile temas riskini artıracağından kurulanmak artıracağından kurulanmak artıracağından kurulanmak artıracağından kurulanmak artıracağından kurulanmak için kullanılan havlunun ayrı için kullanılan havlunun ayrı için kullanılan havlunun ayrı için kullanılan havlunun ayrı için kullanılan ayrı olmasına dikkat edilmelidir. olmasına olmasına dikkat edilmelidir. olmasına dikkat edilmelidir. olmasına dikkat edilmelidir. G Akden z anem s nde Akdeniiz anemiisiinde ettkiin ttedavii yönttemii:: e k n edav yön em Tüp bebek Tüp bebek kdeniz çanağı olarak adlandırılan bölgede ve özellikle kıyı kesimde yaygın görülen Akdeniz Anemisi, yani “Talasemi”nin taşıyıcılık oranı; Antalya, Antakya ve Mersin’de yüzde 12’lere çıkıyor. Çiftlere evlilik öncesi tetkik yapılması ve hastalığın tespiti durumunda çiftlerin genetik danışmanlık alması gerekmekte. Gelişen genetik tanı ve tedavi yöntemleri ile tüp bebek için kullanılan tekniklerle hastalığın tedavisi sağlanmakta ya da hastalığın gelecek nesillere taşınması önlenmektedir. Memorial Antalya Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nden Op. Dr. Batu Aydınuraz ve Embriyolog Dr. Enver Kerem Dirican, “Akdeniz Anemisi”nde, tüp bebek tedavisinin uygulamaları hakkında bilgi verdi. lk belirti ağır kansızlık Akdeniz Anemisi, taşıyıcısı anne ile babanın çocuklarında % 25 oranında görülen, hasta henüz bebekken ağır kansızlık şikayetleriyle ortaya çıkan, kalp yetmezliği nedeniyle sık sık kan nakli gerektiren bir hastalıktır. Hastaya yeterli miktarda kan verilemediğinde; karaciğer, dalak, yassı kemikler gibi kan yapımının gerçekleşmediği organlarda bile ilik doku gelişmekte ve bu A durum, kemiklerin kırılmasına neden olmaktadır. Doku uyumlu kemik iliği nakli Hastaları %7080 oranında sağlığına kavuşturan en etkin tedavi yöntemlerinden biri kemik iliği naklidir. Yüzde yüz doku uyumu olduğunda, tedavide kesin başarı sağlanır. Öncelikle aile içinde doku uyumu araştırılmalıdır. Tüp bebekle uygun dokuya sahip bebek şansı Üremeye yardımcı tedavilerle nakil için uygun dokuya sahip gebelik planlaması yapılabilmektedir. Normal bir tüp bebek süreci olarak devam eden tedavide, gelişen embriyolardan, hem “talasemi” açısından normal olan, hem de doku uyumu yüksek ya da tam olanlar seçilerek ana rahmine yerleştirilmektedir. Gebelik sağlıklı bir doğumla sonlandığında, kemik iliği açısından doku uyumu olan bebek 10 kiloya ulaştığında, kemik iliği nakli gerçekleştirilebilir. ocukluk döneminde atlatılan ve üzerinde durulmayan spor yaralanmaları, çocuğun büyüme çağında ve daha sonrasında ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ergenlik başlangıcı ve sonrasında vücudun büyümesi, ağırlaşması, kuvvet ve çevikliğin de gelişmesiyle artan spor yaralanmalarında, her iki cins de eşit oranda risk altındadır. Ancak erkeklerin ergenlikle birlikte; futbol, basketbol, Amerikan futbolu ve buz hokeyi gibi yakın temas gerektiren sporlara daha fazla katılmaları, riski artırmaktadır. Spor yaralanmalarında bedensel ve çevresel nedenler etkili Spor yaralanmalarında bedensel ve çevresel nedenlerin etkisi büyüktür. Kişinin spora hazırlık düzeyi, koruyucu kullanmaması, yaptığı sporun türü, koşulların yeterliği ve antrenörün düzeyi ile ebeveynler ve okul yönetimi de spor yaralanmaları nedenleri arasında yer alır. Kişinin bedensel kusurları da spor yaralanmalarında etkilidir. Özellikle boy kısalığı ve skolyoz gibi sorunlar, yaralanma riskini artırabilir. Kırık veya çıkık müdahalesi için uzman müdahalesi şart! Spor esnasında; ciltte yırtılma ve sıyrıklar, eklem burkulmaları, kas zorlanmaları ve yırtıkları, tendon esnemeleri, kırık ve çıkıklar ilk müdahaleyi gerektiren yaralanmalardır. Yaralanmalarda ilkyardım; antrenör, ebeveynler ve diğer çocuk sporcular tarafından yapılabilmektedir. Ancak özellikle kırık ve çıkıklar için mutlaka doktor müdahalesi şarttır. Yaralanan çocuk, en hızlı biçimde, uygun nakil koşulları sağlanarak, spor travmaları konusunda uzmanlaşmış bir ortopedi doktoruna ulaştırılmalıdır. Yaralanmanın durumuna göre müdahale yapılmalıdır. Ciltte ezilme ve sıyrı varsa soğuk uygulamayın Eklem ve yumuşak doku zorlanmalarında yaralanan uzuv yukarı kaldırılıp dinlendirilmelidir. Bu işlemin ardından elastik bandaj ile kompresyon yapılıp, soğuk uygulanmalıdır. Ciltte sıyrık ve ciddi ezilme varsa soğuk uygulamasından kesinlikle kaçınılmalıdır. Bu uygulama 12 saatlik aralıklarla en fazla 20 dakika süreyle yapılmalıdır. Bu esnada dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise, cildin çıplak olmamasıdır. Ezilme ve sıyrılma vakalarında da cilt, asitli olmayan bir sabun ve temiz su ile mikroptan arındırılmalı, temiz bir pansumanla kapatılmalıdır. Ciddi yaralanmalarda ameliyat gerekebilir Yaralanmalar çıkık ve kırık şeklinde gerçekleştiyse; acilen hastane ortamında, gerekli durum tespiti yapılmalı ve anestezi ile tedavi edilmelidir. Tendon ve bağların kopması veya kırık oluşması durumunda yapılan cerrahi müdahalelerin yanı sıra; çocukluk çağında tekrarlayan omuz çıkıkları, dirsekteki bağ yaralanmaları ve dizde ön çapraz bağ yaralanmalarında da cerrahi girişim tercih edilmektedir. Yaralanma ve iyileşme sonrasında rehabilitasyon önemli! Çocukluk çağındaki spor yaralanmalarında genellikle “Çocuk günlük aktivitesi içinde kendiliğinden iyileşir” diye düşünülmektedir. Ergenlik öncesi dönemde ciddi sakatlık oluşturan yaralanmalar az olduğu için yoğun bir rehabilitasyon programına daha az gerek duyulabilir. Ancak, omuz, dirsek ve diz, ayak bileği gibi bölgelerde meydana gelen ciddi spor yaralanmaları sonrası, aynen erişkinlerde olduğu gibi, rehabilitasyon programı uygulanmalıdır. Rehabilitasyon süreci, yaralanma ile başlamalı, iyileşme ve iyileşme sonrası dönemde de devam etmelidir. Beyin kanamaları önlenebilir Çocukluk ve gençlik çağında görülen kafa travmaları ve doğumsal kusurlar beyin kanaması nedeni olabilirken; ileri yaşlarda yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları C MY B C MY B N ‘Sıcak hava’ beyin kanamasını tetikliyor az sıcakları beyin kanamaları riskini de beraberinde getiriyor. Ölümle sonuçlanan ilk üç hastalıktan biri olan beyin kanamaları, belirti vermeden sinsice ilerleyip, hastanın sakat kalmasına yol açabiliyor. Hastalık, özellikle havaların ısınmasıyla yüksek tansiyon ve kolesterol hastaları için hayati tehdit oluşturuyor. Memorial Antalya Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Bülent Fahri Kılınçoğlu, hastalığı anlattı. Y beyin kanamalarına yol açabilir. Özellikle sıcak havalar bu riski artırır. Sıcaklara dikkat Yazın tansiyondaki oynamalar sırasında, sıvı kaybına bağlı olarak damar tıkanıkları oluşabilmektedir. Eğer bu durum eğer beyinde gerçekleşmişse, beyin kanaması, tıkanıklık sonucu felç veya kalp damarlarında tıkanıklıklarla sonuçlanabilir.