Katalog

iliyor Kent Rehberi STRES şekeri etk Gişelerde bu hafta Psikiyatrist, Psikoterapist Sevilay Zorlu, kan şekeri düzensizliklerinin beyin ve ruhsal işlevleri etkilediği gibi ruhsal ve duygusal değişimlerden de kan şekerinin etkilendiğini söylüyor 2 SAYFA 27 ŞUBAT 2011 PAZAR SAĞLIK F iziksel hastalıkların ortaUzman Dr. ya çıkışında olumsuz yaSevilay ZORLU, şam olayları etkilidir. BeCuma günü saat 14.3015.30 arası densel hastalıklarla ruhsal Radyo Box 92.5’te, hastalıklar yakından ilişkonuyla ilgili canlı yayında kilidir. Fiziksel hastalığı olanlarda, sorularınızı yanıtlayacak. özellikle anksiyete (kaygı) ve depresyon gibi psikiyatrik bozukluklar sıklıkla eşlik edebilir. Psikiyatrik bozuklukların çoğunda da yorgunluk, halsizlik, baş ağrıları, kas ağrıları, barsak düzensizlikleri, mide ülseri, uyku ve iştah bozuklukları gibi bedensel yakınmalar görülebilir. Depresif ve kaygılı kişilik özellikleri fiziksel hastalıktan olumsuz etkilenmeyi arttırır. Psikiyatrik belirtiler doğrudan hastalığa bağlı biyolojik değişikliklere bağlı olabilir. Beyin damar hastalıkları, parkinson gibi bazı hastalıklar doğrudan depresyon ve anksiyete belirtilerine neden olan fizyolojik değişikliklere neden olurlar. Ya da kronik hastalığın psikolojik bir stres faktörü olarak etki ettiği, psikolojik belirtilere neden olduğu düşünülebilir. Fiziksel hastalığın şiddeti, yaşamı tehdit etme özelliği ve işlevselliği etkileme düzeyiyle ruhsal belirtilerin sıklığı yakından ilişkilidir. Diyabette psikiyatrik sendromlar Depresyon: Çok sayıda çalışmada depresyonun hipertansiyon, kalp hastalıkları, kanser, inme, göğüs ağrısı ve diyabet gibi hastalıklar için başlatıcı bir faktör olabileceği bildirilmiştir. Depresyonun eşlik ettiği diyabetik hastalarda motivasyonun azalmasına bağlı olarak kilo alımını önlemek diyet ve egzersiz gibi yaşam biçimini içerecek düzenlemeleri yapmak güçleşebilir. Düşük eğitim düzeyi, evlenmemiş olma, sosyal desteğin düşük olması, kronik stresörler, kötü yaşam olayları, ekonomik sorunlar, işlevsellik kaybı depresyon riskini arttırır. Kadınlarda psikolojik sorunlar erkeklere göre iki kat fazladır. Eşlik eden depresyon, hastalığın gidişini olumsuz etkiler. Belirtileri, “Hiçbir şeyden zevk alamama. Değersizlik duyguları, suçluluk düşünceleri. Kendisini değersiz hissetme. Tekrarlayıcı ölüm düşünceleri. Kararsızlık. Ağlama nöbetleri”dir. Kaygı (Anksiyete bozukluk) Duygulanımda kaygı, korku, sıkıntı hali olup fizyolojik, bilişsel ve davranışsal belirtileri içerir. Benliğin kendini tehdit altında hissettiği gerilim halidir. Hastalığa bağlı ve ölüm korkusu, hasta olmanın kişi açısından önemi ve sembolik anlamı tehlike ve kaygı duygusu uyandırabilir. Diyabetli hastalarda anksiyete belirtilerinin yüzde 40 gibi yüksek oranlarda görüldüğü bildirilmiştir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir. Şiddeti bozukluk düzeyinde ulaşmayan anksiyete belirtileri de işlevselliği ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemekte ve hastanın tedaviye uyumunu bozmaktadır. Belirtileri, “Aşırı endişe ve anksiyete durumu. Kişi endişesini denetlemede güçlük çeker. Huzursuzluk, aşırı heyecan, endişe. Kolay yorulma. Düşüncelerini yoğunlaştırmakta güçlük çekme ya da zihnin durmuş gibi olması. Huzursuzluk. Kas gerginliği. Uyku bozukluğu” dur. Antalya Cinebonus Sinemaları 0242 230 14 14 Kurtlar Vadisi Filistin 12:00 14:30 17:00 19:30 22:00, Yeşil Yaban Arısı 11:00 13:30 16:15 19:00 21:45, Dövüşcü 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Çalgı Çengi 11:00 13:00 15:15 17:30 19:45 22:00, Aşk Tesadüfleri Sever 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Eyyvah Eyvah 2 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Ayı Yogi 10:30 12:30, Sanctum 14:30 17:00 19:30 22:00, Zoraki Kral 11:00 13:45 16:30 19:15 22:00 Antalya Prestige Sinemaları 0.242.311 10 50 Aşk Tesadüfleri Sever 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Çalgı Çengi 11:45 14:15 16:45 19:15 21:45, Kurtlar Vadisi : Filistin 11:30 13:45 16:15 18:45 21:15, Sanctum 12:15 14:45 17:00 19:15 21:30, Eyvah Eyvah 2 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Çölde Kutup Ayısı 12:00 14:15 16:30 18:45 21:00 Antalya Megapol Sinemaları 0.242.237 01 31 Aşk Tesadüfleri Sever 13:00 15:30 18:00 20:30, Çalgı Çengi 13:00 15:30 18:00 20:30, Kurtlar Vadisi : Filistin 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Eyvah Eyvah 2 12:00 14:15 16:30 18:45 21:00 Antalya Plaza Sinemaları 0.242.312 62 96 Ayin 12:00 14:15 16:30 18:45 21:00, Aşk Tesadüfleri Sever 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Kurtlar Vadisi : Filistin 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30 Özdilekpark 0 242 345 90 00 Kurtlar Vadisi Filistin 11:0013:3016:0018:3021:00, Tron 11:0013:3016:0018:3021:00, Kurtlar Vadisi Filistin 12:1514:4517:1519:4522:15, Aşk Tesadüfleri Sever 11:1513:4516:1518:4521:15, Sanctum 16:3018:4521:00, Ayı Yogi 11:1513:0014:45, Eyvah Eyvah 2 11:0013:3016:1518:4521:15, Hür Adam Said Nursi 11:00 14:30 17:45 21:00 DEEPO Sinemaları 0242 340 62 00 Kurtlar Vadisi Filistin 11:00 13:30 16:00 18:30 21:00, Aşk Tesadüfleri Sever 11:15 13:45 16:15 18:45 21:15, Eyvah Eyvah 2 11:30 14:00 16:30 19:00 21:30, Kurtlar Vadisi Filistin 12:15 14:45 17:15 19:45 22:10, Green Hornet 11:45 14:15 16:45 19:15 21:30 Afyon Cinemovie Sinemaları 0 272 215 99 10 Kurtlar Vadisi Filistin 11.4514.1516.4519.1521.30, Aşk Tesadüfleri Sever 11.3014.0016.3019.0021.30, Aşk Tesadüfleri Sever 15.1517.4520.15, Ayı Yogi 11.4513.30, Cadılar Zamanı 12.0014.1516.3018.4521.00, Aşk Sarhoşu 11.2513.3015.4518.2020.50 , Yeşil Yaban Arısı 11.2513.4016.1018.4021.10, Sanctum 11.3013.4516.0018.1520.45, Eyvah Eyvah 2 11.4514.0016.1518.3021.15 Isparta Aks Sinemaları 0 246 224 17 88 Oyuncak Hikayesi 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 20:00 – 22:00, Nany Büyük Patlama 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 20:00 22:00 Burdur Oscar Sinemaları 0.248 233 19 66 Son Ayin 12:00 14:00 16:00 18:00 20.30, Prensesin Uykusuyum 11.30 13:45 16:00 18:15 20:30, Av Mevsimi 12:00 14:30 17:00 20:30 Ruhsal zorlanmalar Diyabette hastalığın ortaya çıkışında genetik ya da fiziksel etkenler dışında ruhsal zorlanmalar da etkilidir. Hastalığın inkarı ya da öfke duyguları, hastalığa uyum sürecinde gelişen psikopatolojik savunmalar, hastalığa uyumu güçleştirir. Böylece stres hem stres hormonlarını etkinleştirir; iç ortamı bozar, hem de hastanın dış ortamı ve uyumu bozulur. Etkin tıbbi tedaviye rağmen kan şekeri düzenlenemeyen olgularda stres ve kaygı önemli bir etkendir. Böyle bir durumda tedavi dozu ve biçimini değiştirmeden önce psikolojik ve psikososyal değerlendirme yapılmalıdır. Diyabetli hasta ve ailesi K etişkin yaştaki diyabetli hastalarda tedavi gerektirecek şiddette psikiyatrik bozuklukların yüzde 20 oranında geliştiği bildirilmiştir. Ancak yarısının tanınamadığı bilinmektedir. O nedenle hastanın muayenesinde bedensel yakınmaların yanı sıra düşünsel, duygusal ve davranışsal durumunun dikkate alınması önemlidir. Diyabetli hastalarda duygusal tepkiler ve uyum güçlükleri en sık karşılaşılan sorunlardır. Hastalık sonrası ortaya çıkan bu tepkiler hastalığın şiddetine, hastanın kişilik yapısına çevresel faktörlere göre değişmekle birlikte bazı ortak kaygı alanları vardır. En yaygın tepkiler şunlardır: “Kendi kendine yeterliliği ve bağımsızlığını kaybedeceği korkusu. Bedeni üzerinde denetimi kaybedeceği korkusu. Vücut organ ve bölümlerinin zedeleneceği korkusu. Çevresinin ilgi ve desteğini kaybedeceği endişesi. Cinsel yeterliliğinin kaybedileceği endişesi. Geçmişte yaptıkları ya da yapamadıklarına ilişkin cezalandırılma korkuları. Kronik bir hastalıkla karşı karşıya kalma sonucu özgüvende zedelenme. Hastalığa karşı yas reaksiyonu, isyan duygusu,inkar, kaygı, depresyon, kızgınlık tepkileri. Dışarıdaki Dünya Y Hastalığa uyum ronik bir hastalık tanısı konması, kişide olduğu kadar ailede de krize neden olabilir. Önceki ilişkilerin de niteliğine bağlı olarak, hasta ile aile arasında güçlüklere yol açabilir. Ailenin aşırı koruyucu ve kaygılı olması, hastanın olumsuz ve riskli tutumlarını aşırı hoşgörüyle karşılayıp boyun eğmesi ya da ilgisiz, dışlayıcı tutumları hasta ve tedavi ekibi için zorluk yaratır. İlişkilerin dengeli ve çatışmasız olduğu, duyguların rahatça ifade edilebildiği ve iyi işbirliği yapan ailelerde hastanın uyumu daha iyi olmaktadır. Hastanın ve ailenin hastalığa gerçekçi ve akılcı uyumunda hekimin tutumu da önemlidir. Yeterli zaman ayırma, bilgilen dirme, duyguların ifade edilmesine izin verme yararlıdır. Hastanın kaygılarını arttırmayacak düzeyde doğru bilgilendirme, hastalığın doğru anlaşılmasını kolaylaştırılır. Sorunların tanımlanıp çözüm önerilerinin tartışılması, ilerleyen süreçte hastanın tedavi sürecine aktif katılımını kolaylaştıracaktır. Doğru tutum, süreçte ortak katılım önemlidir. Önemli Telefonlar Cankurtaran Jandarma Sahil Güvenlik : 112 Yangın : 156 Orman Yangını : 158 Polis : 110 : 177 : 155 Nöbetçi Eczaneler ANTALYA (242) Tuğtekin 346 99 53, Yiğit 238 01 03, Erkin 345 38 48, Bahçelievler 316 07 37, Yurtpınar Uğur 428 66 46, Çare 227 26 22, Murat 248 99 53, Burcum 324 70 17 ALANYA (242) Sağlık 513 66 67, Noyan 513 49 08 KEMER (242) Kemer 814 12 89 MANAVGAT (242) Ulusoy 743 23 76, Avşaroğlu 746 26 61 AFYONKARAHİSAR (272) Dilek 214 15 68, Derman 212 53 91, Selçuk 217 70 09 ISPARTA (246) Baloğlu 218 59 63, Pınar 218 38 05, Ege 223 14 11 FETHİYE (252) Çalış 613 65 65, Eroğlu 614 14 97 İlaç tedavisi ve psikoterapi astanın psişik durumuna göre ilaç tedavisi, psikoterapi, relaksasyon teknikleri, aile ve grup tedavileri yararlı olabilir. Psikoterapötik yaklaşımlar hastanın tedaviye uyumunu kolaylaştırması nedeniyle diyabet tedavi H sinde önemlidir. Diyabetli kişi ihtiyaçları ve dürtüleri ile zorunluluk ve engelemeler arasında denge sağlamak zorundadır. Diyabetli bir hastada fiziksel tedavi ile psikiyatrik tedavinin eş zamanlı olarak yapılması önemlidir. Afrika’da Bir Baraj ve Turkana Kabilesi AYŞE GÜL SAYMAN www.radyobox.com E www.radyobox.com C MY B C MY B tiyopya’da Çin’in finanse ettiği Omo nehri üzerinde kurulacak 3. Gibe Barajı ünlü Turkana Gölü’nü kuraklıkla tehdit ediyor. İnternational Rivers, Uluslararası Nehirler adlı internet sitesinde yer alan habere göre,Turkana Gölü arkadaşları, adlı sivil toplum kuruluşu 2 binden fazla kurum ve kişi tarafından imzalanmış dilekçeyi Nairobi’deki Çin Halk Cumhuriyeti Elçiliği’ne iletti. Dilekçede Çin’den projeyi durdurması ya da bu şirketlere tavsiyede bulunması için Çinli şirketlere çağrı yapması istendi. The Gilgel Gibe hidroelektrik santrali Kenya ve diğer komşu devletlere su sağlamayı amaçlıyor. Ancak, protestocular projenin çevre için riskli olduğunu söylüyor. Ikal Angelei, Turkana Gölü’nün arkadaşları adlı sivil toplum örgütünden yetkili kişi, “Baraj, Turkana Gölü’ne akan Omo ırmağının suyunu azaltacak ki bu çevrede yaşayan yaklaşık 700 bin kişinin yaşama koşulları etki lenecek” diyor. Baraj, Etiyopya’da şimdiye kadar gerçekleştirilecek en büyük proje olacak. Afrika news’ adlı internet sitesinde yer alan habere göre ise bu mega proje Kenya, Sudan ve Etiyopya sınırlarında yaşayan komşu halklar arasında sosyal, kültürel ve çevresel sorunlara yol açabilir. Aralarındaki barışı tehdit edebilir. 2006’da yapımına başlanan bu barajın bu sene faaliyete geçmesi 2012’de tamamen bitirilmesi planlanıyor. Turkana Gölü eski adıyla Rudolf Gölü, dünyanın en büyük kalıcı çöl gölü ile yine dünyanın en büyük alkalin gölü. Bu göl etrafında yaşayan göçebe halklardan biri Turkana kabilesi. Kabile yaklaşık 350 bin kişiden oluşuyor. Kenya advisor.com adlı internet sitesinde yer alan habere göre Kenya’nın kuzeybatısında kurak mevsim başladığında Turkana Gölü’nün çevresinde onları görebilirsiniz.Burada, su gerçekten çok azalabiliyor ve bu da çevrede yaşayan kavimler arasında çok cid di gerilimlere yol açabiliyor. Yaklaşık 400 yıl once Kuzeydoğu Uganda’dan Kenya’ya göç eden Turkana halkına daha sonra Afrika’yı işgal eden kolonyalistlerde dokunmamış. Böylece Batı kültünden etkilenmemişler.Turkanalıların ekonomisi büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine bağlı. Bu hayvanlar hem onların besin kaynağı hem de zenginliklerinin bir sembolü. Develer, inekler ve keçiler en değerli hayvanlar. Bir çok göçebe toplum gibi sosyal yapıları oldukça esnek. Her aile 45 aileyi içinde barındırarak geniş bir aile oluşturuyor. 4 yaşındaki bir erkek bile yetişkin sayılabiliyor. Kızlar ise evlenince yetişkinliğe adım atıyor. Afrika’daki birçok kabilenin aksine Turkana’da kızlar sünnet edilmiyor. Erkekleri istedikleri kadar kadınla evlenebilirler. Yeter ki onları satın alacak ineğe sahip olsunlar. Bir kadın onlarca inek, keçi, koyun ya da deve değerinde olabiliyor. ’ta 247 68 48 bugün 06:3007:00 Günaydın Antalya 07:0008:00 Tarım Gerçeği (Tekrar) 08:0011:00 Türk Pop Müziği 11:0012:00 Söylenmeyenler (Tekrar) 12:0017:00 Türk Pop Müziği 17:0017:30 Rusya'nın Sesi 17:3018:30 TürkçeYabancı Pop Müzik 18:3019:00 Rusya’dan Merhaba 19:0021:00 Erkanla Boş Sokaklar “Serkan Atlı” 21:0022:00 Rusya’dan Merhaba 22:0023:00 Türk Pop Müziği 23:0000:00 Rusya’dan Merhaba 00:0002:00 Yabancı Pop Müzik 02:0006:30 Türkçe Pop Özgün Müzik