Katalog

Pil fabrikasının 4 Kaçınılmaz sonu Fabrikalar 16 ŞUBAT 2011 ÇARŞAMBA HABER SAYFA 5 1976'da üretime başlayan ancak yanlış üretim politikaları nedeniyle piyasa koşullarına uyum sağlayamayan Pil Fabrikası’nın kapısına süreç içinde kilit vuruldu Pil Fabrikası o yıllardaki üretiminden çok, konaklama tesisleri ve havuzuyla dikkat çekiyor. Fabrika, bu özelliğiyle bürokratlara yaz aylarında Antalya’da tatil olanağı sunuyor Fabrikanın satışa çıkarılması Antalyalıları ayağa kaldırıyor. Bölgenin kent parkı olarak düzenlenmesi isteyen Antalyalılar, topladıkları 100 bin imzayı belediyeye veriyor FARUK KESKİN Hayalet Kauçuk fabrikası olarak planlanan alan üzerine kurulan Pil Fabrikası, yenilenmeyen teknolojisi nedeniyle piyasaya şartlarına uyum sağlayamadı ve 2000 yılında kapatıldı. Ardından alanın Kent Park olarak Antalyalılara kazandırılması için bir dizi kampanya yürütüldü ntalya'da bir de Aralık 1953’te kurulan ancak üretime başlamadan kapanan, kauçuğun ham maddesi olan guayul bitkisinin işlendiği fabrika var. Bu fabrika alanı sonradan pil fabrikası yapılmak üzere Makine Kimya Endüstrisi'ne (M.K.E) devrediliyor. Yani Antalyalının pil fabrikası olarak bildiği yerde çok önceden bir kauçuk fabrikası varmış. ABD'den getirtilen kauçuk ham maddesi Guayul bitkisinin ülke genelinde yaygınlaştırılmasını sağlamak için de ilk olarak Antalya ve Dalaman'da geniş ekim alanları guayul üretimi için ayrılmış. Oldukça masraflı ve zahmetli bir üretimi olan guayul yetiştiriciliği, bu işe giren vatandaşa da sıfırı tükettirmiş. Çünkü bu bitkinin tohumdan fabrikada işlenebilir hale gelebilmesi için dört yıl gibi uzun bir sürenin geçmesi gerekiyormuş. Bu bekleme süresini tamamlayabilmek için elde, avuçta ne varsa satmak zorunda kalan çiftçi, dört yılın sonunda başka bir sürprizle de karşılaşmış. Fabrikanın kapatılmasına karar verilince, çiftçiye de cüzi bir tazminat ödemesi yapılarak toplanan guayul bitkisi yakılmış. Aynı bölgede Pil Fabrikası'nın açılması 1976’ya dayanıyor. Fabrika alanında bulunan konaklama tesisleri ve havuzuyla MKE'deki bürokratlara yazları tatil hizmeti de veren Antalya MKE Pil Fabrikası'nın kapısına kilit vurulması ise 2000'li yılların ortalarında olmuş. İlk olarak 2000 yılında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından konut veya ticari alan olarak verilmesi düşünülen alan adeta Antalyalıları ayağa kaldırdı. Bölgenin kent parkı olarak düzenlenmesini isteyen Antalyalılar, bunun için tam 100 bin imza topladı. Dönemin Kepez Belediye Başkanı Mehmet Atay’ın başlattığı 'Pil Fabrikası, Kent Parkı Olsun' girişimine diğer belediye başkanları ve partiler de destek verdi. Biraz da mülkiyet sorunları nedeniyle o dönem özelleştirme kapsamından çıkarılan fabrika bugün rantçıların iştahını kabartmaya devam ediyor. A Rekabet edemedi A ntalya'da 1976'da üretime başlayan ancak izlenen yanlış üretim politikaları nedeniyle de 25 yıllık süreç içerisinde piyasa koşullarında rekabet edebilme şansının yakalanamaması, fabrikanın kapanması için kaçınılmaz son oldu. Daha önce pil üretiminin yapıldığı fabrikanın bugün giriş kapısındaki tabelada sadece 'MKE Dinlenme Spor Tesisleri' yazısı bulunuyor. Kent park girişimi S ivil toplum örgütlerinin 10 yıl önce 'Kent parkı' olması için mücadele verdikleri alanla ilgili son girişim Kepez Belediye Başkanı Hakan Tütüncü'ye ait. Antalya Pil Fabrikası'nın Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'ne geçici olarak tahsis edilmesini isteyen Tütüncü, konuyla ilgili bakanlıklar nezdinde gerekli girişimlerde bulunduğunu açıklamıştı. Talebin Antalya Emniyet Müdürlüğü'nden geldiğini ifade eden Tütüncü, “Antalya Emniyet Müdürlüğü, bu binanın Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'nün kullanması amacıyla geçici bir süreyle tahsisini talep etti. Bu alanın kendilerine tahsis edilmesi için çalışmalara başladık. Güvenlik hizmetlerinin daha iyi yapılabilmesi amacıyla bu talebi, bakanlığa ilettik" ifadesini kullanmıştı. Teknolojisi yenilenmedi Fabrikanın faaliyette bulunduğu son dönemlerde yönetim kurulu üyeliği yapan CHP Hatay Milletvekili Gökhan Durgun da, 'Antalya MKE Pil Fabrikası'ndaki teknoloji çok eskiydi. Piyasa ile rekabet edebilecek bir konumda değildi' diyor. Sınırlı miktarda üretim yapıldığına dikkat çeken Durgun'un, Antalya Pil Fabrikası Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptığı döneme ait tespitleri ise şöyle : “Fabrika kurulduktan sonra gelişen teknoloji takip edilmedi. Üretim yapılan teknoloji çok es kiydi ve yenilemeye gidilmedi. Zaten bu fabrika Kıbrıs Harekatı döneminde askeri telsizlerdeki pil ihtiyacının karşılanması için kurulmuş. Üretimde gayet basit ve iptidai yöntemlerle yapılıyordu. Burası üretim yapan bir fabrikadan ziyade, bürokratların tatillerini geçirdikleri yazlık bir kamp gibiydi. Havuzu ve misafirhaneleri de olan pil fabrikası, daha çok turistik bir tesis olarak kullanılıyordu. Kapanması doğrumuydu derseniz, tabii ki hayır. Teknolojiyi yenileyip piyasa ile rekabet edebilecek duruma getirilebilirdi. Hatta üretimiyle ihracat noktasına bile getirilebilirdi. Bugün baktığınızda ülkenin pil ihtiyacının neredeyse tamamına yakını Çin'den, Uzakdoğu'dan karşılanmaktadır. Antalya Pil Fabrikası önemli bir üretim merkezi olabilirdi.” Paralar guayula gitti F C MY B C MY B abrikanın kurulduğu yıllarda Antalya Belediye Başkanı olan Selahattin Tonguç, kapanan her fabrikadan Antalyalının bir tokat yediğini vurgulayarak, şunları söyledi: “Anamın bilezikleri Dokuma'da gitti. Guayul Fabrikası kurulurken bu bitkiyi bölgede en fazla eken bizdik. Babam örnek olsun diye 200 dönümden fazla araziye bu kauçuk bitkisini ekti. Kredilerle traktörler aldık. Evleri, bağları, hamamları ipotek ettirdik. Bir de bütün Antalya zannediyor ki, Türkiye'nin bütün lastik ihtiyacını, kauçuk ihtiyacını bu bölge karşılayacak. Bir de ekim için yaptığın anlaşmayı da bozamıyorsunuz. Müthiş ağır şartlar koydular. Dört yılın sonunda birileri çıkıp bu fabrikanın, bu kauçuğu işleyebilecek fabrika olmadığını söyledi. Böylesine bir fabrikada ancak polis copu üretilebilirmiş. Ürünü toplamakta bile işçi bulmakta zorlanıyoruz. Dağlar gibi yığdık kaldı. Sonra yapılan masrafın onda birini bile karşılayamayacak tazminat verdiler üreticilere. Antalya'nın bir çok ileri gelen ailesi sırf guayul ekimi yüzünden ellerindeki mal varlıklarını satmak zorunda kaldı.” YARIN: ANTBİRLİK y