Katalog

c 27 TEMMUZ 2012 CUMA EGE 3 Tarih kokan sokaklarda hızlı alışveriş için çalınan hızlı müziklere yer yok, burada canlılık ve orijinallik var KEMERALTI Çarşı AVM’lere karşı ASUMAN ABACIOĞLU Hava istediği kadar sıcak olsun yine de Kemeraltı Çarşısı’nda zaman geçirmeyi, bir alış veriş merkezinin soğukluğuna tercih ederim. Bir kere dünyanın her yerinde alış veriş merkezleri hemen hemen aynıdır; hep aynı giyim markalarının mağazaları, bu mağazalarda ilgilenmeye değer olup olmadığınızı anlamak için üstünüzü başınızı süzen tezgahtarlar yani ‘’satış görevlileri’’, genellikle en üst katta yer alan ve ‘’fast food’’ kokan yiyecek bölümleri yani ‘’food court’’lar, oturmaya değil durmadan dolaşmaya ve alış veriş yapmaya yönelten bir mekan düzenlemesi, serin ama suni bir ortam. Dolaştıkça insanı yoran, mağaza vitrinlerine bakmaktan başka bir seçenek sunmayan, bakıp da alamamaktan dolayı hayal kırıklığı ve tatminsizlik duygusu yaratan, tekdüze bir zaman geçirme tarzı. OYUMSUZ... Kemeraltı öyle mi ya? Her sokağı farklı sürprizlerle dolu; ne kadar çok dolaşsanız da yine sizi şaşırtmayı becerebilir. Bu çarşıda aradığınız her şeyi bulabilirsiniz; isterse kullanımdan kalkmış olsun. Moda ya da modası geçmiş her şey vardır burada. Renk renk çeşit çeşit dükkanlar, boncukçular, yüncüler, kumaşçılar, sobacılar, tahtacılar, sepetçiler, bakırcılar, aktarlar, çerezciler; bakmaya, dolaşmaya, ellemeye, fiyat sormaya doyum olmaz. Sanki dünyadaki tüm renkler burada bir araya gelmiş gibidir. Gelenekler bu çarşıda yaşar; kına geceleri, sünnet düğünleri, damat bohçası, gelin sepeti, bayram şekeri için gidilecek başka yer yoktur. Türk mutfağının her çeşidi Kemeraltı’nın esnaf lokantalarında yapılır; köfte, piyaz, ciğer, cacık, pilav, kuru fasulye, karnıyarık mesela. Bu dükkanlar o kadar küçüktür ki, birileri yesin de kalksın diye ayakta beklenir. Menemen yemek için Kemeraltı’na gidilir, AVM’ye değil. Şambalinin en hakikisi bu çarşıda daracık bir dükkandan tepsi tepsi bütün çarşıya satılır; siz bir parçayı bir TL’ye alabilirsiniz; üzeri tarçınlı ve kaymaklı seçenekleriyle. Hangi AVM’nin böyle bir tarihi geçmişi vardır? Gözlerinizi kapatıp Kemeraltı Çarşısı’nın içeriye doğru kıvrılarak uzanan dar ana caddesinden uzun yıllar önce tarihi İpek Yolu’ndan mal getiren deve kervanlarının geçişini hayal edin mesela. Bu cadde o kadar dardı ki develer geçerken insanlar kenarlara çekilip yol vermek zorunda kalıyorlardı. Kervanlar, bugünkü Hisarönü civarında bulunan hanlara ulaşır, mallarını boşaltırlardı. Develer hanların ortasındaki açık alanlarda dinlenirken, mallar, kenarlardaki küçük dükkanlarda depolanırdı; tüccarlar ise hanların ikinci katındaki odalarına çekilirlerdi. Deniz, o zamanlar bu kadar uzakta değildi; iç limanın yer aldığı Hisarönü’nde teknelerin bağlandığı babaların hala durduğu söylenir. Şimdi bu hanların ortasında, develerin dinlendiği yerde biz kahve içiyoruz. Kemeraltı’nda bilmeden bir sürü tarihi havranın, caminin, kilisenin önünden geçersiniz; bu görmüş geçirmiş yapılar, yıllarca birlikte barış içinde bir arada yaşamış dinlerin, kültürlerin günümüze kadar uzanmış simgeleridir. Tarihi hanların, çeşmelerin, şadırvanların önünden geçersiniz de bunları kim, ne zaman yaptırmış, hangi usta yapmış bilmezsiniz. Bilmezsiniz ama her daim Kemeraltı Çarşısı’nın sokaklarına sinmiş o tarihi havayı hissedersiniz; çarşının böyle bir ruhu vardır. Birileri kolunuzdan çeker, dar bir geçitten geçer ve orada olduğunu ilk kez fark ettiğiniz koca bir avluya çıkarsınız; bazen gözünüz bir tabelaya takılır çorap falan alırken; mesela Meserret Kahvesi’nin yerini böyle tesadüfen bulursunuz. Kemeraltı’nı keşfetmek için zaman ve çaba gerekir. Aceleye gelmez; AVM mağazalarında çabuk çabuk alış veriş yapılsın diye çalınan hızlı müziklerin insanı çileden çıkaran zorlamasına burada yer yoktur. Kemeraltı, bilinmek ve öğrenilmek için sabır ister. Kemeraltı bir keyiftir; canlılıktır; bütün çarşıların orijinalidir; bu çarşıda her şey orijinaldir. İşte ben böyle bir tarihi çarşıda, yere yakın taburelerden birinde oturup boncuk boncuk terleyerek demli bir çay içmeyi, AVM’lerde geçirilen bir güne tercih ederim; şöyle yarı gölgeli bir çardak altında mesela, eskiden gemilerin yanaştığı Hisarönü’nde etrafı seyrederek; sonra mis gibi kahve kokan aktarların arasından geçip Kızlarağası Han’da takılara baka baka yürüyüp gitmeyi. A L S A N C A K ’A 42 İTİRAZ İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)Alsancak Limanı'nda yapılmak istenen kruvaziyer limanı ve alışveriş merkezi (AVM) için hazırlanan 1/5 bin ve 1/25 binlik planlara, askı süresi içinde 42 itiraz geldiği belirtildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde askıya çıkan planlara, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin yanı sıra, TMMOB'a bağlı mimarlar, şehir plancıları odalarıyla, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, İzmir Bakkallar ve Bayiler Odası, İzmir Büfeciler ve Kantinciler Odası, İzmir Şoförler ve Otomobilciler Odası, İzmir Tuhafiye ve Manifaturacılar Odası, İzmir Kuyumcular Odası, İzmir Terziler ve Konfeksiyoncular Odası ve 32 yurttaş itiraz etti. İtirazlar, büyükşehir belediyesi tarafından Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na gönderilecek ve 60 gün içinde yanıt gelmesi beklenecek. Kruvaziyer limanıyla ilgili ihalenin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 7 Eylül 'de yapılması öngörülüyor. DEVELER VE KAHVELER ACELEYE GELMEZ D olaştıkça insanı yoran, vitrinlerine bakmaktan başka seçenek sunmayan, hayal kırıklığı ve tatminsizlik duygusu yaratan, tekdüze bir zaman geçirme tarzına karşı Kemeraltı, her sokağında sürpriz barındıran keyifli seçenekler sunuyor. D 30 indirim C MY B C MY B İzmir, İstanbul, Ankara’daki satış noktalarımızda ve Türkiye’nin her yerinden havale ile siparişlerinizde % kitap.cumhuriyeti.com.tr