Katalog

6 SPOR GÜNDEMİ 12 HAZİRAN 2009 CUMA Tülülerin Dansı... NÜVİT TOKDEMİR “Deve güreşleri, dünyadaki hiçbir hayvanın döğüşüne benzemez. En zararsız, en alçak gönüllü şenliklerdendir. Ne paralı bahis ve kumarı, ne önemli maddi bir ödülü vardır. Yalnızca insanın insanla, insanın müzik ve doğayla buluşmasıdır deve güreşi şenlikleri...” Ahmet Haluk Ünal, "Çökertme" filminin senaryosunda böyle yansıtıyor Ege'nin binlerce yıllık deve güreşlerini... Salih Yakın, "Onbinlerce insanın ne işi var antik Ephesus Stadium'unda?" diye sorarken, yanıtını da şöyle vermiş: "Sanki bütün Ege toplanmış. Her şey Ege kokuyor, her şey renk renk Ege. Yüzlerce davul,zurna, klarnet, keman... Binlerce zeybek diz vuruyor toprağa. Renk renk süslenmiş develer güreş sırasını bekliyor. Cazgır bağırıyor savranlara. Anlaşılan şenlik büyük, Antik yarış büyük olacak..." Mazlum Nusret Kılıçkıran da, deve güreşlerini "Ege'de kış turizminin kurtarıcısı" olarak anlatmıştır bir araştırmasında. Bunu iç ve dış turizmin canlanması diye tanımlamıştır. Peki deve güreşi bir spor mudur? Buna en güzel yanıtı İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı'nca yayınlanan "Ege'nin Deve Güreşi Şenlikleri" kitabının yazarı İhsan Yakut veriyor: "Ortada deve sahipleri, urgancıları, ağız bağlayıcıları, ağasıve cazgırıvar. Futbolda 22 kişi oynuyor, 70 bin, daha yukarı 100 bin kişiye varan izleyici kitlesi var. Deve güreşinde de 30 bin kişiyi bulan Efes şenlikleri var. En önemlisi insan güreşine benziyor. Oyunları hemen hemen aynı. Bir başka özelliği halkın kendisinin düzenleyip yine kendince eğlenmesidir. Her deve güreşi bağlı olduğu yörenin hayrına, bir eksiğinin giderilmesine yönelik düzenlenir. Kış turizminin canlanması açısından da önemlidir." Yakut, eleştirmen Enis Batur'un "İnsanların katılmadığı bir şey spor olur mu?" sorusunu anımsatıp, şu yanıtı veriyor: "İşte size insan. 30 bin kişi izliyor ve ortada güreşe katkı veren insan emeği var. Güreşin kaliteli, izlenir olmasını sağlayan zaten insan..." Romanlara konu olmuş tarihi deve güreşlerini, binlerce insanı peşinden sürükleyen unutulmaz tülüleri "Ege'nin Deve Güreşi Şenlikleri"nde önümüze koyuyor İhsan Yakut... Necati Cumalı'nın Urlalı'sının, Camkıran'ın, Tavaslı'nın, Cıllık'ın, Karacennet'in, Büyükipçi'nin, Çayırlı'nın, Yeni Çiftlikçi'nin, Colombo'nun, Kara Kemal'in unutulmaz olduğunu anlatıyor. Bu arada en fazla tarftarı olanın Karacennet olduğunu da vurguluyor. Bu güzel eserin ortaya çıkmasını sağlayan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'na, Ahmet Priştina Kent Arşivi Müzesi Müdürü Yrd. Doç. Dr.Oktay Gökdemir'e, grafiklerini yapan Servet Kuru'ya ve diğer emeği geçenlere teşekkür etmemiz gerekiyor. Deve güreşleri hem spor, hem turistik bir şenliktir... Ege'de bir başkadır tülülerin dansı... Boşuna maske takmayın! Pek çok şirket, reklamlarında ‘çevreciyim’ diyor, öyleyse dünyayı kim kirletiyor?.. Dünya Çevre Günü’nü fırsat bilerek oldukça çevreci mesajlar yayan şirketler, aslında dünyayı yok oluşa sürükleyen tüketim alışkanlıklarını körükleyen sistemin bir parçası olduklarını gizliyor. ASUMAN ABACIOĞLU Geçen hafta kutlanan Dünya Çevre Günü nedeniyle verilen gazete ve televizyon reklamlarına bakıldığında korkunç bir ironi göze çarpıyordu. Dünyanın yok oluşuna yol açan her türlü tüketim alışkanlığının reklamı, hem de “Çevremizi korumak için çalışıyoruz” kisvesi altında yapılıyordu. Çevreyi yok eden ürünleri üreten şirketler, çevreyi en çok kendilerinin koruduğunu iddia ederek birbirleriyle yarışıyorlardı adeta. Hepsinin çevre bilinci en yükseklerde seyrediyordu ve hepsi de “Keşke herkes bizim kadar korumacı olsa” diye hayıflanıyordu. Eğer öyleyse bu dünyayı kim kirletiyordu? Dünya Çevre Günü nedeniyle birçok etkinlik yapıldı; küçük çocuklar sahillerdeki çöpleri temizlediler; nutuklar atıldı; sorunlar dile getirildi; denizlerimizin, gölleriOysa Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından düzenlenen Küresel Isınma Kurultayı’nın bildirgesinde gerçekler oldukça net ortaya konuyordu; “küresel ekonomik krizde bankacılık sektörüne 2 trilyon dolar uluslararası kurtarma paketi bir çırpıda hazırlanırken, konu diğer bir küresel sorun olan iklim değişimine gelince pazarlıklar nedeniyle önlem alma süreci uzamaktaydı.’’ Bildirgede, küresel ısınma olgusu herkes tarafından kabul edildiği halde, ekonomik maliyetler öne sürülerek sera gazlarının azaltılması için yeterli önlem alınmadığı vurgulanıyordu. En önemlisi de iklim değişikliğinin önlenmesi için atılabilecek adımların başında aşırı tüketime dayanan ekonomik anlayışın değiştirilmesi gelmekteydi. Bireyler öncelikle alışkanlıklarını ve yaşam biçimlerini değiştirmeliydiler. Kısacası reklamlar sizi daha çok tüketime teşvik ederken pek “çevreci” olmazlar. Egeçep Dönem Sözcüsü Berrin Esin Kaya’nın dediği gibi “Bugün çevreci maskesini takmayın. Maskenin arkasında ne olduğunu hepimiz biliyoruz.” mizin nasıl kirlendiği, ormanlarımızın nasıl giderek azaldığı anlatıldı. Böylece görevimizi yerine getirdik ve gönül rahatlığıyla konforlu hayatlarımıza geri döndük. Bir günlük etkinliklerle çocuklarımıza çevre bilinci kazandırdık ama işin gerçeğine pek dokunmadık. Diğer yandan o gün gazetelerini açan okurlar, çarşaf çarşaf son model otomobil reklamları, klimalar, kredi kartları, elektronik eşya ilanları ile karşılaştılar. Bunda her zamankinden farklı olan bir yön vardı; bu kez reklamlarda “çevreci olma’’ vurgusu öne çıkıyordu. Şirketler, ilanlarında çevreyi korumak için hangi çalışmaları yaptıklarını anlatıyorlar; ürünlerinin çevreye zarar vermediğini öne sürüyorlardı. Örneğin, kimi bir ampul kadar elektrik harcadığını belirtiyor; kimisi yaptırdığı site inşaatlarıyla “doğayı ayağımıza getirdiğini” vurguluyor; kimi doğa koruma projelerine destek olduğunu belirtiyor; kimi doğada eriyen naylon poşet kullanmakla övünüyordu. Oysa gözden kaçırdıkları bir konu vardı; hepsi de dünyayı yok oluşa sürükleyen tüketim alışkanlıklarını körükleyen sistemin bir parçasıydılar. Kredi kartı reklamları daha fazla tüketimi teşvik ederken ne kadar çevreci olabilirdi? Sizi daha yeni bir araba almanız konusunda ikna etmeye çalışan reklamlar, nasıl çevreyi koruyabilirdi? [email protected] C M Y B C MY B