Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
26 EYLÜL 2025 CUMA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
mektubu geçmişe
gömelim ve dün
gerçekleşin
Seçimle gelen muhalif,
Trump-Erdoğan
görüşmesi
bağlamında
medyaya yansıyan
haberlere bakalım:
Erdoğan’ın, Amerikan Fox
Türkiye’nin
tutuklamayla gidemez
News kanalında konuşurken
Trump’ın dünyadaki savaşları
itibarı
bitiremediğini söylemesi
AV. KEREM DONAT ötesinde Cumhuriyetin
üzerine ABD Dışişleri Bakanı
u iktidarın sadece
Rubio şunları söylemiş:
onurudur. Ortadoğulu ülkelere
ürkiye’de son dönemin “Cumhurbaşkanı Erdoğan da
Bhas olan gösterişçi
Türk ulusu, düşük
bu hafta Başkan’la görüşmek
harcamalarına gerekçe olarak
manzarası, vicdan sahi-
standartların ülkesi olamaz.
için Beyaz Saray’a geliyor.
kullandığı “İtibardan tasarruf
Tbi herkesi derinden ya-
Bizim insanımız; ekonomide,
Hepsi Trump’la konuşmak,
olmaz” diye bir söylemi var.
ralıyor. Onlarca CHP’li beledi-
eğitimde, siyasette, adalette
onun sorunu çözmesini istiyor.
Herhalde “İtibar”
ye başkanı ve meclis üyesi, so-
her şeyin en iyisini hak Gerçek şu ki, bugün bile
sözcüğünden kastettikleri,
ruşturmalarla, tutuklamalar-
devam eden toplantılarımız
kendi yaşamları ve
ediyor ancak yurttaşın
var ve liderler bu toplantıların
la siyaset alanından tasfiye edi-
görüntüleri.
kulağına, “Oy verseniz de
bir parçası olmak için adeta
Çünkü ülkenin özellikle
liyor. Halkın sandıkta verdi-
sonuç değişmez” mesajı
yalvarıyor. ’Bizi de dahil edin,
Demokratik Rejim, Temel
ği karar, adliye koridorlarında
fısıldanıyor. Bu, demokrasiyi
beş dakika el sıkışma imkânı
Hak ve Özgürlükler, Hukuk
ters yüz ediliyor.
zehirleyen, İnsanları siyasetten
sağlayın’ diye arıyorlar”
Devleti, Şeffaflık ve Refah
Evet, hiç kimse seçimle
Tam bu arada ABD’nin
uzaklaştıran kopuşun
endekslerindeki yeri hiç de
geldim diye dokunulmaz
Türkiye Büyükelçisi ve
itibarlı değil.
başlangıcıdır. Bir süre sonra
Suriye Özel Temsilcisi
değildir. Seçilmiş de Türkiye ne yazık ki, bu
belli elitler hariç meclis
Tom Barrack, Trump’ın
endekslerde, bazı yeni
yargılanabilir. Ama mesele,
üyesi dahi olmak isteyecek
“Türkiye’ye ihtiyaç duyduğu
kurulmuş Afrika ülkelerinin
eli değmiyor. Suç, muhalefetin tır. Oysa bugün, soruşturma-
hukukun kimlere, ne zaman ve
vatandaş bulunmaz, siyaset
şeyi, yani ‘meşruiyet’
bile gerisinde görünüyor.
nefes aldığı her yerde ların siyasal baskı aracı hali-
hangi saiklerle uygulandığında
katılımı tükenir. En büyük
verelim” dediğini söyledi:
HHH
aranıyor, iktidarın gölgesinde ne getirildiği, sicili kabarık es-
düğümleniyor. Bugün
“Herkes diyor ki, ‘Harika bir
yıkım, halkın umudunun Ama bu gerçeklere
ise hukuk susuyor. ki belediye başkanlarının bele-
muhalefet belediyeleri peş peşe NATO müttefiki. NATO’nun en
rağmen Türkiye bence,
tüketilmesidir.
büyük ikinci müttefiki.’
Anayasanın 10. maddesi, diyelere operasyon yapılmadan Dünya’nın en itibarlı
soruşturmalarla kuşatılırken
Seçilmiş olan da yargılanır,
Evet hepsi doğru. 10 yıldır
ülkelerinden biri...
herkesin kanun önünde birkaç saat önce sosyal medya-
iktidarın yıllardır işlediği
hesap verir. Hatta en çok
aynı meselelerle uğraşıyoruz.
1) İslam Dünyası’nın, bir
eşit olduğunu söyler. da paylaşım yaparak operas-
ağır ihmal ve suçların hiçbiri
onlar yargılanır. Ama
Ama bu meseleler 10 yıldır
“Uygarlık Yıldızı.”
Anayasa Mahkemesi de ilgili yonu bildirdiği bir ortamda, bu
sorgulanmıyor.
asıl mesele, iktidara asla devam ediyor. S-400’ler,
Müslüman bir toplumda,
kararlarında, “Eşitlik ilkesi, hakkın yalnızca kâğıt üzerinde
Millletin belleği güçlüdür.
F-35’ler, F-16’lar, Halkbank.
çok arızalı ve çok iniş çıkışlı
dokunulmamasıdır. Ses
devletin tüm işlemlerinde kaldığı açıktır. Bu karmaşa.
Herkes biliyor;
da olsa, “Demokratik Laik ve
kayıtlarıyla sabit yolsuzluk
Dost mu, düşman mı?
ayrımcılıktan uzak durmasını Sosyal Hukuk Devleti” niteliği
- “Efendim babacığım”la
dosyalarının kapatıldığı,
Cumhuriyetin onurunu Rusya’yla iş yapıyorlar. Onlar
taşıyan, gerçek bir Cumhuriyet
ve benzer durumdaki kişiler
başlayan sıfırlama dosyaları
FETÖ ile işbirliklerinin
muhafazakâr Müslümanlar.
Rejimi’ni yürüten bir ülke.
koruyabilmek
arasında makul bir neden
neden rafa kaldırıldı?
unutturulduğu, depremlerin,
Onlar saldırgan
2) Tarihsel olarak hem
olmaksızın farklı muamele Atatürk ve Türkiye
-Devletin en kritik
Müslümanlar. Müslüman
yangınların, terör
Din/Tarım Dönemi’nin
yapılmamasını gerektirir.” Cumhuriyeti felsefesinin
noktalarına sızan FETÖ ile
Kardeşler’i kınamadılar.
“Dünya Gücü” olan Osmanlı
zafiyetlerinin, kumpasların
vurgusunu yapar. mimarları, cumhuriyeti Hamas’ı kınamadılar.
yıllarca yapılan işbirliği, İmparatorluğu’nun mirasçısı...
hiç hesabının sorulmadığı bir
Hep aynı kafa karıştırıcı
Hem de Atatürk’ün, Batı
Bugün yaşanan tam da bu- kurarken yalnızca bir yönetim
kumpas davaları, kaset
düzende, muhalefeti topluca
meseleler. O yüzden
Emperyalizmi’ni savaşla
dur: Fiil iktidarda işlendiğin- biçimi değil, aynı zamanda
komploları neden hiç hesap
cezaevine göndermek adalet
başkanımız diyor ki, ‘Biliyor
yenerek Bağımsız ve Tarafsız
de görmezden gelinmekte, mu- ahlaklı siyaset anlayışı
sorulmadan kapandı?
değil, intikamdır.
musunuz? Bunların
olarak kurduğu ve Müslüman
halefette zerresi görüldüğünde inşa etti. “Siyasi ve sosyal
-On binlerce canımızı
hepsinden yoruldum. Cesur
Laik Cumhuriyet tecrübemiz bir Toplum’a çağ atlattığı bir
ise tutuklama sebebine dönüş- ahlakımızın dayanağı, milletin
yitirdiğimiz depremlerde imar bir adım atalım ve ilişkiyi
Cumhuriyet.
bize, adaletin olmadığı yerde
ilişki bazında kuralım, onlara
mektedir. Yine anayasanın 36. kendi iradesine güvenmesidir” 3) Coğrafya olarak Balkanlar,
aflarının ve denetimsizliğin
özgürlüğün ve cumhuriyetten
ihtiyaç duyduklarını verelim:
Kafkaslar ve Ortadoğu “Şeytan
maddesi, adil yargılanma hak- diyerek, siyasetin özünü
sorumluluğu kimden soruldu?
eksilterek demokrasi olmaya-
Meşruiyet’”
Üçgeni”nde, hem Karadeniz’i
kını güvence altına alır. AYM, tarif ettiler. Bugün belediye
-Ciğerlerimizi kavuran orman
cağını birçok kez öğretti. Türk
HHH
hem de Doğu Akdeniz’i kontrol
“Adil yargılanma hakkı, sade- başkanlarına, “Parti değiştir
yangınlarına müdahaledeki
milleti, tarih boyunca her ba- Bence Dünya’nın en
eden bir konum.
ce mahkeme önünde şeklen bu- kurtul” denebiliyorsa bu
acziyetin hesabı kimden
itibarlı birkaç ülkesinden
HHH
direyi aşmayı bilmiş bir mil-
lunmayı değil, yargılamanın yalnızca bireylere değil, bütün biri olan Türkiye’nin, bu
istendi?
Emperyalizm, kendi
lettir. Bu sınavı da aşacaktır.
derece itibarsız söylemlere
bağımsız ve tarafsız mahkeme- bir ulusa hakaret, toplumun yarattığı dünya sorunları
-Terör saldırılarında ortaya
Çünkü bu mazlum millet bun-
muhatap olmasının
karşısında kendi ülkelerinde
lerce, makul sürede ve hakka- siyasete katılma hakkına
çıkan güvenlik zafiyetleri
ca yaşanandan sonra, en iyisi-
nedenleri nelerdir?
son derece sert ve önemli
niyete uygun yürütülmesini de saldırı ve siyaset yapabilme
kimlerin hanesine yazıldı?
ni hak ediyor: en tarafsız yar-
1) Dünyadaki güç savaşları
tedbirler alırken, Türkiye’yi
içerir” hükmüyle bu konuda da ihtimalini engellemektir.
Sicil kabarık, dosya dolu.
gıyı, en temiz siyaseti, en güç- bağlamında, bağımsızlığını
tam tersi uygulamalara
son derece net bir tavır almış- Çünkü mesele, partilerin
Ama iktidarın siciline yargı
ve tarafsızlığını yitirmiş
zorluyor:
lü demokrasiyi...
olması.
1) İsrail’in güvenliğini
2) Ekonomik ve askeri
sağlamak amacıyla,
gücünün zayıflamakta oluşu.
Ortadoğu’yu istikrarsızlaştırıp,
3) Demokratik Rejim ve
yakıp yıktıktan sonra, bu
Hukuk Devleti sorunları
istikrarsızlığı yapısallaştırmak
ve bunlara bağlı olarak
için Terörist Radikal İslam’la
Dil bayramının 93. yılı
iktidarın gücünü yitirmiş ve
işbirliği yapıyor.
bu nedenle de meşruiyet
Bunu da AKP/MHP
sorunu yaşıyor olması.
iktidarının desteğiyle
HHH
gerçekleştiriyor.
İSMAİL ÖZCAN
Bence ne kadar
2) Kendisinin ortaya
güçsüzleşirse güçsüzleşsin,
çıkmalarına sebep olduğu,
EĞITIMCI/YAZAR
ne kadar istismar
yerlerinden edilmiş olan
edilirse edilsin, ne kadar
Arap ve Müslüman sığınmacı
26 EYLÜL 1932’DE Dolmabahçe Sarayı’nda
ezilirse ezilsin, ne kadar
kitlelerine kendi ülkelerinin
Atatürk’ün başkanlığında toplanan ilk Türk Dil
baskılanırsa baskılansın,
kapılarını sıkı sıkıya kapatırken,
Kurultayı’nın tarihi Türk Dil Bayramı olarak ka-
bu ülke, bu halk, bu millet,
bunların Türkiye’de
bul edilmiştir. O günden bu yana 93 yıldır her 26
bu toplum, bu kimlik, bu
depolanmasını istiyor.
Eylül Türk Dil Bayramı olarak kutlanmaktadır.
coğrafya ve bu tarih, bütün
HHH
Arap harfleriyle yazılan Osmanlı Türkçesi
saldırılara karşı kendisini
Trump’ın “Akıllı ol” diye
birçok bakımdan Türkçe değildi. Osmanlı Türk-
koruyacaktır.
bitirdiği unutamadığımız
çesi; Türkçe, Arapça ve Farsçadan oluşan hibrit
(melez) bir dildi. Bu yüzden hiçbir zaman Türk-
çe konuşan geniş halk kesimlerinin dili olmadı. lı Türkçesinde “k-v-r-k” harfleriyle Bir başka örneğe bakalım. Ta-
yazılan bir kelime “kürk”, “körük”, nınmış bir yazar, Latin harflerinin
Karmaşa sona erdi
“kürek”, “görk”, “görek”, “gevrek” kabulünden önceki yıllarda bir ga-
Osmanlıca genel olarak sarayın, bürokrasinin, şeklinde 7-8 çeşit; “m-l-k” harfle - zetenin bir yazarının köşesinin adı-
diplomasinin ve bir avuç münevverin diliydi. riyle yazılan bir kelime “melek”, nı “hem nalene hem meyhane” di-
Halk, Osmanlı Türkçesini anlamıyor, anlamadığı “melik”, “mülk” diye üç çeşit oku-
ye okurmuş. Bu okumanın yan-
için de ne yazabiliyor ne de konuşabiliyordu. Bu- nabilirdi.
lış olduğunu bilir ama cehaleti an-
gün Namık Kemal’in o ünlü Hürriyet Kasidesi’ni
laşılmasın diye kimseye soramaz-
Dilin bugün geldiği
okuyup anlayacak üniversite mezunu bile çok mış. Ancak yeni harflerin kabulün-
enderdir. Osmanlı Türkçesini savunanlar, onu düzey den sonra o köşenin adının doğru-
güzelliği, işlevselliği için değil, yalnızca dinin te- sunun “hem nalına hem mıhına”
Bir başka örnek de ünlü bir ede-
mel metinlerinin yazıldığı alfabeyle yazıldığı olduğunu anlayabilmiş.
biyat öğretmeni, yazar ve bestekâr
ve okunduğu için savunuyorlar. Yoksa Osman- Yeni harflerle yazılan bir metin-
olan Rüştü Şardağ’ın, eski bir ede-
lı Türkçesinin üstünlüğüne, kerametine ilişkin de bu tür yanlışların yapılması söz
bi metindeki şairin sevgilisine hi-
başka bir bilgi, belge ve gerekçeleri yoktur. konusu olabilir mi?
tabı olan “saç-ı mârım” (yılan saç-
Osmanlı Türkçesinin önemli kusurlarından
lım) deyimini, “saçı varım” di- Türkçemizin bugün ulaştığı dü-
biri Türkçe kelimeleri yazmadaki yetersizliği-
ye okumasıdır. Orhan Şaik Gök- zey çok ileridir, her türlü duygu ve
dir. Çünkü bu dilin yazıldığı Arap alfabesi Türk- düşünceyi yanlışsız ifade edebile-
yay bu yanlış okuma üzerine ken-
çeyi yanlışsız yazıp okumaya elverişli bir alfa- cek bir gelişmişliğe sahiptir. Geç-
disine sormuş: “Acaba saçı olma-
be değildir. Bu kusur bu dilin tarihinde çok sa- mişte olduğu gibi yazı dili ile ko-
yan sevgili mi varmış da şair ‘sa-
yıda yanlış okumaya, yazılı metinlere yanlış an- nuşma dili arasında uçurum yok-
çı varım’ diye hitap ediyor?” Gök-
lamlar verilmesine neden olmuştur. Gerek res- tur. Konuşulduğu gibi yazılmakta,
yay, Şardağ’ın başka bir yanlışı için
mi gerekse edebi yazışmalarda birçok söz, bir- yazıldığı gibi konuşulmaktadır. Ya-
de şöyle diyor: “Şardağ, ‘güneş’ sö-
çok ifade yüzde yüz zıt anlama gelecek şekilde zım, anlatım, noktalama yönüyle
zünü ‘geniş’ diye okuyunca ‘güneş
okunmuştur. Bunlarla ilgi sayısız örnekler tes- de basbayağı durmuş, oturmuş, is-
yüzlü melek’, ‘geniş yüzlü melek’
pit edilmiştir. İşte bunlardan bazıları: Osman-
oluvermiştir!” tikrara kavuşmuş bir dildir.
Türkiye’nin varlığını tüm dünyaya
…Lozan Antlaşmasına imza koymayan İttihat ve Terakki döneminden beri
onaylattıran Lozan Barış Antlaşması; Türkiye’de çok partili sistem mücadelesi,
ABD, bugün yeni yeni sorunlar yaratıyor.
özgürlüğün, ulusal egemenliğin ve
Türkiye 21. yüzyılın eşiğinde bir yol daha çok iktidardaki ve muhalefetteki
bağımsızlığın açık ve net duyurusudur. partiler arasında sürdürülmesine
kavşağına doğru hızla sürükleniyor. Bu
Cephede süngüyle kazanılan zafer
kavşağa açılan yollardan biri Sevr’e, öteki rağmen, siyasi mücadele aslında
müzakere masasında kaybedilmemiş, karizmatik bir lidere karşı bir parti
de Lozan’a doğru gidiyor…
İsmet İnönü’nün müthiş diplomatik
mensuplarının mücadelesi şeklinde
yeteneği bu toprakları Türk ulusuna geçmiştir. Bunun ilk örneği Türkiye
vatan yapmıştır.
Cumhuriyeti’nin kurucularından İsmet
yoruz.
İnönü’ye karşı Demokrat Partililerin
mücadelesidir.
13,5x23- 136 sayfa- İnceleme 13,5x20,5 – 276 sayfa- İnceleme
12,5x19,5- 384 sayfa- İnceleme