Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22 EYLÜL 2025 PAZARTESİ
6 SÖYLEŞİ
Dr. Orhan, Katar salDırısının bölge ülKelerinin enDişesini artırDığını söyleDi
Körfez’de İsrail kaygısı
Kongre gri alanları
ve operasyonel sözde
srail’in Katar saldırısında Türkiye’ye ölgede İsrail’in bir sonraki hedefinin,
İiki net mesaj var. Bir; ülkede üssü dahi Bsıradaki ülkenin neresi olacağına
muhalefeti bitirdi
olsa Türkiye’nin Katar’ı koruyamayacağı. yönelik kaygı var. İsrail’in agresif tutumu,
ukuku, yargıyı tamamen elinde
İki; Hamas’la ilişkiye geçilmesi halinde yaptığı egemenlik ihlallerini bir kural
tutan, yargıçları mahkemeleri
Türkiye’nin hedef olacağının mesajı veriliyor. haline getirmesi Körfez’i kaygılandırıyor. Hatayan, farklı karar veren
mahkemeleri dağıtan, dahası
RSAM (Ortadoğu Araştırmaları
beğenmediği yargıçları üstelik rütbesini
Dr. Oytun Orhan
Merkezi) Levant Çalışmaları
düşürerek sürgüne gönderen, AKP’li
VEDAT
avukatları yargıç yaparak İstanbul’da
OKoordinatörü Dr. Oytun Orhan
Gazi Üniversitesi Uluslararası
ARIK
CHP 38. kongresini iptal ettirerek
Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.
İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu.
üstelik onlara mutlak butlan (kongreyi
n İsrail neden arabulucu görevi
Yüksek lisans eğitimini Hacettepe
P
yok sayma) kararı aldırmaya çalışan
verilen, ABD ve İngiltere üslerinin Üniversitesi Uluslararası İlişkiler
iktidar değil, sanki bizzat CHP’nin
Bölümü’nde “Kimliğin Suriye’nin
bulunduğu Katar’a saldırdı?
kendisi...
0 Bölgesel Politikalarına Etkisi (1946-
İsrail, 7 Ekim sonrası kendi çıkarları
İktidar, bizi ilgilendiren bir durum
2000)” başlıklı teziyle tamamladı.
çerçevesinde bölgede yeni bir düzen yok, CHP’lilerin birbirleriyle mahkemelik
Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
savaşları var, komedi söylemini
oluşturmak ve kural koymak istiyor. Bu
R
Sosyal Bilimler Enstitüsü
papağan gibi tekrarlayanlara, ortada
noktada saldırganlık üzerinden düzen
Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde
sallanan hukukçuların gerçeği dile
inşasına dayalı bir konsept geliştirdi.
doktora eğitimini gördü. 1999-
getiremediği, sustuğu bir ülke daha
T
Son olarak Katar’a saldırdı. Ama Katar, 2009 arasında Avrasya Stratejik
çok girdaplar içinde çırpınır durur, bu
Araştırmalar Merkezi (ASAM)
diğerlerine göre istisnai bir ülke. Çünkü
ülkede 88 hukuk fakültesi var... Peki
Ortadoğu Araştırmaları Masası’nda
diğer saldırılar daha çok İran’la mücadele R
kendileri varlar mı gerçekten?
araştırmacı olarak çalıştı. 2009-
kapsamında gerçekleştirildi. Katar’a
2018 yılları arasında Ortadoğu
Fakülte 88 ama hukukçu
dönük saldırı ise Hamas kadrolarına ev
Araştırmaları Merkezi’nde (ORSAM)
E
sahipliği yapıldığı gerekçesiyle oldu. ne kadar
araştırmacı ve 2018’den sonra da
Ülkenin adaleti, yargıyı, anayasayı,
n Katar, Batı’nın belirlediği bir ülke
Levant Çalışmaları koordinatörü
seçim hukukunu, Yüksek Seçim Kurulu
değil mi? olarak görevine devam eden Orhan,
yetkilerini ilgilendiren derin konularda
Suriye, Lübnan, İsrail-Filistin, Irak
Katar’ın Hamas liderlerine ev sahipliği
gerçeği dile getiren beş on hukukçu
ve Türkiye’nin Ortadoğu politikası
yapması, doğrudan Amerika’nın
var. Diğerlerinin hiç sesi çıkmıyor, sanki
konularında çalışıyor.
yönlendirmesi, İsrail’in onayıyla
ayda yaşıyorlar.
gerçekleşti. Katar bu rolü çok uzun
Öyle olunca da ekranların
yıllar sürdürdü. Katar aynı zamanda yüzde 99’unda iktidarın yargı
manipülasyonunun CHP’ye, muhalefete,
Ortadoğu’da en büyük Amerikan üssüne
basına, medyaya, belediyelere yönelik
ev sahipliği yapıyor.
operasyonlar sanki normalmiş gibi
Güç dengesi üniter
millete yutturulmaya çalışılıyor.
‘Sonsuz hareket alanı’
Milletin yüzde 80’i kadar bile
n Tüm bu anlattıklarınız
olamıyorlar.
çerçevesinde bu saldırının amacı
Bu operasyonlarda iktidarın dahli
nedir? yok diyenler, suskun hukukçular,
milletin vicdanıyla ve gerçeği
İsrail’in Katar’a dönük bir saldırı yapıya kayacak
görme yeteneğiyle ve cesaretiyle
gerçekleştirmesi normal şartlarda
yarışamıyorlar.
mümkün değildi. Ama Amerika’da
n Bu tehdit olarak görmenin talep ediyor. Şimdi bu iki vizyon hamlelerde bulunabileceği ama güç
Trump’ın iktidara gelmesiyle birlikte
sonucu fiili saldırı olarak birbiriyle çatışma halinde. dengelerinin üniter yapıya doğru
Delege daha ne yapsın...
İsrail’e sonsuz bir hareket alanı sunuldu.
yansımaz mı? n Ne olur sonunda? ağırlık kazanacağını yönünde.
CHP, dünkü olağanüstü kongresiyle
İsrail de bundan faydalanarak Katar’a Diğer ülkelere baktığınızda “Bölünmeyi kim destekliyor” n PKK’nin Suriye kolunun Şam’a
sıfırdan yeni bir yönetim oluşturdu.
İsrail’in bu saldırıları diye baktığımızda bölgede bir entegre olmaması sorunu da var.
dahi saldırı gerçekleştirecek cesarete
Üstelik, 38. kongrenin İstanbul ve
yapabilmesinin birkaç nedeni tek İsrail öne çıkıyor. İsrail’i riskli İsrail, YPG’ye doğrudan destek
yönetimdeki insanların dışındaki aynı
ulaştı. Tabii bunu yaparken Hamas’ı
var. Birincisi askeri ve teknolojik kılan iki faktör var. Bir; istediği olamasa bile Amerika’nın YPG
delegelerle...
hedef alıyor ama aynı zamanda bölgede
anlamda bunu yapabilecek şekilde güç kullanabilme politikasını yönlendirerek hem Bu delege listesi, 38. kongrede ikinci
Hamas’la ilişki içerisinde olan, Hamas’a
oylamada açık farkla bugünkü yönetimi
kapasiteye sahip. İkincisi bu imkânı ile Suriye’de yerel Dürziler hem de YPG
siyasi ve diplomatik destek veren
de seçen delege.
ülkelere dönük saldırılara Trump süreçleri değiştirebilme üzerinden bir federal yapı
ülkelere de mesaj vermeye çalışıyor.
Aynı delege, parti içindeki iktidar
yönetimi onay veriyor. Ama Türkiye kapasitesine sahip. oluşturmaya çalışıyor.
n Katar saldırısından sonra İslam Rekabet
uzantılarına açtırılan yönetimi iptal
farklı. Türkiye’ye dönük olası bir İki; Amerikan Öngörülen çözüm, YPG
İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği adımları karşısında, düzenlenmek
saldırıya Amerikan yönetimi yeşil siyasetini yapılanmasının Suriye
Suriye’de
zorunda kalınan sonraki kongrede de
toplandı. Bu örgütlerin etkisi neden
ışık yakmaz. Çünkü bunun siyasi, etkileyebilmesi. ordusuna şartsız
bugünkü yönetimi tek liste halinde
yok?
diplomatik, ekonomik maliyetleri Ama Amerika entegre olması. Türkiye
sahaya seçen delegeler.
Yönetimler İsrail saldırganlıkları olacağını bilir. Türkiye’nin bir NATO Suriye’de Türkiye de bunu bekliyor.
Dün de aynı delege heyeti bu kez
karşısında kınayan açıklamalar üyesi olması nedeniyle böyle bir ile de çalışmak n Bir taraftan da
yansıyor kendisi olağanüstü kongreyi çağırdı
saldırıda NATO’nun ortak duruş istiyor. Amerika bu Terörsüz Türkiye
yapıyorlar ama somut anlamda
ve geçerli oyların hepsiyle yönetime
sergileyemeyecek olması güç mücadelesinde süreci yürütülüyor. Bu
hiçbir yaptırım uygulanamıyor.
destek kararı verdi.
NATO’nun varlığını belirleyici olacak. komisyon ve Suriye’de
Geçerli oyların hepsi, kolektif bir irade
Arap ülkelerinin kendi içinde birlik
sorgulatır. Türkiye’nin n ABD şu an için olanların nasıl bir bağlantısı
sergiledi.
olamamaları, farklı tehdit tanımlamaları,
İsrail
büyük bölgesel bir bölünmeden yana gibi var?
Daha ne yapsınlar?
Amerika ile yakın angajmanları gibi
güç olarak böyle bir durmuyor mu? Terörsüz Türkiye sürecinde
faktörler birlikte hareket etmeye engel
İran’ın
saldırıya vereceği Temmuza kadar Öcalan’ın “silah bırakın” Mühendisliğe devam
oluyor.
yanıt İsrail’e çok üniter yapı konusunda çağrısının YPG’yi de kapsadığı
Bu olağanüstü genel kurul, siyasi parti
n Katar’ı dahi vurabilen İsrail’in bir
yerine
ağır bedeller hassasiyetini dile getiren ifade edildi. Siyasi bir sürecin kongrelerinden ve seçim sonuçlarından
sonraki hedefi neresi olur, Pakistan ile
ödetir. İsrail bunu Amerika’nın Suriye özel başlatılabilmesinin ilk şartı askeri tek yetkili organ olan YSK’nin onayıyla
Türkiye’yi
yapılan anlaşmada bu saldırının etkisi ve gözetiminde yapıldı.
hesaplayacaktır. temsilcisi Süveyda’dan alanda elde edilecek başarı ve bu
Cumhurbaşkanı ise susması gereken
nedir? n İsrail ve sonra “federalimsi” sağlandı. Ancak Suriye’de olumlu
koydu
bir konuda 24 Ekim’e ertelenen
Türkiye, Suriye’de bir yapıyı dile getirmeye seyreden şartlara rağmen dış
Katar saldırısından sonra bölgede
mahkeme kararının beklenmesi
karşı karşıya gelebilir başladı. Bu Amerika’nın müdahale ile YPG sorun alanı
İsrail’in bir sonraki hedefinin, sıradaki
gerektiğini söylüyor.
mi? sahadaki gelişmelerden etkilenip olarak kalmaya ve statü kazanmaya
ülkenin neresi olacağına yönelik kaygı
38. kongre kalmadı ortada. Sıfır ve
Baas iktidarı yıkıldıktan sonra, pozisyonunu revize edebildiğini doğru giderse bu Suriye’nin
var. Pakistan ve Suudi Arabistan
elde var sıfır.
Rusya ve İran’ın da çekilmesiyle gösteriyor. Bu yeni yönelim Türkiye kuzeyinde PKK kontrolünde federal
arasında savunma işbirliği anlaşması
Suriye’de ciddi güç boşluğu oldu. için riskli ve bu nedenle Türk bir yapı anlamına gelir ve bu
Yasal bir gri alan yok
aniden ortaya çıkmadı ama Katar
Şimdi o boşlukta Türkiye ile yetkililerden en üst ağızlardan Terörsüz Türkiye sürecini olumsuz
Cumhurbaşkanının 24 Ekim mahkeme
saldırısı süreci hızlandırdı. İsrail’in
İsrail karşı karşıya geliyor ama “askeri seçenek kullanılabilir” gibi etkiler. Orada ortaya çıkabilecek
kararını bekleyelim sözü, sanki
agresif tutumu, yaptığı egemenlik
bu doğrudan askeri bir çatışma sert söylemler duyulmaya başlandı. bir risk, Terörsüz Türkiye sürecini
yandaşlarda bir umut doğurmuş gibi.
ihlallerini bir kural haline getirmesi
değil. Özellikle Suriye’nin geleceği n Özellikle YPG’den söz baltalar. Terörsüz Türkiye sürecinde
Sanki mahkeme mutlak butlan kararı
Körfez’i de kaygılandırıyor.
konusunda artan bir rekabet var ediyorsunuz değil mi? elde edilecek başarılar YPG/SDG
verince ortaya bir hukuksal sorun
ve bu sahaya yansıyor. Yeni süreçte Evet, Türkiye’nin özellikle meselesinin çözümüne de katkı
çıkacakmış gibi.
‘İki net mesaj’
İsrail’in Suriye politikası, Türkiye’nin kuzeyde etkisi, Şam’la olan yakın sağlar ama o sürecin kendi başka
Koca hukukçular bir gri alandan söz
n “Hamas’a siyasi ve diplomatik
politikasıyla yüzde 100 çelişiyor. ilişkileri, askeri kapasitesini dinamikleri de var. Amerika’nın
ediyor. Hayır söz etmeleri gereken
destek veren ülkelere de mesaj Türkiye eşit vatandaşlık temelinde düşündüğümüzde süreci tersine rolü ve Türkiye-ABD müzakereleri, hukuki bir gri alan değil, siyasetin ne
yapacağı belli olmayan siyasi bir gri
vermeye çalışıyor” dediniz. Türkiye’ye üniter yapının korunduğu bir çevirebilecek imkânları var. Benim Suriye içi gelişmeler, İsrail’in
alan.
yönetim isterken İsrail merkezi değerlendirmem sürecin Şam ve müdahaleleri ve bölge ülkelerinin
verilen mesaj nedir?
24 Ekim’de verilebilecek mutlak
otoritesi zayıf, etnik ve mezhepsel bölgede üniter yapıyı destekleyen Suriye politikası gibi faktörler YPG/
Katar, Türkiye’nin bölgede en yakın
butlan kararının uygulanabileceği bir
çatışmalarla sürekli kendi içinde aktörlerin lehine gelişeceği, SDG sorununun nasıl çözüleceğini
müttefiklerinden biri. Türkiye’nin de
kongre kalmadı.
güç mücadelesinde kalan bir Suriye İsrail’in bu süreci bozmak için belirleyecek.
Katar’da üssü bulunuyor. İsrail’in Katar
Parti, doğal gelişimi ve yaşamı içinde
saldırısında Türkiye’ye iki net mesajı var.
geldiği noktada kendini yeniledi.
Bir; ülkede üssü dahi olsa Türkiye’nin
Saçma bir beklenti
Katar’ı koruyamayacağı. İki; Hamas’la
ADİL ÇÖzÜM OLMAzSA TÜRKİYE İÇİN RİSK
Peki mahkeme 24 Ekim’de
ilişkiye geçilmesi halinde Türkiye’nin
diyelim ki olmaz ya siyasal davrandı
hedef de olabileceği mesajı verilmek
n MHP lideri Bahçeli neden yayılmacı bölgesel politikalarının yapılıyor. Özellikle Batı’nın
ve 38. kongreyi yok saydı. Eski
isteniyor.
“Kudüs düşerse Ankara kaybeder” önüne geçilmesi için Filistin YPG, PKK’ye verdiği destek,
yönetime başka bir CHP yönetimi
n Bu gerçekleşebilir mi?
dedi? meselesi Türkiye ile bağlantılı. NATO’nun Türkiye’ye koruma
mi kurduracak... Bu kadar saçma
Gerçekleşemez ama böyle bir mesaj Bunu artan Türkiye-İsrail Bölgede sürdürülebilir istikrar kalkanı sağlamaması, Türkiye’yi
bir sonucu beklemek abesle iştigal
rekabetiyle okumak lazım. Gazze ve güvenlik açısından da İsrail- farklı alternatiflere yöneltiyor.
verme amacı taşıdığı net. Hatta İsrailli etmektir, baştan mantıksız ve saçmadır.
ve Suriye’de hedeflerine ulaşmış Filistin meselesinin adil Türkiye bir tercih yapma Dün seçilen yeni bir parti yönetimi
yetkililere dayandırılarak İsrail basınında
bir İsrail Türkiye’nin güvenliği için şekilde çözümü gerekiyor. durumunda değil. Ama olumsuz var. Tek yetkili YSK’nin onayladığı.
çıkan birçok haberde doğrudan ya da
Asliye hukukun bugünkü yönetimi
tehdit. Suriye’de oluşacak federal Bu gerçekleşmezse bölge, adımların atılması, şu anda
dolaylı sırada Türkiye’nin olduğuna dair
yok sayacak ne bir yetkisi olabilir ne bir
yapı ile İsrail, bölgedeki nüfuzuyla yeni istikrarsızlıklara gebe. niyet şeklinde dillendirilen
haberler yer alıyor.
kararı.
PKK’ye verebileceği destekle Her an patlamaya hazır bir farklı alternatiflerin realize
n Gerçekleşmeyecek bir eylem ise
Bu arada bazı hukukçular, 38.
Türkiye’ye karşı jeopolitik üstünlük bomba. Bu da Türkiye’nin olabileceği mesajını veriyor. Ama
neden Türkiye hedef gösteriliyor?
kongrede zaten eski yönetimin
ve Türkiye’ye karşı kullanabileceği güvenliği için risk. Türkiye öncelikli olarak taraflar
görevi bitmişti, yönetimi, yeni seçimi
İsrail İran’ın yerine Türkiye’yi
araçlar elde eder. Sonuçta n Bahçeli, İsrail arası rekabetten
yaptırmak üzere kongre yönetimi
koydu. İran’ın Suriye’den çekilmesiyle
devletlerarası ilişkiler bir güç ve ABD’ye karşı faydalanmak,
devralmıştı, diyor haklı olarak.
oluşan boşluğun Türkiye tarafından
mücadelesidir. Türkiye-Çin-Rusya hassasiyetlerini
Bu iş bitmiş ve CHP artık uzun
doldurulduğu, bunun da İsrail için ciddi ittifakından söz dikkate almayan
süre bugünkü yönetimin iradesi altına
‘İstikrar şart’
etti. Bunu siz nasıl ülkelerin kendi
bir güvenlik tehdidi algısı yarattığı
girerek parti üzerindeki siyasal ve
Gazze insani yönü ağır basan bir okuyorsunuz? politikalarını
anlaşılıyor. Bu sadece Suriye ile sınırlı
yargısal operasyonları bitirmiş ve
mesele ve dış politikada meşruiyet Eksen değişikliği yeniden
değil. Türkiye’nin Filistin politikası, parti içindeki operasyonel sözde
önemlidir. Ama sırf ulusal çıkarlar tartışmaları düşünmeye sevk
muhalefeti de bitirmiştir.
Gazze konusundaki eleştirileri İsrail’i
açısından baktığınızda dahi İsrail’in uzun zamandır etmek isteyecektir.
rahatsız ediyor.