Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
28 AĞUSTOS 2025 PERŞEMBE
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
ve POUM’un
güçlü olduğu bir
bölgeydi.
Şehirde
Emekçinin değil, işçi milisleri,
fabrikaları ve
kamu hizmetlerini
kolektifleştirmişti.
Ancak Stalinistler
Faşizmin şansı,
ve Cumhuriyetçiler,
Troçkistleri kontrol
cumhuriyetçilerin
altına almak
iktidarın yanında
istiyordu.
kavgasıdır!
1937 başında,
Cumhuriyet
zedeliyor. Bu, yalnızca bir
DEVRIM ONUR ERDAĞ
Hükümeti,
kinci Dünya Savaşı
maaş artışı meselesi değil, aynı
Barselona’daki Troçkist
öncesinde, 1936-
TÜM YEREL SEN GENEL
zamanda demokratik hakların Milislerin silahlarını
ÖRGÜTLENME SEKRETERI İ1939 yılları arasında
bırakmasını ve düzenli bir
ve toplumsal dengeyi koruma yaşanan İspanya İç
orduya entegre olmasını
akem kurulu bir kez Savaşı, Cumhuriyetçiler ile
sorumluluğunun ihlalidir.
talep etti.
General Francisco Franco
daha açıkça göstermiştir
Memur ve emekli, bu kararlarla
Cumhuriyetçi Hükümetin
liderliğindeki Faşistler
Hki, memurun, emeklinin
yalnız bırakılmaktadır.
telefon santralını
arasındaki bir çatışmaydı.
ve alın teriyle geçinen
Artık zaman susmanın değil,
ele geçirme girişimi,
Cumhuriyetçi cephedeki
milyonların haklarını korumak
haklarımızı savunmanın,
Barselona’da Anarşistlerin
Troçkistler ile Stalinistler
gibi bir derdi yoktur. 2026 yılı
emeğimizin karşılığını
ve POUM’un direnişine yol
arasındaki ideolojik,
için “yüzde 11+ yüzde 7”, 2027
almanın ve adaletsizliğe açtı.
siyasal ve askeri
yılı için ise “yüzde 5 + yüzde Sokaklarda barikatlar
boyun eğmemenin zamanıdır. çatışmalar, Cumhuriyetçi
kuruldu ve Stalinist PCE ile
tarafın bölünmesini
4” gibi komik ve yetersiz zam
gibi temel gereksinimlerini göz ardı edilirken alınan bu Haklarımızı savunmak,
Anarşist CNT-FAI (Ulusal
derinleştirdi ve Franco’nun
oranlarıyla alınan bu karar,
karşılamakta zorlanıyor. Borç karar adeta bir çağrı yapıyor:
bireysel bir çabadan öte
Emek Konfederasyonu-
nihai zaferine katkıda
aslında kamu emekçilerini ve “Haklarınızı unutun, sessiz
yükü her geçen gün artarken toplumsal bir görevdir.
İberya Anarşist
bulundu.
emeklileri yoksulluğa, borca ve
yurttaşlar geçim sıkıntısıyla kalın.” Oysa sessiz kalmak, Bugün alınan yetersiz zamlar,
Federasyonu) ve POUM
HHH
çaresizliğe mahkûm etmenin
boğuşuyor. Bu tablo bilinçli yalnızca borç ve yoksullukla yarınlarımıza dair uyarıcı bir
arasında silahlı çatışmalar
Cumhuriyetçi cephe,
ilanıdır. Bu karar yalnızca
bir tercih ve emek karşıtı bir mücadeleyi daha da zorlaştırır. mesajdır. Emekçilerin birliği ve
Sosyalistlerden yaşandı.
rakamlarla ölçülemez; aynı Stalinist güçler, Sovyet
politikanın sonucudur. Hakem kurulunun bu mücadelesi, hak gaspına karşı Komünistlere, Anarşistlerden
desteğiyle ağır silahlara
zamanda bir hak gasbı, bir Liberal Cumhuriyetçilere
kararını değerlendirirken en etkili cevaptır.
‘Hakkını unut, sessiz kal’ sahiplerdi ve daha da iyi
kadar geniş bir yelpazeyi
adaletsizlik ve açık bir emek Bu karar toplumsal bir
rakamlara bakmak yetmez.
kapsıyordu. organize olmuşlardı.
Masada yetkili olduklarını
düşmanlığıdır.
Bu kararın etkileri günlük uyarıdır. Emeğin değeri, alın
Çatışmalar sonucunda
Bu gruplar arasında
iddia eden yandaş sendikaların
Gerçek enflasyonun üçte
yaşamda pazarda, faturada, terinin karşılığı korunmadığı
yüzlerce kişi öldü ve
sert ideolojik ve siyasal
rolü de göz ardı edilemez.
birini dahi karşılamayan bu
kirada kendini gösteriyor. sürece, toplumda adalet
farklılıklar vardı. binlerce kişi yaralandı.
Sendikacılık, işçinin ve
zam oranları, mutfakta yangın
Asgari ücretle geçinen bir aile, duygusu zayıflar. İnsanlar
Cumhuriyetçi hükümet,
İspanya’daki Troçkist
varken, pazarda fiyatlar memurun yanında durmak,
ev kirasını ödeyebilmek için borç ve geçim sıkıntısı içinde Barselona’daki Devrimci
hareket, POUM (Partido
uçmuşken ve kiralar çoktan haklarını savunmak Obrero de Unificación Troçkist hareketleri bastırdı.
ezildikçe, sosyal barış da tehdit
maaşının büyük bir kısmını
Marxista-Marksist Birleşme POUM yasaklandı,
demektir. Ancak görüyoruz
asgari ücreti geçmişken, altına girer.
ayırıyor. Elektrik ve doğalgaz
liderleri (örneğin Andrés
İşçi Partisi) tarafından temsil
ki bazı sendikalar, masa
bizlere “susun ve kabullenin” Unutulmamalıdır ki
faturaları her geçen ay artıyor,
Nin) tutuklandı ve Stalinist
ediliyordu.
başında iktidarın çıkarlarını
demekten başka bir anlam emekçinin hakkı ve alın teri,
temel gıda ürünleri fiyatları
Troçkistler, İspanya gizli polis (NKVD) tarafından
koruyarak emekçinin sesini
taşımıyor. Her gün artan temel
katlanıyor. Bu tablo, yalnız hiçbir güç tarafından yok
işkenceyle öldürüldü.
İç Savaşı’nı yalnızca
gıda fiyatları, elektrik, su ve kısmakla yetiniyor. Bu durum,
sayılamaz. Bugün susarsak,
ekonomik bir sıkıntı değil, aynı
Bu olaylar, Cumhuriyetçi
Franco’ya karşı bir
doğalgaz faturaları, emeklinin sendikacılığın temel ilkeleriyle
yarın daha büyük kayıplarla
zamanda psikolojik ve sosyal mücadele olarak değil, aynı cephedeki Troçkist ruhu
tamamen çelişmektedir.
ve memurun maaşının eridiğini karşılaşırız. Hakem kurulu zamanda Dünya Sosyalist kırdı ve Stalinistlerin
bir krizdir. Memur ve emekli,
kontrolünü sağladı ama
Emekçilerin yıllardır beklediği Devrimi için bir adım olarak
gösteriyor. Halkın cebindeki kararları göstermektedir ki
geleceğini planlayamaz duruma
görüyorlar. Cumhuriyetçilerin moralini
adaleti ve hakkı savunmak
parayı koruyamayan bu iktidar ve yandaş sendikalar
gelmektedir.
Ve Troçki’nin “Dünya ve birlikteliğini ciddi şekilde
politikalar, toplumsal huzurun yerine, yandaş sendikalar bu kendi çıkarlarını korumaktadır.
zedeledi ve Cumhuriyetçi
İçin Sürekli Devrim”
Emeği savunmak
da önünü kesiyor. oyunların ortağı olmuşlardır. Bizim görevimiz ise açık ve
cepheyi de zayıflattı.
teorisine bağlı olarak
Hakem kurulunun aldığı Kararın açık bir hak gasbı Bu kararın politik boyutu nettir: Emeğimizi, hakkımızı
Fabrikaların ve toprakların HHH
olduğunu söylemekte haklıyız. da göz ardı edilemez. Hakem
karar, yalnızca ekonomik ve geleceğimizi savunmak!
kolektifleştirilmesi, işçi İç bölünmeler,
Emekçinin hakkını savunmak kurulu ve yandaş sendikalar,
değil, aynı zamanda sosyal Sessiz kalmak yoksulluğu kaynakların yanlış
konseylerinin kurulması gibi
Radikal Devrimci Politikaları kullanımı, moral kaybı ve
bir krizdir. Memurun ve yerine iktidarın yanında memurun ve emeklinin derinleştirir; mücadele
savunuyorlardı. aralarındaki iç çatışmalar
emeklinin geleceğini karartan duranlar, toplumda adalet çıkarını savunmak yerine etmek, hak ve adalet yolunu
Cumhuriyetçilerin,
Stalinistler, Sovyetler
bu rakamlar, günlük yaşamda duygusunu zedeliyor. Memur iktidarın politikalarını açar. Bugün hakkımız için
Birliği ve İspanya Komünist Franco’nun iyi organize
ciddi sıkıntılar yaratıyor. ve emeklinin karşı karşıya destekleyerek toplumun susmayacağız, yarınlarımızı
Partisi (PCE) aracılığıyla, olmuş, Nazi Almanya ve
Birçok aile, kira ve gıda kaldığı ekonomik zorluklar güvenini ve adalet duygusunu savunacağız.
“Halk Cephesi” stratejisi Faşist İtalya tarafından
desteklenen Milliyetçi
bağlamında, Geniş
Cepheci Cumhuriyetçileri güçlerine karşı etkili bir
destekliyordu. direniş sergilemesini
zorlaştırdı.
Sosyalist Devrimin radikal
adımlarını ertelemeyi ve Franco, bu iç çatışmalardan
Bugünün ‘çocuk işçisi’
öncelikle Franco’ya karşı faydalanarak 1939’da zafer
askeri zaferi sağlamayı kazandı ve İspanya’da 36 yıl
hedefleyen Stalinistler, süren bir diktatörlük kurdu.
ÖZGÜR HÜSEYIN AKIŞ
POUM’un politikalarını HHH
ARAŞTIRMACI, YAZAR
“tehlikeli ve maceracı” Günümüzde hem
olarak görüyorlardı. Ortadoğu’da hem de
ugün Türkiye’de “TÜİK
Stalinistler, Troçkistleri ülkemizde önemli siyasal,
BÇocuk İşçiliği Raporu”nda
“Devrimi sabote etmekle”, ekonomik, kültürel ve askeri
5–17 yaş arası en az 869 bin
Troçkistler Stalinistleri sorunlar yaşanıyor:
çocuk çalışıyor. Resmi kayıtlara
“Devrime ihanet etmekle” Bizim politikacılarımızın
girmeyenlerle birlikte bu sayının
suçluyorlardı. tarihten ne gibi dersler
2 milyonu bulduğu tahmin
Troçkistler ve Stalinistler alabileceklerini
ediliyor. Son on yılda 800’den arasındaki mücadele,
bilmiyorum:
fazla çocuk işçi, iş cinayetlerinde 2 Mayıs 1937’de Bu sorunların ortaya
yaşamını yitirdi. Bu tablo, Barcelona’da sokak çıkmasında payı olduğu
Atölyelerde çalıştırılan çocuklar Köy Enstitüsü’nde eğitim alan çocuklar
yalnızca ekonominin iflası değil, çatışmalarıyla doruğa için 23 yıllık İktidarın
ulaştı! mensuplarına değil ama
Cumhuriyete karşı saldırıların
Türkiye’de yüz binlerce çocuk Fotoğrafın ilkinde bugün
umutla anılırdı. Çantasını
Barselona, savaşın hiç olmazsa Muhalefete
da bir sonucudur.
hâlâ tarlada, atölyede, inşaatta atölyelerde çalışan çocuklar
sırtına vurup köy okuluna giden,
başında Anarşistlerin güvenmek istiyorum!
Çocuk işçiliği, alım gücünün
çalışıyor. Cumhuriyetin umut diğerinde Köy Enstitüsünde
kara tahtada “Cumhuriyet”
azalmasıyla birlikte derinleşen
dolu ilk kuşaklarından bugünün eğitim gören çocuklar var.
kelimesini heceleyen bir çocuk…
ve aynı zamanda süreklileşen
yorgun çocuk işçilerine uzanan Aradaki farkın en büyük nedeni
Çoğu, sabah inek sağar, tarlada
ekonomik krizin bir sonucudur.
hikâye aslında neoliberal devrimci Cumhuriyetin yaşama
çalışır, öğlen koşarak okuluna yalnızca bir istatistik verisi değil, geleceğe de borcumuzun
2018 yılından bu yana süreklilik
ekonominin Türkiye’yi getirdiği geçirdiği eğitim modeli diğeri ise
giderdi. Çalışmak, o yıllarda değil; yarım kalan oyunların, olduğunun kanıtı. Çocuk
kazanan ekonomik krizin
uzun soluklu bir sürecin cumhuriyet karşıtı hükümetlerin
yoksulluğun mecburiyeti, eğitim tamamlanamayan cümlelerin, işçiliği ortadan kaldırmadan,
halkın büyük kısmında yarattığı
sonucudur. ekonomi politikası.
ise yeni devletin en büyük hiç görülmeyen rüyaların sayısı. ne demokrasi ne de kalkınma
yoksullaşmayla ebeveynlerin bir
24 yıllık AKP iktidarının
vaadiydi. Köy Enstitülerinden Çocuk emeği hâlâ “aileye gerçek anlamını bulur.
Cumhuriyet çocuğu
ailenin temel gereksinimlerin
bu süreçteki sorumluluğu
çıkan çocuk, hem üretir hem yardım” diye meşrulaştırılıyor. Çünkü hiçbir ülkenin geleceği
olmak
karşılanması artık olanaklı
tartışılamazken bu sürecin
öğrenirdi; geleceğin öğretmeni, Oysa çocuk emeği, çocukluğun çocukluğunu yitiren çocukların
değil. Mutlak yoksulluk, çocuk Aradaki fark, sadece işin
benzeri ekonomik modellerle ya
ziraatçısı, teknisyeni olurdu. gaspıdır. Bugünün çocuk işçisi, omuzlarında yükselemez.
işçiliğinin artışını anlatan en türünde değil. Cumhuriyetin
da yalnızca sosyal politikalarla
Bugün ise manzara başka. dünkü Cumhuriyet çocuğundan Artık bu utanca son vermek
önemli gerçeği oluşturuyor. ilk kuşakları, her şeye karşın
yoksulluğu sonlandırmak
Çocuk hâlâ çalışıyor ama artık daha yorgun, daha yalnız için acil adımlar atılmalıdır.
“okulla buluşma” umudunu
ve çocuk
yalnızca tarlada değil; merdiven ve daha güvencesiz. Erken Etkin denetim sağlanmalı,
taşıyordu. Bugün ise zorunlu
işçiliğini
altı tekstil atölyesinde, inşaatta, Cumhuriyetin yoksul çocuğu, yoksulluğa karşı planlı ekonomi
eğitim yasası bile, yoksulluğun
Çocuk İşçi Sayısı (15-17 Yaş) 869 Bin bitirmek
oto yıkamada, sokakta geri belki toprağı bellemeden önce oluşturulmalı, kamucu yaklaşım
ağır zincirlerini kıramıyor.
olanaklı
dönüşüm arabasının başında… alfabe öğrenirdi; bugünün uygulanmalı, ayrımsız tüm
MESEM’deki Çocuk Sayısı 503 Bin 962
TÜİK verileri, 5–17 yaş arası yüz
değildir.
Sabah çöpün içinden karton çocuğu, makine başında çocukların eğitime erişimi
binlerce çocuğun çalıştığını
1 MİLYON Bir
TOPLAM ÇOCUK İŞÇİ ayıklayan eller, akşam defter parmağını kaybetmeden önce sağlanmalı ve iş cinayetlerine
söylüyor; İSİG Meclisi, son
zamanlar
SAYISI (EN AZ) sayfalarını çeviremiyor. Göçmen okul nedir bilmeyebiliyor. sıfır tolerans gösterilmelidir. Bu
372 BİN
10 yılda 800’den fazla çocuk
çocuk,
çocuklar hayal kuramadan, Cumhuriyetin yüzüncü yılını yalnızca bir ekonomi meselesi
Tablo TÜİK ve Milli Eğitim Bakanlığı
işçinin iş cinayetlerinde
yoksulluğun
kayıt dışı ekonominin en geçmişken hâlâ bu tabloyu değil, insana ve geleceğe sahip
verileri kullanılarak oluşturulmuştur.
yaşamını yitirdiğini… Bunlar
içinde bile
diplerine itiliyor. konuşmamız yalnızca geçmişe çıkma meselesidir.
Horasan ve Rum erenler de Anadolu’da- Vedat Günyol’un yaşamöyküsü Bu eser, yaşadığı dönemde
k köklü br geleneğn parçasıdır; Hacı Cumhuryet aydınının tarh br Atatürk’e sınırlarımız dışından
Bektaş Vel de… Şah İsmal de o özetdr. Bu eser, Hasanoğlan bakmaya ve flozofların dünyasına
geleneğn parlak yıldızıdır; “tell sazdır Yüksek Köy Ensttüsü öğrencle- yolculuk yapmaya br davettr.
bunun adı/ ne ayet dnler ne kadı” dyen ryle öğretmen olmanın hazzına İsmet Toto özelnde hazırlanan bu
Âşık Dertl de… O suya gözelk eden varan, Babeuf’ün Devrm Yazıları eserde, Osmanlı Devlet’nn hüküm
kaynağa, bütün Anadolu’da, Yakındo- ktabını tercüme etmekten sürdüğü esk coğrafyasından brne
ğu’da ve Balkanlar’da rastlamak olasıdır. yargılanmaya, 12 Mart sonrasın- Kemalzmn; ulusal bağımsızlık,
Şah İsmal ve onun edeb kmlğ Hatay da örgüt kurmaktan hapsedl- modern devlet ve toplum lşks
şte böyle br klmn smges konumun- meye gden olayları bzzat bakımından, örneklem oluşturduğu
dadır. Bu ktabı okurken geçmşe tutulan yaşayan Vedat Günyol’un görülmektedr. Bu durum,
ışık bugünü de anlamanızı sağlayacaktır. ağzından yazıya dökülmüş Kemalzmn etksnn, Türkye
anlatısıdır. | Nesm Ovadya İzral sınırlarının ötesne ulaştığının
13,5x21 / Araştırma / 288 sayfa
öneml br kanıtıdır.
13,5x21 / Yaşamöyküsü / 352 sayfa 13,5x21 / Araştırma / 328 sayfa