Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
27 AĞUSTOS 2025 ÇARŞAMBA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
TÜRKLER…
Tutuklu belediye başkanları
ERENDIZ ATASÜ felç eden gürültüsüne
PROF. DR. HIKMET SAMI TÜRK başkanlıklarının önünü kesmek,
gömülürsünüz.
YAZAR
onları etkisizleştirmek amacıyla
Ağustos 2025 günü
belirgindir.
Yurttaşların
OSMANLI’nın
İstanbul Büyükşehir
Hele daha önce İstanbul
okuryazarları genellikle
eşitliği
19 Belediyesi’ne yönelik
Büyükşehir Başkanlığı
devlet memuru idiler ve
Son zamanlarda
operasyon kapsamında Beyoğlu
seçimini üç kez kazanan
imparatorluğun dört bir
endişe verici lakırdılar
Belediye Başkanı İnan Güney’le
Ekrem İmamoğlu’nun
yanında hizmet verdiler.
dolaşmakta: “Ulusal
birlikte 17 kişi tutuklandı.
önümüzdeki seçimlerde CHP’nin Haliyle farklı etnisiteler
sentez” anlamındaki
Belediye Başkanı Güney, aynı
arasında evlilikler oldu.
Cumhurbaşkanı adayı olarak “Türk” sözcüğünü,
gün İçişleri Bakanlığı’nca
Devleti Şahane (!) büyük
etnik kimlik çağrışımına
gösterilmesi, bu olasılığı
geçici önlem olarak görevinden
bir transatlantik gibi
indirgeyip sonra da
önlemek ve onu siyasi yasaklı
uzaklaştırıldı.
ağır ağır batıyordu; derin
ulusumuzu üç etnisite
konuma düşürmek için yüksek
Beyoğlu Belediye Başkanı keder içindeki Osmanlı
ile “Arap, Türk, Kürt”
öğrenimle ilgili lisans ve yüksek
münevverleri, cephelere
Güney’in tutuklanması ve
diye belirlerseniz, Balkan
lisans diplomalarını iptal
gönüllü koşuyordu; gene
görevinden geçici olarak Savaşı, Birinci Dünya
ettirmek suretiyle kazanılmış
de gemi batıyordu. Can
Savaşı, Kurtuluş Savaşı
uzaklaştırılmasıyla daha önce
haklarını ortadan kaldırma kurtarma sandalı ise
şehitlerinin kemiklerini
İstanbul’da hakkında aynı
tekti: Anadolu! Anadolu,
girişimleri ibret vericidir. sızlatır, torunlarını
işlemler yapılan, 31 Mart
çözülen sınırlardan
incitirsiniz!
CHP’li belediye başkanlarının
127. maddesine göre belde gösterilmiştir (m. 100-101).
2024 yerel genel seçimlerinde
felaket denizine dökülen
Atatürk boşuna mı
tutuklanması ve görevlerinden
halkının ortak gereksinmelerini Bunlar arasında özellikle şu
CHP adayı olarak seçilmiş
kitlelerin toplandığı yerdi;
bu ülkenin insanlarını
karşılamak üzere kurulan, hüküm son derece önemlidir: uzaklaştırılması, bu işlemlerde
Büyükşehir Belediye Başkanı
gerek Balkanlar’dan gerek
“Türkiye Cumhuriyeti’ni
hedef olan insanların ve
başkanları ve karar organları “Tutuklamaya, tutuklamanın
Ekrem İmamoğlu ve ilçe
Kafkaslar’dan, gerek,
kuran Türkiye halkına
ilgili kanunlar (Mahalli İdareler devamına veya bu husus bir ailelerinin yaşadıkları acılar
belediye başkanları (Ahmet
güney çöllerinden dalga
Türk milleti denir”
ile Mahalle Muhtarlıkları tahliye isteminin reddine ilişkin bir yana, halkın iradesiyle
Özer (Esenyurt), Mehmet dalga gelen felaketzede
şeklinde tanımladı!
ve İhtiyar Heyetleri Seçimi kararlarda; “muhacirler” haliyle
Murat Çalık (Beylikdüzü), seçildikleri görevlerini Nâzım Hikmet boşuna mı
Hakkında Kanun, Belediye a) Kuvvetli suç şüphesini, birbirleriyle evlendiler.
yapmaktan alıkonulmaları Kuvayı Milliye destanına
Resul Emrah Şahan (Şişli), Rıza
Cumhuriyetle birlikte,
Kanunu, Büyükşehir Belediye b) Tutuklama nedenlerinin her etnisiteden kahraman
Akpolat (Beşiktaş), Alaattin nedeniyle başta görev yaptıkları
“Osmanlı” sözcüğünün
kattı! Ülkemizi yönetenler
Kanunu) uyarınca beş yılda bir varlığını,
Köseler (Beykoz), Hakan il ve ilçelerimiz olmak üzere
yerine, “ulusal sentez”
ya da yönetmeye talip
seçmenler tarafından seçilen c) Tutuklama tedbirinin ölçülü
Bahçetepe (Gaziosmanpaşa),
bütün Türkiye’nin zararınadır.
ve “eşit yurttaşlık”
olanlar, lütfen bu yanlışı
kamu tüzel kişileridir. Onların olduğunu gösteren deliller somut
Utku Caner Çaykara (Avcılar),
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda
çağrışımıyla geçen
yapmayın; hiçbirimiz
seçimi için verilen oylar, halkın olgularla gerekçelendirilerek
Hasan Akgün (Büyükçekmece)
Cumhuriyet savcısının
“Türk” sözcüğü, bu
yapmayalım; ağzımızdan
kendilerine olan güvenini ifade açıkça gösterilir.” (m. 101/2 ).
ile birlikte İstanbul’da tutuklu
tutuklama kararının geri
insanların üstüne cuk
çıkanı kulağımız duysun.
eder. Uygulamada cumhuriyet
ve görevinden uzaklaştırılan
oturdu. Büyük felaketler
alınmasını istemesi, şüpheli Kurtuluş Savaşı’mızın
Şüphesiz suç işlediği öne savcılarının istemiyle sulh ceza
belediye başkanlarının sayısı insanları birleştirmişti.
komutanlarının çoğu,
veya sanığın salıverilme
sürülen herkes, görevli ve hâkimlerince verilen tutuklama
bir büyükşehir belediyesi Üstelik Osmanlı’yı başta Başkomutan
istemleri ve bunların koşulları
yetkili mahkeme tarafından kararlarında yasa hükümlerini yıkan Batılı güçler, Mustafa Kemal Paşa
başkanı, dokuz belediye
ile ilgili hükümler vardır (m.
etnik grupları birbirine
yargılanır. Herkes, Avrupa tekrarlamayı yeterli sayan bir olmak üzere Rumeliliydi,
başkanı olmak üzere toplam
103-106). Ayrıca şüphelinin
düşürmeye başladıkları
hatıralarına saygısızlıktan
İnsan Hakları Sözleşmesi (m. 6) anlayış dikkati çekmektedir.
10’a ulaştı. Böylece Türkiye’nin
tutuklama yerine adli kontrol
son aşamaya kadar
kaçınalım; Kuvayı
ve anayasamızın açık hükümleri Böyle bir tutuklama kararı
en büyük ilinde tutuklu
altına alınmasına da karar
Osmanlı’nın Müslüman
Milliye’nin Arhavili
(m. 36) uyarınca bağımsız ve eksiktir. Tutuklama kararlarının
büyükşehir belediyesi ve
verilebilir (m. 109-110).
halkları arasında
İsmail’lerinin hakkını
tarafsız mahkeme önünde adil anayasa ve Ceza Muhakemesi
belediye başkanlarının sayısı,
ayrım gözetmiyordu,
yemeyelim!
yargılanma hakkına sahiptir. Kanunu’na uygun somut
ildeki 40 belediyenin dörtte
Sonuç
onlara göre hepsi
Bireysel kimlik çok
olgularla gerekçelendirilmesi
birine yaklaşmış bulunuyor.
“Türk”tü. Yüzyıllarca
Aslında halen tutuklu ve boyutludur; yurttaşı
Tutuklama kararı
zorunluğuna tam olarak
Yine 31 Mart 2024 yerel
Osmanlı’ya “Türk” diye (bireyi) kimliğinin tek
o nedenle görevlerinden
verilmesi
uyulması, birçok olayda yanlış
seçimlerinde CHP adayı olarak
seslendiler; Osmanlı’nın özelliğine, etnisiteye
uzaklaştırılmış belediye
belediye başkanı seçilen Ceza yargılamasında bir önlem karar verilmesini önleyebilir. güçlü dönemlerinde mahkûm ya da
başkanlarının hiçbiri, haklarında
padişahlara “büyük Türk” teşvik etmek vahim
Adıyaman’da Abdurrahman niteliğinde olan tutuklama,
bu işlemler yapılacak insanlar
Son tutuklamaların
dediler. Mozart ünlü sonuçlar doğuracaktır.
henüz yargılama başlamadan
Tutdere, Adana ilçelerinde
değildir. Hepsi halkın oylarıyla
marşının adını “Türk
Yere serilmiş bir
ortak özellikleri
kişiyi özgürlüğünden yoksun
CHP adayı olarak belediye
seçilmiş, halkın güvenine sahip
Marşı” koydu. “Alaturka”
imparatorluk halkının
bırakan bir işlemdir. O nedenle 31 Mart 2024 yerel genel
başkanı seçilen Kadir Aydar
insanlardır. Hiçbirisi tutuklanma yani “Alla Turca” ifadesini
hep birlikte verdiği vatan
tutuklama kararı verilmesi, seçimlerinden sonra bazı
(Ceyhan) ve Oya Tekin (Seyhan)
Batılılar icat etti!
koşullarını taşımamaktadır. savunmasına dayanan
ile Antalya ilçesi Manavgat’ta -Avrupa İnsan Hakları büyükşehir belediyeleri ve
Doğaları gereği merkezi
“ulusal kimliğimiz” ise
Onların kaçması, saklanması,
belediye başkanı seçilen Niyazi Sözleşmesi’ne paralel olarak belediyeler üzerinde yoğunlaşan
otoriteyle bağdaşamayan yakıştırma bir sözcükle,
delilleri yok etmesi veya
Nefi Kara ilk tutuklanan ve (m. 5/1c), hatta daha güçlü ve Cumhuriyet tarihimizde
ve merkezi otoritenin tarihsel kökenden
değiştirmesi söz konusu olamaz.
bir ifade ile- anayasamızda daha önce yaşanmış başka bir
görevlerinden uzaklaştırılan
şiddetle bastırdığı mahrum “Türkiyelilik”
Bu nedenlerle haklarında verilen
sıkı koşullara bağlanmıştır: örneği bulunmayan tutuklama
belediye başkanları arasında yer isyanların acısını taşıyan, sözcüğü ile ifade
tutuklama kararları “ölçülü”
“Suçluluğu hakkında kuvvetli ve görevden uzaklaştırma içe kapalı aşiret kültürleri, edilemez. Mesele
alırken; onları 3 ilde büyükşehir
değildir (AY m. 19/III, CMK m.
“ulusal sentez Türklüğü” uygulamadadır; herkese
belediye başkanlarının belirti bulunan kişiler, ancak olaylarının başta gelen ortak
100/1, 101/2). kolay benimseyebildi nefes alacak olanak
tutuklanması ve görevlerinden kaçmalarını, delillerin yok özelliği, bu belediyelerin
mi? Hayır. Resmi sağlayan “eşit yurttaşlık”
Yargılanmalarına
uzaklaştırılması izledi: Muhittin edilmesini veya değiştirilmesini başkanlarının CHP’li
uygulama zaman zaman ilkesinin kuramsal
tutuksuz olarak devam
Böcek (Antalya), Zeydan Karalar önlemek maksadıyla veya olmasıdır. Onlarla birlikte
etnik Türklüğü, ulusal gücünü fiili yaşama
edilebilir. Anayasamızın
(Adana). bunlar gibi tutuklamayı zorunlu belediye ve bağlı kuruluşlar
sentez Türklükmüş geçirebilmektedir;
değiştirilemeyecek hükümleri,
kılan ve kanunda gösterilen personelinden bir bölümü de
Böylece 31 Mart yerel genel
gibi dayattı mı, yerel “Türk” sözcüğünü
Türkiye Cumhuriyeti’nin
seçimlerinde CHP adayı olarak diğer hallerde hâkim kararıyla tutuklanmaktadır. Başkanların
diller baskılandı mı? “sakıncalı” addetmekte
nitelikleri arasında yer alan
seçildikten sonra tutuklanan tutuklanabilir...” (m. 19/III). hepsi, görevlerine 31 Mart
Ne yazık ki evet. Ancak değil! Ülkemizin
“insan haklarına saygılı,
ve görevinden uzaklaştırılan Tutuklama nedenleri ve yerel genel seçimlerinde CHP
yanlış başka yanlışla varlığının dayandığı
demokratik, hukuk devleti”
belediye başkanlarının sayısı tutuklama kararı verilmesi adayı olarak seçilmiş kişilerdir. düzeltilemez; sadece Lozan Antlaşması’nı
kakafonik bir yanlışlar sorunlu hale getirmeye
16’ya yükseldi. ile ilgili ayrıntılı hükümler, Dolayısıyla olayın siyasi boyutu, ilkeleri bunu gerektirir (AY m.
senfonisinin sinirleri teşebbüste, hiç değil!
Belediyeler, anayasamızın Ceza Muhakemesi Kanunu’nda CHP’nin kazandığı belediye 2, 4).
YEŞIL DÖNÜŞÜM VE ULUSAL STRATEJI ARAYIŞI
Kurumu (EPDK) tarafından ekonomik bir canlanmayı da yaptığı toplam 5 milyar dolarlık
PROF. DR. MELTEM INCE YENILMEZ
bildirildiği gibi, ülkemizin ihracatın neredeyse üçte birini
göstermektedir.
on yıllarda tüm dünyayı saran
yenilenebilir enerji kurulu gücü oluşturduğunu belirtmek gerekir.
S“yeşil dönüşüm”, Türkiye
AB’den gelen karbon İhracatçı şirketlerimizin rekabet
2023 yılında yaklaşık 59 bin
için artık soyut bir kavram
MW’ye ulaştı. Bu, bir önceki gücü, bu masraf nedeniyle
vergisi
olmaktan çıkıp somut bir
yıla göre yüzde 7’lik bir artış doğrudan etkilenecektir. Türkiye,
Bu umut verici duruma rağmen,
ekonomik zorunluluk durumuna
anlamına geliyor. AB'ye benzer bir ulusal karbon
Avrupa Birliği, Türkiye'nin
geldi. Avrupa Birliği’nin
Bu rakamın 11 bin 500 fiyatlandırma mekanizması
uluslararası arenada en büyük
“Sınırda Karbon Düzenleme
MW’ı güneş ve 12 bin MW’si oluşturarak bu riski bertaraf
ticaret ortağı olarak Sınırda
Mekanizması” (CBAM), 2026’dan
rüzgâr enerjisi santrallarından edebilir. Aksi takdirde, “kirleten
Karbon Düzenleme Mekanizması
itibaren tam olarak yürürlüğe
gelmekte. Bu yatırımlar, öder” ilkesini dikkate almayan
(CBAM) ile oyunun kurallarını
girecek ve Türkiye ekonomisinin
Türkiye'nin daha çevre dostu işletmeler, Avrupa Birliği
yeniden düzenlemeye çalışıyor.
önemli bir parçası olan ihracat kaynaklardan enerji üretme pazarında dezavantajlı duruma
Sınırda Karbon Düzenleme
sektörleri için büyük bir fırsat yeteneğini geliştirmekle düşecektir.
Mekanizması’nın (CBAM) tam
yaratacak. Bu süreçte atılacak kalmıyor, aynı zamanda bu
olarak uygulanması durumunda,
Sorumluluk ve fırsatlar
her adım çevremizi, işgücümüzü, alanda yeni iş fırsatları yaratıyor.
çimento, alüminyum, demir ve
sanayimizi ve çocuklarımızın Uluslararası Yenilenebilir Enerji Türkiye'nin yeşil dönüşümün
çelik gibi yüksek karbon içeren
ekonomik geleceğini doğrudan
Ajansı (IRENA) tarafından eşiğindeyiz. Ya bu fırtınanın ve düzenleyici politikalar ile bu ekonomik rekabetçiliğini
sektörlerimiz yılda 1.5 milyar doları
etkileyecek. Özellikle
yayımlanan bir rapora göre, içinde kalacağız ya da cesurca liderliği gerçekleştirebiliriz. korumasını ve aynı zamanda daha
aşan ek maliyetlerle karşı karşıya
yenilenebilir enerji alanında
Türkiye’de 2025 yılsonuna kadar dümeni elimize alıp yeni bir yol Şeffaf yeşil finansman adil ve sürdürülebilir bir gelecek
kalabilir.
yapılan yatırımlar, Türkiye'nin yenilenebilir enerji sektöründe belirleyeceğiz. Elimizdeki veriler, standartları, yerli üretime inşa etmesini sağlayacaktır. Yarının
Bu harcamanın önemini
yeşil dönüşüm çabalarına dikkat çalışan kişi sayısı 200 bini Türkiye'nin yeşil ekonominin yönelik stratejik düzenlemeler ve ekonomik başarısı ve toplumsal
anlamak için, 2023 yılında demir-
çekmekte. aşacaktır. Bu yalnızca çevresel lideri olma potansiyeline sahip ulusal bir karbon fiyatlandırma refahı, bugün atılacak kararlı
Enerji Piyasası Düzenleme bir başarı değil, aynı zamanda çelik sektörümüzün AB'ye olduğunu gösteriyor. Yatırımlar mekanizması, Türkiye'nin adımlar tarafından belirlenecektir.
Satın almak için
barkodu okutun.
Cumhuriyet Kitapları’ndan
sanat dolu, çevre dostu bez çantalar!