Katalog

KISA... KISA... KISA... l kr EDi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, 7 Mayıs’ta Türkiye’nin kredi notu ve bankacılık sektörü konulu webinar (internet merkezli toplantı) düzenleyecek. l mAcAris TAN Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, MOL ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) ortak girişim kuracağı açıklandı. ! 1 MAYIS 2025 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 38.4900 43.8720 51.3640 47.06 9.078 27.734 4.096 4.1 kuruş 5.1 kuruş 18.7 kuruş 0.08 puan 146 puan 42 lira 13 lira Nisan ayında açlık sınırı 24 bin 36 lira, yoksulluk sınırı 78 bin 292 liraya yükseldi Asgari 1931 TL aşıldı Yine ‘adamlar’ Türk-İş şu uyarıyı yaptı: Çalışanların harcamalarının önemli kısmını oluşturan gıdada önlenemeyen fiyat artışları üzerine nedeniyle geçim koşulları her gün biraz daha ağırlaşıyor. rump rejiminin 100 günlük dönemi kapanırken tartışmalara, “Otoriterlik üksek enflasyona karşı düşük gereken aylık gıda harcaması Tartık bir gerçekliktir” ve “Bu ücret artışları, toplumun tutarı (açlık sınırı) 24 bin 36 TL, adamdan nasıl kurtulabiliriz” soruları Ygeniş kesiminin alım gücünü gıda harcaması ile giyim, konut damgasını vuruyor. sürekli eritiyor. Türk-İş’in, Nisan (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, Birçok ülkede, seçimlerle işbaşına gelmiş faşist hareketler, “güçlü adamlar” 2025 ile ilgili olarak dün açıkladığı eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar eliyle demokratik normlar sistemli açlık ve yoksulluk sınırları bunu bir için yapılması zorunlu diğer aylık biçimde ortadan kaldırılıyor: Polis, gizli kez daha ortaya koydu. harcamalarının toplam tutarı ise servis, ordu gibi güvenlik kurumlarında Türk-İş’in raporuna göre (yoksulluk sınırı) 78 bin 292 TL bürokrasi partizan kadroların eline Nisan 2025’te, dört kişilik bir ve bekâr bir çalışanın “yaşama geçiyor, yargı kurumu iktidara biat 31 BiN 142 Tl 15 BiN 781 Tl ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli maliyeti” de aylık 31 bin 142 TL’ye ediyor, medya susturuluyor, eğitim Bekâr çalışan için işçi emeklilerinin beslenebilmesi için yapılması yükseldi. Geçen martta aynı sırayla sistemini ve toplumun “ruhunu” yeniden yaşam maliyeti en düşük aylığı şekillendirmeyi amaçlayan bir kültür 23 bin 615 TL, 76 bin 922 TL ve 30 savaşı derinleşiyor, muhalif her ses bin 617 TL olan bu tutarlar, Nisan düşman ilan ediliyor, rejim her fırsatta Karnabahar ve 2024’te ise şöyleydi: 17 bin 725 TL, kadının beden bakımına, bireylerin cinsel 57 bin 737 TL ve 22 bin 992 TL. Yoksulluğun gölgesinde ‘bayram’ tercihlerine, özel yaşamlarına karışıyor. kuru kayısı yıktı Ayrıca geçen nisanda ulaşılan açlık Böyle bir ülkede, direnmek ahlaki MUSTAFA ÇAKIR lira, kamu işçisinin ortalama ücreti ise sınırı, halen 22 bin 105 lira olan ve tarihsel bir sorumluluktur. “Güçlü Türki YE Ziraat Odaları Birliği 43 bin 660 lira. Yine sermayenin milli adamın” diktasına, direnişin etkin bir net asgari ücreti 1931 lira aştı. Bu Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın EmEkçil Er bu yılki 1 Mayıs’ı da gelirden aldığı pay yüzde 42.2 olurken biçimde planlanması, birçok etkenin tutar asgari ücretin yüzde 8.8’ine dün yaptığı açıklamaya göre nisan “yoksulluğun gölgesi”nde kutluyor. emeğin aldığı pay sadece yüzde 37.9. yanı sıra rejimin doğasının, gücünün, o denk geliyor. ayında markette izlenen 39 ürünün Maaş, ücret ve aylıklar her geçen gün Ayrıca CHP Malatya Milletvekili gücün sınırlarının doğru kavranmasına 28’sinde fiyat artışı, 11’inde fiyat enflasyon karşısında eriyor. Ağbaba’nın araştırmasına göre da bağlıdır. Direnişin içinde gazeteciden Yüzde 1.8 yükseldi düşüşü görüldü. Markette fiyatı Yaklaşık 8 milyon işçi çalıştığı halde yoksul olanların sanatçıya, işçiden akademisyene, Yine araştırmaya göre Ankara’da en fazla artan ürün yüzde 43 ile açlık sınırının altındaki oranı yüzde 12’ye yakın. yurttaştan hukukçuya kadar geniş yaşayan dört kişilik bir ailenin karnabahar, en fazla düşen ürün 22 bin 105 liralık asgari Bu oran erkeklerde yüzde bir yelpazede herkese düşen bir rol yüzde 36 ile salatalık. Buna karşın “gıda için” yapması gereken asgari ücret ile bir ay geçinmeye vardır. Ama sorunun ağırlığı, çözümün 13.7, kadınlarda yüzde 7.6. üreticide izlenen 31 ürünün 8’inde harcama tutarındaki artış bir çalışırken emekçilerin de sağlam ve çok katmanlı olmasını Bunların yanında sigortasız, fiyat artışı, 17’sinde düşüş görüldü. 6 gerektirir. Peki faşist hareketin ve “güçlü büyük bölümünün ücreti önceki aya göre yüzde 1.78 oldu. kayıtdışı çalıştırılan üründe değişim olmadı. En fazla fiyat adamın” devleti ele geçirdiği aşamada de yoksulluk sınırının altında emekçiler, sendikaya üye Artışlar 12 ayda yüzde 35.6, yıllık umut nerededir? artışı yüzde 100 ile kuru kayısıda, en kaldı. Çalışırken düşük ücret alan olduklarında ise kapının önüne ortalamada yüzde 51.58 oldu. Türk- çok düşüş yüzde 59 ile salatalıkta emekçi, emekli olduğunda da açlık konuluyor. Son verilere göre toplam İş raporunda şu uyarıyı yaptı: Birleşik muhalefet, hesaplandı. Bayraktar özellikle şuna sınırının altındaki aylıklara mahkûm işçi sayısı 16.8 milyon, sendikalı işçi “Çalışanların yaptığı harcamaların dikkat çekti: “Zirai don afetinden ediliyor. Örneğin Strateji ve Bütçe sayısı 2.5 milyon. Sendikalaşma oranı kitlesel tepki önemli bölümünü oluşturan gıdada etkilenen meyvelerin başında Başkanlığı’nın verilerine göre halen en yüzde 14.97. Sendikalı olabilecek Faşizm ve “güçlü adamın” iktidarı, devam eden ve önlenemeyen fiyat gelen kayısıda üretici fiyatları arttı. düşük işçi emekli aylığı 15 bin 781 lira, toplam kamu görevlisi (memur) sayısı muhalefetin dağınıklığından, ortak bir artışları nedeniyle geçim koşulları Üreticisinin elinde yüzde 10 civarında en düşük memur maaşı 43 bin 726 lira. strateji kuramamasından beslenir. ise 2.9 milyon olurken bu kesimin her gün biraz daha ağırlaşmaktadır.” ürün kaldığı tahmin ediliyor.” Ortalama memur maaşı 49 bin 598 Ancak Polonya’da olduğu gibi yüzde 75.18’i sendikalı. l ANkAr A l Ekonomi Servisi farklı eğilimlerden gelen muhalefet partileri bir araya geldiğinde, tek tek kazanamayacakları seçimleri birlikte İSO Başkanı Bahçıvan, son haftalarda yaşananları sanayi açısından yorumladı: kazandıklarında, “adamın” elindeki en büyük silah -böl-parçala-yönet- işlevsiz kalır. Burada önemli olan ortak bir vizyondan çok, ortak bir hedefin varlığıdır. Bu birliktelik, ideolojik değil, Yeni stres birikimi var stratejik olmalı. Kimin ne kadar oy aldığı, grup çıkarları, bu aşamada ikinci planda ürkiye ekonomisindeki sorunlar kalmalıdır. Tile sürekli artan politik ve Güney Kore’de kısa süren bir toplumsal gerilim, iş dünyasında da darbe girişimi, halkın ve sendikaların H-ÜFE’deki aylık hızlı tepkisiyle püskürtüldü. Sivil önemli bir tartışma konusu. toplum yalnızca büyük STK’lerden İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) artış yüzde 2.25 oluşmaz; mahalle forumları, bağımsız dünkü meclis toplantısında konuşan gazetecilik girişimleri, işçi sendikaları, ÖzEllikl E 2023 ve 2024’te hızlı Şant Murat ve acılı süreç olsa da son orta vadeli Manukyan hatta sosyal medya kampanyaları fiy at artışları yaşayan hizmet Özyeğin programın (OVP) hedeflerini çok Burak da sivil direnişin birer parçasıdır. sektörü, talebin de düşmesiyle bu Gürel önemli bir referans olarak aldıklarını Sivil toplum alanında, hızlı refleks yıl daha dengeli. anımsatan İSO Başkanı Erdal gösteren, örgütlü, dayanışma esaslı TÜİK’in dün yayımladığı yapılar, demokratik refleksi canlı tutar. Bahçıvan şöyle devam etti: “Hizmet Üretici Fiyat Endeksi, Sokaklarda görünmek, yalnız olmadığını Mart 2025” raporuna göre H-ÜFE, bilmek, korku iklimini kırmanın en etkili ‘Hedeflerden uzaklaşılıyor’ Mart 2025’te önceki aya (aylık) yollarındandır. ‘Bu sanayi yapısıyla şansımız az’ kıyasla yüzde 2.25, Aralık 2024’e “Son gelişmeler ise bizi Hukuku bir mücadele aracı olarak (üç aylık) kıyasla yüzde 13.78, başladığımız noktaya getirmese isO Meclisi’nde, “Küresel Ticaret Şant Manukyan, “Bu kontrollü kaos kullanmak da sabırlı bir direnme Mart 2024’e (yıllık) kıyasla yüzde bile; ne yazık ki tüm reel sektörde Gerilimlerinin Gölgesinde Türkiye içinde ikiye bölünen taraflardan biçimidir. Yargının dejenerasyonu 37.94 ve 12 aylık ortalamalara Sanayisi: Riskler ve Stratejik birini seçmek zorundasınız” derken programın hedeflerinden uzaklaşılan faşizmin ilk adımlarından biri olsa da kıyasla yüzde 55.70 arttı. Yıllık Seçenekler” başlığıyla yapılan Koç Üniversitesi’nden Doç. Dr. Burak bir noktaya doğru gelindiği sistem içinde hâlâ boşluklar, çelişkiler, artış önceki ay yüzde 37.94’tü. panelde konuşan isimlerden DEİK/ Gürel şu uyarıyı yaptı: hatta bireysel cesaret alanları kalabilir. endişesini oluşturmaya başladı. Aylık bazda en yüksek fiyat artışı Türkiye-ABD İş Konseyi Başkanı “Türkiye’de beyin göçü artıyor. Göç Bazı durumlarda, hakikatin belgelenmesi Çünkü başta faiz artırma ve para ise yüzde 8.02 ile “programcılık ve rejimin, “adamın” meşruiyetini sarsabilir: Murat Özyeğin, küresel düzeyde eden insanların çoğunluğu inovasyon piyasalarındaki sıkılaşma olmak yayıncılık”ta oldu. Brezilya’da Bolsonaro’ya karşı en yaşananları şöyle yorumladı: bakımından en kritik alanlarda üzere alınan son önlemler; son 1.5 etkili direniş yargıdan geldi. Tek bir “Dünyada her şey toz duman yetkin kişilerden oluşuyor. Türkiye yıldır büyük bir özveri içerisinde, anayasa mahkemesi üyesinin yürüttüğü Karahan’dan zarar halinde. Kılıçlar çekilmiş durumda bu eğitim göstergeleri bakımından da OVP’nin yaratacağı finansal istikrara soruşturmalar, dezenformasyon boyuta geleceğini öngörmemiştik. OECD ülkeleri arasında sonlarda. ağlarını etkisizleştirdi, yalan makinesini ve oynaklık yorumu olan inanç ve sabırla çalışmakta Türkiye hedef ülke konumunda Dünyada yaşananlara baktığımızda durdurdu. değil bu noktada şanslıyız. Oluşan sektörler açısından bazı fırsatlar olan sanayi sektörümüz üzerinde mErk Ez Bankası Başkanı Faşist hareketler, liderlikler, genellikle temel avantajları değerlendirmeliyiz. ortaya çıkabilir ama uluslararası yeniden ve ne kadar süreceği de tam Fatih Karahan, bankanın dün emekçi kesimlere seslenmeyi başarır; Unutmamak gerekir ki tarife ortam ne yöne giderse gitsin sanayi belli olmayan yeni bir stres birikimi yapılan 93. genel kurulunda onların öfkesini yönlendirir, suçu savaşıyla alınmış pazar tarife yapısı bu durumda olan bir ülkenin ve dayanması zor yeni bir süreç finansal piyasaların etkin muhalefete veya dış güçlere yükler. savaşının gevşemesiyle gider.” İş fırsatlardan çok da yararlanma şansı işleyişinin sürmesi amacıyla yelpazesi açmış bulunuyor.” Ancak gerçek hayattaki zamlar, işsizlik, Yatırım Genel Müdür Yardımcısı olmaz.” piyasa kuralları içinde tüm para hak gaspları, sosyal güvencesizlik l Ekonomi Servisi politikası araçlarını kararlılıkla zamanla faşist rejimin makyajını dökmeye başlar. Bu noktada işçi hareketleri kritik kullanmaya devam edeceklerini bir rol oynar. Güney Kore örneğinde söyledi. Karahan, “Adımlarımızı Perakendecilerin temel sorunu kira olduğu gibi, genel grev çağrıları yalnızca piyasalarda oluşan oynaklığın ekonomik değil, siyasal bir anlam da makroekonomik etkilerini Birl Eşmiş Markalar Derneği’nin yüzde 63 ile üçüncü sırada. BMD taşır. Mısır’da “adam”, sendikalar Tahrir sınırlamak amacıyla proaktif bir (BMD) Mart 2025 anketine göre Başkanı Sinan Öncel “Borçlar Meydanı’na gelince, gitmek zorunda yaklaşımla belirleyeceğiz” dedi. markalı perakende için en önemli Kanunu’nda mülk sahibine kalmıştır. Halkın hoşnutsuzluklarını Karahan ayrıca, 2024 için sorunlar sıralamasında “fahiş tanınan ‘sebepsiz fesih’ hakkı kristalleştiren kalıcı “meydan işgalleri”, açıklanan 700.4 milyar liralık kira artışı talebi” yüzde 87 ile ilk özellikle yüksek enflasyon ısrarlı protesto eylemleri “güçlü adamı” zararı şöyle değerlendirdi: “Merkez sıradaki yerini koruyor. döneminde maliyetleri ve yerinden edebilir. Bankası’nın hedefi bellidir, o da Markaların sorunlar listesinde dolayısıyla fiyatları yukarı itiyor. Faşist rejimler kültürel egemenliğe fiyat istikrarıdır. Zarar eden tek turist alışverişinin azalması Sinan Öncel Soruna kalıcı çözüm için acil büyük önem verir, iktidarlarını yalnızca merkez bankası da biz değiliz.” yüzde 65’le ikinci, işçiliğin toplam düzenleme yapılması yönündeki zorla değil, anlatılarla da sürdürmek maliyet içindeki payının artması ise talebimizi yinelemek istiyorum” dedi. isterler. Muhalefetin etkili ve inandırıcı bir karşıt hegemonya anlatısı inşa etmesi, sadece neyin yanlış gittiğini değil, yerine neyin gelebileceğini göstermesi, birliğini “Anadolu’ya işletme ‘Üretimde dönüşüm koruması, kitleselleşmesi için gereklidir. İnsanlar yalnızca eleştiriyle değil, umutla kültürü de taşıyalım” süreci kaçınılmaz’ da hareket eder. Faşizme ve “adamlara” karşı mücadele uzun solukludur, Ul Usl Ar Ar Ası Ayakkabı Türk ONFED Yönetim Kurulu inandırıcı bir gelecek vaat edebilmek Yan Sanayi Fuarı (AYSAF), dün Üyesi Serpil Veral, hem İstanbul’un çok önemlidir. İstanbul’da 72. kez kapılarını açtı. rekabetçilik skorlarındaki iniş- Faşizm, seçimle gelmiş olabilir ama Türkiye, üretim açısından ucuz Fuarın açılışında konuşan ve en çıkışa hem 6.2’lik son depreme bölgelerine sadece mal değil, bilgi, bir seçimle gitmesi garanti değildir. değil, hatta çok pahalı bir ülke büyük sorunlardan birinin maliyet atıf yaparak şu çağrıyı yaptı: tecrübe ve sorumlu işletme kültürü Bu yüzden mücadele sandıkla sınırlı haline geldi. Bu nedenle üretimde artışları olduğunu ifade eden “Bölgeler arasındaki kalkınma de taşıması gerektiğini düşünüyoruz. kalmamalı; toplumsal direnişin bir değişim değil, dönüşüm sürecine Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği farklarının kapanması için İstanbullu Anadolu’nun büyümesi, İstanbul’un her katmanında, her gün yeniden ihtiyacımız var. Bu kaçınılmaz” dedi. (AYSAD) Başkanı Sait Salıcı, “Artık işletmelerin Türkiye’nin farklı da dayanıklılığını artırır.” üretilmelidir.