Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 12 NİSAN 2025 CUMARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Trump’ın tarifesi kime yarıyor? Bu artık bir ticaret savaşı değil, şey şirketlere teşvik, halka hikâye. zenin sadece maskesi değişmiş. Trump’ın tarifeleri bir siyasi şov de- PROF. DR. YALÇIN KARATEPE bir ideoloji cenazesi. Serbest ticare- Korumacılık dedikleri, patronlar için Bugün artık “ticaret serbestliği” ye- ğil; iflas etmiş bir büyüme modelinin gü- CHP GENEL BAŞKAN YARDIMCISI kâr koruma kalkanı. Hamilton değil rine “ekonomik egemenlik” konuşu- rültülü vedasıdır. Artık kimse piyasa ken- tin kutsandığı o eski düzen çöktü çö- bu; Hedge Fund himayesi. Emek yok, luyor. Ama dikkat: Egemenlik halk- di kendini düzenler demiyor; çünkü piya- kecek derken Trump geldi ve “Ben iberation Day” (Kurtuluş gü- planlama yok ama bolca CEO mem- ta değil, yine sermayede. Devlet oyu- sa denen şey, çuvallamış durumda. Şimdi bu oyunun kurallarını beğenmedim” nü) ile başlayan serüvenin- nuniyeti var. Ve evet, bu tablo karşı- na müdahale ediyor ama yine aynı herkes “Devlet devreye girsin” diyor ama deyip kutuyu devirdi. Yalnız şunu “Lde Donald Trump, tarifele- sında Fukuyama bile şöyle mırılda- takım için: Zenginler. Üretim zinciri sorun şu: Hangi devlet, kimin için, nasıl? unutmadan: Kutuyu devirmek, oyu- ri “uçurmaya” devam ediyor. Her gün nır: “Tarihin sonu değilmiş... sadece Özetle: Tarife var ama plan yok. Müdahale nu değiştirmek anlamına gelmez. millileştiriliyor ama kârlar hâlâ özel- yeni bir karar açıklıyor. Bir sabah sermayeye uzatılan bir molaymış.” var ama kamu yok. Devlet var ama halk yok. Çünkü kutunun içindeki neoliberal leştiriliyor. O yüzden soralım: Bu ta- bir ülkeye, “Bu oranda gümrük ver- Böyle bir “korumacılıkla” ne ekonomi kur- Trump, “Küreselleşme bitti” der- rifeler gerçekten kimin için? oyuncaklar hâlâ yerli yerinde. gisi uygulayacağım” diyor, ertesi sa- tulur ne toplum. Bu işin adı kurtuluş değil; ken aslında şunu demek istiyor: “Bi- Kriz derinleştikçe yeni kavramlar bah “Bunu şu kadar süre öteledim” Sermayenin egemenliği en iyi ihtimalle “lobileration day.” zim işimiz bitti, artık sıra sizin başı- icat ediliyor: “stratejik üretim”, “te- diye açıklama yapıyor. Bakınca san- Amerika’nın “yeni” korumacılığına nızın çaresine bakmanızda.” Yani ne- darik güvenliği”, “ekonomik özerk- ki Amerikan halkı zincirlerinden bo- bakınca bazıları “Hamilton geri dön- oliberalizm dışa kapanmıyor, içeride lik.” Güzel laflar ama içi boş. Çünkü şanıyor sanırsınız. Oysa gerçek şu: dü!” diyor. Yok artık, Hamilton meza- daha da sertleşiyor. Sermayeye teş- üretim emekle olur, güvenlik toplum- Washington lobilerle dolup taşıyor, rında ters dönüyordur. Çünkü orta- vik, halka tasarruf, şirketlere imti- sal olur, özerklik kamuculukla olur. Artan dış kurtulan emekçi değil; kurtarılan da ne yüksek ücret var ne kamu ya- yaz, işçiye esneklik. Yeni bir şey var- Bunlar yoksa, elde kalan sadece laf hep aynı: Büyük sermaye. tırımı ne sanayi işçisi. Var olan tek mış gibi konuşuyorlar ama eski dü- kalabalığıdır. ticaret açığı Cumhuriyet Kitapları’nda yeni... DOÇ. DR. HÜSEYIN MERT EKONOMIDE güven ortamı önemlidir. Güven erozyona uğradıkça bu ekonomideki rol oyun- cularının davranışını ve ekonomik göstergele- ri negatif etkilemektedir. Yaşanılmakta olan ve giderek derinleşen rejim sorunu ekonomi ve sosyal yaşamı olumsuz etkilemektedir. Ekono- mik göstergelerden önemli bir tanesi olan dış ticaret açıkları da giderek artmaktadır. Şubat ayında dış ticaret açığı 2024 yılı şu- bat ayına göre yüzde 14.85 oranında artmıştır. 2024 yılı şubat ayında dış ticaret açığı 6 milyar 767 milyon dolar iken 2025 yılı şubat ayında 7 milyar 772 milyon dolara yükselmiştir. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ekonomik göstergeler raporuna göre dış ticaretle ilgili bazı verileri ele alalım. Şubat ayında bir önceki yılın şubat ayına göre ihracat yüzde 1.6 oranında azalırken, ithalat yüz- de 2.4 oranında artmıştır. İhracat bir önceki yılın şubat ayında 21 milyar 92 milyon dolar iken bu şu- bat ayında 20 milyar 761 milyon dolara düşmüş- tür. İthalat ise bir önceki şubat ayında 27 milyar 13,5x21 / İnceleme / 382 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 104 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 184 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 232 sayfa 859 milyon dolar iken, bu şubat ayında 28 mil- yar 533 milyon dolara yükselmiştir. Şubat ayında dış ticaret açığı 2025 ocak ayı- na göre ise yüzde 3,05 oranında artmıştır. Dış Ticaret açığı; 2025 yılı ocak ayında 7 milyar 542 milyon dolar iken 2025 yılı şubat ayında 7 mil- yar 772 milyon dolara yükselmiştir. Ihracat ithalatı karşılamıyor Görüldüğü üzere şubat ayında dış ticaret açığı hem bir önceki yıl şubat ayına göre hem de bir önceki aya göre artmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 yı- lı şubat ayında yüzde 75.7 iken 2025 yılı şubat ayında yüzde 72.8’e düşmüştür. 2025 yılı ocak ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 73.7 olarak gerçekleşmiştir. Görüldüğü üzere şubat ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı ocak ayına göre de düşmüştür. Dış ticaret hacmi 2025 yılı ocak ayında 49 milyar 862 milyon dolar iken 2025 yılı şubat ayında 49 milyar 294 milyon dolara gerilemiş ve yüzde 1.14 oranında düşmüştür. 13,5x21 / İnceleme / 271 sayfa 13,5x21 / Araştırma / 376 sayfa 12,5x19,5 / Roman / 183 sayfa 13,5x21 / Gez™ / 176 sayfa 2025 yılı ocak-şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre dış ticaret açığı yüzde 18.23 oranında artmıştır. 2024 yılı ocak-şubat döne- minde dış ticaret açığı 12 milyar 952 milyon dolar iken, 2025 yılı ocak-şubat döneminde 15 milyar CUMHURİYET YAZARLARI, 314 milyon dolara yükselmiştir. 2025 ocak-şubat döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre ihra- cat yüzde 2.01 artarak 41 milyar 921 milyon do- 22. BURSA KİTAP FUARI’NDA lar, ithalat ise yüzde 5.90 artarak 57 milyar 235 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sonuç olarak, dış ticaret açığı şubat ayın- OKURLARIYLA BULUŞUYOR da bir önceki yılın şubat ayına göre yüzde 14,85 artarak 7 milyar 772 milyon dolara, ocak-şubat döneminde ise bir önceki yılın ocak-şubat dö- nemine göre yüzde 18.23 oranında artarak 15 İMZA milyar 314 milyon dolara yükselmiştir. İhraca- tın ithalatı karşılama oranı 2024 Ocak-Şubat döneminde yüzde 76.03 iken 2025 Ocak-Şubat döneminde yüzde 73.20’e düşmüştür. DURSALİYE ŞAHAN BÜLENT GÜRSOY 12 NİSAN / 14.00 12 NİSAN / 15.00 Ulusal kalkınmayı sağlamak 13 NİSAN / 15.00 13 NİSAN / 14.00 Ekonominin genelinde, tüm alanlarda yaşa- nılan olumsuz gelişmeler, dış ticaret alanında da yaşanmaya devam etmektedir. Her şeyden önce planlı ekonomiye geçilmeden, ulusal kal- kınma bilinç ve hedefiyle kaynakların etkin ve verimli kullanımı sağlanmadan sorunların çö- zümü ve kalkınma olanaklı olmayacaktır. MURAT SELAM NURHAN ERKAN Bir ekonomide yatırım ve giderek artan bir 13 NİSAN 13 NİSAN üretim gücü olmadan ekonomik büyüme ol- 15.00 15.00 maz. Sürekliliğe dayalı yaşanılan bütçe açıkla- rı ve dış ticaret açıkları ekonomik gelişmenin önünde engel oluşturmaktadır. Dış ticaret açıklarına neden olan uygulanan politikalardır. Birçok neden olmakla birlikte; CUMHURİYET GAZETESİ ÖNCÜLÜĞÜNDE YAPILAN ZAFER ANITI Yatırım ve üretimde artışı negatif etkileyen dö- KORKUT ERKAN-NURHAN ERKAN-MURAT SELAM viz kurlarındaki hareketlilik, katma değeri dü- KORKUT ERKAN şük olan ürünlerin ihracatının yapılması, tek- 13 NİSAN Yapımında Cumhuryet gazetesnn ve Yunus Nad’nn öncülük ettğ, ulusal noloji yetersizliğinden dolayı ürünlerin üretil- 15.00 egemenlğn br düş olmaktan çıkarak eyleme dönüştüğünün, “kuvveden fle” meyip hammadde olarak satılması, ihracat fa- çıkarıldığının sembolü… zafern smges… Genç Cumhuryet’n kuruluşu sırasında aliyetlerinin ithalata bağımlı olması vb gibi. sömürgeclğe karşı grştğ savaşımın, kurtuluştan sonra se karanlığı ve gerclğ Cari açığın oluşumunda en önemli faktör enerji alanında dışarıya olan aşırı bağımlılık- yenme hedefnn görsel anlatımı… tır. Enerji politikaları kapsamında dışa bağımlı- Cumhuryet Ktapları olarak, Türk Tanıtma Vakfı’nın ve Koleksyoncular Derneğ’nn MERİNOS ATATÜRK KONGRE VE lığı azaltmak için yenilenebilir alternatif ener- değerl katkılarıyla yayımladığımız Zafer Anıtı ktabını Türk okurunun beğensne ji kaynaklarının payının artırılması ve bu yolla KÜLTÜR MERKEZİ FUAR ALANI sunmanın kıvancını yaşıyoruz. enerji ithalatının azaltılması önemli ve gerekli- dir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının elde edil- mesi için bu alandaki Ar-Ge çalışmalarının des- teklenmesi gereklidir. Dış ticaret politikalarının amacı ülkelerin tica- ret dengesini sağlamaktır; dış ticaret fazlası eko- nominin gelişmesine katkı sağlarken dış ticaret açıkları genel ekonomiyi olumsuz yönde etkiler. 21x29,5 / İnceleme / 164 sayfa