Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
18 MART 2025 SALI
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
süngü taktırdım, yere
yatırdım...
...Bu efrat süngü
ÇANAKKALE DENIZ ZAFERI’NIN
takıp yere yatınca
düşman efradı da yere
yattı.
Kazandığımız an bu
andır!”
Çanakkale
HHH
2) Dünya tarihini
değiştirmiştir çünkü
Zaferi kitap
Birinci Dünya Savaşı
sırasında, İngiliz
110. yılı
yasaklatır mı?
ve Fransızların,
Boğazlardan geçip,
ugün 18 Mart’ta kutlanan
müttefikleri Rusya’ya
Rusya’nın Sivastopol ve
CAN ERENOĞLU
Çanakkale Zaferi’nin
ulaşarak, Çar’a destek
Novororisky limanlarını
EMEKLİ KORAMİRAL
B110. Yıldönümü.
vermesini engellemiş,
bombardıman etmesine
Çanakkale zaferi, sadece
böylece Çarlığın yıkılmasını
azıya başlarken müsaade edilmişti. Bunun Türkiye’nin değil, Dünyanın
Menşevik ve Bolşevik
da tarihini değiştiren bir
bugünlere ulaşmamızı üzerine Rusya 3 Kasım
ihtilallerinin gerçekleşmesini
olaydır.
sağlamıştır.
Ysağlayan yüce önder 1914’te Osmanlı Devleti’ne
HHH
Sovyetler Birliği, sanki bu
Mustafa Kemal Atatürk savaş açtı.
1) Türkiye’nin tarihini
tarihsel rastlantı sonunda
ve silah arkadaşlarını,
değiştirmiştir çünkü Mustafa
doğan borçlarını ödermişçesine
Zorlu görev
şehitlerimizi ve hayatta
Kemal’in Atatürk olma
İstiklal Savaşı’nı destekleyen
Hiçbir ciddi engelle
yolundaki ilk büyük askeri
olmayan gazilerimizi rahmet
tek büyük ülke oldu.
başarısıdır.
karşılaşmadan Çanakkale
HHH
ve minnetle anar, aziz
Mustafa Kemal, kara
Ve tarihten bir “darbeci
Boğazı önlerine gelen İngiliz
hatıraları önünde saygıyla
savaşına başlayan düşmanı
yaprak”:
donanmasının kendine
eğilirim.
Conkbayırı’nda durdurmuştur.
12 Eylül 1980 Askeri
güveni tamdı. İngiltere,
18 Mart, 2002 yılına
Bu zafer Mustafa Kemal’in
darbesi olmuş.
Fransa’nın da desteklediği bu
kadar “Deniz Zaferi” olarak
57. Alay’a “Ben size taarruzu
Henüz yeni Anayasa yok ama
donanmaya karşı gelebilecek
emretmiyorum, ölmeyi
kutlanırken 27 Haziran 2002 YÖK kuruluyor.
emrediyorum. Biz ölünceye
hiçbir gücün olmadığını Doğramacı bana YÖK
tarihli 4768 sayılı kanunla
kadar geçecek zaman zarfında
Başkanvekilliğini önermiş,
düşünüyordu. Ancak, yaratıcı
“18 Mart Şehitler Günü’’
gemisi Nusret’i göremedi. komutanı olarak atanan
yerimize başka kuvvetler gelir,
reddetmişim; bunun üzerine,
fikrin deniz harp tarihindeki
yapılmış ve böylece bu
Gemiyi siyaha boyamak işe stratejik deha Yarbay Mustafa başka komutanlar hâkim
kurmuş olduğum, Sosyal
en güzel örneğini veren
cefakâr milletin denizcilerine
olabilir” emriyle kazanılmıştır.
yaramıştı. Yüzbaşı Hakkı Bey Çalışma Bölümü kapatılmış,
Kemal ile emrindeki vatan,
Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey
Atatürk, savaşın bu kritik
hak ettiği bir zaferi kutlamak
sakalımı kesme baskısı
bu tarihi başarıdan 6 ay sonra
millet sevgisiyle bir irade
kumandasındaki kahraman anını şöyle anlatıyor:
başlamış ve ben “Sakal benim
çok görülmüştür. Çanakkale
14 Eylül 1915’te İstanbul’da
abidesi olan Mehmetçik
“...Hayvanları bıraktık, yaya
eşimin egemenlik alanıdır,
personeliyle Nusret mayın
Deniz Zaferi’mizin 110. yılı
kalp krizinden öldü ve şehit
çıkmıştı.
olarak Conkbayırı’na vardık.
Devlet buna karışmaz” diyerek
gemisinin Çanakkale
kutlu olsun.
kabul edildi.
Düşman, Yarbay ...Vakanın en mühim anı
istifayı basmışım.
Boğazı’na gizlice döktüğü
18 Mart 1915, İngiltere ve
İngiltere Bahriye Bakanı bence budur:
Henüz Ankara’dayım. İşsizim.
Mustafa Kemal’in “Ben
mayınlar yenilmez armadayı
Fransa’nın sözde yenilmez ve
...261 rakımlı tepeden sahilin
Birdenbire tek kanallı devlet
Churchill, 1 Ağustos 1930’da:
size taarruzu değil ölmeyi
denize gömdü. tarassut ve teminine memuren
heybetli donanmasının Türk televizyonunda bir haber:
“Nusret’in gizlice döktüğü
emrediyorum” emrini
(gözetleme ve korunması
Nusret Kumandanı Yüzbaşı “Emre Kongar’ın
askerinin karşısında kimi
mayınlar harbin devamı
verdiği Mehmetçiklerin
göreviyle) orada bulunan bir
‘Türkiye’nin Toplumsal
İsmail Hakkı Bey öylesine
gemilerinin boğazın dibini
ve dünyanın geleceği
müfreze efradının Conkbayırı’na
canlarını seve seve feda Yapısı’ adlı kitabı yasaklandı”
fedakâr bir deniz subayı
boyladığı, kiminin de yara
bakımından, diğer bütün
doğru koşmakta, kaçmakta
Hemen araştırmaya
edeceklerini dikkate
idi ki 26 adet mayının
alıp kaçtığı deniz zaferini
olduğunu gördüm. başlıyorum ve ortaya
gayretlerden daha mükemmel
almamıştı. Çanakkale’deki
İstanbul’dan Çanakkale’ye
kazandığımız tarihtir. Bizzat bu efradın önüne
çıkıyor ki kitap yasaklı değil,
ve daha kesin sonuçlu
şehitlerimizden hem
çıkarak:
getirildiği 2 Mart 1915’te sadece, yukarıda açıkladığım
Osmanlı o yıllara gelmeden
hedeflere ulaştı. Nusret,
bugünümüz hem de
–Niçin kaçıyorsunuz? dedim.
düşüncelerim dolayısıyla,
kalp rahatsızlığı nedeniyle
Doğu Trakya dışında
yalnız başına Çanakkale’nin
–Efendim düşman! dediler. “Komünizm Propagandası
geleceğimiz için almamız
Hilal-i Ahmer(Kızılay)
Avrupa’daki tüm topraklarını
geçilmesini önledi” dedi.
–Nerede? gerekçesiyle, 1.
yaptığı”
gereken ders bağımsızlık,
hastanesindeydi. “Sen gitme”
kaybetmiş ve donanması
Bu sözler savaşın en büyük –İşte! diye 261 rakımlı tepeyi
Ordu’ya girişi yasaklanmış
özgürlüktür ve birlik
da Haliç’te çürümeye terk dediler. Lakin vazife kalp
gösterdiler.
ve haber TRT’ye genel yasak
kaybedeninin ileride itibarını
beraberliktir. Biz de ebedi
edilmişti. Ne tesadüf ki II. dinlemezdi. Gemiye gelir ...Ben kuvvetlerimi biçiminde yansıtılmış.
ve sömürgelerini kaybedecek
liderimiz Atatürk’ün
bırakmışım, efrat on dakika HHH
gelmez personelini topladı
Abdülhamit’in cenazesi
İngiltere olduğunu
istirahat etsin diye... Düşman
olumsuzluklar karşısında Bir haber de bugünlerden:
ve “Gemi siyaha boyanacak!”
çürümeye terk ettiği
göstermişti.
da bu tepeye gelmiş... Demek
Ben 12 Eylül 1980 Darbesi’ne
gösterdiği tarihsel duruşu
emrini verdi. Mayın Grup
gemilerden biriyle Topkapı
ki düşman bana benim ve YÖK baskısına direnir
hatırlayarak Cumhuriyetimiz
Komutanı Binbaşı Nazmi Bey Mavi vatana sahip çıkmalı
Sarayı’na nakledilmişti.
askerlerimden daha yakın!... ve bunları protesto için,
ve onu ayakta tutan değerleri
ile birlikte gemide mayın
İngiltere, Fransa ve Nusret’in bu stratejik ...O zaman artık bunu kurucularından olduğum
sonsuza dek korumalıyız. bilmiyorum, bir muhakeme-i
Hacettepe’den istifa ederken
Rusya’ya karşı Osmanlı döküş planını yaptılar. başarısı 25 Nisan 1915’ten
mantıkiye (mantıki durum sakalını kesip yönetimle
Milli güce dayalı saygın
zorunlu olarak Almanya Nusret 7-8 Mart 1915 itibaren başlayacak amfibi
tartışması) midir, yoksa uzlaşan ve sonradan İlhan
ve güçlü bir donanmaya
ile anlaşmış ve İngiliz gecesi boğazın serin sularına harekâtı ve kara harekâtını
şevki tabii (içgüdü) ile midir, Selçuk’u “darbeci” diye Silivri
sahip olmamız şarttır.
donanmasından kaçan, açıldı. Biraz sonra yakın
tetikledi. Düşmanın karşısına
bilmiyorum; kaçan efrada:
Kumpasçıları’na ihbar eden, bir
Çünkü Türkiye’nin gelecek
sonradan Yavuz ve Midilli mesafede bir düşman gemisi
bu kez de “Arkadaşlarım,
–Düşmandan kaçılmaz, dergide Cavit Orhan Tütengil,
silueti görüldü ve karanlıkta nesilleri “mavi vatanımıza” dedim. Emre Kongar ve İhsan
isimleri verilen Goeben ve cephelerde ateş hattında
–Cephanemiz kalmadı, Kongar hakkında karalayıcı
ışıldakla etrafı tarıyordu. bugünkünden çok daha fazla
Breslau isimli Alman savaş bulunurken ben Sofya’da
dediler. dedikodu yazıları bile yazan
bağımlı olacaktır.
gemilerinin Çanakkale Yüzbaşı Hakkı Bey’in kalp askeri ataşelik yapamam”
–Cephaneniz yoksa, Hilmi Yavuz’a PEN Türkiye
Boğazı’ndan Marmara’ya atışları hızlandı. Ve ikinci diyen ve bunun üzerine Geçilmez Atatürk, geçilmez
süngünüz var, dedim. tarafından 2025 yılı şiir ödülü
girişine ve 29 Ekim 1914’te kalp krizi o an geldi. Düşman Çanakkale’ye 19’uncu Tümen Çanakkale Boğazı!
Ve bağırarak bunlara verilmiş!
gücü zafere ulaştıran esas
HAKAN ERCAN
faktörlerden biri olmuştur.
EMEKLİ TUĞAMİRAL
TARIHIN DÖNÜM NOKTASI “Karadeniz nakliyatının”
zaferdeki hayati rolünü,
eniz Yüzbaşı Hakkı Bey
Müstahkem Mevki Komutanı Donanmanın Haliç’te uzun limanlara abluka uygulayarak Dünya Savaşı’nda müttefikleri
“Gözüm Sakarya’da, kulağım
Dkomutasındaki kahraman
Cevat Paşa 18 Mart akşamında yıllar bilerek çürümeye terk kesin sonuç üzerinde belirleyici zafere taşıyan Normandiya
İnebolu’da” sözüyle anlatan
Nusret mayın gemisinin 110
“Gittiler, geçemediler, edilmesiyle oluşan zayıflık, rol oynayabilir. Birinci Dünya çıkarmasında; 1974 Kıbrıs Barış
büyük Atatürk -zaman içinde-
yıl önce -7 Mart’ı 8 Mart’a
geçemeyecekler” sözleriyle zaferi düşmanın denizde hiçbir engel Savaşı’nda İngiltere’nin Kuzey Harekâtı’nı zafere götüren Girne
stratejik çıkarımı da işaret
bağlayan gece- Çanakkale
tarihe kaydederken istilacıların ile karşılaşmadan, hançerini Denizi’ndeki güçlü donanma çıkarmasında; Birleşik Krallık
Boğazı’nda Karanlık Liman’a etmiştir: “Zaferi, denizi kontrol
karada uğrayacağı bozgunu da vatanın “boğazına” dayamasına varlığı Almanya’yı açık deniz gücünün anavatandan
döktüğü 26 mayın; bir yandan altında tutan, ihtiyacı olan
ilan ediyordu adeta. Düşman, neden olmuştu. Oysaki, denizlerden çoğunlukla uzak 8 bin deniz mili (yaklaşık 15
18 Mart günü batırdığı sözde şeyi, ihtiyaç duyduğu zamanda
denizde ve karada dersini almıştı: anavatan savunması önce tutmuş, ekonomisine darbe bin km) uzakta kazandığı
yenilmez harp gemileriyle eşsiz istediği yere ulaştırabilen
“Çanakkale geçilmez.” denizde başlar. Hele ki tehdit bir vurarak Almanya’yı yenilgiye ve Falkland savaşında” olduğu
bir “Deniz Zaferi”ni müjdelerken, kazanır.”
diğer yandan da tarihin akışını istila donanmasıysa, en güçlü teslimiyete götüren nedenlerden gibi uçak gemileriyle, amfibi
Başta büyük önder, ebedi
‘Savunma denizde başlar’
değiştiriyordu. Öyle ki düşmanın, savunma, tehdidi anavatandan biri olmuştur. gemilerle hem hava gücünü
başkomutan Gazi Mustafa
denizdeki büyük hezimetin Tarihi ve siyasi yönleriyle mümkün olduğunca uzakta hem kara gücünü hem de deniz
Kemal Atatürk olmak üzere
Deniz gücü
ardından başlattığı kara olağanüstü değer taşıyan bu karşılamaktır. unsurlarını (deniz piyadelerini)
kazandıkları zaferlerle Türk
muharebelerinde, Türk ulusunun kutlu zafer; deniz gücünün Deniz gücü, harbin seyri ve Deniz gücü, harbin denizaşırı coğrafyalara intikal
ulusunu yaşatan ve yücelten
tarihini ve ters giden talihini
(askeri olmayan deniz unsurları sonucu üzerinde doğrudan etkili başlangıcındaki ve sürdürül- ettirir, destekler ve korur,
kahramanlarımızı; anavatan,
değiştirecek büyük Atatürk’ü
dahil) harp zamanlarındaki güçlü niteliklere sahiptir. Örneğin mesindeki benzersiz deniz gücü. Kurtuluş Savaşı
mavi vatan ve semaları için
“Çanakkale kahramanı” olarak
önemini, stratejik etkisini muharip suüstü unsurları ve yetenekleriyle, özellikle güç sırasında da Karadeniz’den
canlarını feda eden aziz
tarih sahnesine çıkaran sürecin
hatırlamak bakımından denizaltılarıyla deniz ulaştırma aktarma kabiliyetiyle zaferin cepheye taşınan yaklaşık 300
şehitlerimizi minnetle anıyoruz,
simgesi oluyordu. Çanakkale
da son derece değerlidir. yollarını kontrol altında tutarak, mayasını oluşturur. “İkinci bin ton silah ve cephane, askeri
ruhları şad olsun.
Mustafa Kemal,
Conk Bayırı’nda