Katalog

Toplumu 5 OCAK 2025 PAZAR 2 PAZAR YAZILARI bunaltan bütün bu sorunların en karmaşık ve sınırları belirsiz olanı, “Kürt Sorunu” denen ama gündemin Kürt sorunu başına oturtulan süreç. demokratik HHH Nedir Kürt Sorunu: rejim sorunudur! İster dar anlamla, “Türkiye’de PKK terör rdoğan/AKP örgütünün, Suriye’de de yönetiminin 23 yıllık PYD ve YPG’nin varlığı” diye Eiktidarı, Türkiye’yi tanımlayın. açlığa, adaletsizliğe, İster geniş anlamda, “Eşit totaliterliğe evrilen Vatandaşlık Sorunu” diye otoriterliğe, iç ve dış tartışmalı ve belirsiz bir çatışma sorunlarına biçimde tanımlayın. mahkûm ettiği sırada “Kürt Sorunu” denen “Kürt Sorunu” gündeme sorun doğrudan doğruya hâkim oldu. bir İç ve Dış Barış ve Bir başka biçimde ifade bir Demokratik Rejim edilirse “Yeni bir Açılım sorunudur. Süreci”, “Yeni bir Barış Bir başka deyişle, “Kürt Süreci”, “Çözüm Süreci”, Sorunu”nu isterseniz “İmralı Açılımı” gibi terimlerle sadece “Terör Sorunu” ÖNCE AĞAÇLAR ifade edilen “Kürt Sorunu” olarak isterseniz sınırları siyasal gündemin başına ve anlamı belirsiz bir yerleşmişken Türkiye’nin biçimde “Eşit Vatandaşlık önünde refah, adalet, Sorunu” olarak tanımlayın, demokrasi, iç ve dış barış bu sorun doğrudan sorunları var! doğruya bir “Demokratik sonra insanlar ölür! Açlık, Refah Sorunu’na... Rejim” sorunudur. Adaletsizlik, Hukuk Dolayısıyla, “Totaliterliğe tuttgart’tan sabah komposto armut ve yörenin benzin türlerinin denenmesi, çıkarılmış, insan çoktan Sorunu’na... Doğru Evrilen Otoriter erkenden yola çıktık. ünlü hamur işi var. Ardından fabrika bacalarına özel filtreler unutulmuş. Totaliterliğe evrilen bir Rejim” bu sorunu SHava biraz puslu. Yolculuk bir espresso, saray parkında takılması pek işe yaramıyor. otoriterlik, Demokratik çözemez! 13 milyon ağacı kesenler... Freiburg’a. Az sonra Tübingen’i, asırlık ağaçların altında kısa bir Hava kirliliği devam ediyor, Rejim Sorunu’na... HHH biraz sonra da Rottweil’ı geride gezinti... Ağır ağır akan derenin asitli yağmur ve asit yüklü sis Üniversitesi ve büyük İç ve dış çatışma, İç ve “Kürt Sorunu” bırakıyoruz. Karaormanlar üzerinde tarihi köprüde durup bulutları ormanlara iniyor, katedraliyle ünlü güzel Freiburg’a Dış Barış Sorunu’na... ile bugünkü öteki başlıyor. Yol yükseliyor, soğuk sularda balık arıyoruz. ağaçlar yavaş yavaş ölüyor. yaklaşırken düşünüyoruz: İşaret ediyor! sorunların ilişkilerini iyice pus kalkıyor, hava açılıyor. Karaormanlar’da yapılan Yeşilin hızla betonlaştığı, HHH vurgulayalım: Madalyonun öteki yüzü Güneşli fakat serin bir gün bizi yürüyüşlerde ağaçların yaşam on binlerce ağacın kesildiği Açlığa yol açan, Refah sorunu olan, açlıkla bekliyor. Güney Almanya’ya Az sonra Donaueschingen savaşını yakından görmek İstanbul’da yılda kaç ölümün Refah Sorunu, iktidarın boğuşan bir toplumda kış geldi. Yamaçlar kupkuru bir geride kalıyor. Şimdi mümkün. Ağaçlara zarar veren nedeni hava kirliliği? Bunu ne ülke kaynaklarını Kürt Sorunu tek başına yazın ardından kahverengiye Karaormanlar’ın göbeğindeyiz. kükürtdioksidi, azot oksidi, soran var ne de araştıran. Hava kendi oligarşisine çözülemez. dönüşmüş, yükseklerde yer yer Ağaçlar sıklaşıyor. Sağımız yeraltı sularındaki nitratlar kirliliğinden tek ölen ağaç mı? aktarmasından ve yeni Hukuk sorunu olan, kar var. Semiz inekler, bembeyaz solumuz çamın çeşidi. Ötelerde, ve sebze meyvenin ekildiği Türkiye maden ocakları, taş kaynak yaratamamasından Adaletsizlikle boğuşan bir koyunlar çoktan ahırlarına güneyde, Feldberg Dağı. topraklardaki çeşitli asitler ocakları, termik santrallar ve kaynaklanıyor. toplumda, tek başına Kürt dönmüş. Yol, vadilerde ve 1500 metrelik doruğu kanser hastalığının da havalimanları uğruna on binlerce Adaletsizliğe yol açan. Sorunu çözülemez. ovalarda yılan gibi kıvrıla kıvrıla karlar altında. Yörenin baş nedenlerinden ağaç kesmeyi sürdürüyor. Hukuk Sorunu, iktidarın Komşusu Suriye ile uzanıyor. Karaormanlar bir doğa ünlü kayak merkezi. biri. İnsanlar için İstanbul’a yeni havalanı inşaatı yargı mekanizmasını çatışma durumunda olan olayı. Avrupa’nın hiçbir ülkesinde Çevresindeki göller öldürücü. öncesi ÇED raporuna: “2.5 milyon tek bir kişinin iradesine bir ülkede, Kürt Sorunu tek rastlanmayacak büyüklükte ve her mevsimde turist AHMET ARPAD Kişi kafasında ağaç kesilecek” diye yazdılar bağlamasının yani “Şahsım başına çözülemez! güzellikte bir orman. “Şifalı” çekiyor. Sağlıklı, temiz bu gibi kötümser fakat sonra inşaat sürecinde 13 Devleti”nin sonucu. Ve yukarıda belirttiğim yeraltı sularıyla kocaman bir hava ve doğanın eşsiz düşüncelerle milyon ağacın kesildiğini Kuzey Totaliterliğe evrilen gibi, “Totaliterliğe Doğru tatil ve kür yöresi. güzelliği buranın insanının geçim Karaormanlar’da gezinirken ister Ormanları Savunması uydu otoriterliğe yol açan, Evrilen Otoriter bir Avrupa’nın en uzun nehri kaynağı. istemez anavatanı da aklına görüntüleri aracılığıyla yaptığı Demokratik Rejim Sorunu, Rejim” içinde, “Şahsım Tuna’nın çıktığı Donaueschingen Madalyonun bir yüzü güzel. geliyor. Türkiye’nin endüstri analizle kanıtladı. 2012-2019 Parlamenter Demokratik Devleti” ile Kürt Sorunu uzaktan görünüyor. Bu ortaçağ Mutlu edici. Ancak bir de tam girmiş büyük kentlerinde, yılları arasında 13 milyon ağacın Rejim’in tahrip edilmesine çözülemez! kenti kuleleri, dar sokakları, karşıtı öteki yüzü var. Daha hava ve çevre kirliliğinin hiçbir 8 milyonu havalimanına, 1.2 ve “Şahsım Devleti”nin Bütün öteki sorunların tarihi yapıları ile bir molaya gerçekçi olanı. Bütün Avrupa’da önlem alınmadan dev adımlarla milyonu havalimanı inşaatı için kurulmuş olmasına bağlı. çözümleri gibi, Kürt değer. Küçük bir lokantanın olduğu gibi Karaormanlar’da da ilerlediği güzel İstanbul’da, açılan taş ocaklarına, 3.7 milyonu İç ve dış çatışmaya Sorunu’nun çözümü yemek listesinde o öğle değişik ağaçlar ölüyor. Ülkenin en büyük Marmara Denizi’nde, Akdeniz’in da havalimanına giriş sağlayan yol açan, İç ve Dış Barış de “Demokratik Rejim av etleri var. Karaca kızartmasını yeşil örtüsü tüm önlemlere temiz kalabilmiş köşelerinden Kuzey Marmara Otoyolu’na Sorunu, Kürt Sorunu’na ve Sorunu”nun çözümüne yeğliyoruz. Yanında tatlı kırmızı karşın yitiriliyor. Otomobil cennet Gökova’da, Yatağan kurban edildi. Suriye Savaşı’na bağlı. bağlıdır! yaban mersiniyle doldurulmuş egzozlarının değiştirilmesi, yeni çirkin örneğinde doğa elden mail@ahmet-arpad.det Melo köyünde edebi bir sığınak TÜRKÇE KONUŞAN VIYANALI ostaljik müzik kutularını müze haline dönüştürülmüş Nbilirsiniz. Kutunun evlerinin örneklerini kapağını açıp yanındaki küçük dünyanın başka yerlerinde NEŞELI GARSON metal kolu çevirdiğinizde de görebiliriz. Jane içinden mekanik bir melodi Austen’den Shakespeare’a, yükselir. Büyülü bir şekilde Dostoyevski’den Goethe’ye, afe Ritter, Viyana’nın odayı dolduran bu melodi Fernando Pessoa’dan Charles C6. bölgesi Mariahilf’te, size mutlaka geçmişe ilişkin Dickens’a kadar düşünce Amerlingstrasse’nin köşesindeki bir şeyler hatırlatacaktır. dünyamızı derinden etkilemiş Mariahilfer Strasse 73 adresinde Gouveia’nın Melo köyündeki isimleri küçük bir odanın yer alan geleneksel bir Viyana bu Sarı Ev, tıpkı bu müzik içinde yazarken düşlemek kahvehanesi. Güzel alçı tavanları, kutusu gibi sessiz sakin hiç de kolay değildir. Onların değerli ahşap panelleri ve görüntüsüne karşın küçük bir sıradan insanlar gibi yiyip 1950’lerin mobilyalarıyla büyük, etkiyle harekete geçebilecek içtikleri, uyuyup uyandıkları, yüksek tavanlı tipik Viyana bir canlılık barındırıyor. Evin bazen de sonsuz umutlara kahvehanesi standartlarında olan mekanik aksamını çalıştıran ya da sıkıntıya kapıldıkları Cafe Ritter’in garsonu Constantin, kuvvet ise Vergilio Ferreira’nın gözümüzün önüne gelir. Blanchot, bekleyiş kavramını eğer Türkçe konuşursanız ve kafası kelimelerinden başkası değil. Kimisi büyük geniş ahşap “zamanın yokluğu” olarak işlerden dolayı karışık değilse Vergilio Ferreira, 1916’da ifade eder. Portakal ve gül masalarda yazmayı tercih hemen size birkaç kelime Türkçe dünyaya geldiğinde Melo ağaçlarıyla bezeli bahçede etmiştir, kimisi küçük karşılık veriyor. Özellikle “Teşekkür köyü, ona hayatı boyunca geçirdiği çocukluk ve rahatsız bir sandalyenin ederim”leri, “Nasılsın”ları yerinde hayranlıkla bakacak bir gençlik yıllarının ardından tepesinde kargacık kullanıyor. Yeni yıl geliyor, “İyi çift meraklı göz tarafından Ferreia, Sarı Ev’den burgacık seneler” demeyi unutmuyor ve kuşatıldığının farkında bahsederken harflerle hızlı koyu binalarının, savaşların, insanlar. Cafe Ritter’in sadece sağ elini kalbine götürüp Türk değildi. Ferreira, Melo’da yaz “vakar” hızlı dökmüştür çok kültürlülüğün, şehrin bir kahveleri değil, başta kahvaltısı ve selamı veriyor. İlginç. tatillerini geçirdiği bu Sarı Ev’i (solenidade) kâğıda imparatorluk başkenti olması, de üzere ünlü Viyana şnitzelleri de yaratıcı dünyasının merkezine kelimesini AYŞENUR düşüncelerini. Ev, eskiden kalma evlerinin ve oldukça iyi. Tipik bir Viyana huyu koyacak, her şeyi bu merkez kullanacaktı. TANRIVERDI bir yaratım alanı, kültürünün bir parçası. Normalde Viyana ekseninde şekillendirecekti. Ev, onun aynı zamanda Geleneği korumak Eski Viyana Belediye Başkanı kahvehanelerinin en önemli “Sonsuz Dek” (Para betimlemelerinde bir çeşit bir “düş alanı” olarak oldukça Michale Haupl, mesela kötü bir Cafe Ritter, ilk olarak 1867’de özelliklerinden biri yüzyıllardır Sempre) adlı romanın baş ciddiyet ve ağırbaşlılığın anlamlı bir meseledir. günündeyse özünde kibar ve cana Prens Esterhazy’nin Mariahilf’teki gelenek haline gelen garsonların kahramanı bu evin odalarında neşeli bir yansımasıdır. Yazarların kelimelerle yakın bir insan olmasına karşın eski yazlık sarayında açılmıştı. “grantig” olmaları. Grantig dolaşacaktı. Evdeki bir ses, Sarının soluk bir tonuyla kurdukları evrenin bu “grantig” olabiliyordu. Viyana Yaklaşık 20 yıl sonra da şimdiki kelimesini, “kötü bir ruh hali koku, bir pencere kilidi ya boyalı şık bir cephe, somut başlangıcının faytoncuları da “grantig” olabilir. yerine taşındı. içinde, sinirli ve aynı zamanda da bir nesne, her an bir “kapalı pencerelerin kör (evlerin) aslında ne kadar Özellikle Polonya, Slovak, Sırp, Kısaca “Ritter” olarak bilinen kaba ve hazır cevap” şeklinde hayal gücünün rüzgârını bakışı”, çokgen kesitli sıradan, olağan, çoğu Sloven veya Rus asıllı garsonlar mekân, bir zamanlar çok sayıda tercüme edebiliriz. arkasına alıp bir hikâyeye zaman mütevazı olduğunu ve eğimli sundurmalar... da eğer yıllar içinde kafenin bulunduğu popüler O yüzden birinci dönüşebilecek potansiyele Küçük pencerelerin ahşap görmek bize iyi gelir. Vergilio Viyana şivesini alışveriş caddesi Mariahilfer Viyana’da tipik bir sahipti. Melo’daki Sarı Ev’in, çerçevelerine sığan dağ Ferreira Evi’ni sokağa açılan öğrenirlerse hep Strasse’de kalan son büyük Viyana kahvehanesine doğanın, aşkın, ayrılığın manzarası, yazarın duygusal kapısından, köyün yerel bu tür ortamlarda kahvehane oldu. giderseniz veya yerli ya da yalnızlığın onu nasıl yoğunluğunu perçinleyecekti. sakinlerinden, Serra da oldukları için Friedrich Adler, Ludwig BIROL KILIÇ Viyanalı olan bir etkileyeceğini Ferreira’nın Terra’nın rüyası güzelliğinden “grantig” olabilirler. Anzengruber, Peter Rosegger, garsona rastlarsanız Belediye evi satın aldı kendisi bile bilmiyordu, bunu ayrı düşünemeyiz. Yine de Hatta buna Türk Rudolf von Alt ve Gerd Jonke onun “grantig” yazmaya devam ettikçe Gouveia Belediyesi evi en güzel yanlarından biri asıllı Viyana gibi tanınmış Avusturyalı sanatçı olmasına sakın alınmayın. öğrenecekti. Çünkü o sadece kültürel bir proje olarak bu dönüştürüldüğü haliyle kahvelerine çalışan yerli garsonlar ve yazarlar, bu popüler ve köklü Onu olduğu şekilde kabul edip var olduğunu hissetmek için Vergilio’nun Edebiyat ulaşılabilir ve “açık” olması. bile dahil. Viyana işletmesinin müdavimleri tebessüm etmeniz en iyi cevap yazıyordu. Rehberi ve “Em Nome da Resim, heykel, müzik, İşte bu yüzden Viyana’da arasındaydı. olacaktır. Eğer kızdığınızı belli Ferreira, 80 yıllık ömrüne Terra-Edebiyat Festivali” tiyatro, sinema, edebiyat üniversite eğitimini tamamlamış İki savaş arası dönemde sığdırdığı romanlar, kapsamında dönüştürmekle ve daha pek çok yaratıcı ederseniz daha da huysuzlaşıyor Avusturya vatandaşı bir ünlü mimar Josef Homannff ’ın denemeler, eleştiriler, Melo köyünün “Portekiz’in alanda çok disiplinli bir ve ukalalaşabiliyor. Eskiden yani Türk olarak Cafe Ritter’deki öğrencisi Josef Zotti tarafından öyküler ve günlüklerle 20. en edebi köyü” olarak ortak mekân sağlayarak bundan 20 yıl öncesine kadar Constantin adlı genç adamın yaratılan iç mekân birçokları yüzyılın en önemli Portekizli tanıtılmasını ve daha yenilikçi bir bakış açısıyla Viyana, denizde kum kadar çok Türkçe konuşmasını oldukça tarafından efsanevi olarak kabul yazarları arasında yer alıyor. çok insan tarafından yürürlüğe konan bu “edebi olan bu tür “grantig” garsonlarla olumlu buluyorum. Nitekim aynı edilmekte. Yüksek tavanlı odalara Peki Sarı Ev (Casa Amarelo), keşfedilmesini amaçlıyor. turizm” fikri, insanların doluydu. Özellikle Türkiye’den kafede “grantig” garsonlar da zarif bir dokunuş katan neo Ferreira için ne kadar bu Gouveia Belediyesi bu evi turizme ilişkin bakış açılarını gelen turistler, bu tür garsonlar var. Kızmaya gerek yok. Burası bir rokoko alçı tavanlar, ince ahşap kadar önemliydi? Anne satın alarak Ferreira’nın değiştirmekle kalmıyor, aynı ile muhatap olurlarsa oldukça Viyana kahvehanesi. paneller ve 1950’lerden kalma ve babasının çalışmak için soyut ve somut dünyasını bir zamanda yaratıcı gücü açığa sinirlenebilir ve hemen “Bunlar Tabii Viyana’nın bir de “Das stilistik unsurlar da dikkat çekici. ABD’ye gitmesinin ardından arada tutan dokunaklı bir çıkarmanın etkili yollarını ırkçı“ diyebilirler. Demeye gerek goldene Wiener Herz” diye bilinen Viyana’nın tarihi kafelerinde bir Ferreira için hayat belki evren yaratmayı başarmış bulma konusunda bir rehber yok. Bu huy yani “grantig” “Altın Viyana kalbi” deyimine parça geleneğin tadını çıkarın! de bir çeşit “bekleyiş”e durumda. görevi görüyor. olma hali Viyana’nın havasının, uygun çok insan var. Harika b.kilic@neueweltverlag.at dönüşmüştü. Maruice Birçok yazarın sonradan aysenurtanriverdi@gmail.com