Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 27 OCAK 2025 PAZARTESİ 2 olaylar ve görüşler Halkı kin ve düşmanlığa tahrik suçu İyi falan değiliz... Prof. Dr. Kö Ksal B a Y KT dayanağı olarak kabul edildiği olu Kartalkaya’da normalleştirmemek, gibi bu tahrikin kamu düzeni 78 canımızı unutmamak gerekiyor. ürürlükteki ceza kanununun için tehlikeli olabilecek şekilde Byitirdiğimiz, göz 216/1. maddesinde düşmanlığa veya kin beslemeye göre göre gelen yangın Baskı iklimi faciası bir kez daha hiç Yyer alan, halkı kin ve elverişli olması da öngörülmüştü. Ülkemizin gündemi de “iyi” olmadığımızın deli bir hızla değişiyor, Tasarıyı gözden geçiren Türkiye düşmanlığa tahrik (kışkırtma) aynası oldu. Çok ama değiştiriliyor. Ekonomik suçu, 2005 yılından önceki ceza Büyük Millet Meclisi Adalet çok üzgünüz, kırgınız, kriz ise tüm bunların kanununun 312. maddesinde Komisyonu’nun kabul ettiği kızgınız, vicdanen arasında gülle gibi düzenlenmişti ve 1970’li yıllarda 216. maddede aynı durum yaralıyız. “Hallederiz, yerinden oynamıyor. en çok işlenen suçlar arasında tekrarlanmıştı. boşver”ciliğe, insan Oysa iktidarın en yaşamının ucuz yer almaktaydı. Suçun sürekli TCK’nin gerek geçmişteki içeriği halı altına süpürmek olduğu bir ülke haline istediği gündem olarak yayın araçları ile işlenmesi gerekse Türkiye Büyük Millet gelmeye, yönetenlerin maddesi. Ama ne ve siyasal, toplumsal yaşamda Meclisi’ne sunulan tasarıda, yönetmek için gereken yapsa olmuyor, çokça karşılaşılması olgusunun hem hükümet hem de “Adalet sorumluluğu üzerine çarşı-pazarın ateşi Komisyonu” metinlerinde aynı etkisiyle, kanunda birtakım almamalarına karşı düşmüyor, elektrik- değişiklikler yapma gereksinimi unsurlar göz önünde tutulmuştu. isyandayız. Gelişme yer almayan bir kavramın bir tehlikeyi oluşturması su-yakıt, eğitim, sağlık doğmuştu. Buna göre; tahrikin meydana ve kalkınma tanımını her şeye zam yağmuru kanun içerisine alındığı gerekmektedir. TCK 214. böylesine yanlış yerden Önceki TCK’nin 312. gelebilmesi için sosyal sınıf, ırk, devam ediyor. Sabır saptanabilmektedir. Buna göre, maddeden başlayan tahrik kuran, iktidar-yandaş- ve tasarrufu yurttaşın maddesinde suç, “...cemiyetin din, mezhep ve bölge farklılığının tahrikin çeşitli unsurlar yönünden suçlarının düşünce özgürlüğü, çıkar odaklı zihniyete üzerine zimmetleyen muhtelif sınıflarını umumun ortaya konulması, tahrikin söz konusu olabilmesi için kin basın yayın ve iletişim özgürlüğü tepkiliyiz. iktidarın ekonomi emniyeti için tehlikeli bir tarzda bunlara dayandırılması ve bunun ve düşmanlığın yaratılması ve ile siyasi hak ve özgürlükleri Kamu, özel, her politikalarına karşı kin ve adavete tahrik eylemek...” sonucunda da kamu güvenliği bunun kamu güvenliği açısından yerimizden dökülen yurttaş özellikle kullanabilme olanağı ile yakından şeklinde tanımlanırken geniş için tehlikeli tarzda kin ve ihmallerden; ahbap açık ve yakın bir tehlikenin büyükşehirlerde bağlı oluşu karşısında(3), Türk düşmanlığın yaratılmış olması içeriğinin çok tartışılması ve çavuş ilişkisinden, hayatta kalma ortaya çıkması gerekmektedir. Ceza Kanunu’nda bu unsurlar ölümüne ticarethane mücadelesi eleştirilmesi üzerine değişiklik gerekmekteydi. Böylece Türk anayasa hukuku öngörülmüş ve yürürlüğe mantığından bıkkınız. veriyor. Ekonomiyi yapılmıştı. Bu değişiklikte, TCK hazırlık çalışmaları ve Türk ceza hukukunda; 1970’li konulmuştur. Türk Ceza Kanunu Aranan sorumlunun konuşturmama cemiyetin muhtelif sınıfları araştırıldığında, özellikle “Adalet yıllarda savunulmuş açık ve uygulamasında da bu durumu bulunamamasından, hedefinde olan kavramı çeşitlere ayrılmış ve Komisyonu”nun kabul ettiği yakın tehlike kavramı kanuna ahlak-etik konusunda iktidar cephesi ise görebilme olanağı bulunmaktadır. madde şu şekilde değiştirilmişti: metinde bugün için dahi çok girmiştir. Açık ve yakın tehlike, kafa karıştırılmasından, bir bakıyorsunuz dış Çünkü TCK’nin bu içeriğinin “...halkı sınıf, ırk, din mezhep önem taşıyan bazı kavramların Türk hukukunda Tanör ve Güran hesap verebilmenin, politikayı iç siyasete pek çok Yargıtay kararında veya bölge farklılığı gözeterek öne çıkarıldığı kolaylıkla liyakatin öneminin harmanlamaya, tarafından Amerikan Federal arandığı görülmektedir. Buna sistemsel olarak bir bakıyorsunuz kin ve düşmanlığa açıkça tahrik saptanabilmektedir. Mahkeme kararlarına dayanılarak göre; açık ve yakın tehlikenin yıpratılmasından muhalefete yönelik etmek...”. Maddenin içeriğinde açıklanmış ve düşünce ortaya çıkması ile suçun unsurları dolayı yaşanan derin baskılara, gözaltı, Suçun oluşması yer alan “umumun emniyeti özgürlüğünün sınırsızlığında bu acılardan yorgunuz. tutuklamalara, yargı tamamlanmaktadır.(4) Gerçekten, bu suçun düşünce için tehlikeli olabilecek şekilde kavrama dayanılmıştı.(2) Canlarımızın üzerinden tartışmalı Uygulamada suçun kin ve özgürlüğü ile yakından bağlantılı tahrikte bulunulması” da yitirilmesine tepkileri kararlara kadar sonsuz düşmanlık, kamu güvenliği, açık olduğu, özgürlükleri etkilediği Açık ve yakın tehlike ağırlaştırıcı sebep olarak kabul önlemek adına manevralarla yol alma ve yakın tehlike gibi unsurlarının ve sınırladığı, demokratik edilmişti. Yeni Türk Ceza Kanunu’nda gündemi değiştirme çabasında. 12 yıl tümüne uyularak karar verilmesi toplumlarda bu suçun sınırlarının arayışına girenlerin, önceki Gezi bile yine 2005 yılına kadar madde bu kavram daha da belirgin hukuki bir zorunluluk olarak toplumu “Nasılsa bunu yeniden... dar tutulması gerekliliği hali ile yürürlüğünü sürdürürken hale getirilerek açık ve yakın da unuturlar” diyerek ortaya çıkmaktadır. vurgulanmıştı.(1) Diğer taraftan yeni ceza kanunu çalışmalarında tehlikenin ortaya çıkması küçümsemesine, değer Trump bilmecesi aynı komisyon raporunda kin aranmaktadır. Dolayısıyla, kısmen eski 312. maddenin vermemesine öfkeliyiz. Otoriter yönetimler (1) Türk Ceza Kanunu Tasarısı ve düşmanlığın ne olduğu, bugün halkı kin ve düşmanlığa bazı unsurları korunmuştu. Son yaşanan facia ilk küresel çapta giderek ve Adalet Komisyonu Raporu, ne anlama geldiği özgün bir tahrik suçunun oluşabilmesi Buna göre halkın sosyal sınıf, değil, keşke bir daha daha fazla kendine TBMM 22. Dönem, S. Sayısı 664, şekilde tanımlanmıştı. Buna için, halkın çeşitli kesimlerinin böylesine acılar hiç ırk, din, mezhep veya bölge alan buluyor. Kimi s. 610. göre kin, öc almayı gerektirecek görmeyelim, diyebilsek. birbiri aleyhine kin ve düşmanlığa yorumlara göre, bakımından farklı özelliklere Ama ne yazık ki zor. şiddetli düşmanlık hareketlerin (2) Bkz. Bülent Tanör, Siyasi ABD’de Trump tahrik edilmesi, kamu güvenliği sahip bir kesimini, diğer bir kesim Yaşadığımız örnekler yönetimi de bu sürecin zeminini oluşturan psikolojik Düşünce Hürriyeti ve 1961 Türk için açık ve yakın bir tehlikenin aleyhine kin ve düşmanlığa tahrik ortada; depremler, göstergesi. Ancak hal; düşmanlık ise husumet Anayasası, İstanbul 1969, s. 58- varlığı gerekmektedir. Tekrar edilmesi suçun ana yapısı olarak Soma’da İliç’te maden, Trump’la uzlaşırız beslenen konuya karşı düşünerek 60; Sait Güran, İfade Hürriyeti edelim ki toplumu çeşitli yönleri öngörülmüştü. Çorlu’da tren faciaları, diye düşünenlerin Üzerinde İdarenin Yetkileri, tasarlayarak zarar vermeye ve kesimleri ile düşmanlığa yapı denetiminden ilk döneminde nasıl Tahrikin dayanağı İstanbul 1969, s.171-173. yönelmiş kin duygusudur. kışkırtabilmek için doğrudan geçmeyen binaların duvara tosladıklarını (3) Köksal Bayraktar, Suç çökmesi, “yenidoğan” Yeni TCK çalışmaları Bu tanımlara rağmen suçun doğruya ceza kanununda yer da unutmamak gerek. çetesi, kadına şiddet... Terör örgütü YPG/ incelendiğinde; gerek hükümet oluşabilmesi için eylemin kamu alan unsurların gerçekleşmesi İşlemeğe Tahrik Cürmü, İstanbul, İhmaller zinciri her PKK’nin durumu, teklifinde (Tasarı) gerekse “Adalet güvenliğini tehlikeye düşürmesi gerekmektedir. 1977, s.102-117. yerde. Siyaset, hukuk, Suriye hesapları Komisyonu”nun kabul ettiği gerekmekteydi. (4) Gülen Soyaslan, Tahrik Öncelikle söylenen sözlerin eğitim yani en temel konusunda Ankara’nın metinde ana yapı, çalışmaların Hazırlık çalışmalarının bu Suçları ve Açık ve Yakın Tehlike halkın bir kesimini kışkırtıcı alanlarda çarpıklık diz önünde zorlu virajlar merkezi olarak benimsenmişti. görünümüne rağmen yeni TCK’de Standartı, Ankara 2024, s. nitelik taşıması, bunun kin ve boyu. Yaşananlardan var. Trump’ın, Nitekim hükümet teklifinde; maddenin daha da sınırlandığı 181…’den Yargıtay 8. Ceza Dairesi düşmanlık yaratıcı özellikte ders çıkarmanın Türkiye’nin tutumuna karşılığı kocaman soru 294/2. maddede sınıf, ırk, görülmektedir. Madde tam olması ve son olarak da toplum 15.10.2012 tarihli E. 2010/6293 vereceği tepki henüz işareti. net değil. Suudi mezhep, bölge farklılığı tahrikin olarak incelendiğinde tasarıda güvenliği için açık ve yakın K.2012/21247. Ülkenin güçlü Arabistan’ın cihatçı geleceği için toplumsal HTŞ ile ilişkilerindeki sağlığı için demokratik hızlı ivme, Filistin laik hukuk devleti topraklarında diyoruz, üstüne vurgu ABD güçlerinin yaparak güçler ayrılığı Adalet, demokrasi ve laiklik konuşlanması diyoruz. Ama duyan dahil İsrail işgalini olmuyor, uygulamalar genişletecek kimi ve aslında birbirleri ile iç içe olan, başlangıcı olmuştur. sayılan kavramlar, siyasal amaçlar Remzi KOÇÖz havada asılı duruyor. adımlara yönelik 1990’lı yıllarda ise Soğuk Savaş için her gün sömürülür” sözündeki birbirlerini tamamlayan unsurlardır. EmEkli EmniyEt müdürü Geriye ölüme iddialar, Trump’ın Bunların içerisinde laiklik, -daha bitimi ile yeniden bağımsız bir dış hâlâ kulaklarımızdadır. yakalananlara acı BOP’u akıllara getiren 990’lı yıllarda karanlık güçler da öne çıkarak günümüz ölçeğinde- politika yerine, “yeni dünya düzeni” Aynı karanlık güçlerce 31 Ocak vedalar, “ah keşke”ler, Gazze planı dikkat 1 tarafından katledilen Cumhuriyet din/inanç, vicdan ve düşünce çerçevesinde (Büyük Ortadoğu 1990’da katledilen Cumhuriyet/ umutsuz yarınlar çekiyor. Sıklıkla aydınları, 24-31 Ocak günleri arası özgürlüğünün; Cumhuriyetin, doğal Projesi’nin bir parçası olarak) farklı Atatürk devrimleri savunucusu kalıyor. vurguladığımız “Adalet ve Demokrasi Haftası”nda olarak demokrasi ve adaletin de bir alana sürüklenilmiş, Atatürkçü, hukuk savaşçısı Prof. Muammer Otel yangınında gibi Ortadoğu’daki anılırken Türkiye’nin o karanlık temel güvencesini oluşturmaktadır. laiklik savunucusu yurtsever Aksoy’un, “Büyük çoğunluğu yaşamını yitirenler gelişmeleri etkinlik/ dönemi bugünlere gelişimizin bir Cumhuriyet, kuruluş sürecinde aydınlar art arda katledilip bir Müslüman olan bir ülkede, laiklik arasındaki gençlerden enerji mücadelesinin yol haritası olmuştur. modernleşme açısından yapılan nevi “alan temizliği” yapılarak ilkesi yok edildiği, hatta sadece birinin son anlarında sürdüğü Akdeniz’i O günlerden bu günleri öngören, siyasal İslamcıların iktidarına kapı önemli ölçüde zedelendiği zaman, devrimlerle yol katederken akıl “Neden yardıma dışlayarak yapmak geleceğe dikkat çeken toplumu ve bilim rehberliğinde eğitim aralanmıştır. ne halk egemenliği ve demokrasi gelmiyorsunuz” ise büyük bir yanılgı aydınlatmaya çalışan kanaat feryadını unutmak seferberliği başlatılmış, bunun Sonrasında yaşanan kumpaslarla, ne de insan hakları ve hukuk devleti olur. Hele de tüm bu mümkün değil. gelişmeler arasında önderlerinin bir bölümü karanlık sonucunda bir aydınlanma hukukun/yargının siyasallaşmasıyla ayakta kalabilir” sözleri, yıllar Canlarını yitirenlere Güney Kıbrıs tarafından susturulmuşlardır. yaşanmıştır. Atatürk sonrası, parlamenter sistem otokratik öncesinden adeta bugünlere dikkat saygıyla, daha fazla Rum Yönetimi’nin 24 Ocak 1993 günü katledilen, çeken laikliğe çağrısı daha da önem Cumhuriyet/Aydınlanma karşıtları, bir sisteme evrilerek ülke, Türk- can yitirmemek Akdeniz’deki sondaj Türkiye’nin aydınlık savaşçısı, karşıdevrim cephesinde birleşirken İslam sentezi adı altında ırkçı/ kazanmaktadır. adına “Neden” diye adımı düşünüldüğünde. gazeteci, yazar Uğur Mumcu, feodal yapının ağırlıklı olduğu bir dinci bir vesayetin yörüngesine Toplum olarak, günübirlik sormayı sonuç alana Bunun öncesinde de “Bir kişiye yapılan haksızlık tüm topluma, “yeter söz milletindir” oturtulmuştur. Bu süreçte en çok siyasi ayrışmalar/çekişmelerden kadar, vazgeçmeden, Biden’ın giderayak topluma karşı işlenmiş bir suçtur” hırpalanan, ödün verilen laiklik sıyrılarak, adalete demokrasiye ve demagojisi ile seçim/sandık baskılara boyun ABD’nin Rum sözleri ile adalete vurgu yaparken demokrasisi getirilmiştir. Aslında ilkesi olmuştur. Cumhuriyetin yegâne güvencesi eğmeden sormak ise Yönetimi’ne silah bugünleri öngörmüştür. dönemsel olarak Soğuk Savaş Gelinen noktada Uğur konumundaki laiklik ilkesine sıkı toplumsal uzlaşıyla satışına olanak “Adalet, demokrasi ve laiklik” başlangıcı 1940’larda (çok partili Mumcu’nun, “Gerçekte vicdan sıkıya sarılmamız, onu siyaseten hepimizin boynunun sağlayacak kararı kavramları 100 yılını geride bırakan yaşama geçiş görünümünde) özgürlüğü, gerçekte demokrasi laik savunmaktan öte çağdaşlık borcu. Yaşadığımız onayladığını da idealiyle yaşatmak önceliğimiz Cumhuriyetimizin hedeflediği bağımsız dış politika anlayışından toplumda meydana gelir. Çünkü bu facia düzenini hatırlayalım. çağdaşlığın olmazsa olmazlarıdır Batı’ya bağımlı bir yapıya geçişin anti-laik toplumda dince kutsal olmalıdır. Her, ulusun, ülkenin onuru, çıkarları Yasada, anayasanın cebir yolu ile Arap rejimleri değişebilir; sınırlar değiştirilmesi şartı vardır. Ama anayasayı yeniden de çizilebilir, ancak bu dünyada ayaklar altında çiğnenirken, "vatan, değiştirme eylemi siyasal iktidardan petrol gereksinmesi sürdükçe Ortadoğu millet, Sakarya, kan, ırk, bayrak" geliyorsa, başka cebir yolu aramaya siyasetinde petrolün oynadığı rol hiç edebiyatını, yani milliyetçiliği salt kitleleri gerek yoktur. Ceza Yasasının koruduğu, değişmez. Petrol, değişen siyasetlerin uyutmak, kandırmak için kullanıp, aslında Anayasa’nın sadece biçimsel kuralları değişmeyen ve değişmeyecek temel bütün bu değerleri salt kendi siyasal ya değil, siyasal ve ideolojik karakteridir. öğesidir… da bireysel-sınıfsal çıkarları için Ktap okuduğunuzu blyoruz. Bu karakterin değiştirilmesi, anayasayı Petrol ile birlikte değişmeyen siyaset, kullanmak milliyetçilikse, bunun karşıtı ihlal suçudur. Bu değişikliğin devlet gelişmiş sanayi ülkelerinin çağdışı Arap nedir? kuvvetlerini kullanarak yapılması, suç rejimleriyle kurdukları ilişkileridir. Devirler kastının saptanması için ayrıca bir değişir; ancak bu siyaset ve bu ilişkiler hukuksal değere sahiptir. değişme. İnceleme İnceleme İnceleme ar ra