Katalog

2 OCAK 2025 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 İTO, perakende fiyatlarında geçen aralık ayında yaşanan yıllık artış oranını açıkladı: ‘İstanbul’da yüzde 55.3 2024’ten 2025’e İTO’ya göre “İstanbul TÜFE”, Aralık 2024’te aylık olarak 025 yılına küresel çapta yüzde 1.74 artarken bu kapsamda yüzde 4.55 ile “konut”, damgasını vurmaya aday 2en önemli ekonomik, siyasi, yüzde 3.18 ile “yağ, süt ve yumurta” dikkat çekti. jeopolitik, ekolojik ve kültürel gelişmeler 2024 yılında ya şekillendi ürkiye’de, başta emekçiler ve “yağlar, süt ve süt ürünleri, yumurta ya da olgunlaştı. emekliler olmak üzere herkes harcamaları”, yüzde 11.34 ile “kadın Küresel ısınma, küresel ısınmanın Tyarın TÜİK’in açıklayacağı giyimi harcamaları” öne çıktı. Genel denetim altında tutulabilmesi ve enflasyon (TÜFE) sonuçlarını merakla gıda harcamalarındaki aylık artış iklim krizinin önlenmesi için sıcaklık beklerken bu konudaki öncü ve yüzde 0.93 olurken “et, balık, kümes artışının sanayi devrimi dönemine C önemli göstergelerden birini dün kıyasla 1.5 altında kalması gerekiyor. hayvanları harcamları”ndaki yüzde İstanbul Ticaret Odası (İTO) açıkladı. 2024 yılında bu sınır aşıldı. Yüzyılın en 1.95’lik düşüş dikkat çekti. sıcak 10 yılının son 10 yıl olması da İTO’nun verileri, bir kez daha küresel ısınma eğiliminin yerleştiğini özellikle Türkiye’nin en kalabalık ‘Fiyatlar durmadı’ gösteriyor. 2024 yılında, artık küresel kentindeki fiyat artışlarının devam Yıllık bazda ise ana gruplar ısınmayı önlemeyi değil ısınma ettiğini ortaya koydu. açısından en yüksek artış yüzde sürecinin sonuçlarına nasıl uyum Buna göre İTO, İstanbul’da sağlayabileceğimizi konuşmaya 82.68 ile konut harcamalarında perakende fiyat hareketlerinin başladık; bu yıl da konuşmaya devam hesaplandı. Bu artış “giyim”de göstergesi olan İstanbul Ücretliler edeceğiz. yüzde 67.15, “kültür, eğitim ve Küresel ısınmanın yarattığı, giderek Geçinme İndeksi’nin (İstanbul eğlence”de yüzde 60.77, “sağlık ağırlaşan su, gıda kıtlığı krizlerinin TÜFE) Aralık 2024’te önceki aya ve kişisel bakım”da yüzde 58.55, bir sonucu da geri bıraktırılmış, eski (aylık) kıyasla yüzde 1.74, toptan “gıda”da yüzde 46.85, “ulaştırma”da sömürge, yoksul ülkelerden zengin fiyat hareketlerini yansıtan Toptan eski sömürgeci ülkelere doğru bir göç yüzde 42.63 oldu. Prof. Dr. Hakan Emekliler ‘lokma döktürdü’ Eşya Fiyatları İndeksi’nin ise dalgasıydı. 2024 yılındaki jeopolitik Kara ise sosyal medya hesabında yüzde 0.82 arttığını açıkladı. Yine Türk İye Emekliler Derneği Mamak Hayatımızda görmediğimiz kadar olaylar, ekonomik gelişmeler bu göç “İTO Fiyat Endeksi” ile “sepet Şubesi, dün Ankara’da bir araya zulme maruz kaldık, örselendik, dalgası eğiliminin hız kesmeden fiyatlar, Aralık 2023’e (yıllık) kıyasla kur”u karşılaştırarak güncel gelerek “2024 Emekliler Yılı”nın adeta açlığa mahkûm edildik” devam edeceğini söylüyor. Bu göç İstanbul TÜFE’de yüzde 55.27, durumla ilgili şu yorumu yaptı: bitmesini kutladı. dedi. Emekliler yaşadıklarını şu dalgasının bir sonucu olarak ABD toptan eşyada yüzde 40.64 arttı. ve Avrupa devletleri, yerel halk “Şükürler olsun emekliler yılı sözlerle anlattı: “Daha önce halk “2024 yılı kurun bastırıldığı ancak 12 aylık ortalama artış da İstanbul arasında giderek güçlenen ekonomik, bitti” diyerek lokma döktüren ekmek bayilerinde oluşturduğumuz fiyatların durdurulamadığı bir yıl TÜFE’de yüzde 68.41, toptan eşyada kültürel hoşnutsuzluklar ve ırkçı emekliler, burada yaptıkları kuyrukları daha da uzattık, Et ve Süt oldu. Uygulanan makro politikalar yüzde 53.19. İstanbul TÜFE’nin eğilimler karşısında göçmen akımını açıklamada “Bizler emekliler Kurumu önünde sabah saatlerinde öngörülebilirliği artırsa da arzulanan detaylarına bakıldığında ise aylık durdurmaya yönelik baskıcı önlemleri olarak emekliler yılı söylemleri girdiğimiz kuyrukları gece yarısından hızda iyileşme sağlayamadı.” artırmaya başladılar. Şimdi, “yeni artışlarda yüzde 4.55’lik “konut ile çıktığında heyecanlanmıştık itibaren başlattık. 70’imizden sonra faşist” hareketler yükseliyor, ulusal ilgili harcamalar”, yüzde 3.18 ile l Ekonomi Servisi ancak umduğumuzu bulamadık. tekrar inşaat şantiyelerine döndük.” çapta siyaseti, dinamikleri belirlemeye başlıyor ve bir “süreç olarak faşizm” küresel çapta şekilleniyor. Süreç olarak faşizm bağlamında 200 TL’nin değeri düştükçe düşüyor ABD’nin (gerileyen hegemonya merkezi), 2024’ten 2025’e küresel İlk tedavüle verildiği 2009’da, tartışmaları neredeyse her gün 129 dolar alabilen 200 TL, 2024 yılı ile yereli birleştirmeye yardımcı Türkiye’nin en büyük kupürlü yapılır hale geldi. Merkez Bankası’nın itibarıyla ancak 6.1 doları karşılıyor. olacak dinamikleri sergilediği görülür. banknotu (kâğıt para) olarak ilan verilerine göre tedavüldeki kâğıt para Hatta aylık ortalama dolar kuru ABD’de 2024 yılında Donald Trump, edilen 200 TL, aradan geçen zamanda sayısı Aralık 2024 sonu itibarıyla 5 üzerinden bakarsak 200 TL’nin alım sanayi ve teknolojik gelişmelerin ve özellikle son dört yılda yaşadığı milyar 140 milyon 151 bin 81 adet oldu. gücü Aralık 2024’te 5.7 dolara düştü. önderi sermaye gruplarının ve “Proje değer kaybı nedeniyle bugün artık Bu kapsamda 200 TL’nin payı yüzde Oysa bu değer Aralık 2009’da 132.5 2025” denen bir faşist programın günlük kullanımın zorunlu parçası 51’e ulaştı. Bu oran Aralık 2023’te dolardı. Ayrıca 2024 sonu itibarıyla desteğiyle başkanlık seçimlerini haline geldi. 200 TL banka ATM’lerine yüzde 37.5, Aralık 2022’de ise yüzde tedavülde 645.2 milyar liralık kâğıt kazandı. 2024 boyunca “sağ 645.2 mİlyar Tl popülizm”, “illiberal demokrasi”, yüklenen temel para olurken 500- 27.3’tü. Yine Merkez Bankası’nın yıllık para var. Bunun da yüzde 81.3’ü 200 Tedavüldeki kâğıt paraların toplam tutarı “rekabetçi otoriterlik” gibi kavramlarla 1000 TL’lik yeni banknot basımı ortalama dolar kuruyla 2009’da TL. l Ekonomi Servisi idare etmek, özellikle Trump ve “Proje 2025” örneklerinin de baskısıyla çok zorlaştı. Ana akım medyada faşizm Çiftçinin kazancı sürekli düşerken tüketiciye yansıyan ürün fiyatları uçuyor kavramı daha sık, daha rahatlıkla TESK, 7 bin 200 kullanılır oldu. Mussolini döneminde İtalyan Komünist Partisi’nin lideri gün ve yasa istedi Gramsci’yi anımsayarak şimdi Adım adım gıda krizi ESnafın yaşadığı zorluklara dikkat “morbid semptomlar zamanı” yorumu çeken Türkiye Esnaf ve Sanatkârları yapanlara bile rastlanıyordu. Konfederasyonu (TESK) Genel 2024 yılında, “süreç olarak faşizm” ÇAĞDAŞ BAYRAKTAR içinde “kültür savaşları” da hızlandı. Başkanı Bendevi Palandöken şu Artık, faşist hareket salt ırkçılığın çağrıyı yaptı: KP iktidarı, 2024’te tarımda ötesine geçerek “woke” kavramı “Umut ediyorum ki bu yıl, da iyi sınav vermedi. üzerinden, köleci-sömürgeci tarihi özellikle sosyal güvenlikteki A Üreticiyi dışlayan aklamaya, gittikçe genişleyen bir sıkıntıların norm birliği ile politikaların etkisiyle örneğin yelpaze içinde tüm özgürlükleri hedef giderilmesi sağlanır. 9 bin iş günü tahıl üretimi yüzde 5 ile yüzde 16 almaya başlıyordu. üzerinden emeklilik yerine 7 bin 200 arasında düşerken bu ürünlerin 2024 yılında emperyalizm ve gün adımı atılır. Ayrıca hükümetin alım gücü de iyice geriledi. 2000 “büyük savaş” kavramları da ana çalışmalarında ve anayasanın yılında 25 gram altına denk akım medyada normalleşmeye 174. maddesi kapsamında, esnaf gelen 1 ton buğday, 2024’te başladı. Trump seçim kampanyası ve sanatkârların korunmasına boyunca tekrarladığı “Proje 2025” 3 gram altına kadar geriledi. yönelik birçok meselenin bir tarafından programlaştırılan üç vaat Bu gelişmeleri yorumlayan an önce çözüme kavuşması bu normalleşmeye yardımcı oluyordu: Çukurova Üniversitesi’nden Dr. gereklidir. Perakende sektörü vakit ABD ekonomisini canlandırmak için ‘Kara gün dostu’ batakta! Burak Öztornacı, uygulanan kaybedilmeden güncellenmeli.” Çin’den ve Avrupa’dan gelen mallara l Ekonomi Servisi tarım politikaları ile Türkiye’nin yüzde 10 işlere yüzde 60 dolayında finansman ihtiyacını banka kredileri MUSTAFA ÇAKIR önümüzdeki yıllarda gıda krizi vergi konacak. Milyonlarca yasadışı yoluyla karşıladı. Teşekkülün önceki yıldan yaşayabileceğine dikkat çekti. Bu göçmen sınır dışı edilecek. Devlet, Sayış Tay’ın güncel raporu Toprak devreden, vadesi uzatılan, rotatif ve yeni sürecin yalnızca bitkisel üretimde denetleme ve dengeleme organları Mahsülleri Ofisi’nin (TMO) de borç çekilen olmak üzere yılsonu itibarıyla 22 zayıflatılarak, başkanın yetkileri değil, aynı zamanda hayvansal sarmalına sokulduğunu ortaya koydu. bankaya kredi borcu bulunuyor. Teşekküle artırılarak yeniden yapılandırılacak. üretimde de gözlemlendiğine Sayıştay’ın “TMO Genel Müdürlüğü 40 milyar TL sermaye artırımı sağlandı. Trump klasik ilhakçı emperyalizm vurgulayan Öztornacı, şu uyarı Denetim Raporu” göre silolarında Yüksek miktarda görevlendirme bedeli kavramını da normalleştirmeye da bulundu: “Siyasal iktidarın “Çiftçinin kara gün dostu” yazan TMO, aktarıldı. Ancak kullanılan krediler başlıyordu: “Panama Kanalı bize Türkiye’deki kırmızı et arz alım bedeli ödemelerinde gecikiyor. nedeniyle kurum önemli oranda faiz yükü geri dönmelidir” diyor, “Grönland’ı KISA... KISA... KISA... İşyerlerine teslim edilen ürün bedellerini sorununu ithalat ile çözme ile karşılaştı. Banka kredisi kullanılan son satın almak” istiyor, “Kanada 51. 30 günde ödenmesi gereken TMO, beş yıl boyunca 18.4 milyar TL faiz ödendi. politikası sonucunda, yerli üretici eyalet olursa (bağımsız devlet l enerj İ Piyasası Düzenleme önceden belirlenmiş bu sürelerde Ayrıca kurumun 2023 itibariyle mali zarar etti. Türkiye’nin hayvansal olmaktan çıkarsa) Kanada halkının Kurumu, doğalgaz dağıtım sorunlar yaşarken bunun nedeni raporda borçlarının toplamı 90.1 milyar TL, toplam da zenginleşeceğini” iddia ediyordu. varlık stoku tehlikeye girdi. Et şirketlerinin 2025 yılı için kurumun finansman ihtiyacı olarak özkaynakları ise 74.1 milyar TL. Meksika’ya “göçmen akımını fiyatları düşmediği gibi, 2025 uygulayacağı abone bağlantı önlemezsen biz gelir önleriz” belirtiliyor. bedelinde üst sınır 6 bin 154 lira yılında artacağı da öngörülüyor.” ‘Denge bozulmuş’ gibisinden tehditler savuruyordu. Rapora göre kurumun mali borçları açıkladı. Sayaç açma kapama bedeli Öte yandan 2024, gıda güvenliği Bu sözlerin arkasında “yaşamsal 2021’de 5.5 milyar TL, 2022’de 39.6 milyar “İktidar sadece çiftçiyi değil, TMO’yu 157 lira oldu. Elektrikte ise mesken riskinin de arttığı bir yıl oldu. ulusal çıkarların” olduğu iddiası, bu TL iken 2023’te 90.1 milyar TL’ye ulaştı. da borçlandırıp batırmış” diyen TBMM aboneleri için güvence birim bedeli Tarım Bakanlığı’nın taklit ve toprakların ABD savaş makinesinin Son 3 yılda borç 16 katına çıktı. Kurumun Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Ahmet 200 lira 3 kuruş. tağşiş listesi, birçok üründe gittikçe artan stratejik madde katlandığı finansman gideri de 2021’de Vehbi Bakırlıoğlu şöyle devam etti: l Haz İne ve Maliye Bakanlığı, sorun olduğunu gözler önüne gereksinimi bağlamında zengin 453.5 milyon TL, 2022’de 3.3 milyar “Tarladan sofraya misyonuyla, devletin gelecek üç ayda toplam 621.3 serdi. İhraç edilen birçok ürün kaynaklara sahip olması, Trump’ın TL iken 2023’te 14.5 milyar TL olarak milyar lira iç borçlanma yapacağını çiftçiye uzanan eli olan TMO’yu da faize hezeyanları deyip geçmeyi engelliyor. geri gönderilirken bunların ülke duyurdu. gerçekleşerek son 3 yıl içerisinde yaklaşık kurban etmişler. İktidarın yanlış ekonomi Dahası Trump’ın bu “hezeyanları” içine verilip verilmediğiyle ilgili l avr upa Birliği (AB) ülkelerinde 32 kat arttı. Kurum, özkaynakların politikası nedeniyle bütün kurumların aslında, Rusya’nın Ukrayna’dan tartışmalar zirve yaptı. kullanılan Avro para birimi, bu yıl yetersiz kalmaya başlaması ve sermaye mali dengesi bozulmuş durumda.” toprak alma, Çin’in Tayvan’ı l İSTANBUL 26’ncı yılına girdi. artışının geç olması nedeniyle gereken l ank ara topraklarına katma arzuları, İsrail’in Gazze’yi yerleşime açacak biçimde bir soykırımla temizlemesi, Batı Hakan Dündar, Yakası’nı ve Suriye topraklarını ilhak Güneş enerjisini Sürdürülebilirlik “Daha yenilikçi etmeye başlaması gibi, klasik bir enstrümanlarla ilhakçı emperyalizm eğilimiyle de piyasalarda bankaya taşıdılar için yeni destek örtüşüyor. daha aktif oyuncu olmak Son olarak 2024 yılında “yapay TekFen’ İn, sürdürülebilir finansman Türk İye İş Bankası’nın, genel istiyoruz” dedi. zekâ” alanında gerçekleşen büyük yaratma yaklaşımıyla Yapı Kredi müdürlük binası ve operasyon atılımları ve yıl kapanırken “genel liderliğinde Akbank, Alternatif Bank merkezlerinin enerji ihtiyacını yapay zekâ” düzeyine ulaşıldığı ve Aktif Bank’ın katılımlarıyla toplam yenilenebilir kaynaklardan yatırımla 20 bin ton karbon salımının milyon TL’ye çıkardı. iddialarını da 2025’te hızlanacak 95 milyon dolarlık, değişken faizli karşılamaya yönelik öz tüketim önüne geçilmesi ve 2 bin 750 ağacın Tekfen Holding Mali İşler eğilimler içinde düşünmek gerekiyor. ve üç yıl vadeli sendikasyon kredisi amaçlı ilk güneş enerji santralını karbondioksit tüketimine eşdeğer Başkan Yardımcısı Hakan Dündar, 2024’e damgasını vuran eğilimler sağladığı açıklandı. Ayrıca Tekfen Bitlis’te devreye aldığı açıklandı. karbon salınımının engellenmesi 2025 yılında hızlanacaklar ama bu “Karbonsuzlaşma dünyada öne Holding, yurtiçinde Doğan Yatırım Verilen bilgiye göre İş Enerji hedefleniyor. Açıklamada ayrıca niceliksel gelişmenin (hızlanmanın) çıkıyor. Bizim için yeşil enerji odaklı Bankası’nın aracılığıyla 250 milyon çatısı altında yürütülen çalışmalar bankanın “karbon-nötr olma” niteliksel bir sıçrama yaratma olasılığı dönüşüm, bu amaçla yürüttüğümüz TL’lik finansman bonosu ihracına sonucunda üretime geçen 25 MW’lık hedefini 2035’ten 2026’ya çektiği da yok değil! gelen yoğun talep üzerine tutarı 500 en önemli başlıklardan” dedi. bir kurulu gücü bünyesinde barındıran anımsatıldı.