Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
27 EYLÜL 2024 CUMA
2 olaylar ve görüşler
üst noktasında
ama toplumdaki
desteğinin en zayıf
Toprağı çiçeklendiren
anında:
Yapılacak ilk
seçimlerde kendisini
yenecek bir aday
profiline sahip olan İstanbul
CHP’nin Belediye Başkanı Ekrem
yazar: Talip Apaydın
İmamoğlu’na, kurulan bir
kumpasla...
İmamoğlu
Yine emrine aldığı yargı erkini
Su ApAydın Öğe Apaydın ise savaşan güçlerin odağına kullanarak bir siyaset yasağı
direnişi
getirmek çabasında olduğu
köylüleri koymuştur. Kurtuluş Savaşı’nı
anlaşılmaktadır.
“Derelerin içinde bir diken tohumu,
bir halk hareketi olarak ele almıştır. rdoğan/AKP iktidarı
HHH
Tomurcuk olmuş dünyaya karşı,
Parlamenter Rejim’i
‘Topraktan öğrenip kitapsız bilenler’,
CHP Grup Başkanvekili
Etahrip ederken CHP
Kendime benzettim.”
savaşı kazandıktan sonra büyük bir düş
Gökhan Günaydın, Ekrem
hiçbir zaman Demokratik
Biz üç kardeş, babamız Talip Apaydın’ın
kırıklığı yaşamışlardır.”
İmamoğlu’na haksız ve
Direniş hakkını kullanamadı.
şiirlerinden yukarıdaki dizeleri onun
Cumhuriyet ilan edilmiştir ama düş
hukuksuz olarak siyaset
En temel yanlış, 16 Nisan
mezar taşına yazdırdık. Bu dizeler onun
kırıklıkları devam etmiştir. Bir tümce ile yasağı getirilmesi halinde
2017’de, OHAL baskıları
yaşam özeti gibi. Talip Apaydın yoksul Anadolu’yu adım adım
Talip Apaydın’ı şöyle tanımlıyor: “Halkın
altında yapılan ve bu
dolaşacaklarını belirtmiş ve
ve öksüz bir köy çocuğuydu. Bir bozkır
acılarını roman ve öykülerinin özdeği yetmiyormuş gibi yasalara
şunları söylemiş:
çocuğu, derelerin içinde bir diken tohumu. göre geçersiz olan oyların
kılan, aydınlık günlerin özlemini yalın bir
“Hiç kimse temyizde o
sayılmasıyla, üstelik de
Ama tomurcuk oldu dünyaya karşı. Değerli
dille umudun toprağında çiçeklendiren bir
kararı çıkartmaya cesaret
Talip Apaydın
resmi süreçler bitmeden
edebiyat ödülleri alan bir yazar oldu. Tabii
bahçıvandır o.”
edemeyecektir.
“Atı alan Üsküdar’ı geçti”
bunun arkasında Köy Enstitüleri mucizesi, Köylüler” adlı üçleme Kurtuluş Savaşı
Öykücü, değerli yazar Osman Şahin’e
Erken seçimi 2026-2027’ye
diye sonucu açıklanan
bir Cumhuriyet projesi, bir Aydınlanma
romanlarıdır. Üçlemenin son kitabı göre Talip Apaydın, insan emeğini bırakmadan memleketi
sözde halkoylamasına
seçime zorlayacak bir hale
hamlesi vardı. Buna ek olarak zekâsı,
Köylüler ile 1992 Orhan Kemal Roman eksen almıştır. Şahin onun için, “Bütün
karşı, Demokratik Direniş
dönüştüreceğiz.”
yetenekleri ve bir ömür boyu verdiği haklarını kullanmadan rejimin
Ödülü’nü ve Edebiyatçılar Derneği Büyük olumsuzluklara karşın yeni bir çağın,
İmamoğlu’na siyasi yasak
değiştirilmesine boyun eğmesi
mücadeleler onun yaşamını oluşturdu.
Ödülü’nü, 2009’da Köy Enstitüleri Vakfı yeni bir umudun sökmekte olduğunu
gelirse ne yapacaklarına
idi.
O, halka karşı olanlara daima muhalifti.
Eğitim Başarı Ödülü’nü, 2009’da Yeni okurlarına ustaca sezdirirken, kendi
dair Özgür Özel de ABD’ye
Oysa daha oyların yasalara
Onurlu ve emekçilerden yana bir duruş Kuşak Köy Enstitüler Derneği’nin Mustafa yaratıcı gücünü de katarak, sosyalist
giderken şöyle konuşmuş:
aykırı olarak sayılacağı
sergiledi. Düşüncelerinden hiç ödün Necati Öğretmenlik Onur Ödülü’nü aldı. gerçekçi sanat anlayışının getirdiği taze
“Biz her ihtimali göz önüne
ilan edildiği anda derhal
vermedi. Yaşamının bütün dönemlerinde Eskişehir Odunpazarı Belediyesi adını renk ve tonlarda, kıyıda köşede kalmış alıyoruz.
Demokratik Direniş hakkı
Böyle bir gündemin
bu duruşun bedellerini de ödedi. Çalıştı, yaşatmak için “Talip Apaydın Parkı”, insan ruhlarının sözcüsü olmuştur. (...)
kullanılsaydı:
yerleşmesine izin verilmemesi
Milletvekillerinin
biriktirdi, üretti. Talip Apaydın’ın Öykülerinde canlı bir gözlem gücü, sıcacık
Burhaniye Belediyesi, Ören’de “Talip
gerekir.
öncülüğünde, binlerce
kişiliğinde üç ayrı kimlik vardır. bir yaşanmışlık, tahlilci bir güç ve bize
Apaydın Çamlığı ve Parkı” açtı. Tunceli’de
Böyle bir saçmalık,
avukat, politikacı ve seçmen,
özgü yerli ulusal bir şiir, ve ruh kokusu,
Vecihi Timuroğlu Kütüphanesi’nde
şuursuzluk yok.
yasaların uygulanması adına,
İz bırakan eğitimci
ruh soluğu var. Ayrıca bazı öykülerinin
de Talip Apaydın köşesi vardır. Talip
Türkiye’ye böyle bir ayıbı
YSK’nin kapısına dayansaydı
Birincisi değerli bir eğitimcidir.
derininde yer yer bir caz müziğinin hafif
Apaydın’ın bir ömür biriktirdiği kitaplarını
yaşatacaklarını düşünmüyorum.
Rejim’in (üstelik yasalara
Eskişehir Çifteler Köy Enstitüsü’nü
uçarılığı var” demiştir.
bağışladığımız Beylikdüzü Belediyesi de Demokrasi tokadından ders
aykırı olarak gerçekleştirilen)
tamamladıktan sonra Hasanoğlan Yüksek almadınız mı?
2023’te Talip Apaydın Kitaplığı kurdu. Değerli müzik yazarı ve eleştirmeni bu tahribatı önlenebilirdi.
Geçen seferki demokrasi
Belki en son önemli
Köy Enstitüsü’nde, güzel sanatlar müzik
Ahmet Say, Ortakçının Oğlu isimli
tokadından ders almadıysanız
Sendika öncüsü örneklerden biri de Tayyip
bölümünü bitirdi. Okulun en iyi keman
makalesinde Talip Apaydın için şunları
millet çok daha şiddetlisini
Erdoğan’ın Anayasa’ya aykırı
çalan öğrencisi olduğu söylenir. Mezun Talip Apaydın aynı zamanda Türkiye
söylüyor: “Topraksız köylüler yöresine
atar.”
olarak 14-28 Mayıs 2023
olduğu 1946 yılı enstitülerin kapatılmaya Öğretmenler Sendikası’nın (TÖS)
göre ‘yancı’, ‘maraba’, ‘ortakçı’ diye
Daha önce Onursal
Cumhurbaşkanı seçimlerinde
başlandığı tarihtir. Çalıştığı okullarda kurucularından ve Anadolu’daki
adlandırılır. ‘Efendi’ olan yoktur içlerinde.
Adıgüzel de şöyle demişti:
aday olması ve seçilmesidir.
çoksesli korolar, mandolin koroları örgütlenmesindeki öncülerindendi.
Ama bir ortakçının oğlu Talip Apaydın “Ekrem İmamoğlu hak
Bu eylemsizlik ve boyun
Öğretmen sendikacılığına emek vermiş; yemedi, kimseye de hakkını
kurmuştu. İz bırakan öğretmenlerdendi. vardır ki o, herhangi bir ‘efendi’ değil, eğiş nedeniyle CHP’liler
yedirmedi.
bakanlık emrine alınıp öğretmenlik Kemal Kılıçdaroğlu’nu hiç
30 öğretmenlikten sonra emekli olup bir tam anlamıyla ‘beyefendi’dir. Başarılı
Biz de size Ekrem
bağışlamıyorlar.
yapamadığı dönemde, Anadolu’da TÖS
süre müşavirlik de yapmıştı. bir yazar olarak ün kazanması onun
İmamoğlu’nu yedirmeyiz.
Şimdi artık rejim değiştirilmiş,
şubelerini dolaşmış, eğitim ve örgütlenme
beyefendiliğini pekiştirmiştir. Bizim Köy
Gökkubbeyi başınıza yıkarız.
“Şahsım Devleti”, yargı erki
Üretken bir edebiyatçı
çalışmaları yapmış, izlenimlerini İmece
Enstitülü yazarlarımızın da topu birden
Aklınızı başınıza alın.”
dahil, bütün erkleri ve güçleri
Apaydın, bir yanıyla da değerli ödüller
dergisinde paylaşmıştır. böyle alçakgönüllüdürler. Oysa sanıyorum
HHH
elinde toplamış, Anayasa’yı
almış bir edebiyatçıydı. 17 roman, 220
Yitirdiğimiz değerli eleştirmen Emin ki Talip ağabeyin bu az rastlanır
Şimdi soru ve sorun şu:
rafa kaldırmış, hem ülkeyi
öyküyü içeren 14 hikâye kitabı, 2 şiir, Böyle bir haksızlık ve
Özdemir, Talip Apaydın için “...özgür beyefendiliği sanatçı kişiliğinden yansıyan açlığa mahkûm etmiş hem
hukuksuzluk yapıldığı
3 anı, 4 deneme, 4 tiyatro oyunu, çeşitli de herkesi korkutarak
bir düzenin özlemini dile getiren, incelikler bütünüydü. Çünkü sanatçı
susturmuştur. takdirde, Özgür Özel’in Genel
dergilerde çıkan henüz kitaplaşmamış
halkının acılarını, çektiklerini yüreğinin kişiliğinin derin duyarlıklarını o, aynı
Başkan olmasıyla, üzerindeki
Ama yine de 31 Mart 2024
şiirleri ve hikâyeleri vardır.
derinliklerinde duyan bir yazar, bir ozan” zamanda yaşam biçimine dönüştürmüştü.
seçimlerinde ikinci sıraya ölü toprağını atan, geniş
“Toprağa Basınca” adlı çocuk romanı ile demiştir.
Talip Apaydın’ı tanıyan herkes onun ‘ipek
katılımlı mitingler düzenleyen
düşmüş, yani yanlış olarak
“Doğan Kardeş Çocuk Romanı Ödülü”nü Özdemir, Apaydın’ın Kurtuluş Savaşı
gibi bir insan’ olduğunda birleşir.”
“Milli İrade” diye tanımladıkları, CHP bu kez, bütün ülkede,
kazanmış, “Yapılar Yapılırken ve “Otobüs üçlemesi “Toz Duman İçinde, Vatan
Talip Apaydın, gerici iktidar bütün örgütleriyle ve artık
seçmenlerin çoğunluğunun
Yarışı” adlı basılmamış radyo oyunları ile tercih ettikleri seçenek olmak tahammül sınırları aşılmış
Dediler, Köylüler” kitabı için eleştirel dönemlerinde bakanlık emrine alınmış,
özelliğini de yitirmiştir. olan halkın da katılımıyla,
“1970 TRT Sanat Ödülleri” yarışmasında
tabanlı bir çalışma yapmış ve şunları eserleri sıkıyönetim mahkemelerinde
İşte iktidarın, kaba Demokratik Direniş refleksini
iki başarı ödülü, 1975 yılında yazdığı
söylemiştir: “Talip Apaydın’ın Kurtuluş yargılanmıştır.
kuvvete dayalı gücünün en gösterebilecek midir?
“Tütün Yorgunu” adlı eseri ile 1976’da Savaşı romanlarının diğer Kurtuluş Savaşı Yaşamı mücadelelerle, üretkenlikle
“Fikret Madaralı Roman Ödülü”nü romanlarından farkı şudur: O romanlarda geçen babam Talip Apaydın’ın, boşa
almıştır. savaşan güçler arasında eşraf, ağalar, harcanmamış sevgi dolu onurlu bir yaşamı
“Toz Duman İçinde, Vatan Dediler, subaylar vardır. Köylüler yoktur. Talip vardı. Sevgiyle, özlemle...
Anayasa, geçim derdi ve yurttaş
olmamıştır. Bu nasıl bir zihniyettir ki diye... “Ne yapıyorsunuz” diyoruz; “yol
HAlil SArıgÖz
devletin kurucu değerleri ve niteliklerini yaptık, stadyumlar yaptık, AVM’ler yaptık
Tarihçi
kısacası yüksek yüksek binalar yaptık”
tartışmaya açmaya çalışmaktadır?
Bu topraklarda 1808 yılından bu yana diyorlar. Yatırımlar elbette ki imar ve
ani meşhur bir söz vardır ya; “El alem
çeşitli anayasal metinler oluştu. 1808’deki bayındırlık faaliyetleri açısından önemlidir
Hgider Mersin’e, biz gideriz tersine” diye,
Sened-i İttifak, 1839’daki Tanzimat Fermanı, bunu kimse reddetmiyor. Ancak önemli olan
sosyal, siyasal, kültürel her alanda bugün
1856’daki Islahat Fermanı, 1876’daki inşadan önce sosyal ve kültürel olanlardır.
bu sözü maalesef yaşıyoruz... Takvimlerimiz
Kanuni Esasi, 1921 Anayasası, 1924, 1961,
2024 yılını gösteriyor ancak zihinler
Yurttaşın sorunları büyüyor
1982 Anayasaları, çeşitli dönemlerdeki
ortaçağın düşüncesinden bir adım dahi ileri
referandumlara olan değişikler... Yurttaşlar geçinemezlerken onlara
gidemiyor. Elbette genel konuşmuyorum,
duble otoyol yaptık veyahut binlerce
kimleri veyahut neyi kastettiğim
Rejimle kavga
kapasiteli stadyum yaptık demek gülünçtür.
malumunuzdur...
Yaklaşık 200-250 yıldır bu topraklarda Ülkemizde iyiye giden hiçbir şey yok
Dedik ya 2024 yılındayız, tabiri caizse
çeşitli anayasal fikirler oldu. Hazırlanan demek istemiyorum, bu içimi acıtıyor.
“gâvur memleketler” uzay diyor, bilim
hiçbir metin de normal olarak herkes Ancak maalesef her gün bundan daha
diyor, bilmem ne diyor... Biz mi? Asıl derdi
tarafından beğenilmedi. Bu anayasa bize bol kötüsü olamaz derken bir sonraki aşamaya
ilk üç madde olup da sonradan çark edip,
diyenler de oldu, bu anayasa hürriyetimizi geçiyoruz.
anayasanın ilk üç maddesinde sıkıntı yok
boğuyor diyenler de... Elbette herkes her Ekonomi yerlerde, yurttaşlar geçinemiyor,
ama ilk üç maddeyi değiştirilmez kılan
şeyi beğenmeyebilir, karşı çıkıp kabullenmek sınır kapıları yolgeçen hanına dönmüş,
dördüncü maddede sıkıntı var diyen bir
istemeye de bilir. Bu normaldir ancak gençler yurtdışına kaçıp dönmek istemiyor,
zihniyetin söylemlerini tartışıyoruz...
bugünlerde konuşulan konuların bununla kutuplaşmalar üst düzeyde, ilk ve orta
Asıl niyet ilgisi yoktur. Anayasanın ilk dört maddesini öğretim çağındaki öğrenciler kırtasiye
tartışmaya çalışmak en basit tabirle masraflarıyla, üniversite çağındakiler
Özgürlükler şüphesiz önemlidir, her
utanmazlıktır. Bir kimsenin veyahut bir barınma ve günlük temel ihtiyaçlar
düşünce zaten düşünce olduğu için
güruhun devletin rejimi olan Cumhuriyet konusundaki dertlerle, öğrenciliğini
kıymetlidir. Düşünce özgürlüğünün sekteye
ile Cumhuriyetin nitelikleriyle, devletin bitirenler işsizlikle mücadele etmeye
uğraması durumunda buna ilk karşı
çıkacaklar elbette gene bizleriz. Ancak bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, başkenti çalışırken, Ortadoğu’da kan gövdeyi
ortaçağ batılından kendini sıyıramamış ve marşıyla derdinin olması korkunç bir götürüyorken, kimilerinin derdi de
fikirler, düşünce değildir. Dertleri, durumdur. anayasanın ilk dört maddesi... Ne diyelim
özgürlükler falan hiçbir zaman da zaten Başta da dedik ya “nereye gidiyoruz” Allah akıl fikir versin...
Kan Denzndek Mercek ve Yurt Kemrcler Cumhuryet Devrmnn en Eğtmde cnsyet ayrımcılığı, kadını
ktaplarından oluşan “Karşıdevrm özgün atılımlarından olan Köy knc sınıf vatandaş saydığı çn,
Üçlemes”nn son halkası olan Karşıdevr- Ensttüler, doğayı ve toplumu sadece çağdaşlığa değl, nsan
me Drenrken’de son çeyrek yüzyılda değştrrken kends de kültürel haklarına da aykırıdır.
ülkemzde yaşanan karşıdevrm sürecnn açıdan değşen br toplumu
en öneml dönemeçler, araştırmacı hedeflemştr. Köy Ensttüler, Emre Kongar
br gazetecnn ell yıllık brkm ve geleceğ sömürü düzenn ortadan
aydınlatan gözlemleryle gözler kaldırmayı amaçlayan, değşm Prof. Dr. Ahmet Yıldız’ın derledğ
önüne serlyor. Türkye’y br örümcek ağı ve özgürleşmey önüne erek ktapta, Cumhuryet’n en öneml
gb saran cemaatler, tarkatlar, koyan blnçl yurttaşlar atılımlarından karma eğtm alanında
hlafet özlemcler, kutsal duyguları ve yetştrmştr. Kapatılmalarının uzman smler anlatıyor.
nançları sömürenler bu ortamda üzernden 70 yıl geçmş olsa da
gdlen 2023 seçmler… bu kurumların aşılamamış İlyas Tunç
olmalarının sırrı da buradadır.
13,5x20,5 / 102 Sayfa / İnceleme
13,5x20,5 / 395 Sayfa / İnceleme 16x24 / 95 Sayfa / İnceleme