Katalog

Sağnak 25 EYLÜL 2024 ÇARŞAMBA 8 HABER DÜNYA ANAYASALARINDA Solun asıl DEĞİŞTİRİLEMEZ MADDELER sorunu: Solmuş “Ülkenin bütünlüğüne zarar verecek hiçbir değişiklik usulüne girişilemez ve SINAN MEYDAN böyle bir usul sürdürülemez. Hükümetin cumhuriyet niteliği değişiklik konusu gibi rol yapan yapılamaz.” (Fransa Anayasası) Tarihten sahtekârlar! atamalar ve nispi temsil sistemi; i) Siyasi partiler ve demokratik Günümüze azartesi günü İngiliz İşçi Partisi’nin muhalefet hakkı ve siyasi Liverpool’daki konferansında örgütlenme; j) Kuvvetler ayrılığı; PMaliye Bakanı Rachel Reeves, l) Hukuk kurallarının anayasaya “Değişim Başlıyor” yazan bir panonun pozitif uygunluk ve ihmal yönünden önünde konuşurken genç bir İşçi Partili aykırılık incelemesi; m) Yargı ayağa kalkıp bağırdı: “Hâlâ İsrail’e bağımsızlığı; n) Yerel yönetimlerin silah satıyoruz, ben değişim için oy özerkliği; o) Azor adaları ve Madeira ürkiye’de anayasanın verdiğimizi sanmıştım!” takımadalarının siyasi ve idari değiştirilmesi teklif dahi Bunun üzerine Reeves konuşmasını özerkliği.” Tedilemeyecek ilk üç maddesinin kesip memnuniyetsizliğini belirten 4- İtalya Anayasası (1947): değişmesini isteyenlerin ileri sürdüğü bir şekilde bakarken güvenlik Cumhuriyet rejimi değiştirilemez. iki gerekçeden biri, değiştirilemez görevlileri katılımcıların arasına dalıp 5- Yunanistan Anayasası (1975): maddelerin 12 Eylül 1980 sonrası protestocuyu boynundan yakaladı Parlamenter Cumhuriyet rejimi, insan darbeciler tarafından anayasaya ve yaka paça dışarı attı. Salondaki onuru, insanın değerine saygı, kanun konulduğu, ikincisi ise “başka ülkelerin yuhalamaların ve alkışların arasında önünde eşitlik, kamu hizmetlerine anayasalarında değiştirilemez madde ses tonunu yükselten Reeves bağırdı: yalnız Yunan vatandaşlarının bulunmadığı” iddiasıdır. “Bu değişen İşçi Partisi’dir ve İşçi seçilmesi, kişisel özgürlüklerin Geçen hafta “Değiştirilemez Partisi emekçileri temsil eden bir değişikliğinde saygı gösterilmelidir. Asya’da değiştirilemez dokunulmazlığı, dinsel inanç Maddelerin Tarihçesi” başlıklı yazımda değişim partisidir, protesto partisi 6- Kamerun Anayasası (1972): özgürlüğü, sivil hak ve özgürlüklerden anlattığım gibi Türkiye’de 1924 maddeler değil!” Cumhuriyet rejimine, devletin birliği yararlanmanın kişinin dinsel ve 1961 anayasalarında “devletin Salondaki delegelerin alkışlarıyla 1- Azerbaycan Anayasası (1995): ve toprak bütünlüğüne, devletin inançlarına bağlanamayacağı ve şeklinin cumhuriyet olduğu” anayasa karşılanan bu sahne, hangi ülkede Azerbaycan devletinin demokratik yapısına aykırı hiçbir kuvvetler ayrılığı ilkesi değiştirilemez. hükmünün değiştirilemeyeceği olursa olsun, adı İşçi Partisi olan demokratik, hukuki, dünyevi ve anayasa değişikliği yapılamaz. 6- Romanya Anayasası (1991): belirtilmişti. 1982 Anayasası’nda ise bir parti için utanç sahnesidir! üniter bir cumhuriyet olduğu, 7- Orta Afrika Cumhuriyeti Romanya devletinin ulusal, bu değiştirilemez maddenin kapsamı İsrail’e tüm silah satışlarının hâkimiyetin Azerbaycan halkına Anayasası (2004): Devletin bağımsız, üniter ve bölünmez niteliği, genişletilerek cumhuriyetle birlikte durdurulmasını talep eden ait olduğu, kuvvetler ayrılığı ilkesi, cumhuriyetçi ve seküler yapısı, yönetim şeklinin cumhuriyet olduğu, protestocuya uygulanan muamele, Cumhuriyetin temel nitelikleri de cumhurbaşkanının yetkileri ile cumhurbaşkanlığı görevinin sayısı ve toprak bütünlüğü, yargı bağımsızlığı, 2005’te Irak’taki savaşı protesto ettiği “değiştirilmezlik” kapsamına alınmıştı. devletin dilinin Azerbaycan dili süresi, seçilme şartları, vatandaşın için konferanstan uzaklaştırılan İşçi siyasal çoğunluğu ve resmi dili Peki değiştirilemez maddeler sadece olduğunu anlatan 1-2-6-7-8-21. temel hakları değiştirilemez. değiştirilemez. Vatandaşların temel Partili üyeyi akla getirdi kuşkusuz. Türkiye’ye özgü müdür? İşte bu hafta anayasa maddeleri ile insan hak HHH O dönemde Irak’ta kitle imha hak ve özgürlüklerine aykırı hiçbir bu soruya yanıt vereceğim. ve özgürlüklerine ilişkin maddeler Açıkça görüldüğü gibi silahları yalanıyla Irak’ı işgal eden ve değişiklik yapılamaz. değiştirilemez. anayasadaki değiştirilemez yüz binlerce insanın katledilmesine yol 7- Norveç Anayasası (1814): Avrupa’da değiştirilemez 2- Kazakistan Anayasası (1995): maddeler sadece Türkiye’ye veya açanlar, bugün de İsrail’in destekçileri Anayasadaki ilkelere aykırı anayasa Üniter devlet ve cumhuriyet biçimi maddeler sadece az gelişmiş ülkelere özgü olarak tarihi rollerini yerine getiriyor! değişikliği yapılamaz. Anayasanın değiştirilemez. değildir; ABD’den Fransa’ya, 1- Fransa Anayasası (1958): ruhunu değiştirmeyecek bazı 3- Rusya Anayasası (1993): Almanya’dan Portekiz’e, Üniter yapı ve cumhuriyet rejimi İsrail’in İşçi Partili Dostları hükümler değiştirilebilir. “Anayasal Sistemin Temel Yunanistan’dan İtalya’ya pek çok değiştirilemez. Anayasadaki ifadeyle Aslında Keir Starmer geçen 8. Çek Cumhuriyeti Anayasası İlkleri” başlıklı 1. “Kişi Hak ve ülkenin anayasasında değiştirilemez “Ülkenin bütünlüğüne zarar verecek temmuzda başbakan olduktan sonra (1993): Hukukun üstünlüğü ile Özgürlükleri” başlıklı 2. ve “Anayasa maddeler vardır. Birçok ülke, hiçbir değişiklik usulüne girişilemez partide yetkili konumlara getirilenlerin yönetilen demokratik devletin temel Değişiklikleri” başlıklı 9. bölümdeki ve böyle bir usul sürdürülemez. özellikle “cumhuriyeti” ve “üniter siyasi geçmişlerine bakınca, olanlara ihtiyaçlarındaki hiçbir değişikliğe izin maddeler Federasyon Konseyince yapıyı”, “güçler ayrılığını”, Hükümetin cumhuriyet şaşırmamalı. Rachel Reeves gibi verilemez. değiştirilemez. Anayasa ancak halk niteliği değişiklik konusu “yargı bağımsızlığını”, “insan Birleşik Krallık’ın Merkez Bankası olan 9-Bosna Hersek Anayasası oylamasıyla değiştirilebilir. hak ve hürriyetlerini” anayasal yapılamaz.” Fransa’da ilk kez 1875 Bank of England’da kariyer yapmış (1995): Anayasada yapılan hiçbir 4- Türkmenistan Anayasası (1992): tarihli 3. Cumhuriyet Anayasası’nda güvence altına almıştır. Bunların bir siyasetçinin işçi sınıfını temsil değişiklik 2. maddedeki haklara ve Yönetim şekli cumhuriyet değiştirilemez. 1884’te yapılan değişiklikle değiştirilmesini yasaklamıştır. edeceğini düşünmek hatadır. özgürlüklere aykırı olamaz ve bu 5- Tacikistan Anayasası (1994): “cumhuriyetin değiştirilemeyeceği” Üç kıtada 43 ülke anayasası Aynı kişi, Kasım 2023’te İskoç paragrafı değiştirilemez. Cumhuriyet rejimi, toprak bütünlüğü, kabul edilmişti. üzerinde yapılan bir incelemede Ulusal Partisi’nin Birleşik Krallık devletin demokratik, seküler, sosyal 2- Almanya Anayasası (1949): parlamentosuna sunduğu Gazze’de 11 ülkede “cumhuriyetin”, Amerika kıtasında hukuk devleti olduğu değiştirilemez. derhal ateşkes ilan edilmesi Federasyonun eyaletlere bölünmesi 7 ülkede “üniter yapının”, değiştirilemez maddeler 6- Çin Anayasası (1992): ve eyaletlerin yasamaya esasen çağrısında bulunan bir önergeyi 3 ülkede “federal yapının”, 3 ülkede 1- ABD Anayasası (1787): 1. maddeye göre sosyalist sistem desteklemeyip çekimser oy kullandı. katılmaları yönünde bir anayasa bireysel ve demokratik hakların, değiştirilemez. Eyaletler için cumhuriyetçi yönetim Üstelik Reeves, parlamentoda İsrail’in değişikliği yasaktır. Ayrıca Alman 2 ülkede serbest seçimlerin, zorunluluğu değiştirilmez. 7- Ermenistan Anayasası (1995): İşçi Partili Dostları grubunun da Anayasası’na göre 1 ve 20. 3 ülkede kuvvetler ayrılığının; Demokrasi, serbest seçimler, başkan yardımcısı! 2- Brezilya Anayasası (1946 ve maddelerde yazılı aşağıdaki ilkeler 2 ülkede resmi dilin, 2 ülkede resmi 1988): Federal yapı ve cumhuriyet referandum değiştirilemez. Ya İşçi Partili Başbakan Keir değiştirilemez: 1. madde: 1) insan dinin; 2 ülkede laikliğin, 1 ülkede 8- İran Anayasası (1979): Resmi Starmer’ın bu konudaki geçmişi nasıl? şekli, seçimler, kuvvetler ayrılığı, onur ve haysiyeti dokunulmazdır. sekülerizmin değiştirilmesinin O da aynı grubun destekçisi, o da bireysel haklar ve güvenceler din ve mezhep değiştirilemez. Devlet onu korumakla yükümlüdür. yasaklandığı görülmüştür. partisinin ana muhalefette olduğu 9- Tayland Anayasası (2007): değiştirilemez. 2) Alman milleti insan haklarını, (Tögel, s. 790-791) Kasım 2023’teki oylamada ateşkes 3- Ekvador Anayasası (2008): Kralın yönettiği demokratik rejimin barışın ve adaletin temeli sayar. Bugün Türkiye Cumhuriyeti isteyen önergenin desteklenmemesini değiştirilmesi veya devletin şeklinin Anayasada tanınmış olan haklar, 3) Yasama, yürütme, yargı organlarını Anayasası’nın 4. maddesine göre istedi ve ateşkes çağrısını onaylayan devletin temel yapısı veya doğası ve değiştirilmesi yönünde anayasa bağlayan temel haklar... değiştirilmesi teklif dahi edilmeyecek gölge bakanların görevden değişikliği teklif etmek yasaktır. kurucu ögeleri, hakları, güvenceleri 20. madde 1) Almanya Federal ilk üç maddenin değiştirilmesini alınacağının sinyalini verdi. Hem ve anayasanın değişiklik usulü Cumhuriyeti demokratik ve sosyal isteyen çevrelerin, “Ama başka Reeves hem de Starmer, her ikisi Afrika’da değiştirilemez değiştirilemez. bir federal devlettir. 2) Egemenlik ülkelerin anayasalarında de bugüne kadar İsrail lobilerinden 4- El Salvador Anayasası (1983): tümüyle halkındır. Halk, egemenliğini, maddeler değiştirilemez maddeler yok!” maddi destek alan isimler. Hiçbir şart altında, yönetim biçimi seçimler aracılığıyla, yasama, 1- Ruanda Anayasası (1991): iddiası tamamen gerçekdışıdır. ve sistemi, Cumhuriyetin sınırları ve yürütme, yargı yetkileriyle donanmış Üniter yapı, cumhuriyet rejimi ve Dünya anayasalarındaki Suç ortaklığı partisi! bir cumhurbaşkanının kendine halef özel organlar eliyle kullanır. demokratik ilkeler değiştirilemez. değiştirilemez maddelerinin çoğunun, Liverpool’daki olay, siyasetçiler olamaması ilkesiyle ilgili maddeler 3) Yasama, anayasal düzene, 2- Tunus Anayasası (1959): devletin bağımsızlığını, toprak sokağın sesini dinlemediğinde, değiştirilemez. yürütme ve yargı organları ise yasa Cumhuriyet şekli değiştirilemez. bütünlüğünü, devletin çağdaş ve politikalarını çıkar ilişkilerine 5- Guatemala Anayasası (1985): ve hukuka bağlıdırlar. 4) Bu anayasa 3- Cezayir Anayasası (1963): demokratik yapısını, insan hak ve dayanarak oluşturduğunda, nasıl Guatemala’nın, özgür, bağımsız düzenini ortadan kaldırmak isteyen Cumhuriyet rejimi, çok partili özgürlüklerini korumaya yönelik olduğu halkın tersine davranabildiğini de ve egemen bir devlet olduğu, herkese karşı, başka bir çözümün demokratik düzen, devletin dini, görülmektedir. Ancak demokratik kanıtlıyor. Reeves sokağın sesini egemenliğin kullanılmasının halka bulunmaması halinde, bütün Arapçanın resmi dil olduğu, hak dinlese, İşçi Partisi konferansı olmayan bazı ülkelerde de mevcut ait olduğu, cumhuriyet kongresinin Almanlar direniş hakkına sahiptir. ve özgürlükler, ulusal birlik ve sistemi korumaya yönelik değiştirilmez arifesinde Liverpool’da düzenlenen yetkileri, cumhurbaşkanlığı 3- Portekiz Anayasası (1976): 288. bütünlük, cumhuriyetin sembolleri Filistin yanlısı mitingde atılan maddeler vardır. Türkiye Cumhuriyeti ve başkan yardımcılığına maddeye göre anayasada değişiklik olarak ulusal amblem ve ulusal marş sloganları duyardı. Anayasası’nın değiştirilmez seçilemeyecekler, cumhurbaşkanının yapılırken şunlar değiştirilemez: değiştirilemez. Protesto olayından iki gün önce maddeleri ise tam bağımsız, üniter, iki dönemden fazla seçilememesi “a) Ulusal bağımsızlık ve devletin 4- Mali Anayasası (1991): Üniter on binlerce gösterici, Liverpool’da laik, çağdaş, demokratik sosyal şartı değiştirilemez ve hiçbir şekil birliği; b) Yönetim şeklinin cumhuriyet yapı, cumhuriyet, çok partili sistem toplanmış ve İngiltere’nin İsrail’e hukuk devletini korumaya yöneliktir. altında yönetimin cumhuriyetçi ve sekülerizm değiştirilemez. olması; c) Kilise ve devlet arasındaki verdiği askeri desteğin derhal sona Bugün anayasamızın değiştirilmez yapısını veya cumhurbaşkanlığı ayrım (laiklik); d) Vatandaşların hakları, 5- Angola Anayasası (2010): erdirilmesi ve İşçi Partisi’nin Gazze’de maddelerinin genelde, Türkiye görevi için yeniden seçilme yasağı insan onuru, ulusal bağımsızlık, özgürlükleri ve teminatları; e) İşçilerin, devam eden soykırıma karşı harekete Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesine ilkesini içeren soru sorulamaz, aynı toprak bütünlüğü ve birliği, işçi komiteleri ve sendikaların hakları; geçmesi çağrısında bulunan yürüyüşe karşı tescilli “gericiler” ve “bölücüler” şekilde cumhurbaşkanlığını elinde cumhuriyet yönetimi, üniter yapı, f) Üretim araçlarının mülkiyet durumu; katılmıştı. tarafından hedef alınmasının nedeni de bulunduranın değişmesine ilişkin hukukun üstünlüğü, demokratik g) Karma ekonomi çerçevesinde İsrail’e gelişmiş bir ticaret budur. maddelerin etkinliği ve uygulaması devlet, kilise-devlet ayrılığı, devletin ekonomik planlara olan gereksinim; anlaşması vaat etmek yerine seküler yapısı, serbest seçimler, askıya alınamaz veya içerikleri h) Egemenlik yetkisini kullanan yaptırım uygulamayan, İsrail’e silah hiçbir yolla değiştirilemez veya yargı bağımsızlığı, güçler ayrılığı ve Kaynakça satmak yerine silah ambargosu organların seçimle gelinen görevlerine yerel özerklik maddelerine anayasa farklılaştırılamaz. genel, gizli ve periyodik seçimle uygulamayan hiçbir parti sol cumhuriyet.com.tr’de sayılmamalı, işçi kesimini temsil ettiği iddialarına, solmuş gibi davranmasına göz yumulmamalı, Mesleğe giriş sınavına hukukçulardan tepki: gerçekler cesur protestocu gibi yüzlerine vurulmalı. Nasıl ki NATO destekçisi bir sol olamazsa, İsrail destekçisi bir sol da olamaz. Barolar dışlanıyor Filistin’de soykırıma yol açan bir politikayı protesto ettiğinizde, kontenjanlarının düşürülmesi ve barajın ENGİN DENİZ İPEK sizi yaka paça dışarı attırıp “Artık aşağı çekilmesi gelmektedir. Bu sınav protesto partisi değiliz” diyenler, SON sınıfta okuyan hukuk öğrencileri ne kamu vicdanına ne de adalete olsa olsa bir suç ortaklığı partisidir! için ilk kez 29 Eylül’de “Hukuk uygundur” ifadeleri kullanıldı. Mesleklerine Giriş Sınavı” (HMGS) İstanbul Barosu Başkanı Filiz Saraç İsmet İnönü Cemil Tugay Gülsün Bilgehan düzenleneceği duyuruldu. avukatlık sınavının barolar tarafından Öğrencilere, avukatlık stajına yapılması gerektiğini belirterek şunları Bataktan nasıl çıkarız? başlayabilmek ve Hakim ve Savcı söyledi: “HMGS, Adalet Bakanlığı İsmet İnönü doğduğu evde anıldı Yardımcılığı Sınavı’na girebilmek için ATATÜRKÇÜ Düşünce Derneği (ADD) tarafından ÖSYM’ye yaptırılıyor ve TÜRKİYE Cumhuriyeti’nin 2. Onların verdiği mücadeleye yakışır HMGS’de başarılı olma koşulu getirildi. “Bataklıktan Nasıl Çıkacağız? Yeniden süreçte barolar dışlanıyor. Hukukta Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, bir mücadele içinde olmalıyız” Baraj puanı 70 olarak belirlenen sınav Atatürk Cumhuriyeti” adlı panel birden çok görüş ya da bakış açısı doğumunun 140. yılında İzmir’de anıldı. dedi. Bilgehan da “İsmet İnönü’nün için hukuk öğrencileri, “Bizler, mevcut düzenleyecek. Panelin yürütücülüğünü olmasına karşın test usulü, yani İsmet İnönü Anı Evi ve Kitaplığı’nda torunu olarak burada bulunuyorum sorunların çözülebilmesi adına adil, avukat Ali Dokuzoğlu üstlenecekken tek doğruyu işaretleyerek yapılmak düzenlenen anmaya, İzmir Büyükşehir ama hepiniz Atatürk’ün, İnönü’nün akılcı ve realist uygulamalar beklerken ADD Genel Başkanı Hüsnü Bozkurt ile istenen sınavlar hukuk mesleğiyle Belediye Başkanı Cemil Tugay, Konak torunlarısınız. İnönü şimdi hukuk etiğinden tamamen uzak gazetemiz yazarları Barış Terkoğlu, Barış uyuşmuyor. Yine sınavda çıkan soru Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu, Anıtkabir’de, en yakın silah ve dava böylesi bir sınavın mezun öğrencilere Pehlivan ve Murat Ağırel konuşmacı olarak kategorileri, avukatlık hukukuna İnönü Vakfı Başkan Yardımcısı ve İsmet arkadaşı Atatürk ile birlikte ama onu dayatılması kabul edilemez” panele katılacak. Panel, 28 Eylül, saat az soru ayrılması, tüm hukuk İnönü’nün torunu Gülsün Bilgehan ve bugün doğduğu evde, sevdiği şehirde açıklamasında bulundu. Açıklamada 14.00’te Ankara’nın Çankaya ilçesinde fakülteleriyle ortaklaşa hareket kent yöneticileri katıldı. anıyoruz. İnönü, kendini bu evde “Daha adil önlemler alınmalıdır. bulunan Yılmaz Güney Sahnesi’nde edilmemeesi bu sınavın çözüm olacağı Başkan Tugay, “Onlara layık olmalı, yetiştirmiş” diye konuştu. l İZMİR Bunların en başında hukuk fakültesi düzenlenecek. l ANKARA/Cumhuriyet beklentisini zayıflatıyor.” l İSTANBUL