Katalog

21 EYLÜL 2024 CUMARTESİ KÜLTÜR 11 Maryam Moghaddam ve Behtash Sanaeeha’nın yönettiği Aynasında sesi, sazı, yüreği “İnsan sesi çalgıların en soylusudur. dramatik komedi ‘En Sevdiğim Pastam’ gösterime girdi Hiçbir çalgı insan sesinin anlatım gücüne sahip değildir. Türkü söylemenin kolay görünmesi, türkülerin erişilmez sadeliğinden ve sağlamlığından gelir. Bundan dolayı da nasıl söylenirse söylensin, yine de bir şeyler kalır türkülerden” düşüncesiyle ve türküleriyle örnek ve öncü oldu kendisinden sonra halk Bir ezgili yürek: İran’ın cesur mirasını taşıyacak olanlara. “Dünyaya gel insan başlasın... Ne güzel Ruhi Su bir dünya bu iyi ki geldim... İnsana biz yeni geldik... Dünyaya hükmün başlasın...” gibi meğin, güzelliğin, sevginin, sevdanın dizelerle sunduğu yaşam ve insan anlayışıyla duyarlılıkları olan türkülerin dünden insanın anlamını, güzelliğini, zenginliğini Eyarına, geçmişten geleceğe taşınması damıtarak sundu. bilinciyle kendini var eden bir insan, sanatçı, kadınları Çağlar ötesinden bugüne türkü taşıyan bir aydın, direnç simgesiydi Ruhi Su (1912-20 ezgili yürek oldu. Eylül 1985). Aziz Nesin,“Sesi güzel, işi güzel, kendi 24 Berlin Film Bağnazlıkla dolu, özgürlük düşmanı bir güzel, içi güzel bir insan” dedi onun için. Festivali’nde Fipresci düzenin yüzlerce yıl baskı altına aldığı, İlhan Selçuk, “Ruhi Su’yun sesinde 20(Uluslararası Sinema susturmaya, korkutmaya çalıştığı, ezdiği, Anadolu vardır” dedi. idam ettiği halkın, türküyle aktardığı derdinin, Eleştirmenleri Birliği) ile ekümenik Yaşar Kemal, “Ölümsüz bir senfoni, özleminin, acısının, coşkusunun, korkusunun, insanlık senfonisi, Anadolu senfonisi, çağların jüri ödülünü alan “En hüznünün, sevincinin 20. yüzyıldaki öncü senfonisi...” olarak betimlediği Ruhi Su’yun Sevdiğim Pastam”, sözcüsüydü. türküleri için “türküden daha türkü” dedi. Tahran’da tek başına Ali Yüce, şu dizeleri yazdı onun için: yaşayan 70 yaşındaki Yunus’tan bugüne “Sevin dedi Ruhi Su/ İnsanı sevin hayvanı Mahin’in ikinci bahar sevin/ Taşı sevin ki yumuşasın taş/ Ağacı sevin “Türkü söylemek benim için bir aşk halidir” ASLI ki çiçek açsın/ Otu sevin böceği sevin/ Sevin diyen adanmış yaşamıyla çağı çağa aktardı, arayışını komik, SELÇUK de çocuklar/ Neyi severseniz sevin - Kucakladı sevdayı sevdaya bağladı sazıyla, sözüyle, eğlenceli, duygusal, sazını Ruhi Su/ Dünyayı kucaklar gibi/ Tepeler özüyle, yüreğiyle. hüzünlü bir şekilde anlatıyor. yüce dağ oldu/ Göller çalkantılı deniz/ Dünden binbir sıkıntıyla gelen türküleri Köroğlu Dadaloğlu Pir Sultan/ Türküler yüklü çağdaşlaştırarak bugüne taşıdı ve halk Karamsar döngü gemimize/ Siz de binin isterseniz.” müziğimizin başöğretmeni oldu. Eski hemşire Mahin, 30 yıl önce Tarihin küllerinin altına terk Hasan Hüseyin, şöyle yazdı: edilen Yunus Emre, Köroğlu, Pir Sultan “Hani der ya kendisi, ‘Ete kemiğe dul kalmıştır, kızı da 20 yıl önce Abdal, Karacaoğlan, Dadaloğlu’nu aynasına büründüm/ Yunus diye göründüm’; ben bunu çocuklarıyla Avrupa’ya gitmiştir. rahatlıkla şöyle değiştireceğim: ‘Sese ve saza aldı. Mahin’in tekdüze yaşamı öğlene büründüm/ Ruhi Su diye göründüm’.” “Tanıyın bunları” dedi, “Bunlar ustalarımız dek uyumak, bahçesini sulamak, bizim, dünümüz, direnişimiz, değerlerimiz. alışveriş, yemek yapmak, dul Bakın neler söylemişler” dedi, söyledi, öğretti, Sanatın çağdaş Prometheus’u kadın arkadaşlarıyla altın gün sevdirdi. Türkünün “insanla” başladığını Mahsa Amini yaşıyor Tuttu aynasını emeği, kardeşliği, barışı, söyleyen, “türkü söylemeyen, türküleri organize etmek, pembe dizi sevgiyi, özgürlüğü öğrenmeye başlayan ve sevmeyen insanları” eksik bulan bir sanatçıydı izleyip avunmakla geçer. Bir YÖNETMENLER Moghaddam tasarlanmış dans koreografisi, bunların ülkemiz topraklarında da yeşermesi Ruhi Su. ara gözü televizyondaki ev tipi ve Sanaeeha parkta genç kızı hemen hemen tek mekanda bir için özverili bir koşuya çıkan insanlara. İnsanın ilkçağların karanlıklarından beri robotların reklamına bile takılır. tutuklamak isteyen ahlak polisine gecede geçen aşk, sevgi, ilgi, yaşama Dedi, işte size Ekin İdim Oldum binbir zorluklarla taşıdığı ateş olan sanatın Mihani’nin -birkaç tel saç için onu sevinci, umut izleyiciyi de sarar, Yalnızlık, yaşlılık canına tak Harman, Beydağı’nın Başı, Huma çağdaş Prometheus’uydu. öldürecek misiniz-dediği sahne etkiler. “Beyaz İneğin Türküsü”nden Kuşu, Semahlar, Zeybekler, Seferberlik Halk geleneği ile çağımızın sanatı arasında etmiştir. Gençlik döneminde İran’da başörtüsüne karşı direnişi (2021) sonra yine birlikte çalışan Türküleri, Kuvayı Milliye Destanı, Ankara’nın köprü kurmayı başaran ve türküleriyle tattığı özgürlüğü, yaşama başlatan, gözaltına alınıp öldürülen yönetmenlerin En Sevdiğim Taşına Bak, Uyur İken Uyardılar, Hapishane yüzyıllar ötesine aşmaya devam eden Ruhi sevincini, umut etmeyi yeniden Türküleri, El Kapıları, Sabahın Sahibi Var... Su’yu ölüm yıldönümünde saygıyla anıyorum. Mahsa Amini’ye göndermedir. Pastam’la Berlin Film Festivali’ne hatırlar. İslam devrimi öncesinde Amini’nin öldürülmesinin katılım izni verilmedi. Aktris, yazar, Hyatt oteline gidip Al Bano ardından “kadın, yaşam, özgürlük” gazeteci, kadın hakları savunucusu ile Romina Power’ı dinleyen, hareketinin cesur, özgürleştirici Farhadpour sahnede yönetmenlerin Kym Mazelle Joan sürecinde gizli çekilen film açıklamasını okudu: “Bütün kırmızı süslenip püslenip makyaj yapıp bağımsızlık, özerklik istemeyen çizgileri aşmaya, İslam devriminden topuklu ayakkabılarla gezmeye İstanbul’a geliyor Miró’nun rejimin yasakladığı bir yapımdır. beri İran sinemasında yasaklanan giden Mahin artık havuza, Sosyopolitik iletisinin yanısıra görüntüleri, İranlı kadınların 80’Lİ ve 90’lı yıllardan günümüze ka- denize gidemez, başı açık sokağa eserleri Mahin’de Lily Farhadpour, gerçek yüzlerini göstermeye devam dar uzanan başarılı kariyer yolculuğu çıkamaz. Karamsar döngüsünden Farmarz’de Esmail Mehrabi’nin edeceğiz”. ile geçen hafta müzik ve eğlence sek- kurtulmaya karar veren yaşlı Türkiye’de oyunculukları mükemmeldir. Moghaddam’la Sanaeeha törüne olan katkıları nedeniyle Lon- kadın Hyatt’a gittiğinde favori Diğer rollerde Mansoureh Ilkhani, filmlerini sosyal değişim don Fashion Week’te (Londra Moda Soraya Orang, Homa Mottahedin, mücadelesinde ön safhalarda ilk kez içeceği soğuk kahvenin yıllar Haftası) ikon ödülü alan ve canlı per- Mehdi Pilehvari, Melika Pazoki yer alan yürekli İranlı kadınlara önce menüden çıkarılmış formansıyla gecenin en çok konuşu- BARSELONA doğumlu Katalan ressam ve heykeltıraş vardır. Komedi zamanlaması, adadılar. olduğunu anlar. lan isimlerinden biri olan Kym Ma- Joan Miró’nun yaşamı boyunca çok çeşitli tekniklerle zelle, Türk müzikseverlerle buluşma- ürettiği eserlerinden oluşan “Joan Miró: İmge, Metin Değişen hayatlar şaşırır, sonra coşkuyla kabul eder. ardından modern, esprili, ya hazırlanıyor. House müziğin ön- ve Gösterge” başlıklı sergisi, 26 Eylül 2024-9 Şubat İnsan sıcaklığına hasret kalmış şefkatli, ince zevkli Mahin’le Tahran’dan ayrılmak istemez, cülerinden biri olarak kabul edilen ve 2025 tarihleri arasında Arkas Sanat Merkezi’nde Mahin ile Faramarz yıllanmış kötümserliğini, umutsuzluğunu müziğinde house, disco, soul ve pop giderse evine el koyacaklardır. sanatseverlerle buluşacak. müziğini ustaca birleştiren ABD’li Emekliler lokantasında yemek şarap, leziz yiyecekler, hoş sohbet, geride bırakır. Bu gece ikisinin de Miro’nun ambalaj, kâğıt, masonit, pano, duvar şarkıcı 28 Eylül’de Maxi- halısı, çuval bezi ve gazete gibi çok çeşitli yüzeyler yerken Mahin’in gözü tek başına yasaklı şarkıcıların şarkılarını hayatları değişecektir. Mahin en mum Uniq Açıkhava’da üzerinde ve bronz, drift wood, seramik gibi yemek yiyen yaşlı bir adama dinleyerek, dans ederek felekten sevdiği pastasını yapar, düzenlenecek “Bey- tekniklerde ürettiği eserlerinden oluşan sergide, takılır. Sorup soruşturduktan bir gece çalarlar. Hatta özçekim Faramarz Mahin’e tar çalma nelminel Bir Bu- sanatçının ününü kazandığı tabloların yanı sıra, sonra Faramarz’ın çalıştığı taksi bile yaparlar. Mahin evine ilk kez sözü verir. Umudun, düşlerin luşma” etkinli- resimler ile kumaşlar arasındaki ayrımı köprülemeyi durağına gidip “Beni eve sen götür” bir erkek davet etmiştir, Faramarz gömüldüğü bu ülkede içlerinde ğinde, saat amaçlayan Sobreteixims serisi ve sanatın estetik bir der. Faramarz bu teklife önce dindar karısından boşanmasının birlikte yaşama umudu belirir. 20.45’te ifade olmanın ötesinde güçlü bir eleştiri aracı olarak sahnede kullanabileceğini vurgulayan “Yanık Tuvalleri”nden Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nın bu yılki ana teması çocuk edebiyatı olacak. bir örnek de Türkiye’de ilk defa sergilenecek. CUMHURİYET YAZARLARI, ‘Çocukluk şenliktir!’ SARIYER VE GEMLİK’TE OKURLARIYLA BULUŞUYOR MEHMET S. AMAN 11. SARIYER EDEBİYAT GÜNLERİ - K?reçburnu Haydar Al?yev Parkı u yıl Uluslararası Tüyap Bİstanbul Kitap Fuarı’nın 41’incisi 2-10 Kasım tarihleri arasında, Beylikdüzü Tüyap ZEYNEP ALİYE Fuar ve Kongre Merkezi’nde 21 EYLÜL CUMARTESİ düzenlenecek. 14.00 Fuarın tanıtım toplantısı, dün, Rami Kütüphanesi’nde yapıldı. Toplantıya Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı ‘Hedef yarım milyon’ Kenan İSTANBUL Kitap Fuarı, küresel salgın sayının artması için gerek TYB, gerek Kocatürk, HÜRRİYET YAŞAR döneminde iki yıl yapılmadı. 2022’den Tüyap, üzerine düşen her türlü görevi Tüyap Fuarlar 22 EYLÜL PAZAR beri yeniden yaşamımıza dahil olan yapıyor. Birçok etkinliğimiz var, ana Yapım AŞ kitap fuarına, katılım her yıl gittikçe temanın çocuklar üzerine de olması 15.00 Genel Müdürü düşüyor. Salgından önce, 2019’da ziyaretçi sayısını artıracaktır.” İlhan Ersözlü, yapılan fuarın katılımcı sayısı 600 bini Kültür ve Konuk ülke Azerbaycan aşmıştı. 2022’de bu sayı 450 bin’e, Turizm Bakanlığı Kütüphaneler 2023’te ise 408 bine geriledi. Tüyap Fuarın bu yılki onur konuğu ülkesi ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Fuarlar Yapım AŞ Genel Müdürü Azerbaycan. Azerbaycan Kültür GEMLİK KİTAP LİMANI - Zeyt?ndalı Meydanı Beyoğlu ve Azerbaycan Kültür İlhan Ersözlü’ye, “Gittikçe düşen Bakanlığı’nın organize edeceği milli Bakanlığı Şube Müdürü Akif katılım sayısını yükseltmek için bu yıl katılım programı kapsamında fuarın herhangi projeniz var mı?” diye sorduk. ilk üç günü açık olacak Azerbaycan Maarifli katıldı. Şöyle yanıtladı: “Pandemi bütün ülke standında, Azerbaycan edebiyatı ‘Şölen haline geldi’ GÜVEN BAYKAN alışkanlıklarımızı, birçok şeyi değiştirdi. ve kültürüne yer verilecek. Toplantıda konuşan TYB Pandemi sonrasında da fuarlar, Tüyap Kültür Fuarları Danışma 22 EYLÜL PAZAR Başkanı Kenan Kocatürk, hızlı bir şekilde kendine gelmeye Kurulu kararıyla çocuk ve gençlik 14.00 “Burada size seslenmek benim başladı. Pandemide ve sonrasında edebiyatının önde gelen isimlerinden yapılan kitap fuarlarında, halkın Yalvaç Ural da fuarın “onur yazarı” için ayrı bir sevinç meselesi. kapalı alanlara girmeme psikolojisi olarak belirlendi. Bunu şunun için söylüyorum, nedeniyle bir önceki fuarlara göre Fuar bu yıl çocuk ve gençlik ben üniversite öğrencisiyken katılımın düşmesine neden oldu. 2023 edebiyatının önde gelen isimlerinin başlayan kitap fuarı serüveni, ve 2024’teki tüm fuarlarda müthiş yanı sıra dünya edebiyatında büyük yer Türkiye’de yayıncılığın bir kamu TOLGA AYDOĞAN MUSTAFA BALBAY bir ziyaretçi artışı var. İstanbul Kitap edinmiş usta kalemleri de ağırlayacak. hizmeti olarak görülmesini 22 EYLÜL PAZAR 22 EYLÜL PAZAR Fuarı geçen yıl 400 küsur bin ziyaretçi Fuarın konukları arasında Vladimir ne kadar sağladı bilemiyorum 14.00 ağırladı. Bu yılki hedefimiz yarım Tumanov, yazar ve illüstratör Benji 14.00 ama kültürel çeşitliliğimizi ve milyon civarında ziyaretçiyi ağırlamak. Davies, Dimitris Sotakis, Carlos demokrasi şöleni içinde her türlü Ve her yıl bunu artırmak. Tabii bu Fonseca ve Adam Fawer yer alıyor. fikrin kitaplarla vücut bulduğu, Öğrenci, öğretmen, çocuk, emekli ve engellilere ücretsiz farklı farklı yazarların kitaplarını imzaladığı ve halkla buluştuğu Girişin öğrenci, öğretmen, çocuk, emekli ve engellilere ücretsiz olduğu fuar, ve bugün herkesin beklediği bir hafta içi 10.00-19.00, hafta sonu 10.00-20.00 saatleri arasında ziyaret şölen haline geldi” dedi. edilebilecek. Fuar, 10 Kasım Pazar akşamı 19.00’da sona erecek.