Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 14 EYLÜL 2024 CUMARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Orhan Kemal’e ‘Bir Güz Çelengi’ Özellikle, “Kanlı Topraklar”, “Eskici ve Brecht, Sabahattin Ali, Ahmed Arif, Nedim Ağalar, Güllüler, Pehlivan olmak için her türlü onursuzluğu PROF. DR. OKAN TOYGAR Oğulları”, “Hanımın Çiftliği” üçlemesi Orhan Kemal, Hasan Hüseyin, Ruhi Aliler, Eleniler, çocuk Samiler... meşru gören Topal Nuri’si? Onun âzım’a Bir Güz Çelengi”, ve “Bereketli Topraklar Üzerinde” bu Su öldüler mi? Hayır, hiçbiri ölmedi. Sömürülen emekçiler, doymak yaşam felsefesi, bugün insanlığı esir Ataol Behramoğlu’nun dönemin ve olayların yansız olarak Hepsi de eserleriyle birlikte yanı bilmeyen gaddar işverenler, bir hiç almış olan kapitalizmin de felsefesi “Ndilimize kazandırdığı anlatıldığı birer başyapıttır. başımızdalar. Belki de bu nedenle uğruna ölen işçiler, haksızlığa ve değil mi? bir Pablo Neruda şiiri. Şili’nin dost Onun asıl derdi sınıf çatışması ve toplumda derin izler bırakmış şiddete uğrayan kadınlar, çocuk Orhan Kemal’in eserleri, yalnızca şairi, “Neden öldün Nâzım?/Senin küçük insanın geçim derdi olsa da yazar, sanatçıları ölüm günlerinde değil işçiler... birer edebi metin değil, aynı türkülerinden yoksun ne yapacağız mülkiyet, aile ve kadın sorunu, çocuk asıl doğum günlerinde anmalı. zamanda Türkiye’nin yakın tarihine İnsanca yaşam özlemi şimdi?” diye sormuş onu yitirmenin işçiler ve çok kültürlülük gibi toplumsal Türk edebiyatının güçlü kalemi ışık tutan önemli belgelerdir de. hüznüyle. Yıllar, on yıllar geçti “Hanımın Çiftliği”nin, çıkarları pek çok konuyu da derinden incelemiştir Orhan Kemal’in 110. doğum günü Ermeni meselesi, “Kaç Kaç Olayı”, Nâzım gideli. Ne şiirlerinden ne de için kalıptan kalıba giren uyanık eserlerinde. Onun külliyatı, bu yönüyle yarın. Eserleri; sömürüye, eşitsizliğe Cumhuriyet Devrimleri, tek ondan yoksunuz aslında. Aşkımızı, karakteri Berber Reşit ve din bir sosyoloji enstitüsünün kütüphanesi ve adaletsizliğe karşı birer direniş parti dönemindeki CHP, Serbest hüznümüzü ve kavgamızı; insana, bezirgânı Kabak Hafız. “Grev” gibidir adeta. manifestosu olarak okunmaya Fırka süreci, Demokrat Parti’nin doğaya, yurdumuza ve halklara olan öyküsünün işçi önderi Sarı Memet, Orhan Kemal’in doğum gününü devam ediyor. Hepsi hem güncel Türkiye’yi kapitalistleştirme sevgimizi anlatmak için dizelerine “Dert Dinleme Günü”nün dürüst kutlamak, onun; sınıfsız, sömürüsüz bir hem zamansız. Hem yerel hem çabaları, din sömürüsü gibi siyasi, başvurduğumuz Nâzım için öldü fabrika işçisi Kemal Dokuzcanlı dünya ve insanca bir düzen özlemiyle mekânsız ve evrensel. Cinsiyetsiz, sosyal ve ekonomik dönüşümler diyebilir miyiz? ve “sakala göre tarak vurma” yazılmış eserlerini tekrar tekrar okumak, mezhepsiz, dinsiz ve ırksız. Ve tüm Orhan Kemal’in eserlerinde Dante, Cervantes, Shakespeare, yeteneğiyle övünen Salih Topal. Ya okutturmak için önemli bir fırsattır. Nice karakterleri hâlâ canlı. irdelenen konulardan sadece bir Voltaire... Ya da Mayakovski, Gorki, “Kanlı Topraklar”ın, sermaye sahibi Orhan Kemalli yıllara... İlyas ustalar, Kürt Zeyneller, kısmıdır. Geçmiş ve gelecek arasında köprü kuran kitaplar... Narin’in kaybı ve gizlenen görev 13,5x20,5 / İnceleme / 336 sayfa 13,5x20,5 / İnceleme / 400 sayfa 13,5x20,5 / Çocuk / 32 sayfa PROF. DR. KÖKSAL BAYRAKTAR ürkiye’nin sürekli değişen gündemi Tiçinde son günlerde değişmeyen konu; küçük bir kızın, Narin’in önce kaybolması, günlerce bulunamaması, yaşadığı köy ve çevresinde aranması, ardından öldürüldüğünün ortaya 12x19,5 / Anı / 96 sayfa çıkması ve Narin’i kimin veya kimlerin öldürdüğü oldu. Hukukçular, adli tıp uzmanları, güvenlik alanında çalışanlar, günlerce televizyon yayınlarında sürekli bu konuyu görüştüler. Olayın duyulması geçmişte yaşanan ve şüpheli olayları da gündeme getirdi. Aile içinde geçmiş yıllarda yine benzer olayın olduğu ileri sürüldü. Türkiye’nin başka 13,5x20,5 / Çocuk / 78 sayfa 13,5x20,5 / Çocuk / 120 sayfa 12,5x19,5 / Roman / 376 sayfa yerlerinde de son günlerde yeni olaylar yaşandı. Bu arada yaşamını yitiren zavallı kızın geçmiş günlerde çekilmiş bazı fotoğrafları, videoları televizyon kanallarında yayımlandı. Çaresiz küçük kızın cesedinin bulunmasından sonra yapılan cenaze töreninde milletvekilleri hazır bulundu, başsağlığı dilekleri siyasetçiler tarafından dile getirildi. Devamında bu kez, mezarlık görüntüleri televizyonda paylaşılmaya başlandı. Asıl sorumlu kim? Ancak pek çok televizyon programında gerçek suçlunun kim ya da kimler olduğu hiç söylenmedi. Olay 13,5x20,5 / Deneme / 119 sayfa 13,5x20,5 / İnceleme / 118 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 80 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 142 sayfa hep yüzeysel yorumlarla, yalnızca bilmece çözme tutumu içindeydi ve böyle devam ediyor. Acaba sorumlu kimdir ya da kimlerdir? Sorumlu olanlar yalnızca ailesi veya yakın akrabaları mı? kitaplar ı... Server Tanilli Yoksa, Narin’in yaşadığı köye okul yapmayanlar, orada kitaplık kurmayanlar, o bölgede yeterince eğitim kurumu açmayanlar, çocukları koruyan yasaları uygulamayanlar, kurumlar ve benzer kuruluşları bütün ülkeye yaymayanlar, dini eğitimi milli eğitime üstün tutanlar mıdır? Çocuk yuvalarının, öğrenci yurtlarının, köy okullarının, ilkokulların, yatılı bölge okullarının, kütüphanelerin, gençlik kurumlarının yokluğuna neden olanlar mıdır? Bize düşen görev Toplumun bütün unsurlarında, kuruluşlarında payı olanlar, geri kalmışlığı ülkeye mahkûm edenler sorumlu değil midir? Narin’in yaşadığı ortamı, çevreyi, televizyonda herkes gördüğüne göre, sorumluların daha doğru saptanmasında gerçeğin açıklanması doğru olmaz mı? Gerçek şudur ki sorumlu olan toplum, toplumu oluşturan kesimlerdir. “Hepimiz sorumluyuz, suçluyuz” özdeyişi tam da burada geçerli olmaz mı? Çocuklar gerçekten toplumumuzun geleceği ise temel görevimizin çocuklara çağdaş bir yaklaşımla eğilmek olması daha doğru değil mi?