Katalog

5 AĞUSTOS 2024 PAZARTESİ 6 SÖYLEŞİ Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Suiçmez, ‘Büyük Çiftçi Mitingi’ çağrısı yaptı: ‘ Tarıma çiftçiyle sahip çıkılır Uzmanlar yoğun erçek beka sorunu insanların ir işin asıl sahibi kendi işine sahip Gdoymamasıdır. Son tasarruf edilecek Bçıkmazsa yapılacak etkinliklerin etkisi endişelerini dile alan tarım alanıdır. Yerli üretim ve üretici az olur. Tarımın asıl sahipleriyle birlikte deyip eylemde bunu yapmıyorsanız kıtlık, “Büyük Çiftçi Mitingi” yapmalıyız. Büyük getiriyor: HIT-30 uzun vadede açlık sorunu yaşayabilirsiniz. Çiftçi Mitingi için zaman bu zaman. zerinde duruyorum çünkü iraat Mühendisleri Odası (ZMO) Türkiye için, ekonominin yeniden Başkanı Baki Remzi Suiçmez Üyapılanması ve yüksek katma BAKI REMZI SUIÇMEZ ZCumhuriyet’in sorularını yanıtladı. NECATİ değer üretecek bir ekonomiye doğru n Gıda enflasyonu dünyada azalırken SAVAŞ 1964’te Trabzon’da doğdu. yol alabilmek için önemli bir program Atatürk Üniversitesi Ziraat Türkiye’de neden artıyor? açıklamasıydı HIT-30. Ve belli ki bir P Fakültesi Toprak Bilimi hazırlık döneminden sonra başvuruların Birçok nedeni var. Tarım doğaya bağlı, Bölümü’nü bitirdi. 2000’de da açıldığını görüyoruz. iklimden etkileniyor. Arz, talep, fiyat yüksek lisansını tamamlayıp Dün salt teşviklerle ileri teknolojilerde elastikliği düşük. Pandemi, savaş ortamı, 0 kamu yönetimi uzmanı ülke odağı olunamayacağı konusunda ekonomik krizin etkisi... Artan maliyetler, unvanı aldı. Türk Mühendis uzmanımız Bayram Ali Eşiyok’un yetersiz ve geç ödenen destekler, üretim Mimar Odaları Birliği eleştirisine yer vermiştik. Bugün ise iki R alanında baskılanan ürün fiyatları, (TMMOB), Türkiye Toprak başka uzmanımız Ali Akurgal ve Müfit Bilimi Derneği (TTBD), üreticinin alandan çekilmesi, tedarik Akyos’un düşüncelerini paylaşacağım. TMMOB Ziraat Mühendisleri Ortak kaleme aldıkları zinciri ve tekelleşme sorunu, süregelen T Odası (ZMO) Yönetim notlarda endişelerini dile getiriyorlar: ithalat, üretimi kolaylaştırma yerine Kurulu üyeliklerinde “Bu başlıkları bir kalkınma planında raf fiyatlarını denetleme çabası. Sonuç; R bulundu. Kamuda mühendis ya da güven veren bir yönetimin strateji kronikleşmiş yüksek gıda enflasyonu. olarak çalışan Suiçmez, belgelerinde görsek heyecanlanırdık. n Yeni atanan her bakanla politika Ziraat Mühendisleri Odası Ancak kurumsal yapılarını yitirmiş, yüz E değişiyor mu? 49. Dönem Yönetim yılda oluşturduğumuz bilgi ve üretim Kurulu Başkanlığı görevini İktidarın değişen bakanlarına göre yetkinlikleri aşınmış, orta yüksek-orta yürütüyor. düşük teknoloji aralığına sıkıştırılmış değişen politikaları var. Ama politika bir durumda; hele bir de söyleyenleri söylemleri değişse de değişmeyen bir çeyrek yüzyıldır tanıyınca yine neler gerçek var. 1980’lerde 24 Ocak kararlarıyla tezgâhlanıyor düşüncesi öne çıkıyor.” yaşamımıza giren, 5 Nisan, tek taraflı AB Gümrük Birliği, “15 günde 15 yasa”yla Teşvik, tabii ki! Üretici alandan çekiliyor devam eden, tarımda kamusal KİT’leri “Elbette yatırım teşviki özelleştiren, bakanlığı alandan çekerek verilebilir. Ancak yatırımdan n İthalat nereye kadar çözüm? Buğdayda üreticiye bir iyi fiyat Odası’na, başka birliklere üye. beklentileriniz nelerdir? Teknoloji piyasayı özel sektörün insafına bırakan, Biz 2010’dan beri gerek canlı verirseniz üretici o yıl ekiyor. Sonra Kooperatifler, üretici birlikleri, ziraat mi transfer edeceksiniz? Öğrenme toplam destek bütçesini azaltan, girdide ve hayvan gerek besilik hayvan gerekse yine kamu yönetimine güvenmek odaları ise etkisiz. sürecinizin bir parçası mıdır? üründe dışa bağımlılığı artıran politikalar hazır et ithal ediyoruz. Eğer siz istiyor. Yüzde 71 enflasyon, yüzde 68 n Neden etkisizler? Sahip olduğunuz yetkinlikleri ileri uygulanıyor. yemde dışarıya bağlı olma sorununu gıda enflasyonu ve yüzde 53 girdi fiyat Eğer Ziraat Odaları Birliği kamudan, düzeye mi taşıyacaksınız? Yoksa n Türkiye’nin bir tarım politikası yok mu? çözemezseniz, yemdeki fiyatlar özel endeksinin olduğu bir ortamda, TMO Tarım ve Orman Bakanlığı’dan alacağı kaynaklarınızı kullandırıp komisyonla sektörde artarken üreticiden aldığınız tarafından buğdayda yüzde 11, arpada desteklerle ayakta kalmaya çalışırsa Bu tartışma hep yapılıyor, hayır, mı yetineceksiniz? süt fiyatını bastırırsanız önce küçük yüzde 3.6 alım fiyatı açıklarsanız, çiftçi kayıt sistemi dahil olmak Türkiye’de bir tarım politikası var. Buna Bilimi, temel üretici, daha sonra büyük üretici ödemeleri geç yaparsanız, serbest üzere kendisine yönelik olumsuz bilimleri üniversitelerde iğdiş etmiş, “neoliberal tarım politikaları” diyebiliriz. alandan çekilir. İthalat zorunlu piyasada ürün fiyatları düşerse, uygulamalar karşısında susarsa ülkemizin geçmiş deneyimlerini inkâr 2002’den sonra bu politika hepimizi daha durumlarda kısa vadeli ve geçici bir üreten çiftçiye ceza vermiş, yani çiftçinin sesi güçlü çıkamaz. Ve eden bir anlayışın var sayalım ki da olumsuz etkileyecek şekilde uygulanıyor. çözümdür. Çözüm, üretimde. “üretme” demiş oluyorsunuz. insanlar huzur hakkı alarak 20-25 yıl bu alanlara yatırım geldi; bunları Örneğin destekler düşük açıklanıyor ve bir yönetebilecek kurum, kadro ve n Hayvan sayımızı biliyor muyuz? n Ne kadar üretici alandan çekildi? görev yapar. yıl sonra ödeniyor. 2006’da çıkan Tarım becerileri bile yok. Verilen sayılara hep soru işaretiyle Türkiye Ziraat Odaları Birliği’ne n CHP’nin yaptığı mitinglerin Kanunu’na göre “Destekler gayri safi milli Yeni teknolojilere en fazla yatırım bakıyoruz. İki yıl öncesine göre kayıtlı çiftçi sayısı 5.5 milyon civarı. etkisi olur mu? hasılanın yüzde 1’inde az olamaz”. Şu anda yapan ülkeler arasında ABD, büyükbaş hayvan sayımız 18 İnsanların tarımsal desteklerden Siyasal partilerin mitingler yapması Çin, İngiltere, Almanya, Hindistan, verilen destek miktarı 91.6, olması gereken milyondan 16 milyona, küçükbaş faydalanabilmesi için çiftçi kayıt önemli. Ama asıl özne o çiftçilerin Japonya, İsviçre, Hollanda ve Norveç 411 milyar TL. hayvan sayımız da 57 milyondan sistemine (ÇKS) üye olması gerekiyor. örgütü olan TZOB olmalı. Biz bir bulunuyor. Eğer Bakan Mehmet 52 milyona düştü. Kamu, azalışı Oraya kayıtlı çiftçi sayısı 2.3 milyon. “Tarım Platformu” kurduk. Çünkü Fatih Kacır’ın söylediği gibi rol ‘Çiftçinin ürünü para etmiyor’ engellemek için belli destekleri Demek ki ülkemizdeki çiftçilerin üretici, tüketici, çiftçi, işçi hep birlikte model bir ülkeysek, bu ülkeler n Tüketici ürünü satın alamazken açıklasa da atması gereken yarısı kayıtsız. Sistemine prim ödeyen hareket edersek sesimiz daha güçlü arasında yer almamız gerekiyordu. üreticinin ürünü elinde kalıyor. somut adımları atmıyor. 80’den aktif sigortalı çiftçi sayısı 1 milyonun çıkar. TZOB maalesef bu tarım Halbuki, biz bu alanda yüzde 3 varlık beri uygulanan politikaların ana üstündeydi, şu anda 450 binlerde. platformunun içinde değil. Dengesizlik nerede? gösteriyoruz (yüksek teknoloji mantığı şu: Kamuyu alandan çek. n Siz davet ettiniz de onlar mı Uzun vadeli yönlendirici desteklerle ihracat payı). Hükümetin, bu ‘Borç 850 milyar TL’ Küçük üreticiyi örgütsüz bırak, katılmak istemedi? yaşama geçirilemeyen tarımsal üretim teknolojilere yönelik stratejik yatırımları belli tekellerle, zincir marketlerle, Davet ettik, katılmadılar. Tarımın n Çiftçinin borç durumu nedir? artırması, Ar-Ge harcamalarını planlaması sorunu var. Üreticinin zarar tüccarlarla, çok uluslu Bankacılık Düzenleme ve asıl sahipleri birlikte Büyük Çiftçi yükseltmesi ve farkındalık çalışmalarını ettiği sözleşmeli üreticilik modeli önemli şirketlerle baş başa kalsın. Denetleme Kurumu’nun Mitingi yapmalıyız. “Büyük Çiftçi yaygınlaştırması şart. bir sorun. Üretim maliyetleri sorunu ise hep Piyasayı onlar belirlesin. verilerine göre geçen yıl Mitingi” için zaman bu zaman. “Desteklerin kimlere verileceği, gündemde. Bunu limon özelinden gündeme denetimlerin yapılıp yapılmayacağı Bu koşullarda da 145 milyar lira olan kısa n Neden yapmıyorsunuz? getirirsek, iki yıl önce yine ülkemizde limon Kooperatifçiliğe ve desteklenen firmaların tarımsal yapı dışarıya vadeli borç, mayıs ayında Biz oda olarak da Tarım Platformu fiyatları yüksek olunca fiyatı düşsün diye üretimlerinin siyaset malzemesi bağımlı bir şekilde 244 milyar liraya çıktı. olarak da yaparız ama hep şunu ideolojik ihracatı yasakladık. yapılıp yapılmayacağı gibi pek devam etsin. Neredeyse iki katına savunuyoruz: Bir işin asıl sahibi kendi bakıldı, çok soru işareti de mevcut. n Düştü mü? n Hem tüketimi yakın. Toplam nakdi işine sahip çıkmasa, kendi sorunlarını Adil bir paylaşımın olmadığı ve Geçici bir düşme oldu ama ihracat hem de üretimi kredi 417 milyar TL’den gündeme getirmese, yapılacak içi boşaltıldı. adalete olan inancın kaybolduğu pazarlarımızı kaybettik ve bu yıl yurtdışına azaltma gündemde. 689 milyar liraya yükseldi. etkinliklerin etkisi az olur. bir ortamda, teknolojiye destek Bu neye yarar? Çiftçi kredi alabilmek için n Üretici sahip çıkmıyor mu? ihracat yapamadık. Üreticinin ürünü elinde programlarına kuşkuyla bakmak Arz boyutunda üretimi arazisini, tarlasını ipotek ediyor. Üretimden gelen gücünü kaldı. Limon tamamen özel sektörde. kaçınılmaz oluyor.” talep boyutunda da tüketimi Takipteki kredi miktarı da 2.5 milyar anayasal, yasal sınırlar içerisinde Tüccarın, büyük şirketlerin, zincir azaltma konuşuluyor. Pandemi, TL. Bankalar dışında tarım kredi ve demokratik tepkiyle duyurmak bir suç marketlerin kendi arasında fiyat belirlediği Çip üretimi konusu savaş, ekonomik krizlerle tüm dünya özel sektöre olan borçları da eklersek değildir. Yanlış yönetimleri seçimle bir düzen. Eğer siz limonda üretim, “Sermayeye katkı olarak yüzde 40 şunu gördü: Üretim azalırsa, gıda şu an çiftçi borcu 850 milyar TL gibi değiştirmek tüm yurttaşların görevi öngörülmüş hibe destek çok önemli. planlayamazsanız, çiftçinin üretime devam tedarik zincirleri, uluslararası ticaret oldukça yüksek düzeylerde. ise kooperatiflerde de odalarda Özellikle çip üretiminin en büyük etmesini sağlayamazsınız ithalat da çözüm kesilirse yeterli beslenme olamıyor. n Kooperatifler neden yeterince da yanlış yönetimlerin değişmesi maliyet kalemi olan elektrik bedelinin olmaz. İhracatı da yasaklarsanız kaybedilen Ülkelerin kendine yeterliliği çok güçlü değil? halinde, daha etkili çiftçi eylemleri sürekli hibe ile karşılanması pazar paylarıyla biz tüketici olarak yüksek önemli. O nedenle de kendimize Türkiye’de kooperatifçiliğe ideolojik gündeme gelir ve haklarını alma gerekir ki karşılarlarsa zarar eden fiyata limon tüketmek zorunda kalırız. Bu yeterliliğimizi arttırmamız gerekiyor. olarak bakıldı ve kooperatifçiliğin içi konusunda daha başarılı olurlar. bir KİT kurmuş olurlar. Ayrıca ‘yapay yıl patates üreticisi de sanayilik domates n Eskiden yeterliliğimiz var mıydı? boşaltıldı. Tarım Kredi Kooperatifi n Tarımda üreticinin sesi zekâ’ tek bir çip değil. Bunun bir üreticisi de tarlada mağdur. Çünkü ürünü Temel ürünlerde kendi kendimize bugün bir çiftçi örgütü olmaktan duyulmazsa bu Türkiye’nin bekasını çipi var bir de işlemcisi ve bellekleri. Bunları uyumlu olsun diye hep beraber para etmiyor. yeterliliğimiz vardı ama zaman içinde çıktı. Üreticinin kâr ettiği, tüketicinin nasıl etkiler? yapmaya kalkarsanız, iş büyür. O yetersiz duruma düştük. Örneğin ucuz, sağlıklı gıdaya erişeceği Gerçek beka sorunu insanların n Mağdur olmayan üretici var mı? zaman bir yapay zekâ işine değil yarı buğdayda 80’lerde 40 milyon bir sistem olmalı. Bunun yolu da doymaması, yeterince En az mağduriyet büyük üreticilerde. iletken işine girmiş olursunuz. nüfus varken 20 milyon ton üretim yanlışlarına rağmen inadına doğru beslenememesidir. Son tasarruf Çünkü Türkiye’de ortalama fiyatlar Kaldı ki yapay zekânın ‘durum vardı. Şu anda 85 milyon nüfus var. kooperatifçilikten geçiyor. Güçlü, edilecek alan tarım alanıdır. En son açıklanıyor. Büyük üretici, sulamayla belirlemesi’ yapmak için ortamı Üretim yine 20 milyon ton civarında. özerk, demokratik üretici ve tüketici tasarruf edilecek bütçe de Tarım yılda 2-3 ürün yetiştiren üretici açıklanan sürekli kollaması gerek. Bunun için Buğday üreticisine belli destekleri kooperatifleri başlıca çözüm. ve Orman Bakanlığı bütçesidir. fiyattan daha az etkilenirken üretime de onlarca, yüzlerce algılamaya verip kâr ederek alanda kalmasını n Üretici örgütlenme anlamında Üretemezsek tüketemeyiz. ihtiyaç var. Bunları tasarlayıp üretecek devam etmek için bankadan, tarım krediden sağlamazsanız gerek buğday ekiliş neden zorluk yaşıyor? Tüketemezsek sağlıklı yaşayamayız. olanları ‘giderlerse gitsinler’ diye borç kullanan küçük üreticinin zararı çok alanları gerekse buğday eken çiftçi Bilinçsizlik bir yana, bizde örgüt Yerli üretim ve üretici deyip eylemde uğurladıklarına göre başa dönüp lisede daha fazla oluyor. Büyük üreticinin zararı sayısı azalır. Biz artık temel ürünlerde enflasyonu var. Bir çiftçi aynı anda bunu yapmıyorsanız, yarın öbür entegral almayı bilenler yetiştirmekle nispeten daha az olsa bile tüm üreticiler dahi kendimize yetemiyoruz. Tarım Kredi Kooperatifi’ne, Tarımsal gün kıtlık, uzun vadede açlık sorunu işe başlarsınız artık.” ‘ zarar ediyor. n Destekler neden yetersiz veriliyor? Kalkınma Kooperatifi’ne, Ziraat yaşayabilirsiniz. HIT elektrikli araçlar çağrısı: “Bu alanda üretim kapasitemizi yıllık en az 1 milyon adede çıkarmayı öngören 5 milyar dolarlık teşvik paketini devreye alıyoruz.” diyor. Bu nasıl bir teşvik ki araba başına 5 bin Toprağımız da var gücümüz de dolarlık teşvik düşüyor (Önemli değil, yöneticilerimiz niteliğe değil niceliğe bakıyorlar).” n Ticaret Bakanı Bolat, “25 bin Afgan okulu açıldı. Bitirenlere belge verildi. Bu köy okulları, sağlık ocakları kapalı, sosyal bir Kalkınma: “Nasıl ki ekonomimizi çoban gitse tarım, hayvancılık kalmaz” dedi. uygulama başarılı olursa, hem çobanlar yerli ortam yok. faiz-döviz makasına mahkûm Yorumunuz nedir? olur hem de yaşlanan nüfus yerine gençler n Peki köyler, tekrar yaşanılabilir bir etmişlerse ‘kalkınmayı’ da harcını Hayvancılıktaki kötüye gidişin, üretimin gelir, işsizlik azalır. Ama bunun yerine sırf hale dönüştürülemez mi? borcunu ödeyeceği şüpheli teşviklerle azalışının, et ve süt fiyatlarının yükselişinin ucuz işgücü üzerinden politika yapılırsa kendi Kırsal kalkınma politikalarını dış sermayeye bırakmak anlamına nedeni, Afganlı çoban yokluğu değil, istihdam politikanızı da baltalarsınız. ona göre gündeme gelebilir. Bir de tükenen inşaat uygulanan yanlış politikalar. Yemde dışarıya n Herkes aynı ekonomik sıkıntıyla karşı getirirseniz, teşvikleri ona faaliyetleri yerine kendilerine yeni bağımlılık, yem fiyatlarının yüksekliği, ulusal karşıya olduğuna göre bu kişiler ne zamana göre yaparsanız olur. kaynaklar yaratmak üzere teknoloji çiğ süt referans fiyatının baskılanması, dişi kadar ucuz işgücü olarak kalacak? İstersek köye dönüş hayali mi satıyorlar? Bu yönetimin hayvanların kesime gitmesi, kesilecek hayvan İlk geldiklerinde ihtiyaçları çoktu. Ne ücret projeleri ile tersine getirdiği hukuksuz, keyfi, kuralsız bulunamaması ve sonuçta bu kısır döngünün verilirse çalışıyorlardı. Şimdi kendi aralarında göç yaşanır, köylü kâr ortamda (kâr kepçele) ‘carry trade’ devam etmesi. gruplar kurdular. Bir bakıyorsun, ertesi gün ederek üretime devam dışında ne yatırım gelebilir ki?” gitmiş başka bir işyerinde çalışıyor. edebilir, ülke olarak HHH ‘İstihdam baltalanmasın’ n Üreticinin yaş ortalaması nedir? ithalat yapmadan kendi Gördüğünüz gibi HIT-30 programı Kamu yönetimi süreklilik ister. 2014’te Kırsaldaki yaş ortalaması 58. Şu anda Tarım kendimize yetebiliriz. uzmanlara güven vermiyor. dönemin tarım bakanı, “çoban”ın adını “sürü Bakanlığı genç çiftçilerle ilgili projeler yapıyor Bunun için topraklarımız Yarın, Türkiye’de ileri teknoloji yöneticisi” koydu. İki yıllık bir meslek yüksek ama sözde kalıyor. Çünkü bir; kâr edemiyor. İki; da iş gücümüz de yeterli. üretimi için ülke iklimine bakacağım. Baki Remzi Suiçmez ‘ ‘