Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 30 AĞUSTOS 2024 CUMA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER kalmamıştır. Ateşkes ancak Trakya için söz konusu olabilir. Dolayısıyla Eylül’ün onuna kadar Kurtuluş’un son Yunan hükümeti doğrudan doğruya veya İngiltere aracılığıyla hükümetimize resmen başvurduğu takdirde aşağıdaki koşullar ortaya konularak yanıt verilmelidir. Bu tarihten, yani Eylül’ün onundan sonra yapılacak başvurunun yanıtının başka olma 30 Ağustos olasılığı vardır. Bu takdirde durum ayrıca noktası 30 Ağustos bana bildirilmelidir: Zaferi sonrası 1. Ateşkes tarihinden başlayarak on beş gün içinde Trakya 1914 sınırlarına kadar karşı bütün sorumluluğu kendi teslim olmaya zorlanması... DOÇ. DR. HÜNER TUNCER evgili ve değerli okurlarım, hepimiz kayıtsız koşulsuz Türkiye Büyük Millet Meclisi üzerime alıyorum” demişti. Yunan ordusunun tamamen Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran hükümetinin sivil memurlarına ve askeri ustafa Kemal Atatürk sarılması ve imha edilmesi S30 Ağustos Zaferi’ni biliyor ve kuvvetlerine teslim edilmiş bulunacaktır. ‘Durmaksızın muharebe...’ önderliğinde verilen kutluyoruz. suretiyle Dumlupınar Meydan 2. Yunanistan’daki esirlerimiz on beş gün 14 Ağustos 1922’de ordu Peki ondan hemen sonra neler oldu? MUlusal Kurtuluş Savaşı, Muharebesi’nin kazanılması” içinde İzmir, Bandırma ve İzmit limanlarında Olanları, Mustafa Kemal Atatürk, birlikleri güneye kaydırılmaya tarihte yer alan bir mucizenin, emrini verdi. teslim olunacaktır. NUTUK’ta aşağıdaki gibi anlatıyor. başlandı. Bu geniş hareket büyük 3. Yunanistan, Yunan ordusunun üç buçuk efsanenin adıdır. 19 Mayıs Metni, NUTUK’tan seçtiğim önemli yıldan beri Anadolu’da yaptığı ve yapmakta Kocatepe’den Afyon bir gizlilik içinde yapılacak ve 1919’da Samsun’a ayak basarak parçaları günümüz Türkçesiyle alıntıladığım, devam ettiği yıkımı onarmayı şimdiden yaklaşık 100 bin kişinin yer Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı başlatan Ovası’na Emre Kongar Seçkisiyle NUTUK* adlı üstlenecektir. değiştirerek Afyon güneyinde kişi, Mustafa Kemal isminde kitaptan aktardım. 30 Ağustos’ta savaş son Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başkomutan HHH toplandığını Yunan ordusunun henüz 38 yaşında bir Osmanlı bulmuş ve düşmanın esas Mustafa Kemal 30 Ağustos’ta yaptığımız muharebe ruhu bile duymayacaktı. Öte subayıydı. 1915 Çanakkale Ordularımız İzmir Rıhtımında İlk kuvveti yok edilmişti. Mustafa sonucunda (buna Başkomutan Verdiğim Hedefe, Akdeniz’e Vardılar yandan Mustafa Kemal Paşa Savaşları’nın kaderini belirleyen Kemal, 31 Ağustos’ta muharebe Muharebesi adı verilmiştir) düşmanın Doğrudan bana iletilen bir telsiz telgrafta da 17 Ağustos gecesi gizlice “Anafartalar kahramanı” Mustafa meydanında gördüğü manzarayı ana kuvvetlerini yok ettik ve esir aldık. da İzmir’deki İtilaf Devletleri konsoloslarına Ankara’dan ayrılarak Konya’ya Kemal, olağanüstü liderliğini ilk şöyle anlatıyordu: “Muharebe Düşman ordusu başkomutanlığını yapan benimle görüşmelerde bulunmak yetkisi gitmişti. 21 Ağustos 1922 tarihli kez Çanakkale’de gözler önüne General Trikopis de esirler arasında meydanını dolaştığım zaman, verildiği bildiriliyor, hangi gün ve nerede gazetelerde, Mustafa Kemal bulunuyordu. sermişti. ordumuzun ihraz ettiği zaferin görüşebileceğim soruluyordu. Buna verdiğim Demek ki planladığımız kesin sonuç beş Paşa’nın Çankaya’da bir çay I. Dünya Savaşı sonunda yanıtta da, 9 Eylül 1922’de Nif’te! (İzmir, azameti ve buna karşılık, hasım günde alınmış oldu. ziyafeti vereceği haberi yer Kemalpaşa) görüşebileceğimizi bildirmiştim. Osmanlı devleti her açıdan bir ordusunun uğradığı felaketin 31 Ağustos 1922 günü ordularımız ana Gerçekten de dediğim günde ben Nif’te almıştı. Oysa Mustafa Kemal, 20 enkaz halindeydi. Anadolu’nun dehşeti beni çok mütehassis kuvvetleriyle İzmir’e doğru ilerlerken diğer bulundum. işgal edilmişti. Elinde hiçbir gücü Ağustos 1922’de Akşehir’de Batı etti (duygulandırdı). Sırtların kısımlarıyla da düşmanın Eskişehir ve Fakat görüşme isteyenler orada değildi. olmayan ve hatta resmi bir görevi Cephesi Karargâhı’ndaydı, aynı kuzeyinde bulunan kuvvetlerini yenmek gerilerindeki bütün vadiler, bütün Çünkü ordularımız İzmir rıhtımında üzere harekete geçmişlerdi. bile bulunmayan bir komutan, bu gün “26 Ağustos 1922 sabahı dereler, mahfuz ve örtülü yerler, ilk verdiğim hedefe, Akdeniz’e varmış durumu nasıl tersine çevirecek ve düşmana taarruz edilmesi”ni (...) ile ve bütün bu metrukât bulunuyorlardı. Ateşkes önerisi emretti. HHH devraldığı enkazdan nasıl yepyeni aralarında yığınlar teşkil eden Efendiler, Başkomutan Muharebesi’nin Bakınız sevgili ve değerli okurlarım, bir devlet ve ulus yaratacaktı? Mustafa Kemal Paşa, 26 ölülerle, toplanıp karargâhımıza sonuna kadar her gün büyük başarılarla Mustafa Kemal Paşa bu zaferi kime mal Bunu ancak Mustafa Kemal gibi Ağustos 1922’de gün doğmadan sevk edilen esir kafileleri gelişen saldırımızı, resmi bildirilerde gayet ediyor ve nasıl nitelendiriyor: olağanüstü bir lider, eşsiz bir deha Kocatepe’nin zirvesine doğru ile hakikaten bir mahşeri önemsiz bir harekâtmış gibi gösteriyorduk. Her aşamasıyla düşünülmüş, hazırlanmış, gerçekleştirebilirdi. Bu mucizenin ilerliyordu. Fevzi, İsmet ve andırıyordu.” Amacımız, durumu olanaklı olduğu ölçüde yönetilmiş ve zaferle sonuçlandırılmış olan dünyadan gizlemekti. Çünkü düşman son noktasını oluşturan 30 Nurettin Paşalar da oradaydı. Büyük şair Nâzım Hikmet, bu harekât, Türk ordusunun, Türk subaylar ordusunu bütünüyle yok edeceğimize Ağustos Zaferi’ni ele alalım. ve komuta heyetinin yüksek kudret ve Saat 05.30’da topçu ateşiyle Kuvayı Milliye Destanı’nda, güveniyorduk. kahramanlığını tarihe bir kez daha yazan Mustafa Kemal Paşa’nın 26 Türk taarruzu başladı. Alınan “sarışın bir kurda benzeyen Bunu anlayıp, düşman ordusunu muazzam bir eserdir. Ağustos’ta saldırı planı şöyleydi: sonuçlar çok umut vericiydi. şayak kalpaklı adam”dan şöyle felaketten kurtarmak isteyeceklerin yeni Bu eser, Türk milletinin hürriyet ve “Ordularımızın ana kuvvetlerini Ertesi gün 57. Tümen Komutanı söz etmekteydi: “Ve mavi gözleri girişimlerine meydan vermemeyi uygun bağımsızlık inancının ölümsüz abidesidir. düşman cephesinin bir cenahında Albay Reşat (Çiğiltepe), Mustafa çakmak çakmaktı/ Yürüdü görmüştük. Gerçekten de bizim hareketimizi Bu eseri vücuda getiren bir milletin evladı, ve mümkün olduğu kadar dış Kemal Paşa’ya söz verdiği saatte hissettikleri zaman ve saldırımızdan hemen uçurumun kenarına kadar eğildi bir ordunun başkomutanı olduğumdan, sonra bize başvurular olmuştu. cenahında toplayarak, bir imha Çiğiltepe’yi alamadığı için intihar sonsuza kadar mutlu ve bahtiyarım. (age. durdu/ Bıraksalar, ince uzun Örneğin hücum etmekte olduğumuz sırada s.166) meydan muharebesi yapmak. etmişti. Çiğiltepe, o gün saat bacakları üstünde yaylanarak/ Bakanlar Kurulu Başkanı olan Rauf Bey’den, HHH Bunun için ana kuvvetlerimizi, 17.30 civarında alındı. O gün ve karanlıkta akan bir yıldız gibi ateşkes hakkında İstanbul’dan bildirimde Evet, “Araplaştırılmaya” çalışılan (...) Akarçay ile Dumlupınar Afyon kurtarılmıştı. kayarak/ Kocatepe’den Afyon bulunulduğuna ilişkin 4 Eylül 1922 tarihli bir Türk Milletinin bağımsız devleti olan hizasına kadar olan alanda İsmet Paşa, 30 Ağustos’ta Ovası’na atlayacaktı...” telgraf almıştım. Verdiğim yanıt aynen şudur: Türkiye Cumhuriyeti İstiklal Savaşı’yla toplamak gerekiyordu. Düşmanın Tel, makama özeldir. ordulara, “Dumlupınar’ın süratle Bize vatanımızı kazandıran kurulmuştur: 5.9.1922 en önemli noktası orasıydı düşürülerek, düşmanın çekilme Mustafa Kemal Atatürk NUTUK’ta bunu ve Kurtuluş’un ertesinde Bakanlar Kurulu Yüksek Başkanlığı’na ve kesin sonuç almak ancak dile getiriyor! yollarının tamamen kesilmesi gerçekleştirdiği devrimlerle C. Anadolu’daki Yunan ordusu kesin olarak Hiç kimsenin, özellikle de bugün düşmanı bu cenahından vurmakla ve İzmir doğrultusunda takibe Cumhuriyetimizi kuran bu yenilmiştir. Türkiye’yi yönetenlerin unutmaması mümkün olabilecekti.” Mustafa aralıksız devam ile kurtulmuş büyük insana minnet ve şükran Yunan ordusunun artık yeniden ciddi gereken gerçek budur! Kemal’in bu planını Yakup Şevki olması muhtemel dağınık düşman borcumuz sonsuzdur. Bu bir direniş gösterme olasılığı yoktur. Paşa uygun bulmamıştı. Bunun kollarının da durmaksızın duyguyu zihinlerimizden ve Anadolu için herhangi bir görüşmeye gerek * Remzi Kitabevi, İstanbul, 2018. üzerine Mustafa Kemal, “Tarihe muharebeye ve bu suretle yüreklerimizden silemezler. 33 00 Ağustos 30 Ağustos Zafer Bayramımız Zafer Bayramımız kutlu olsun. Kutlu Olsun!