Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
22 AĞUSTOS 2024 PERŞEMBE
2 olaylar ve görüşler
muhalefetle
eşit yarışma
olanaklarına
Ordu, siyaset, liyakat sahip olduğu,
şeffaf, özgür,
adil ve periyodik
seçimlerle
belirlendiği.
Bu iktidar 2) İktidarın,
muhalefet ve ifade
özgürlüğü başta olmak
demokratik
kaydıyla, bütün temel
hak ve özgürlüklere
meşruiyetini
uygun davrandığı, bütün
tutum ve davranışlarının
yitirmiştir!
anayasada belirlenen
temel hak ve özgürlüklere
emokratik Devlet, uygunluğunun
bağımsız yargı tarafından
ülkedeki siyasal
Diktidarın toplumu denetlendiği rejim.
Siyasal iktidarın
“Demokratik Meşruiyet”e
sahip olarak yönettiği demokratik meşruiyeti:
devlettir. 1) Siyasal iktidarın,
“Demokratik Devlet”te muhalefetle eşit koşullarda
“Demokratik Meşruiyet yarıştığı, şeffaf, özgür, adil
YAŞ toplantısından bir kare. Kaynağı”, “Anayasa”dır. ve periyodik seçimlerle
Siyasal iktidarların halk/millet/seçmen
eylem ve söylemlerinin tarafından seçilmiş olması.
“Anayasa”ya uygunluğunu 2) Siyasal iktidarın
seçildikten sonra,
ise “Anayasa Mahkemesi”
denetler. anayasada belirlenen,
DR. CihAnGiR DUmAnlI donanma komutanları) yükselecek albay Balkan savaşındaki ağır yeniğimizin
başta muhalefet ve
Bu anlamda “Anayasa
ve generallerin mesleki yeteneklerini nedenlerinden birisi de komutanların
E. tUğgEnEral
Mahkemesi” ve elbette ifade özgürlüğü olmak
denetlemelerde, tatbikatlarda, “ittihatçı-itilafçı” olarak bölünmüş kaydıyla bütün temel
“Bağımsız Yargı”,
“Demokratik Rejim”in hak ve özgürlüklere
operasyonlarda, seminerlerde yakından olmalarıdır.
on Yüksek Askeri Şura (YAŞ)
“Olmazsa olmaz önkoşulu” uygun davranması ve bu
izleyip değerlendirebiliyorlardı. Ayrıca
toplantısında çoğunlukla atanmış
ve iktidarların “Meşruiyet” tutum ve davranışlarının
Ulusal güvenlik sorunu
orgeneral ve oramiraller adayların mesleki
Ssivil siyasetçiler tarafından verilen
denetçisidir. bağımsız yargı tarafından
AKP iktidarında sadakate göre
geçmişlerini de bilirlerdi. Oysa adı geçen
yükselme ve emeklilik kararlarında
Şimdi ülkemizdeki denetlenmesi.
görevlendirme salt TSK’de değil,
bakanların adaylar hakkında mesleki
liyakatten daha çok iktidar partisine ve
“Siyasal İktidarın Demokratik Demokratik Anayasa:
diğer kurumlarda da yaygın olarak
(liyakate dayalı) değerlendirme olanakları
onun başkanına sadakatin esas alındığı Meşruiyeti’ni yitirmiş Demokratik siyasal
yapılmaktadır. Diğer kurumlarda yapılan
yoktur. Kendileri de yeteneklerinden çok
olduğunu” söylediğim rejimlerin niteliklerini
konusunda yoğun kuşkular oluşmuştur.
bu tür görevlendirmeler o kuruma ve o bu yazının ana terim ve belirleyen, şeffaf, adil, eşit
parti başkanına sadakatleri nedeniyle
Salt bu kuşkular bile TSK’ye, dolayısıyla
kavramlarını tanımlayalım. seçim koşullarını koyan,
görev alanına zarar verir. TSK’de bu tür
bu görevlere getirilmişlerdir. Bu
ulusal güvenliğimize zarar vermektedir.
siyasal iktidarların sınırlarını
HHH
görevlendirmeler ise doğrudan ulusal
nedenle büyük olasılıkla adayları da
General/amiral yükselme ve
Meşru: çizen, yargı bağımsızlığını,
güvenliğimize zarar verir.
yeteneklerine göre değil, sadakatlerine
emeklilik kararlarının liyakate göre
Yasaların, gelenek temel hak ve özgürlükleri
Komutanların AKP’ye ve
göre değerlendirmişlerdir.
değil, AKP’ye onun başkanına sadakate
ve göreneklerin, kamu güvenceye alan, ana hukuk
onun başkanına sadakate göre
göre yapıldığı konusundaki kuşkular
vicdanının doğru ve haklı metni.
TSK’de liyakat esastır
görevlendirilmiş olduklarını gösteren
bulduğu. Demokratik siyasal
YAŞ’ın 2018’de değiştirilen yapısından
“Devlet eşittir hükümet; hükümet eşittir bir olay jandarma genel komutanının
Doğru, haklı, yasal, kabul iktidarların meşruiyet
kaynaklanmaktadır. Daha önce orgeneral/
edilmiş kurallara uygun kaynağı.
parti; dolayısıyla devlet eşittir parti” gibi bir törende cumhurbaşkanına hitaben
oramirallerin (ordu ve donanma
olan. Anayasa Mahkemesi:
faşist rejimlerdeki bir anlayışa sahip AKP yaptığı ve ben dahil pek çok askeri üzen
komutanları) bulunduğu çoğunluğu
Meşruiyet: Hitler örneğinden
yönetimi YAŞ’ta yapılan düzenleme ile konuşma şeklidir.
askerlerden oluşan yapı değiştirilmiş,
Meşru olma hali. alınan derslerle, İkinci
TSK’nin geleceğini şekillendirerek kendi AKP, iktidarının ilk yıllarında
orgeneral/oramiraller kuruldan
Yasalara, gelenek Dünya Savaşı sonrasında
ordusunu oluşturmaya çalışmaktadır. TSK “askeri vesayeti ortadan kaldırmak”
çıkartılmış, görev alanları general
ve göreneklere, kamu Kıta Avrupası’nda da
bir partinin değil devletin ordusudur. sloganı ile TSK’ye önemli darbeler
yükselmeleri ile ilgisi olmayan bakanlar vicdanına, kabul edilmiş seçilmişlerin diktatörlüğünü
YAŞ’ın bugünkü yapısı yükselmek vurmuştur. 15 Temmuz hain darbe olan genel kurallara göre engellemek için siyasal
kurula alınmıştır.
haklı ve uygun olma hali. iktidarların eylem ve
isteyen albay ve generallerin mesleki girişimi fırsata çevirilerek TSK’nin
İktidar: söylemlerinin demokratik
Yaş’ın yapısı
yeteneklerini kendi komutanlarına saygınlığı ve gücünün yanında ordu-
Bir işi yapabilme gücü, anayasaya uygunluğunu
Buna göre YAŞ’ın yapısı şöyledir: göstermek yerine iktidar partisine millet bütünleşmesi büyük ölçüde
erk. denetlemek amacıyla
Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı göstermelerine yol açar, dolayısıyla örselenmiştir. Bunun en açık göstergesi
Bir işi başarabilme yetkisi kurulmuş olan mahkeme.
yardımcıları (Sayısı anayasa ile siyasetin orduya girmesine neden olur. TSK’deki yükselme sisteminin
ve yeteneği. HHH
sınırlandırılmamıştır), Milli savunma Bir orduya siyasetin sokulması o orduya bozulmasıdır.
Siyaset: Bu bilgiler bağlamında,
bakanı (MSB), Adalet bakanı, Dışişleri yapılabilecek en büyük kötülüktür. Savaş AKP iktidarı tarafından TSK’de Toplumu yönetmek, Türkiye’deki siyasal
üretimi, gelir ve servet iktidar, Anayasa
bakanı, İçişleri bakanı, Hazine ve maliye tarihi bunun acı örnekleri ile doludur. yapılan tüm düzenlemeler geri alınmalı,
dağılımını belirlemek
hükümlerine ve Anayasa
bakanı, Genelkurmay başkanı, Kara, Komutanların liyakate göre değil, TSK yükselme, eğitim, disiplin gibi
gücünü, erkini elde etmek Mahkemesi kararlarına
deniz ve hava kuvvet komutanları (en az siyasal eğilimlerine göre göreve tüm sistemleri ile 2002 öncesi duruma
için yapılan etkinlik.
uymamakla, meşruiyetini
7 sivil, 4 asker). getirilmesi halinde ne olacağını savaş getirilmelidir. Bu yaşamsal bir ulusal
Siyasal iktidar: yitirmiş bulunmaktadır.
Orgeneral/oramiraller (ordu ve tarihinden öğrenebiliriz. güvenlik sorunudur.
Toplumu yönetme, TBMM, sadece siyasal
üretimi, gelir ve servet iktidarın değil, kendisinin
dağılımını belirleme gücüne, meşruiyetini de tehdit
erkine sahip olan varlık. eden bu sorunu, Can
Demokratik rejim: Atalay’ı derhal kürsüye
1) Siyasal iktidarın, halk/ çağırarak çözmek
millet/seçmen tarafından, zorundadır.
Sayıştay’ın bağımsızlığı
yapılmadan, Sayıştay Kanunu’nu AB bağımsızlığı ile bağdaşmamaktadır.
TURGUT AŞCI
mevzuatına uyum gerekçesi ile sil Her ne kadar anayasanın 160’ncı
E. Sayıştay Uzman DEnEtçiSi
CUMHURİYET YAZARLARI, BUCA FEST
baştan düzenledi. 6085 sayılı yeni maddesinde Sayıştay’ın denetimlerini
085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun
kanunla Sayıştay’a hesap denetlemek “Türkiye Büyük Millet Meclisi
KİTAP FUARI’NDA OKURLARIYLA BULUŞUYOR
63’üncü maddesinde, “Sayıştay;
yerine düzenlilik (uygunluk) denetimi, adına” yapacağı ifade edilmiş ise de
bu kanun ve diğer kanunlarla verilen
hesap yargılamak yerine de kamu burada geçen “adına” sözcüğü ile
inceleme, denetleme ve kesin hükme
zararlarını yargılama görevleri verildi. yapılacak denetimlerin asıl sahibinin
bağlama işlerini yaparken işlevsel
Düzenlilik denetimlerinde idarelerin TBMM olduğu belirtilmiştir. Zira İMZALAR
ve kurumsal bağımsızlığı olan bir
hesap ve işlemleri ile mali tablolarının bütçe hakkının gereği olarak kamu
kurumdur” denerek Sayıştay’ın
mevzuata uygunlukları araştırılıp kurumlarının gelir ve gideri ile
bağımsız olduğu hüküm altına
incelenmekte ve denetimler sonunda mallarını denetlenme yetkisi TBMM’ye
alınmıştır. Bu hüküm gereğince
tespit edilen bulgular denetim ait bir görevdir. Ancak söz konusu
HALİL GENÇ
Sayıştay herhangi bir kişi, kuruluş ya
raporlarına konu edilmektedir. Bu denetim görevi uzmanlık gerektirmesi
da kurumun denetim ve güdümünde 24 AĞUSTOS
şekilde oluşturulan denetim raporları nedeniyle bu görev anayasa koyucu
AHMET GÜREL
olmadan yönetilerek işlevlerini
13.00
TBBMM Başkanlığı’na sunulurken tarafından Sayıştay’a bırakılmıştır.
tümüyle yerine getirmek yetkisine
24-25 AĞUSTOS
raporların bir nüshası da ilgili idarelere Özetle; anayasaya göre Sayıştay’ın
sahiptir. Ne var ki gerçek yaşamda
18.00
gönderilmektedir. hesap denetimleri ile ilgili olarak karar
kuralların konduğu şekilde değil,
verme (sonuçlandırma) yetkisi yargı
bazen farklı şekilde uygulandığı
Raporlar TBMM’ye
dairelerine (hesap mahkemelerine)
görülmektedir. Sayıştay için böyle bir
Ancak, bağımsız bir kurum yani Sayıştay’a aittir. Sayıştay’ın
durumun mevcut olup olmadığını
olması nedeniyle Sayıştay, denetim yapmış olduğu denetimler sonucunda
aşağıda irdelemeye çalışacağız.
görevlerini kendisinin başlatıp düzenlediği düzenlilik denetimi
MEHMET EMİN ELMACI
Anayasanın 160’ncı maddesi
yine kendisinin tamamlaması raporlarını TBMM’ye sunmuş olmakla,
uyarınca Sayıştay, merkezi yönetim 24 AĞUSTOS
gerekmektedir. Denetim raporlarının Sayıştay’ın denetim yetkisi hukuken
Y. BEKİR YURDAKUL
bütçesi kapsamındaki kamu idareleri
19.00
TBMM’ye sunulması Sayıştay’ın sakatlanmış olmaktadır.
ile sosyal güvenlik kurumlarının 24 AĞUSTOS
bütün gelir ve giderleri ile mallarını
20.00
CUMHURİYET YAZARLARI, MUDANYA
Türkiye Büyük Millet Meclisi adına
denetleme ve sorumluların hesap
KİTAP FUARI’NDA OKURLARIYLA BULUŞUYOR
ve işlemlerini kesin hükme bağlama
görevlerini yerine getirmekle yükümlü
İMZALAR
tutulmuştur.
Mülga 832 sayılı Sayıştay
LÜTFİYE AYDIN
Kanunu’nun yürürlüğünde Sayıştay
24 AĞUSTOS
IŞIL ÖZGENTÜRK HÜRRİYET YAŞAR
anayasa ile yüklenilen görevlerini
20.00
24 AĞUSTOS 24 AĞUSTOS
yerine getirmek için yapmış olduğu
YÜCEL ERTEN
20.00 18.00
denetim ve incelemeler sonucunda
25 AĞUSTOS
düzenlenen raporlar yargılama konusu
16.00
yapılmak üzere yargı dairelerine
taşınıyordu. Yargı daireleri de kendisine
SÖYLEŞİ
gelen bu raporlar üzerinde gerekli
incelemeleri yaptıktan sonra raporlara
“Türkiye’de Kadın Olmak”
konu edinen hesap ve işlemleri
Konuşmacılar: Işıl Özgentürk & Ayşe Kulin
yargılıyor ve verilen kararlar da
Saat: 19.00
usulüne uygun olarak muhataplarına BUCA ESKİ KAYMAKAMLIK ÖNÜ/STANT NO: K 15
ulaştırılıyordu.
Yargılama süreci başlatılana kadar
MÜTAREKE MEYDANI-CUMHURİYET KİTAPLARI STANDI
“iç işlem belgesi” sayılan ve yargılama
sırasında da tutanağa dönüştürülen
denetim raporları kurum dışına
çıkarılamıyordu. Hal böyleyken iktidar,
SÖYLEŞİ
anayasada herhangi bir değişiklik
SÖYLEŞİ SÖYLEŞİ
MÜTAREKE MEYDANI-CUMHURİYET KİTAPLARI STANDI MÜTAREKE MEYDANI-CUMHURİYET KİTAPLARI STANDI
Saat: 19.00 Saat: 19.00
Konuşmacılar: Işıl Özgentürk & Ayşe Kulin Konuşmacılar: Işıl Özgentürk & Ayşe Kulin
“Türkiye’de Kadın Olmak” “Türkiye’de Kadın Olmak”
SÖYLEŞİ SÖYLEŞİ
20.00 18.00 20.00 18.00
24 AĞUSTOS 24 AĞUSTOS 24 AĞUSTOS 24 AĞUSTOS
IŞIL ÖZGENTÜRK HÜRRİYET YAŞAR IŞIL ÖZGENTÜRK HÜRRİYET YAŞAR
İMZALAR İMZALAR
KİTAP FUARI’NDA OKURLARIYLA BULUŞUYOR KİTAP FUARI’NDA OKURLARIYLA BULUŞUYOR
CUMHURİYET YAZARLARI, MUDANYA CUMHURİYET YAZARLARI, MUDANYA