Katalog

Sağnak 17 temmuz 2024 ÇARŞAmBA 6 HABER LOZAN, MADEN-PETROL “Maden işleri yeni bir açılma devresindedir. Maden mühendislerimizi, ihtiyaca yeter Merhamet ya da SINAN MEYDAN sayı ve değerde yetiştirmeye önem vermek gerekir. Kömür havzasının rasyonel işletmesi inanç değil, için tedbirler aramak da lazımdır. Maden işletmesi gelişme halindedir. Madenlerimiz Tarihten bizim başlıca döviz kaynağımız olduğu için de yüksek dikkati çekmeye değerdir. MTA’nın adalet ve hak! Günümüze çalışmalarına azami inkişaf vermesini ve bulunan madenlerin planlı şekilde hemen izimki gibi 22 yıldır gerici ve işletmeye alınması lazımdır. Elde bulunan madenler için üç yıllık bir plan yapılmalıdır.” rantçı bir iktidar tarafından Byönetilen bir toplumda (Mustafa Kemal Atatürk, 1935) verilebilecek en zorlu mücadelelerden kanunla da Etibank ve incelemelerde bulunuldu. biri, hatta belki de en zorlusu, kuruldu. Etibank Bu kanunun kabulünden bir yıl hayvan hakları mücadelesidir. Çünkü ürkiye’de en popüler Lozan Kanunu’nun 7. maddesine sonra 9 Mart 1927’de çıkarılan bir insan hakları, kadın hakları, çevre yalanlarından biri, “Lozan göre bankanın elindeki kararnameyle de Türkiye’deki petrol hakları gibi alanlarda yanınızda TBarış Antlaşması nedeniyle ayrıcalık ve ruhsatların yataklarının belirlenerek bir devlet toplumun daha ilerici kesimleri olsa petrollerimizi, madenlerimizi devredileceği şirketlerin kurumu tarafından işletilmesi ve bu çıkaramıyoruz! 2023’te Lozan da söz konusu hayvanlar olduğunda hissedarlarının Türk olması iş için gerekli sermayenin Türkiye çoğunluk ya sessiz kalır ya da Barış Antlaşması bitecek, biz İş Bankası tarafından karşılanması gerekiyordu. de petrollerimizi, madenlerimizi doğrudan karşınızdadır. Türkiye’deki linyit, krom, kararlaştırıldı. çıkaracağız!” şeklindedir. Fakat sokak hayvanları konusunda 20 Mayıs 1933’te 2189 sayılı bir bakır, bor, manyezit, çinko 143 maddelik Lozan Barış Türkiye’de halk ikiye bölünmüş İzmir Enternasyonel Fuarı Etibank Haritası Kartpostalı kanunla Altın ve Petrol Arama ve ve kurşun başta olmak Antlaşması’nda, antlaşmanın görünse de toplumsal kesimler İşletme İdaresi kuruldu. Bu kanunla üzere birçok madenin eklerinde, protokollerinde ve açısından net bir ayrım yok. İktidarı hususiye ve hükmiye) köylerde Türkiye’de altın, petrol ve diğer aranması ve işletilmesi için projeler mektuplarında bu yönde hiçbir destekleyenlerin içinde bu gaddarlığa arazi ve emlak almaları memnudur madenleri arayıp işletecek şirketlerin hazırlandı. MTA, 1935’ten itibaren madde ve konferansta verilmiş hiçbir karşı olanlar bulunduğu gibi, muhalif (yasaktır)” şeklindeki hüküm ile İktisat ve Maliye Vekâleti’ne bağlı Seyitöemer, Soma ve Tavşanlı söz yoktur. Tam tersine, Lozan Barış kesimde sokak hayvanlarına nefreti yabancı gerçek ve tüzel kişilerin olarak çalışacakları belirtiliyordu. bölgelerinde arama ve üretim Antlaşması’nda kapitülasyonlar körükleyenler de var. köylerde gayri menkul edinmeleri Bu kanunla Türkiye’de ilk kez petrol çalışmaları için yatırım kararı aldı. kaldırıldığı için ve yabancı şirketlere Bunun nedenini, bireylerin sahip yasaklandı. kuyusu açmak için sondaj çalışmaları 1935’te Sümerbank ve Türkiye yeni ayrıcalıklar verilmediği için olduğu merhamet duygusu, vicdan 12 Nisan 1925’te çıkarılan 608 başladı. Mardin Basbirin’de İş Bankası ortaklığıyla Keçiborlu Türkiye madenlerini istediği gibi ya da inanç ile açıklayanlar var. sayılı kanunla Türkiye’de terk edilmiş, Türkiye’nin ilk petrol kuyusunu Kükürt İşletmesi kuruldu. işletme hakkına sahip olabilmiştir. Birçok kişi, bu görüş doğrultusunda, ihaleleri feshedilmiş veya yeni açmak için sondaj çalışmaları 1935’te Türkiye İş Bu sayede Türkiye, 1924’ten insanları etkileyebilmek ve onlara keşfedilmiş kayıtlı madenleri işletmek yapıldı. 13 Ekim 1934’te ilk sondaj Bankası iştirakiyle Zonguldak Antrasit itibaren milli maden, petrol politikası anladıkları dilde seslenebilmek isteyen şirketlerin sermayesinin başladı. Ancak burada verimli petrole Fabrikası kuruldu. 1936’da belirleyebilmiştir. için dini söylemleri kullanıyor, % 51’inin Türkiye Cumhuriyeti ulaşılamadığı için sondaj çalışması Kuvarshan Bakır İşletmesi kuruldu. bazı hadis ya da surelerden örnek vatandaşlarına ait olması şartı sonlandırıldı. 1937’de temeli atılan Karabük Osmanlı’nın Maden vererek “dinde böyle bir zalimlik getirildi. 26 Mayıs 1929’da yapılan MTA, 1937’de Midyat’ın Demir-Çelik Fabrikaları 1939’da olmadığı” mesajını vermeye çalışıyor. Politikası düzenleme ile madenlerde “Yüzde 51 kuzeyinde Hermis köyü civarında 140 bin ton kapasite ile üretime Bir bakıyorsunuz, bir hayvan T.C. vatandaşı” şartı yerine madenler 1861 Maden Nizamnamesi ile sondaja başladı. Ayrıca başladı. Daha sonra yüksek fırın hakları eyleminde birisi megafonu ilk defa yabancılar hissedar “Türk şirketlerine ihale olur” şartı İskenderun, Hayrabolu, Mürefte, kapasitesi 800 bin tona, çelikhane eline alıp “Bu tasarı İslama aykırıdır!” getirildi. olarak Osmanlı’da maden Van ve Adana’da da sondaj kapasitesi de 680 bin tona çıkarıldı. diyor ya da “Merhamet edin!” diye imtiyazı alma hakkına 26 Ağustos 1924’te Türkiye İş çalışmaları yapıldı. Ancak bu Hammadde ihtiyacını karşılamak bağırmaya başlıyor. sahip oldular. (1861 Maden Bankası, 19 Nisan 1925’te Türkiye çalışmalar sonunda verimli petrol için demir armalarına başlandı ve Öncelikle bu yaklaşımın hukuk Nizamnamesi, madde 13) Sanayi ve Maadin Bankası kuruldu. rezervlerine ulaşılamadı. MTA, Divriği A-Kafa Demir Yatağı 1938’de devletinde ve 21. yüzyıl hayvan Osmanlı, 1867’de yabancılara Her iki bankanın çalışma alanları 24 Temmuz 1939’da Batman’da işletmeye açıldı. 1939’da Divriği hakları mücadelesinde yeri yoktur. toprak satın alma izni verdi. Bu arasında madencilik de vardı. Türkiye sondaj çalışmalarına başladı. Demir Madenleri İşletmesi kuruldu. Türkiye bir din devleti değildir, süreçte yabancılara Osmanlı İş Bankası, madencilik kuruluşlarının Bu çalışma sonunda 20 Nisan 1960’ta Ereğli Demir-Çelik anayasada laik bir hukuk devleti topraklarında maden arama izni de millileştirilmesini sağlayacak; Türkiye 1940’ta Türkiye’nin ilk petrol yatağı Fabrikaları kuruldu. 1970’te olduğu yazar ve temel hakları konu verildi. 1869 Maden Nizamnamesi Sanayi ve Maadin Bankası ise maden Raman’da bulundu. Bulunan İskenderun Demir Çelik Fabrikaları alan yasalar yapılırken evrensel ile de yabancılara doğrudan maden imtiyazları alıp maden işletecekti. petrolün arıtılması amacıyla 1942’de Entegre Tesisleri kuruldu. hukuk ölçütleri gözetilir, “dine ihalelerine girme hakkı verildi. Türkiye İş Bankası, 1926’da üç MTA tarafından Batman Rafinerisi Özellikle MTA ve Etibank’ın uygunluk” değil. Nasıl ki kadın Ayrıca maden imtiyaz hakkının diğer anonim şirket kurarak Ereğli Kömür kuruldu. Türkiye’de 1954 yılına kadar çalışmaları sayesinde Türkiye’de hakları alanında, “Bu yasa İslama mal ve eşyalar gibi başkalarına Havzası’na girdi. 37 adet arama, 7 adet tespit, 13 maden üretiminde çok büyük artışlar aykırıdır!” diyerek mücadele satılabilmesine veya miras 1924’te Zonguldak’ta Yüksek adet üretim ve 19 adet test kuyusu oldu. Özellikle linyit, kömür, krom, zeminini inanca oturtmak doğru bir bırakılabilmesine de olanak tanındı. Maden ve Sanayi Mektebi açıldı. 17 olmak üzere toplam 76 kuyu açıldı. bakır, çinko ve demir üretimindeki tavır değilse, hayvan hakları için de 1869 ve 1887 maden Mart 1926’da 786 sayılı yasa ile Türk Toplam 76 kilometreden fazla sondaj artışlar dikkat çekiciydi. Türkiye’nin aynısı söz konusudur. nizamnamelerine göre yerli Demir Çelik Sanayi kuruldu. yapıldı. Raman ve Garzan gibi iki toplam maden üretimi, 1930 yılı 100 HHH yabancı pek çok kişi tek başına 1933’te hazırlanan Birinci ticari petrol sahası keşfedildi. 95 bin olarak alınırsa 1935’te 157’ye 1940’ta veya ortaklık kurarak Osmanlı’dan Hem insan hakları hem de hayvan Beş Yıllık Sanayi Planı’na göre tonun üzerinde petrol üretildi. Ayrıca 232’ye yükseldi. hakları, birilerinin merhametine ya da maden işletme imtiyazı aldı. Vedat Türkiye’de kurulacak 5 temel bu dönemde ülkemiz için çok önemli 1950’lerde borasit madeniyle de Eldem’in ifadesiyle Osmanlı’da inancına göre belirlenemeyecek kadar sanayi dalından ikincisi “maden” jeoloji haritaları hazırlandı, jeofizik ilgilenmeye başlayan önemlidir. Bu dünyaya gelmekle “madenlerin büyük çoğunluğu sanayiydi. Planda demir-çelik, etütleri yapıldı, personel eğitildi. Etibank, 1958’de bor yataklarına yabancı sermayenin elinde idi.” doğrudan elde edilmiş olan hakların kömür, bakır, kükürt, sömikok (suni Türkiye, sondaj çalışmalarına sonraki ciddi yatırımlar yaptı. 1960’ta Osmanlı, 1870-1899 arasında 144 en temeli yaşam hakkıdır. Onu antrasit) konularında çalışmalar yıllarda da devam etti, bugün de Türkiye’nin bor üretimi 97.5 maden imtiyazı, 1900-1911 arasında bir inanca dayanarak savunmaya yapılacağı belirtiliyordu. Madenciliğin devam ediyor. bin tona yükseldi.1 Haziran ise 138 maden imtiyazı verdi. kalkarsanız bir başka mezhebe bağlı toplam yatırımlar içerisindeki payı 1950’lerde, DP döneminde 1964’te Bandırma Boraks ve Asit Bu maden imtiyazlarının büyük olanlar da sizin savunduğunuzun 11.850.000 TL ile yüzde 26.9 her ne kadar yabancı sermayeye Borik Fabrikalarının temeli atıldı. bir bölümü yabancılara verildi. tersine inandıklarını söyleyebilir. oranındaydı. çeşitli kolaylıklar sağlanmış olsa da 1978’de 2172 Sayılı “Devletçe Örneğin Osmanlı’da Sultançay Merhamet odaklı hak mücadelesi 1936’da hazırlanan ve 9 bölümden Türkiye’nin petrol-maden politikası İşletilecek Madenler Hakkında borakslarını İngiliz-Amerikan de olmaz. Yaşadığımız dünyada oluşan İkinci Beş Yıllık Sanayi uzun yıllar boyunca devletçi niteliğini Kanun” çıkarıldı. Bu kanunla tüm Borax Company Limited, Balya insanların kendi türdeşlerine bile Planı’nın 1. bölümü “madencilik” korudu. Bu süreçte TPAO, PETKİM, bor sahaları Etibank’a devredilerek ve Karaaydın’daki simli kurşun ve her türlü şiddeti uygulayabildiğini başlığını taşıyordu. Bu planda, TÜMAŞ, BOTAŞ, DİTAŞ, ADAŞ kamulaştırıldı. Kamulaştırmadan linyiti Fransız Balya-Karaaydın Şirketi, düşünürseniz insan dışı hayvanların madencilik sektörüne yapılması (POAŞ), İPRAŞ, TÜPRAŞ gibi petrol sonra arama çalışmalarına hız Ereğli’deki maden kömürünü Fransız haklarını insan merhametine terk planlanan yatırımların, toplam KİT’leri kuruldu. verildi. Rezervler 2 milyar tona çıktı. Ereğli Maden Şirketi, Kozlu’daki edemezsiniz. Çünkü bir insan yatırımlar içerisindeki payı yüzde 40.2 Kısacası Türkiye, Lozan’dan Uzun yıllar 25-30 milyon dolar olan maden kömürünü İtalyan-Yunan merhametli değilse bile hak odaklı - 42.1 gibi oldukça yüksek bir orana sonra milli, devletçi bir petrol, maden yıllık ihracatlar, zamanla 250 milyon sermayeli Közlü Kömür Maden yasalara uymak zorundadır. karşılık geliyordu. politikası belirledi. Bu politika zaman doları geçti. Şirketi işletti. 19. yüzyılda, Osmanlı Dolayısıyla yaşadığımız yüzyılda 1937’de İkinci Beş Yıllık Sanayi içinde zayıflamış olsa da Türkiye 100 madenlerini işletecek şirketlere 99 yıl gelinen noktada sokak hayvanlarının Planı ile uyumlu Üç Yıllık Maden yıldır topraklarında petrol çıkarmaya Cumhuriyetin ile 15 yıl arasında işletme imtiyazları hakları da adaletin konusudur; o Programı hazırlandı. 1938’de de devam ediyor. verildi. 1870-1899 yılları arasındaki Petrol Politikası nedenle belirleyici hukuktur ve bu Üç Yıllık Maden Programı’nı da HHH maden imtiyazlarının yüzde 80’e alan yasalarla düzenlenir. Ancak içeren İkinci Dört Yıllık Sanayi 24 Mart 1926’da 792 sayılı “Petrol Çok açıkça görüldüğü gibi yakını 99 yıllıktı. Türkiye Cumhuriyeti’nin Lozan Barış buradaki açmaz, bu hakları insan Planı hazırlandı. Her ne kadar 13 Kanunu” çıkarıldı. 22 maddelik hukukunun belirlemesidir. Mart 1939 tarihli bir Bakanlar Kurulu bu kanunun 1. maddesinde “T.C. Antlaşması nedeniyle madenlerini, Cumhuriyetin petrollerini çıkaramadığı kocaman İşte meselenin bam teli de burası! kararıyla bu plan ertelenmişse de sınırları içinde petrol aranması ve bu plandaki Guleman krom, Ergani, bir yalandır. Tam tersine, Lozan Yasa koyucuların adaleti sarsan Maden Politikası işletilmesi devlete aittir” denilerek düzenlemeler yapması, yalnızca Murgul ve Karahisar bakır, Divriği yeraltı kaynakları devletleştirildi. Barış Antlaşması’ndan sonra Türkiye, Lozan’da kapitülasyonları Türkiye Cumhuriyeti, petrol- hayvan haklarına özgü bir durum demir madencilik işletmeleri 1950’ye Bu kanun; Türkiye Cumhuriyeti kaldırıp yabancı şirketlere yeni kadar işletmeye açıldı. sınırları içerisinde bütün petrol maden konusunda çok sayıda değil. Günümüzde hâlâ sermaye ayrıcalıklar vermediği için bir milli yasal düzenleme yaptı, MTA, kesiminin emekçileri, erkeklerin Türkiye’nin yeraltı zenginliklerini arama ve işletme haklarını Türk maden, petrol politikası belirleyebildi. arayıp bulmak, bunları inceleyerek Etibank, TPAO gibi ulusal petrol- kadınları ezdiği bir dünyanın Bu kapsamda; hükümetine vererek yabancıların maden kurumları kurdu, sondajlar yasalarını da aynı meclisler yapıyor. işletmeye uygun olanları belirlemek ve yurtiçindeki özel şirketlerin 18 Mart 1924’te yürürlüğe yaptı, petrol bulup çıkardı, maden Yasalar, zenginden, güçlüden ve giren 442 sayılı Köy Kanunu’nun amacıyla bilimsel bir araştırma imtiyazlarına (ayrıcalıklarına) son üretiminde Osmanlı döneminde kurumu olarak 14 Haziran 1935’te zorbadan yana mı olacak, yoksa 87’nci maddesindeki, “Türkiye verdi. Kanunun yürürlüğe girmesiyle görülmemiş düzeyde büyük artışlar sömürüye karşı çıkıp eşitlikten ve Cumhuriyeti tabiyetinde 2804 sayılı kanunla Maden Tetkik birlikte Türkiye’de petrol aramak sağladı. Arama Enstitüsü (MTA) kuruldu. adaletten yana mı olacak? Tüm bulunmayan gerek şahıslar ve için uzmanlar görevlendirildi. gerek şahıs hükmünde olan Bulunan madenleri işletmek için Mürefte, Simak, Cizre, Mardin, mesele bu. Kaynakça cumhuriyet.com.tr’de HHH cemiyet ve şirketlerin (eşhası de 14 Haziran 1935’te 2805 sayılı Herbol bölgelerinde araştırma Seçimlerde verilen oyların hayatı nasıl yönlendirdiğini bu olayda bir kere daha görüyoruz. Tam da Sarkan kablolara bu nedenle 28 Nisan 2023’te bu El EKTr İK FACİASın DA köşede “Hayvan haklarını savunanlar esnaftan tepki GÖzAlTı 31’E ÇıKTı bu iktidara oy vermez” başlıklı yazıyı yazdım. AKP’nin sokak hayvanlarının İKİ kişinin yaşamını yitirdiği yaşam hakkını yok edecek yasa İzMİr Konak’ta iki kişinin canına İzmir’deki elektrik faciasından Deniz teklifi bugün TBMM Tarım ve Orman mal olan elektrik kaçağı sonrası sonra gözler diğer kentlerdeki Komisyonu’nda görüşülecek. başlatılan soruşturma gözaltı bakımsız kablolara çevrildi. Onca uyarıya karşın 5199 sayılı sayısı artıyor. a ralarında İzSU İstanbul’da her gün binlerce kişinin Hayvanları Koruma Yasası’nı 20 Kanalizasyon d aire Başkanı alışveriş yaptığı eminönü’ndeki yıldır uygulatmayan, kısırlaştırma B.K., İzSU’da görevli bir şube elektrik kabloları da olası bir ve aşılama yapmayan belediyeleri müdürü, üç kontrolör ile gdz kazaya davetiye çıkarıyor. Bölgede denetlemeyen, rant uğruna elektrik ege Bölge Müdürü esnaflık yapan Murat Kaymaz, hayvan üretim ve satışına engel Öktemay Özge ve İnanç anıldı ve Operasyon Yetkilisi a S ve dükkânının üzerindeki elektrik olmayan iktidar, şimdi kendi yanlış işletme yöneticisi K.a .F’nin de kablosunun bir kısmının koptuğu ve ihmallerinin bedelini sokak ve Öktemay, kaldırıldığı öğrencimizin kaybetmenin yusuf körükmez bulunduğu 29 kişi gözaltına görüntüyü sosyal medyada hayvanlarına ödetmek istiyor. hastanede yaşamlarını derin üzüntüsünü yaşıyoruz” alındı. d ün de ikisi gdz elektrik, paylaşarak tepki gösterdi. Kaymaz, “Ötanazi” uydurmasıyla utanmadan İzMİr Konak’a bağlı yitirdi. İzmir Demokrasi dedi. Öte yandan facianın dördü İzSU çalışanı altı kişi “Rüzgârdan, fırtınadan dolayı “Hayvanların hayatına son verme Alsancak’ta semtinde 12 Üniversitesi Tıp Fakültesi 5. yaşandığı yerde basın için daha gözaltı kararı verildi. elektrik kablosunun bağlı olduğu imkânı veriyoruz” diyen AKP’liler, Temmuz’daki sağanaktan sınıf öğrenci olan Özge Ceren açıklaması yapan İzmir Toplam 35 şüpheliden 31’i taşlar söküldü. Taşlar aşağı korunmak için kaçan Deniz ve İnanç Öktemay için Barosu, Enerji Bakanlığı, TBMM’nin tarihine geçecek bir gözaltına alınarak emniyet’e düşünce elektrik çıktığını gördüm KATLİAM YASASI çıkarmak istiyor. üniversite öğrencisi Özge dün üniversitenin Prof. Dr. Çevre Bakanlığı, İzmir götürüldü. d ört şüphelinin ve aklıma İzmir’deki olay geldi. Ceren Deniz (23) suyla dolan Fuat Sezgin Fuaye alanında Büyükşehir Belediyesi, Konak Tüm milletvekillerine yakalanması için işlemler devam Korktuk, gerekli yerleri aradık. yolda elektrik akımına bir anma düzenledi. r ektör Belediyesi, GDz Elektrik, sesleniyorum: Adaletin terazisini ederken emniyet’te ifadelerini Kabloyu yalnızca karşı dükkânın kapıldı. Onu kurtarmak Prof.Dr. Bedriye Tunçsiper, İzSU ve TEDAŞ yetkilileri zorbalık ve rant için bozmayın, tamamlayan altısı şüpheli tentesi tutuyor. Burası kalabalık bir isteyen İnanç Öktemay “İki yıl sonra genç bir hakkında suç duyurusunda etikten ve bilimsel çözümlerden (44) da akıma kapılıp, bir hekim olarak milletine bulunduklarını açıkladı. serbest bırakıldı. cadde. Ya birilerine bir şey olsa?” yana olun, adil olun! anda yere yığıldı. Deniz hizmet etmeye hazırlanan l İzMİr l İzMİr/Cumhuriyet dedi. l DHA