Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 HAZİRAN 2024 PAZARTESİ
4 SÖYLEŞİ/HABER
Dr. Eşref Atabey, Türkiye’deki gerçek ‘beka meselesi’nin ne olduğunu ortaya koydu:
Sahasını 15 kat büyütmek
isteyen şirkete onay çıktı
Sömürge madenciliği
ŞEYDA ÖZTÜRK
MADEN sahalarının
abancı şirketler, başka bir ğer bir “beka meselesi”nden
oluşturduğu kirlilik ve atık
Yülkede maden işletip, cevher Esöz edilecekse bizim yaptığımız
gündemdeki yerini korurken
elde ediyorsa ve büyük payını kendi madencilik, ülkemiz için çok
AKP iktidarı, her gün yeni
ülkesine götürüyorsa bunun adı büyük bir beka meselesidir. Gelir
bir projeyi onaylıyor. Bu
projelerin içerisinde de Güral
sömürge madenciliğidir. Türkiye’de yok, zarar ediyoruz. Sağlığımız ve
Porselen’in madeni yer alıyor.
şu anda sömürge madenciliği var. geleceğimiz büyük tehlike altında.
Cumhuriyet, 977 futbol sahası
Şirket, Manisa ve Kütahya
büyüklüğündeki alanda
sınırları içerisindeki kuvars
yapılmak istenen madeni 25
ıbbi jeoloji uzmanı
madenini genişletmek için
DR. EŞREF ATABEY Nisan’da gündeme getirmişti.
Dr. Eşref Atabey 2022’de bakanlığa başvuruda
NECATİ
bulundu. Daha önce de talep
TCumhuriyet’in sorularını
İstanbul Üniversitesi’nden jeoloji
SAVAŞ
ettiği kapasite artışlarıyla
yanıtladı.
yüksek mühendisi olarak mezun
birlikte maden sahasını 46.18
P
? Altın madenciliğinin
oldu. 1995’te Ankara Üniversitesi’nde
hektara çıkaran şirket, alanı
sakıncası nedir? doktorasını tamamladı. 1987 yılında
694.6 hektara çıkarmak
TODAİ’ye devam etti ve kamu yönetimi
Altın cevheri, yerkabuğunda
0
için onay aldı. Bakanlık
uzmanı oldu. 35 yıl MTA’da çalıştı,
damar şeklinde bulunmaz.
şirketin projesinde “sakınca”
2014’te emekli oldu. Türkiye’nin farklı
Önce etütlerle altın cevherinin
görmeyerek “Çevresel etki
yerlerinde birçok projenin başkanlığını
R
nerede yoğunlaştığı tespit
değerlendirmesi (ÇED)
yürüttü. Jeoloji bilim dalıy la ilgili
edilir. Cevherin olduğu yere
olumlu” kararı verdi. olarak adlandırılan akar dere
tıbbi Jeoloji, doğa afetleri, deprem,
sondajlar yapılır, rezerv tespit
T jeolojik miras, çevre jeolojisi, su, Cumhuriyet’in de daha önce ve Kunduzlu Çayı’nın bir
edilir. Kayaç içinde saçılı sedimantoloji, stratigrafi konularında gündeme getirdiği projenin kolu olan Gebeoluk Deresi
çeşitli dergilerde yayımlanmış
onaylanmasıyla beraber bulunuyor. Alanda Devlet
haldeki altını elde etmek
R
makaleleri, bildiri, etüt raporları
maden sahası 15 kata çıkacak. Su İşleri’ne (DSİ) ait üç gölet
için o kaya kütlesi tümüyle
bulunuyor. Tıbbi jeoloji alanında
de yer alıyor. Bu göletlerde
yerinden sökülüp kaldırılır,
2006-2011 yılları arasında Türkiye’de
Dere ve gölet var
de yurttaşlar hayvancılık,
bu cevherli kayaç kırılıp, çok E
tıbbi jeolojik unsurlar ve halk sağlığı
Şirketin 7 milyon 800 bin tarımsal sulama ve balıkçılık
ince tane boyutuna getirilir ve
projesini yürüttü. Aynı alanda
TL harcayacağı proje ise faaliyetleri yürütüyor.
liç adı verilen yığını sodyum
yayımlanmış 48 kitabı bulunuyor.
orman, tarım ve Hazine Çevre, Şehircilik ve İklim
siyanürle işleme tabi tutulup o
arazilerinin bulunduğu alanda Değişikliği Bakanlığı’nın
şekilde altın elde edilir. Cevher
gerçekleştirilecek. Yüzeyden verilerine göre Ocak 2024’ten
alındıktan sonra geriye işe
toplamayla birlikte yapılacak bu yana 822 maden ve
yaramayan ancak çevre için
proje kapsamında şirket ağaç sondaj projesi için ÇED süreci
Yüzde 80’i yabancı
etkisi yıllarca sürecek ve bir kesmeyeceklerini belirtiyor. başlatıldı. Bunun yanında
Ayrıca yıllık 120 bin ton 647 projeye de onay verildi.
felakete yol açan sülfürlü ağır
cevher üretmeyi hede? iyor. İçlerinde koruma alanı,
metallerin bulunduğu pasa
Bunun yanında proje alanı orman ve tarım arazilerinin
(artık) bırakılır.
içerisinde Selendi Çayı’nı bulunduğu projeler de yer
? Peki siyanürün zararı için
şirketlerin elinde
besleyen Koyulduk Deresi alıyor. ? İSTANBUL
ne dersiniz?
Altın madenciliğinde siyanür
? Siyanürün içme suyuna karadelik şeklinde görülür. Üç unsur besliyor. Bir enerji
suya karıştığı zaman siyanojen karışma riski konuşulur hep... ? Çukurlar kapatılmıyor mu? sektörü, iki inşaat sektörü, üç
Şehir hastanelerinin ‘çamaşır
Madenciliğin çevreye ve Bu çukurlar o yöredeki madencilik sektörü. Yenilenebilir
klorür gazına dönüşür. Bu
doğaya etkisini ele aldığımızda, insanlar, canlılar ve yabani enerji son yıllarda çok moda
gaz zehirlidir. Toplu balık
masrafı’ Sayıştay raporunda
ilk olarak morfolojik yapı hayvan için bir tehlike oldu. Güneş enerji santralları,
ölümlerine yol açar. Siyanür
bozulur. İkinci zararı ise oluşturuyor. Çukurlara HES’ler vs. Üçü de ihale yoluyla
kanser yapmaz. Vücuda girince
belirtiliyor.
SARP SAĞKAL
içme ve yeraltı sularına olur. düşüyorlar, yuvarlanıyorlar. Bir yapılıyor. İhale kanunu onlarca
idrar yoluyla atılır.
Bu çamaşır hizmetinin
de suyla doluyor. Hayvanlar
Madencilikte bir yerde işletme kez değişti, her seferinde
? İnsan için ölümcül olmaz
İKTİDAR ekonomik krize karşı
ücretinin, her bir tekstil
boğuluyor. Suyla dolduğu
aşamasına gelindiğinde önce farklı bir şey konuluyor.
mı? tasarruf tedbirleri açıklarken
ürününün ilk alındığındaki
zaman oraya düşen bir canlının
yüzeydeki toprak sıyrılır, sonra Şu anda madencilikle ilgili
ve ek vergiler getirmeyi
Siyanür kimyasal olarak ağırlıkları ile RFID etiketleri ile
kurtulma şansı yok.
bitki örtüsü ve orman ortadan yabancı şirketlerin yararlandığı
planlarken; garanti ödemeli
belirlenen miktarın çarpımı
alındığında insan dahil tüm
kaldırılır. Toprağı da dozerlerle düzenlemeler, Osmanlı’dan
kamu-özel işbirliği projelerinin
sonucunda elde edildiği
canlıları öldürür. Yani kanser
‘Yüzde 99.2’si özel
sıyırırlar ve maden bittikten gelen kapitülasyonların bir
Hazine’ye getirdiği yük devam
kaydediliyor. Ancak raporda,
yapmaz öldürür. Havadaki
sonra tekrar sermek için bir yere devamı şeklinde olup yabancı
sektörde’
ediyor. Bu projelerin başında
yıkanan nevresim, çarşaf
hidrojen siyanür litrede 0.3 mg
depolarlar. sermayeli şirketler TÜBİTAK’ın
? İpin ucu ne zaman, nasıl
da şehir hastaneleri dikkat
gibi çamaşırların zamanla
olursa insanı hemen öldürür. ? Depolanan toprak kaç yıl verdiği Ar-Ge desteğinden
kaçtı?
çekiyor. Sağlık Bakanlığı’nın
ağırlıklarını kaybettiğine dikkat
dayanır? Maden Kanunu’nda öngörülen
? İliç’te toprağa siyanür
Yıllarca arazide yaptığım
Sayıştay raporlarında, şehir
çekiliyor. Raporda, çamaşır
Diyelim ki o toprak 10 yıl teşvikler ile diğer her türlü
karışmış mıdır? çalışmalarda, madenciliğin vahşi
hastanelerini işleten şirketlere
ödemelerinin tartımlarının
depo yerinde durdu. Özelliğini teşvikten yararlanıyor.
şekilde yapıldığına tanık oldum.
Karışmıştır. İliç
sadece “çamaşır masrafı” için
güncellenmesi gerektiği ifade
kaybeder, içinde organizmaların, Üstüne üstlük bu şirketler,
1935’te Atatürk tarafından ülke
Türkiye’de altın madenciliği
yapılan ödemelerle ilgili bile
ediliyor.
minerallerin, canlılığı olmayan ülkemizde madencilikten
madenlerinin aranıp bulunması
yapılamayacak tek yer. çok sayıda tespit yer alıyor.
kuru bir madde olur. elde ettikleri kazançları
için kurulan MTA, 1985’te genel
Sayıştay’ın Sağlık Faturalar bakanlıktan
Buranın topografik özelliği dik
? Çok büyük zararlardan kendi ülkelerinde borsada
müdürlmüdürlük olük oldu, özdu, özerkliğini,erkliğini,
Bakanlığı’yla ilgili son
olması. 45 derece eğimli bir Öte yandan raporda; bu şekilde
söz ediyorsunuz. Altına kullanıyor. Diğer taraftan
enstitü kimliğiyle
yayımladığı 2022 yılı denetim
ödeme yapılan çamaşırhane
yamaçta. Güneyinde Munzur
bu kadar ihtiyaç var çifte vergilendirmeyi önleme
birlikte araştırmacı
raporunda; kamuoyuna
hizmeti için şehir hastanelerinin
Dağı’nın sırtları var. Munzur
mı? anlaşmalarına dayanarak
kimliğini de
“ticarı sır” denilerek içeriği
sözleşmeleri gereği şirketlerden;
Madencilik
Dağları yüksek olduğu için
Yok. Örneğin kendi ülkelerinde vergi
kaybetti. 2000’lere
açıklanmayan şehir hastaneleri
doğalgaz, su ve elektrik
kar tutar. Kar suları eridiği
her yıl arabasını, ödüyorlar. Türkiye’deki ortakları
şu anda kadar ciddi şekilde
sözleşmelerinde “Şirket,
bedelinin de alınmadığı; bu
zaman yeraltından süzülerek bürokrasideki işlerini takip
kol saatini, cep
Türkiye’deki
idarenin düzgün biçimde
masra? arın “bakanlığın yaptığı
siyaseti
Karasu Nehri’ne ulaşır. Kayaç telefonunu etmek, kolaylaştırmak, yasada
tüm madenler
işleyişini desteklemek için
hizmet ödemelerinden mahsup
değiştirenler veya yönetmelikte bir tıkanıklık
yapısı da kireçtaşı dediğimiz aranıp bulundu
besleyen bir
gerektiğinde hizmet kapsamı
edildiği” kaydediliyor. Raporda
veya ellerindeki olduğunda bunları aşmak için
ve işletilmesi için
boşluklu, gözenekli kar ve
alanındaki tüm kullanıcılara
ayrıca 1 milyon 127 bin 924 TL
unsur
aletleri beğenmeyip yardım ediyor. İliç örneğinde
ETİBANK’a devredildi
yağmur sularını bünyesinde gerekli sayıda temiz ve uygun
bütçe ayrılan bakanlığın tüm
sürekli yenileyenler olduğu gibi.
ancak ETİBANK da
çamaşır tedarik edilmesini
biriktiren birer su deposu
çamaşırhane masra? arı için
daha çok metal harcamış ? Madenciliğin ekonomideki
özelleşti. 1963’te madenlerin
sağlayacak şekilde kapsamlı bir
görevi görüyor. Madencilikte 1 milyon 960 bin 979 TL
oluyor. Çünkü o değiştirdiği yeri nedir?
yüzde 75’i kamunundu.
çamaşır hizmeti sunacaktır”
ödeme yapıldığıda yer
bu su depoları ortadan kalkar,
araçların hepsi krom, demir, Madenciliğin gayri sa? milli
Geldiğimiz noktada madenlerin
maddesinin yer aldığı
alıyor. ? ANKARA
tahrip olur. Siyanürle altın elde
bakır, altın... Bu da doğadan hasıla içindeki payı 2022’ye göre
yüzde 99.2’si özel sektörün
etmek için ortamın asitliği 9.5-
elde ediliyor. Böyle bir yaşam yüzde 1.4. Biz doğayı yok eden
elinde.
11 arası tutulur. Ortam asiditesi
biçimi olanlar, ormanı, içme madencilik yerine bu güzelim
? Ne kadarı yabancı?
11 üzeri ise hidrojen siyanür
sularını, yeraltı sularını, havayı dağları, kayaları, taşları, turizm
Bunun yüzde 80’i yabancı
yok gibidir. Ortamın asitliği
daha çok kirletiyor. Özetle için teşvik etsek, dünyadaki
şirketlerin elinde. Yani şu anda
9 civarında iken hidrojen altın madenciliği varsıllar için
sömürge madenciliği var. turistleri çeksek, değil yüzde
siyanür ve siyanür derişimi yapılıyor dersek yanlış olmaz. ? Nedir sömürge 1, belki yüzde 10 katkı koyarız.
? Altın madeninin ömrü ne Örneğin Kemaliye dünya
eşittir. Asidite 7’nin altında madenciliği?
kadar? UNESCO listesi içinde, belki
Bir ülkenin şirketleri, başka
ise ortamda sadece hidrojen
Metalik madenlerin ömrü Türkiye’nin en güzel yerlerinden
bir yabancı ülke sınırları içinde
siyanür görülür. Buharlaşır ve
rezerv durumu ve işletme birisi, Fırat Vadisi’nin yamacında.
o ülkenin işgücünü ve imkânları
havaya karışır. Toprakta da
koşullarına göre değişir. Ama etrafı İliç altın, Divriği
kullanarak maden işletip, maden
siyanür bulunur. İliç liç yığını
Türkiye’deki altın ocaklarının demir dahil madenlerle çevrili.
üretiyorsa, cevher elde ediyorsa ve
akması sırasında da böyle
ömürleri 10 ile 20 yıl arasında bunun büyük payını kendi ülkesine Burada turizm potansiyeli
Tatil dönüşü uzun kuyruklar
olmuştur. Kontrolden çıkan
değişiyor. Beş yıl olan da var. götürüyorsa bunun adı sömürge var. Dutu ünlüdür ama
liç yığınında havanın nemi ve
? Peki ömrü bittikten sonra? madenciliğidir. Türkiye’de şu anda üretemezseniz, bal, İliç peyniri kuyrukları zaman zaman 3
DOKUZ günlük Kurban Bayramı
suyun etkisiyle ortam asiditesi
O bölgedeki kaya kütleleri yapılan sömürge madenciliğidir. şu anda riskte. Çünkü Erzincan tatillerini Trakya’nın turistik kilometreyi buldu. Ölçümlere
7’nin altına düşmüş ve hidrojen
göre Afyonkarahisar’dan 12
yerlerinden kaldırıldığı için Madencilik de şu anda siyaseti tulum peyniri, İliç madeninin bölgeleri Saros Körfezi ve
‘
siyanür havaya, siyanür Çanakkale tarafında geçirenler, Haziran’dan dün saat 12.00’ye
devasa çukurlar oluşuyor. besleyen önemli unsurlardan biri bulunduğu meralarda oluyor.
tatilin son gününde trafikte kadar 5 milyon 877 bin araç
bileşikleri de yeraltı suyuna ve Uzaydan baktığınızda yerin Şu anda oralar madencilik adı
haline geldi.
yoğunluğa neden oldu. geçişi kaydedildi.
toprağa karışmıştır. derinliğine konik şeklinde inen ? Nasıl besliyor? altında işletiliyor.
Dönüş yolculuğu nedeniyle Öte yandan açıklanan bayram
Tekirdağ’dan İstanbul yönüne tatilindeki kaza bilançosuna
dün öğleden sonra araç göre dün, 706 trafik kazası
yoğunluğu artmaya başladı. meydana geldi, 6 kişi yaşamını
Kopyala yapıştır raporlar Tekirdağ’ın İstanbul’un Silivri yitirdi, 1097 kişi yaralandı.
ilçesine sınır Çorlu kavşağı başta Tatilin ilk 8 gününde ise
olmak üzere Marmaraereğlisi
toplamda 68 kişi hayatını
? ÇED raporları için yorumunuz bilimsellikten uzak ve ? zibilite ettiriyorlar. Ama neden dolaylı
ilçesi ile kent merkezinde araç kaybetti, 9 bin 787 kişi yaralandı.
nedir? etütlerine dayanmadan prosüdüre yürütme durdurma verilmişse, ÇED
Altın ruhsatı alan işletmek uygun düzenleniyor. Denetleme yok. iptal edilmişse eksiği tamamlayıp
için Çevresel Etki Değerlendirme Bakanlığın yeterli elemanı yok. işletmeye devam ediliyor? Sonra
7 BİN 800 TON ÇÖP ÇIKTI
Raporu hazırlamak zorunda. Bunu, tekrar dava açılıyor. Yol masrafı,
‘Bu güce karşı mücadele zor’
bakanlığın yetkili kıldığı, piyasadaki konaklama, dava takibi... Yine
MUĞLA’NIN ünlü turistik ilçesi
özel bürolar aracılığıyla hazırlıyorlar. ? Yargı kararlarına karşın bir sürü maddi zorluk çıkıyor. Bu
Bodrum 9 günlük Kurban Bayramı
Ankara Öveçler’de, Balgat’ta her işletmeye devam edilmesinin sırada madenciler de kirletmeye
tatili süresince tatilci akınına uğradı.
bina neredeyse ÇED bürosu olmuş. sebebi nedir? devam ediyor. Halk eylem yapıyor,
Bayram tatilinin sona ermesiyle
Yüzlerce ÇED raporu inceledim. Yerel halk zararı gördükçe bu eylemleri kolluk gücü ile
ziyaretçilerden geriye çöpleri kaldı.
Adresleri belli, şirketleri paylaşmışlar. mahkemeye başvuruyor. Bu sefer durduruyorlar. Bazı köşe yazarları
Belediye ekipleri başta plajlar
Kolayca raporu alıyorsunuz. “Kopyala avukat ücretleri devasa olduğu o madenin ne kadar faydalı
olmak üzere kent genelinde temizlik
yapıştır” raporlar hazırlanıyor. için bunun altından kalkamıyorlar. olduğunu anlatan yazılar yazıyor.
çalışması yürütürken 9 günde
Sonrası kolay, bakanlık maden Gönüllü çevre avukatları buluyorlar. Dolayısıyla vatandaşın karşısında
yaklaşık 7 bin 800 ton çöp toplandı.
sahasını görmeden rapor üzerinden Bu gönüllü avukatlar dava açıyor, büyük bir güç var. Bu güce karşı Ayrıca tatilde nüfusu 500 bine
ÇED onayını veriyor. Her şey davayı takip ediyor ve iptal mücadele etmek çok zor. ulaşan Tekirdağ Marmaraereğlisi’nde
de 450 ton çöp toplandı. ? DHA
‘