Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
8 MAYIS 2024 ÇARŞAMBA
2 olaylar ve görüşler
‘Tür KiYe Yüz Yılı
Bir temel sorun
Ma arif Modeli’nin
dili de a Macını ele
veri Yor
kuvvetler ayrılığı onların gündelik diline
GülSün kAYA/EĞiTimCi
girmesi amaçlanıyor.
KADIN ARAşTIRmALARI Peygamberin yaşamı
DERNEğİ YöNETİm KURULU
anlatılırken “erdemliler
Av. Ali YılmAz GürkAn
ÜYESİ
topluluğu” yerine
İSTANBUL 1 NO’LU BARO ÜYESİ “hilfülfudul” deniyor.
ürkiye Yüzyılı Maarif
Yardımlaşma, dayanışma,
“TModeli” olarak
oplumsal bir olgu olarak kabul
imece kavramları yerine
adlandırılan eğitim programı
edilen hukukun herhangi bir diş kirası, sadaka taşı,
taslağı, neredeyse her
zimem defteri kavramları
Tnormunun usulüne uygun
sayfasında bütüncüllükten
yerleştirilmeye çalışılıyor.
çıkarılmış olması onu kendiliğinden
söz edildiği halde, dili
Din kültürü ahlak bilgisi
etkin hale getirmez. Onun gerçek
açısından bütüncül
dersinin “anahtar kavramlar”
değeri uygulamada görülür ve anlaşılır.
değil, tutarsızlıklar ve
listelerinde yer alan
Uygulamada maksada uygun olarak çelişkilerle dolu. Programda
sözcüklerden bazıları şöyle:
okulöncesinden başlanarak
kullanılmayan veya ihlali halinde
hamt, ihram, say, erkân,
her aşamada ve her bölümde
bir yaptırımla karşılaşmayan hukuk
zaruratıdiniye, muamelat,
çocukların Türkçeyi doğru
kuralları da vardır, buna zaman zaman
hidayet...
ve güzel kullanmasının
yargıda da rastlanır ve çoğu zaman Programda “din ve
amaçlandığı belirtiliyor;
din anlayışı” olarak iki
buna karşı da hiçbir şey yapılamaz. Bu
ancak programın kendisinin
kavramdan söz ediliyor.
yargılamalar sonucu verilen kararlara
dili “güzel bir Türkçe”
Sünni Müslümanlık dışındaki
duruşma sonrası yapılan isyanlarda
tanımına uymuyor. Örneğin
Alevilik, Bektaşilik vb.
kararın hukuki olmayıp politik olduğu
“okulöncesi” bölümünde
inanışlara “din anlayışı”
veya adil olmadığı itirazı yüksek sesle program, öğretmenlerin
denilerek üstü örtülü biçimde
“Yabancı kelimeleri
dillendirilir. Oysa mevcut anayasal
onların “din olmadığı”
kullanmamak konusunda
sistemimiz devlet organlarının işleyiş
anlatılıyor.
titiz olmasını, çocukları bu
ve yetki alanlarını belirleyerek her
birçok olumsuzlukları da beraberinde tek bir organ olarak faaliyet gösterir Bazı sözcükler
konuda teşvik etmesini,
türlü yetki kullanan kurum ve kişilerin
tanımlanırken onlara
getirmiştir. Oysa 16 Nisan 2017 görünüm kazanmıştır. Parlamentodaki
çocuklar yabancı kelimeler
siyasi anlamlar yükleniyor.
etkili, keyfi yönetimini engellemiş
tarihinde oyladığımız 6771 sayılı çoğunluk parti disiplini yoluyla partili
kullandığında Türkçe
“Vatanseverlik” sözcüğünün
ayrıca bu konuda yasal düzenlemeler de
anayasa değişikliği kanunu 18 madde cumhurbaşkanına bağlanmış böylece
karşılıklarını söyleyerek
anlamı Çanakkale Savaşı,
yapılmıştır.
olmakla birlikte anayasada o tarihte parlamentonun önemi kalmamış farkındalık yaratmasının
Kurtuluş Savaşı vb. yerine
da önem arz etmekte...”
69 maddede değişiklik yapmış, “Türk yürütmenin gücü artarken uygulama
“15 Temmuz Demokrasi
Yürütme organı
olduğunu söylerken yabancı
iktidarın kişileşmesine açıkça rıza
tipi başkanlık sistemi” adıyla yeni bir
ve Milli Birlik Günü” ile
Devlet iktidarının uygulama alanı sözcükler içeren bozuk bir
göstererek sistemi kişi yönetimine
hükümet sistemi yaratmış ve topluma
ilişkilendirilerek açıklanıyor.
cümle kuruyor.
olan yasama, yürütme ve yargı
indirgemiştir.
refah ve mutluluk vaatleri verilmişti.
Sözcüğün farklı bir anlam
İlkokul dördüncü sınıf
fonksiyonlarının alanları itibarıyla
Oysa anayasanın en önemli işlevi
Daha ileri gidilerek Montesquieu ve
boyutunu anlatmak için
Türkçe programında
birbirinden ayrılması ayrı organlar
devlet kurumlarını meşrulaştırmak
kuvvetler ayrılığı teorisi bazı aydınlar akla kolay kolay gelmeyecek
“Türkçemizin doğru ve etkili
eliyle yürütülmesi her birinin, devlet
ve organlarının, ahenkli çalışmasını bir buluşla (!) öğrencilere
tarafından “ne idüğü belirsiz, yoz bir
kullanımına, öğrencilerin söz
iktidarını bir yönüyle kullanması
“savunma sanayisinde
sağlamak, yetki ve sorumluluklarını
Fransız aydınının (Montesquieu) köhne
varlığının ve dil becerilerinin
yerli firmaların milli
sahip oldukları yetkilerle karşılıklı
belirleyerek yetkilerinin dışında
görüşleri” olarak tanımlanmıştı.
geliştirilmesine özen
imkânlarla geliştirdiği ürün
birbirlerini dengeleyerek denetlemesi
faaliyetlerini önlemektir. Hukukilik
gösterilmelidir” deniyor. Öte
ve projelerin araştırılmasını
ve gereğinde frenlenmesi, böylece hak Yeni anayasa arayışı
bu yola sadık kalınarak yapılacak yandan, Türkçe karşılıkları
içeren etkinlik” yaptırılması
ve hürriyetlerin üstün devlet iktidarı Uygulamaya konan bu hükümet olduğu halde, Batı dillerinden
uygulamalarla olur kamunun gücü
öneriliyor. Program,
alınan kavram ve sözcükler
karşısında güvence altına alınması ve sistemi ile beklentiler karşılanmamış
ancak böyle meşruiyet kazanır.
kullandığı dille, başka
kullanılıyor. “Dil Devrimi”
bu biçimle korunması anayasalarda yer
olmalı ki bugün yeni bir anayasa arayışı Yurdumuzda yürütme ve idarede
örnek yokmuş gibi, iktidar
ile yerleşmiş, yaygın biçimde
alan kuvvetler ayrılığı ilkesine dayanır.
doğmuştur. Hakların en büyük ve en mevcut olan merkeziyetçilik mevcut
sahiplerine akraba bir şirketin
kullanılan sözcükler yerine
Bugün yürütme organının anayasal etkin korumasını sağlayan kuvvetler bütün kurumlarda demokrasinin yaygın
reklamını yapıyor.
en koyusundan Arapça
konumu, yetkileri yasama, yürütme, ayrılığı yurdumuzda uygulanan bir şekilde işlemesinin önünde bir
Öteki derslerin
sözcükler anlatımda yer
yargı dengesini yürütme lehine bozmuş anayasal sistemle yeni bir içerik engel olduğu gibi yargının bağımsız programlarında
alıyor. Taslağın adında bile
olduğu gibi Türk dili ve
genel hukuk ve haklar açısından
kazanmıştır. Adeta yasama, yürütme işlemesini de gölgeler niteliktedir.
“eğitim” sözcüğünün yerine,
edebiyatı programında
kullanımdan çoktan düşmüş
da öğrencilerden
“maarif” sözcüğü yeğleniyor.
“okuduklarından,
Bazen Türkçe sözcük ve
dinlediklerinden/
kavramlarla birlikte Arapça
izlediklerinden hareketle
ve Farsçaları yan yana yer
milli ve manevi değerleri
Kara göklerin yıldızları
alıyor. “Ortak Metin” başlığı
edinmeleri ve bu değerleri
altında nasıl bir insan
içselleştirerek yaşantılarına
yetiştirilmek istendiğini
DurAn GülDEmir
taşımaları” isteniyor. Hem
anlatmak için “yetkin ve
eğitici hem de öğretici metin
erdemli insan” demekle
EğİTİmcİ-YENİ KUşAK KöY ENSTİTÜLER
anlamında kullanılan yeni
yetinilmiyor; “aklıselim,
DERNEğİ BEYLİKDÜzÜ şUBESİ
uydurulmuş “Çok Modlu
kalbiselim ve zevkiselim
Metin” başlığı altında,
sahibi nesiller”den ya da
ğitimci-Yeni Kuşak Köy Enstitüler
öğrencilerin “metinde yer
“kâmil insan”dan söz ediliyor.
EDerneği Beylikdüzü Şubesi
alan milli, manevi ve evrensel
“Eğitim felsefemiz”
Hasan Âli Yücel’in; “Bu bizimdir,
değerlerle ilgili çıkarımlar
anlatılırken “epistomolojik
kimseden almadık; bizden alsınlar”
yapmaları” isteniyor. Bu
bütünlük, ontolojik bütünlük,
diyerek büyük bir övünçle anlattığı arada ders kitabı yazacak
aksiyolojik olgunluk”
olan kişilerden “milli ve
Köy Enstitülerinin kuruluşunun 84.
kavramları seçiliyor. Programı
manevi değerlere uygun
yıldönümü kutlanıyor bu baharla
hazırlayanlar bu seçimleriyle
olmayan, belli bir anlam ifade
birlikte. Bu kutlamalar birkaç ne denli “entelektüel”
etmeyen; tekerleme, mani ve
olduklarını gösterirken “din
demokratik kurumumun özverili
ninnilere yer verilmemesini,
kültürü ve ahlak bilgisi”
çalışmasıyla sınırlı kalıyor ne yazık ki...
anlamlı ve değerlerimizi
programının felsefesinin
Yerelde çok da gündeme getirilmiyor,
yansıtan, öğrencilerin
anlatıldığı bölümde ise
konuşulsa da nostaljik anmalarla
duyuşsal ve bilişsel öğrenme
“kalbi mutmain kılacak
geçiştiriliyor çoğu.
süreçlerine katkı sağlayacak
yöntemler”den söz ederek ne
Oysa bu son yerel seçimle birlikte
nitelikte olan tekerleme,
kadar da dindar olduklarını
filizlenen umutların temelinde yatan
mani ve ninniler seçilmesini”
kanıtlıyor.
o harcın içinde Köy Enstitülerinin
istiyor. Bu yolla da tekerleme,
Programın bütününe
mucizeyi gerçekleştirmişti. Çünkü, sevgisini kazandırmaya çalışmak gibi
sönmeyen ışığının bugünleri de ninni ve manileri “bir anlam
bakıldığı zaman bazen
Atatürk’ün “Hayatta en hakiki mürşit eğitici bir etkinlikleri, bugün de aynı
ifade edenler ve etmeyenler”
aydınlattığına tanık olduk. Seslerini
utangaçça bazen ise cesurca
ilimdir” sözündeki o gerçeği kendilerine mantıkla bakın nasıl karalanmaya
olmak üzere, ikiye ayırıyor.
günlük yaşamda kullanılan
duymayanlar olsa da 65’lik o
kılavuz edinmişlerdi. devam edilmektedir: “Bu okullardan
Önceki programlarda
dilin Arapçalaştırmak
delikanlıların çoğu yalnız emekli
Yıllardır her türlü baskıyı ve mezun olan öğretmenler, öğrencilerine; kullanılmış olan kavramlar
istendiği gözleniyor. Din ile
maaşlarının düşüklüğüne itiraz
yerine, tarih programlarında
sömürüyü bir hak gibi gören egemen ‘Eylenin çocuklar eylenin’ diye şarkılar
ilgili derslerin programlarında
etmedi. Hasan Âli Yücel’in klasiklerini
da yeni adlandırmalara
güçler, bundan rahatsız olmuştu söyletiyorlardı. Asıl amaçları şarkı bu istek net biçimde ortaya
okuyan bu nesil, Cumhuriyetin temel
yer veriliyor. “Kuruluş-
çıkıyor. Din kültürü ahlak
türkü söyletmek değildi. ‘Onlar, ey
elbette. Birtakım uydurma gerekçelerle
değerlerine de sahip çıktı.
Yükselme-Duraklama-
bilgisi 4. sınıf programında
bu uyanışı engellemek için her türlü Lenin, ey Lenin’ diyerek çocukların
Gerileme-Dağılma” başlıkları
“gerçeği arama eğiliminden
karışıklık ve kargaşayı kullandılar. beynini yıkıyorlardı.”
Çağdaş eğitim modeli
altında incelenen Osmanlı
hareketle” diye başlanarak
Bugün için hiçbir inandırıcılığı olmayan
Ülkenin dört bir yanından gelen
Devleti’nin öyküsü, yeni
öğrencilere “Eğitim Bilişim
Karanlığa karşı mücadele
o söylentiler, özellikle dönemin
yoksul Anadolu çocuklarını bağrına
programda “Duraklama”
Ağı”ndan (EBA) günlük
Bunların hepsi planlı elbette. Birtakım
siyasilerinin de desteği ile karalama
basan bu okullar, Cahit Külebi’nin
yerine “Dönüşüm Sürecinde
yaşamda kullanılan dini
çıkar gruplarının bu tür söylemlerinin
kampanyasına dönüştürüldü. Bunun
“kara göklerin yıldızları” dediği Osmanlı”; “Dağılma”
ifadelerin yer aldığı çeşitli
amacı belli. İnsanı asıl üzen şu: O zorlu
sonucunda bu okullar kapatılarak yerine de “Savaşlar
gençleri yetiştirip “düşe kalka” da olsa içerikler gösterilebileceği
yaşamın içinden gelmiş insanların da o
Sarmalında Osmanlı” olarak
Anadolu’yu aydınlatan o eğitim ışığı söyleniyor. “Öğrencilerden
bir umutla, kuş uçmaz kervan geçmez
değiştiriliyor. Bu değişiklik,
çıkar gruplarına alet olmaları. bismillahirrahmanirrahim,
dağ başlarına gönderdi. söndürüldü.
siyasi iktidarın Osmanlı
maşallah, inşallah,
Elbette dün olduğu gibi bugün de
Onlar; tarım, sağlık bilgisi, Yaşadığımız son deprem felaketi ve
Devleti’ni yıkılmamış
selamünaleyküm,
tekrarlanacak bu söylemler. Bu yüzden
demircilik, çocuk bakımı, yurttaşlık öncesindeki Korona salgınıyla birlikte
gibi göstermek istediğini
aleykümselam,
doğruları bıkmadan usanmadan
birtakım gerçekler gün yüzüne çıkmış
bilgisi gibi temel derslerin yanı sıra
düşündürüyor.
elhamdülillah, estağfirullah
anlatmak ve karanlığa karşı hep
matematik, fizik, kimya gibi fen olsa da bu anlayışın bu gün de devam
Fen bilimleri dersi
ve sübhanallah gibi dini
birlikte hareket etmek zorundayız.
bilimleri dersleri de alarak yetişmişler, ettiğini görmek işin bir başka üzücü bir
ifadeleri belirlemeleri ve programında da gelişim
Bu nedenle yerel yönetimler başta
bu yönleriyle de çağdaş eğitimin yanı tabii.
bunları çözümlemeleri” ve evrim yerine “tekamül”;
olmak üzere tüm demokratik güçler
öncüleri olmuşlardı.
isteniyor. “Özgün “bilim” yerine “ilim”, sık sık
Yurt sevgisi
bu gerçeği görmezden gelmemelidir. O
Çoğu o çileli yaşamın içinden gelen düşünmelerini “belagat”, “kâmil insan”
Deprem, korona gibi felaketleri günleri anarak yalnız nostalji yapmanın sağlamak” gerekçesiyle sözcükleri kullanılıyor.
bu köy çocukları, gittikleri yörelerdeki
öğrencilere “bu ifadeleri Programın yalnızca bazı
“kader” olarak gören o anlayışın ötesinde yaşadığımız sorunların
insanları da karanlıktan kurtarmaya
nerelerde kullandıkları, bölümlerine bakmak bile
devamı ne yazık ki günümüzde de temelinde yatan Köy Enstitüleri gerçeği
ant içerek yola çıkmışlardı.
besmele çekmenin veya taslağın dilinin ne kadar
benzeri karalamalarla görev başında. bu yönüyle iyi değerlendirilmelidir.
Bütün bunlar, bir düş gibi görünse
selamlaşmanın onlara ne özensiz, tutarsız ve en
de Cumhuriyetin dağ başlarındaki o Köy Enstitülü öğretmenlerin yıllar Çünkü, yarım kalan bir mucize olan
hissettirdiği gibi sorular önemlisi art niyetli olduğunu
temsilcileri Anadolu’yu kısa bir zaman önce, şarkılarla türkülerle marşlarla Köy Enstitülerinin o eğitim anlayışına
sorularak” bu sözcüklerin anlamamıza yetiyor.
içinde aydınlatmayı başarmış, bir çocuklara Cumhuriyet, yurt ve ulus bugün de çok ihtiyacımız var.