Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
31 MAYIS 2024 CUMA
EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9
CUMHURİYET 24 AYAR
DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN
32.2590 35.0580 40.8030 41.82 10.481 16.300 2.434
3.2 kuruş 10.4 kuruş 3.1 kuruş 0.25 Sabit 2 puan 11 lira 6 lira
Mayıs ayı için açlık sınırı 18 bin 969 lira, yoksulluk sınırı ise 61 bin 789 lira açıklandı
Asgariyi 2 bin lira aştı
Anlayın artık...
Türk-İş’in hesaplamalarına göre yeni açlık sınırı mevcut
Dünyanın gücü
YÜZDE 12 YÜZDE 10
Sebze fiyatındaki Yoğurt fiyatındaki
17 bin 2 liralık asgari ücreti 1967 lira geçti. Son bir yılda
aylık artış aylık artış
iki şeye yetmiyor...
açlık ve yoksulluk sınırları yüzde 83.1 arttı.
evresel, sosyal ve insani krizlerin
ılın ikinci yarısı için liraydı. Ayrıca 2024 yılı mayıs giderek arttığı bir dönemdeyiz.
Ç
Dünyanın artık iki şeye gücü
asgari ücrette artış ayıyla birlikte Türkiye’de halen
yetmiyor: Birincisi ekonomik eşitsizliğin
Yyapılıp yapılmayacağına 17 bin 2 lira olarak uygulanan ve
maliyeti. İkincisi ise zenginler.
ilişkin tartışmalar büyük bir milyonlarca emekçinin geçinmeye
2020 ve 2022 arasında dünyanın en
hızla sürerken Türk-İş’in bu çalıştığı net asgari ücret ile yeni
varlıklı yüzde 1’lik kesimi, dünyanın geri
ayla ilgili hesapladığı açlık açlık sınırı arasındaki fark 1967
kalan yüzde 99’unun bir araya gelerek
ve yoksulluk sınırları halkın liraya ulaştı. yarattığı küresel zenginliğin neredeyse
iki katını elde etti. Öte yandan en yoksul
yaşadığı sorunların ağırlaştığını
kesimin toplamı kadar karbondioksit saldı.
Alım gücü geriliyor
gösterdi. Anımsanacağı gibi AKP
Sosyal epidemiyoglar gelirlerdeki büyük
Yine Türk-İş’e göre Ankara’da
iktidarı, yeni ekonomi politikaları
farklılıkların insanı daha fazla işlevsiz
YÜZDE 25 YÜZDE 13
yaşayan dört kişilik bir ailenin
kapsamında ilk artışın yüksek
hale getiren güçlü bir sosyal stres etkeni
Ekmek fiyatındaki Tuz fiyatındaki
“gıda için” yapması gereken
yapıldığı bu nedenle yeni bir zam
aylık artış aylık artış olduğunda hemfikir. Örneğin zengin ve
asgari harcama tutarındaki
yoksul arasındaki uçurumun artması daha
olmayacağını ileri sürerken
yüksek cinayet ve hapis oranlarına eşlik
artış (mutfak enflasyonu)
emekçi örgütleri ise
ediyor. Aynı zamanda daha çok bebek
bir önceki kıyasla yüzde
alım gücündeki büyük ‘Ekonomik güven’ 77 bin abonenin
YÜZDE 7
ölümü, obezite, uyuşturucu kullanımı,
7.02 oldu. Artış ilk beş
erimeye dikkat çekiyor.
daha düşük çocuk refahı ve diğerleri...
Mutfak
ayda yüzde 31.44, son düştükçe düşüyor doğalgazı kesildi
Türk-İş’in dün
Eşitsizliğin hükümetlere maliyeti de
12 ayda yüzde 83.06 ve
enflasyonunda
yayımladığı verilere dayanılmaz derecede yüksek. Bir sivil
TÜİK’in dün açıkladığı “Ekonomik ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı
yıllık ortalamada yüzde
toplum örgütü olan Equality Trust,
göre Mayıs 2024’te
aylık artış
Güven Endeksi, Mayıs 2024” Alparslan Bayraktar, CHP Niğde
Birleşik Krallık özelinde bir araştırma
79.43 olarak hesaplandı.
dört kişilik bir ailenin
raporuna göre ekonomik güven Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in yapmış. İngiltere’nin eşitsizliğin en az
Raporda, şu vurgular
sağlıklı, dengeli ve yeterli
olduğu beş OECD ülkesinin (Danimarka,
endeksi geçen ay 99 puanken bu ay soru önergesine verdiği yanıtta,
da öne çıktı: “Temel mal ve
beslenebilmesi için yapması
Finlandiya, Belçika, Norveç, Hollanda)
yüzde 0.8 azalarak 98.2’ye indi. Bu 2023 yılında 68 bin 631 konut ve 8
hizmetlerde görülen artış yılın
gereken aylık gıda harcaması
ortalamasına gelmesi halinde İngiltere’nin
endeks geçen martta 100 puandı. bin 512 ticarethane abonesi olmak
ilk dört ayında olduğu gibi bu ay
tutarı (açlık sınırı) 18 bin 969 lira, yılda 126 milyon dolar tasarruf yapacağını
Bu kapsamda önceki aya kıyasla üzere toplamda 77 bin 143 abonenin
da devam etti. Geçim şartlarının hesaplamış.
gıda harcaması ile giyim, konut
Mayıs 2024’te tüketici güven doğalgaz aboneliğini sonlandırdığını
Bilim bu konuda net: Eşitsizliğin
her geçen gün daha da zorlaştığı,
(kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım,
endeksi yüzde 0.1 artışla 80.51 açıkladı. Gürer “Son beş yılda ise
azaltılması; dünyanın karşı karşıya olduğu
alım gücünün azaldığı kaçınılmaz
eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar olurken reel kesim (imalat sanayi) 343 bin 746 doğalgaz aboneliği
çevre, sağlık ve sosyal krizlere çözüm
bir gerçek. Araştırmada gıda
güven endeksi yüzde 1.1 azalışla sonlandırıldı” dedi.
için yapılması zorunlu diğer aylık
bulmanın temel bir önkoşulu. Daha eşit
fiyatlarındaki artışın devam ettiği 102.4, perakende ticaret sektörü Ayrıca Bayraktar’ın 856 yerleşim
harcamalarının toplam tutarı
toplumlardaki insanlar, eşit olmayan,
güven endeksi yüzde 3.3 azalışla yerine doğalgaz arzı sağlandığını,
gözlemlendi. Her ay gerçekleşen
tüketici odaklı toplumdakilere göre daha
ise (yoksulluk sınırı) 61 bin 789
111.7, inşaat sektörü güven endeksi bu sayının 765 ilçe ve 91 beldeyi
fazla güvenilirler ve çevreyi koruma
bu artış başta dar ve sabit
liraya ulaştı. Bekâr bir çalışanın
yüzde 0.3 azalışla 88.3 puana indi. kapsadığını açıkladığını belirten
olasılıkları daha yüksektir.
gelirliler olmak üzere toplumun
“yaşama maliyeti” de aylık 24 bin
Hizmet sektörü güven endeksi ise Gürer, buna göre 210 ilçe ve 299 Bu yüzden politika yapıcıların onlarca
tüm kesimini olumsuz etkilemeye
609 liraya yükseldi. Mayıs 2023’te
yıldır artan eşitsizliği tersine çevirmek
önceki ayda olduğu gibi 117.1 puan beldeye gaz verilmediğini vurguladı.
devam ediyor.”
bu sınırlar sırasıyla 10 bin 362
ve en yüksek gelirleri dizginlemek için
oldu.l Ekonomi Servisi l Ekonomi Servisi
l Ekonomi Servisi
lira, 33 bin 757 lira ve 13 bin 440 hızla harekete geçmesi çok önemli.
Geçen yıl 67 ülkeden bilim insanları,
Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası’nın
İktidar, genelgelerle toplusözleşmelerde değişiklik yapılmasına kapı açtı
başkanlarına birer açık mektup yazarak
onları “artan aşırı eşitsizliği gidermeye
yönelik çabaları iki katına çıkarmaya”
çağırmışlardı. Zerre azalma olmadığı gibi
eşitsizlik daha da arttı. Bu da devletlerin
Memuru ateşe attılar!
sosyal sınıflar karşısında asla tarafsız
olamadığı gerçeğini gözler önüne sermesi
açısından önemli. Gini katsayısı gelir
hakkı” başlıklı 53. maddesi,
MUSTAFA ÇAKIR
dağılımı eşitsizliğini ölçmek için kullanılan
Bankaların aktifi
emekçilere toplusözleşme hakkı
en temel göstergelerden biri. Avrupa’da
ktidar emekçinin en önemli hakkı
veriyor.
gelir dağılımı eşitsizliğinde Türkiye ilk
26.2 trilyon TL
İolan toplusözleşme düzenini
sırada yer alıyor. Dünyadaki 130 ülke
Diğer yandan birçok memur
BANKACILIK Düzenleme ve
içinde ise 28. sırada. TÜİK’e göre Gini
sakatladı.
örgütü gibi Memur-Sen de genelge
Denetleme Kurumu (BDDK), dün
katsayısı ile ölçülen bu eşitsizlik 2023
Daha çok memurların kazanılmış
hakkında dava açtı. Ancak yetkili
Nisan 2024 itibarıyla bankaların yılında daha da arttı.
haklarını hedef alan tasarruf
konfederasyon olan Memur-
Türkiye’de kamu tasarruf tedbirleri
bilanço toplamlarını açıkladı.
genelgesiyle iktidar, savunma ve
Sen’in sadece genelgedeki “servis
genelgesi tartışılıyor. Süslü cümlelerle
Buna göre Mart 2024’te 25.9
güvenlik hizmetleri hariç kamu
hizmetini kaldıran” bölüme dava kamuoyuna sunuldu ama gerçek ve
başlığını taşıyor ve ayrıntılı
trilyon lira olan aktif toplam
kurum ve kuruluşlarınca toplu
olması gereken bir tasarruf yerine
açması dikkat çekti. Oysa genelgede
geçen nisanda 26.2 trilyon lirayı yükümlülükler içeriyor. İktidar ise
faturanın yine yoksula ve emekçi kesime
taşıma olan yerlerde personel servisi
memurların haklarını budayan
aştı. Bu kapsamda krediler 12.9
son genelgeyle memurların anayasa
çıkacağı bir tedbirler manzumesi olacağı
hizmeti sonlandırıldı. Sadece hizmet
trilyon liradan 13.1 trilyon lira, başka düzenlemeler de var. Örneğin
ve yasayla güvence altında bulunan
aşikâr. Öğretmenin çayı, memurun servisi
alımı yoluyla sağlanan personel
mevduat 15.5 trilyon liradan 15.6
genelgede, “Lojman kiraları
toplu sözleşmesinde değişiklik
ile olmaz bu iş. Sen iktidarının başından
trilyon liraya çıktı. İlk 4 aylık net servisi hizmeti sözleşme süresinin
ve sosyal tesis ücretleri rayiç
yapıyor. beri kolladığın inşaat, enerji ve maden
kâr ise 190.7 milyar lira oldu. Bu
bitimine kadar devam edebilecek.
bedeller dikkate alınarak yeniden tekellerinin yarattığı rant ve buna göz
rakam geçen yılın aynı döneminde
Oysa kamuda servis hakkı memur yumarak elde edilen haksız kazançların
Sınırlı Memur-Sen
belirlenecektir” deniliyor. Yine
144.7 milyar liraydı. Öte yandan
üzerine gitmedikçe olmaz, yürümez.
toplusözleşmesinde yer alıyor. 2024-
Böylece imzalanan ve imzalanacak genelgede personelin “fazla çalışma
bankaların nisan sonu itibarıyla
2025 yıllarını kapsayan ve 3 Eylül
olan toplusözleşmelerde, iktidarın ücreti ve nöbet ücreti alacak şekilde
ortalama sermaye yeterlilik oranı Farklı ekonomik modeller
2023’te Resmi Gazete’de Kamu
yayımlayacağı genelgelerle çalıştırılamayacağı” belirtiliyor.
yüzde 17.22 olarak açıklandı.
üzerine düşünebilmek
Görevlileri Hakem Kurulu Kararı
değişiklik yapılabilmesine de kapı Memur-Sen bu tür düzenlemelere
Takipteki tüketici kredileri ise 33.5
Mevcut sistemin yaşadığı tıkanmışlık;
olarak yayımlanan toplusözleşmenin
açılmış oldu. Oysa anayasanın “toplu sadece basın açıklamasıyla itiraz
milyar lira. l Ekonomi Servisi
karşıt sesleri, farklı arayışları yükseltmeye
23. maddesi “servis hizmeti”
iş sözleşmesi ve toplusözleşme etti. l ANKARA
başladı. Dün Kadir Has Üniversitesi’nde
başlayan, dünyada ve Türkiye’de ilk kez
KISA... KISA... KISA...
düzenlenen IPEC2024 Türetim Ekonomisi
Konferansı’nın ele aldığı modeller örneğin.
l KARAYOLLARI Genel
Altın ithalatı yeniden artışa geçti
Gündeme getireyim dedim:
Müdürlüğü, Tarsus-Pozantı-
Küçülme ekonomisi (degrowth):
Gaziantep-Osmaniye hattındaki
Kaynakları sınırlı olan bir gezegende,
otoyol hizmet tesislerinin 10 yıl TÜRKİYE’nin cari açığını olumsuz yüzde 79.2, yüzde 72.2 ve yüzde
sonsuz büyüme mümkün olamaz.
süreyle kiraya verilmesi için ihale etkilediği için çeşitli sektörlere 1.4’tü. İlk dört ayda ise geçen yılın
Üretimin neden olduğu çevresel ve sosyal
açtı. İlk yıl için yıllık kiralama bedeli getirilen kota kısıtlamalarına ilişkin aynı dönemine kıyasla ithalat yüzde
etkileri en aza indirmek için sürdürülebilir
tahmini 40 milyon TL. İhale ise 2 tepkiler sürerken altın ithalatının 55.1 düşüşle 5.3 milyar dolarda kaldı.
bir şekilde maddi üretimin azaltılmasını
Temmuz’da. yönünü yeniden artışa çevirdiği İhracat ise geçen nisan ayında yüzde savunan politik ve ekonomik ideoloji.
Kışkırtıcı bir slogan olduğu için hâkim
l TÜRKİYE ve Dünya ortaya çıktı. 142.9 artışla 375.3 milyon dolara
sistem tarafından benimsenmiyor.
Bankası, ülkenin ormanları TÜİK’in dün açıkladığı “Dış Ticaret çıkarken ilk dört ayda yüzde 21.2
Doughnut (simit) ekonomisi:
yangınlardan koruma kapasitesini İstatistikleri, Nisan 2024” raporunun düşüşle 663.4 milyon dolara indi. “Mayısta yıllık dış ticaret açığı ve
Dünyanın kaynaklarına saygılı ve refahın
güçlendirmenin amaçlandığı 400 detaylarına göre Nisan 2024’te geçen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet cari açıkta tekrar düşüş bekliyoruz.
adil paylaşımına dayanan yenilikçi bir
milyon dolar tutarındaki İklime yılın aynı dönemine kıyasla altın Şimşek ise geçen nisan ayıyla ilgili İkinci çeyrek itibarıyla cari açığın
ekonomi modeli. 20. yüzyılda her şey
Dirençli Ormanlar Projesi’ni (İDOP) ithalatı yüzde 24.4 artışla 1 milyar 551 genel dış ticaret verilerini sosyal milli gelire oranının yaklaşık yüzde
finansal sermayenin önemi üzerine
uygulamaya aldı. Proje 14 şehirde milyon dolar oldu. Önceki üç ayda medyadan yorumlayarak geçici 2.5 oranında gerçekleşmesini
kurulmuştu. Fakat o zamanlar gezegenin
yürütülecek. düşüşler, yılbaşından bu yana sırasıyla etkilere atıfla şuna vurgu yaptı: öngörüyoruz.” l Ekonomi Servisi
sınırlarının aşılacağı, sosyal adalet ve
eşitlik gibi konular bilinmiyordu. Finansal
sermayenin çıkarlarını bir kenara
bırakarak gezegenimizin şartları üzerine
bir ekonomik tasarım yapılması gerek.
1 kuruşluk indirim Yerli ayçiçek
Ancak toplumsal ihtiyaçları da düşünmek
durumundayız. Bu iki sınır arasındaki
alanı bir simit şeklinde düşünebilirsiniz.
satışları büyütüyor tohumu piyasada
Amaç hepimizin yaşam seviyesini iyi bir
COSMED Üst Yöneticisi (CEO) YUDUM’un, Tohum Derneği
seviyeye getirmek, dengeli bir şekilde
Deren Öztürk Mataracı Musa Kaya Houmer Balazadeh
Deren Öztürk Mataracı, işbirliğiyle 2021’de başlattığı Yerli
yaşayabilmek.
kozmetik sektörünün krizlerden faaliyete geçecek ikinci fabrikalarıyla Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Gıda Türkiye Genel Müdürü Houmer Ortak iyilik ekonomisi: Bütüncül bir
dünya görüşünden ortaya çıktı ve egemen
etkilenmediğine, yüksek enflasyon halen 50 bin ton olan üretim Destekleme Projesi’nde verimli ve Balazadeh, “2021’den beri 23 çeşit
demokrasiye dayanıyor. İnsan haklarını,
ortamında 1 kuruşluk indirimle bile kapasitelerini dörde katlayacaklarını ülke iklim şartlarına dayanıklı yerli tohum denemesi yaptık. Konya’daki
adaleti ve sürdürülebilirliği özendiren iş
satışların arttığına dikkat çekti. anlattı. Bugün 30 ülkeye ihracat ayçiçek tohumu YDM 2239 tescil denemelerde YDM 2239’un verimliliği
kararlarını teşvik ediyor. Tüm ekonomik
Marka olarak orta gelir grubunu yaptıklarını, gelecek dört yılda bunu ettirildi ve kullanıma sunuldu. dekarda 235 kilograma kadar çıktı”
aktörler, dünya genelindeki anayasalarca
hedeflediklerini anlatan Mataracı, 65’e çıkarmayı hedeflediklerini, Trakya, Konya, Adana ve bu dedi. Tohum Derneği Yönetim Kurulu
belirlenen evrensel değerlere uygun
“Piyasa ortalamasına göre ucuz üretimin yüzde 25’ini ise ihraç yıl Eskişehir’de deneme ekimleri Başkanı Musa Kaya da YDM 2239
hareket etmeli. Bir işletme, daha fazla kâr
kalıyoruz. Bu bizi olumlu etkiliyor” ettiklerini kaydeden Mataracı, ikinci yapıldı. Yeni tohumun hem sulanan çeşidinin yerli üretimin artışına destek
elde ettiğinde değil, kamu yararına en
dedi. Bu yıl 15. kuruluş yıldönümlerini fabrika açılınca bu oranın yüzde 40’a alanlarda hem kuru ekimde verimli olacağını söyledi.
iyi şekilde hizmet ettiğinde başarılıdır ve
kutladıklarını, eylülde Tuzla’da çıkacağını belirtti. l Ekonomi Servisi olması en önemli özelliği. Savola l Ekonomi Servisi
başarısının faydalarını toplar.