Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 29 MAYIS 2024 ÇARŞAMBA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Doğurganlık hızı ve ideal nüfus üzerine PROF. DR. YAPRAK CIVELEK tartışılmalıdır. Politika önderlerinin bu tür ANADOLU ÜNIVERSITESI SOSYOLOJI BÖLÜMÜ bir özgülüğe kör söylemler üretmekle, toplumsal cinsiyet ugün Türkiye’de doğurganlığın eşitliği kavramından kaçınmakla, düşmesi üzerine yapılan Bçağrıların ve duyulan kaygıların kadına şiddeti görmezden üzerine şunlar söylenebilir: gelmekle, aile, ana-çocuk sağlığı Ulus devletlerin, varoluşsal hizmetlerindeki aksaklıkları YETIŞTIRILMESI GEREKEN kaygılarla büyük nüfusa sahip olma giderememekle, pahalılığı, arzuları tarihseldir. Fakat gerçekte yoksulluğu önleyememekle, büyük nüfus ideal nüfus anlamına NESILLERIN NITELIKLERI çocuk dostu olan kentsel alanları gelmez. İdeal nüfus, ülkenin sınırları kuramamakla, aslında kalkınma sormamak, objeler arasındaki PROF. DR. DOĞAN SOYASLAN arasında kalan coğrafi konumlanmaya planlarında öngörülen ama ilişkiyi araştırmamak, dünya doğurganlığı düzenleyen (antinatal) ve doğal kaynakların sunduklarına nimetlerinin önemini kabul ürkiye Yüzyılı pratiğe dökülemeyen maddelerin nüfus politikalarına tanık olunmuştur. uygun sayıda, ekonomik kalkınma etmemek, asıl dünyanın “TMaarif Modeli” arkasını aramamakla nüfusun kendini 2000’lerden bu yana da antinatal göstergelerinin, kişi başına düşen milli ölümden sonra olduğuna programı ile Milli Eğitim yenileyebileyeceği (ortalama 2.1 yasalar işlerliğinde -ki bu, zaten gelirin yoksunluk ve yoksulluğa işaret inanmak, sorumlu olmamak, Bakanlığı “aklı selim, çocuk) noktaya gelinmesi olanaklı olgular arasındaki ilişkiyi değişmemelidir- bir pronatal söylem etmediği bir sosyal refah devletinin kalbi selim, zevki selim” değildir. Çocuk sahibi olmak, iktisadi düşünmemek, doğru ya da üretimiyle ilerlenmektedir. nüfusudur. Demografik akış içinde nesiller yetiştirecekmiş. yanlış düşündüğünden şüphe ve toplumsal koşullar göz ardı edilerek doğurganlığı etkileyebilecek tüm Aslında Milli Eğitim etmemek, dogmalarla bağlı Sosyal demografik yapı dayatılacak bir konu değildir. İnsanlar değişkenler; cinsiyet eşitliği bazında olmak, olayların üzerine Temel Kanunu’nun Bugün, ülkemizde toplam doğurganlık aile kurmaya itilemezler, aile kurmak öğrenim düzeyleri, çiftlerin sosyal gitmemek, pasifliği tercih amacı, Atatürk ilkelerine, hızının 1.5 çocuk olması, ülke isterler. ve ekonomik statüleri, kırsal ya da etmek, hayata karşı teslimi Türk milletinin kültürel, nüfusunun yenilenme düzeyinin Ayrıca mesele salt doğurganlık olmaktır. Bu değerlere sahip kentsel ikametgâh alanları, geleneksel ahlaki, milli ve manevi altına düştüğünü, doğurganlığın toplumlar hiçbir bilimsel ve modern yaşam tarzları, hanehalkı değildir: Yaşlı nüfusun ihtiyaçlarının, değerlerine bağlı, hür buluşa imza atamamaktadır. azaldığını, ortalama ömrün uzadığını gelir düzeyi, konut ve barınma şartları, kişisel ve sosyal refahının düşünen, yaratıcı nesiller Çünkü bu değerler Doğu’nun göstermektedir. Aynı zamanda, ülke gebeliği düzenleyici yöntemlerin bilgisi sağlanmasıyla ilgili hedefler yetiştirmektir (1739 sayılı ilk çağının sosyoekonomik nüfusunun yaşlı nüfus olma özelliğini ve kullanımı, dinsel farklılıklar, etnik konuşulmalıdır. Toplumu daha da şartlarında oluşmuştur. kanun md. 2). Bakanlığın sürdürdüğünü anlatmaktadır. Nüfus kimlikler, iç ve dış göçler, ana-çocuk yoksul ve kıtlık içinde bir dünyanın Tarih boyunca Osmanlı “aklı selim, kalbi selim, artış hızı yavaşlamıştır, ancak sağlığı hizmetleri, kadının işgücüne toplumu bu değerlere içine sürüklemekten kaçınarak zevki selim” nesiller halen pozitiftir. Bununla birlikte bağlı kalmış, değişim aktif katılımı ve kariyer hedefleri, hepsi çalışmak gerekmektedir. Yoksa yetiştirme projesi, Milli ve gelişim geçirememiş, çiftler halen iki çocuklu aile olma doğurganlığı etkilerler. Eğitim Temel Kanunu’nun yukarıda bahsi geçen ideal nüfus kapitülasyonlarla sanayileşen eğilimine sahiptirler. Bu durumda, Çocuk doğurmanın basitçe bir amaçlarından sadece ya da Platon’un da deyimiyle ülkelerin açık pazarı olmuş, doğurganlık hızını, nedenlerine göz genetik dürtü, insana özgü bir içgüdü birisidir. neticede kendiliğinden “optimum nüfus” tanımına ulaşılması atmadan, salt rakama odaklanarak gibi görülmesi bize insanların neden Bakanlık Atatürk ilkeleri ve çökmüştür. Ancak söz konusu beklenemez. Türkiye’de demografik bir problem olarak sunmak bilimsel daha geniş ya da küçük ailelere laik hukuk devleti içinde hür değerler bir şekilde iktidarı veri toplama konusunda iki önemli değildir. Sosyal demografik yapı, kendi sahip oldukları konusunda bir şey düşünen, sorumlu ve yaratıcı eline geçirenlerin iktidarlarını kurum vardır: TÜİK ve Hacettepe nesiller yetiştirmekten söz hep sürdürmesine hizmet coğrafyasında, tarihinde, kültüründe, söylemez. Çocuk sahibi olmak, Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. etmiyor. İçeriği belirsiz olan etmiştir. politik ve iktisadi ilerleyişinde, ailenin temel olarak bir sosyal davranış “aklı selim, kalbi selim, zevki Oysa insan aklı ve tarih Bu kurumlar tarafından belirli yeri ve kadının statüsü ile kadının biçimidir. İçinde yaşanılan ekonomik, selim” nesiller yetiştirmek özgür, can-mal güvenliği dönemler ve örneklemler üzerinden karar mekanizmalarının içinde politik dünyalara göre şekillenir. gerekçesiyle hayata karşı içinde yaşayan, özgüvenli, hesaplanan doğurganlık hızının, olmasına yönelik değişimler yaşayan, Türkiye’de Cumhuriyetin kuruluş kendi kendini pasifize analitik düşünen, olayları demograflarla birlikte, karşılaştırmalı tarihinden 1955’lerin ortalarına kadar yepyeni bilinç düzeylerine, fikirsel edecek, değişime karşı olacak, sebep-sonuç ilişkisi içinde değerlendirilmesiyle politikalar kendilerine göre “milli ve değerlendiren, meraklı, doğurganlığı destekleyen (pronatal), değişmelere yaslanarak akan bir nüfus manevi değerlere” bağlı, akılcı, hayal gücü gelişmiş, sonrasında günümüze kadar gelen üzerinden derinlemesine bir özgülükle üretilmelidir. dindar, kindar, dogmatik girişimci, ruhen bağımlı düşünen, önyargılı, kendi olmayan, zihni sonsuza iç dünyasından haberi yönelik, insana insan olması olmayan, hakkını aramayan, dolayısıyla saygı gösteren, mutlak itaatçi, özünde eşitlikçi, hayatla mücadeleye Cumhuriyet değerlerine karşı ‘Sus’ diyen yasa önerisi hazır, kendi kaderi üzerinde nesiller yetiştirmek istiyor. egemen, sorgulayıcı, ürettiği Adı geçen model 1970’li malın başka objelerle DOĞU SILAHÇIOĞLU Cumhuriyeti korumasız bırakmak için ve ailelerine yönelik saldırılar giderek yıllardan beri Cumhuriyet ilişkisini araştıran, kendini adımlar atıldı. “Vesayet” diye bir sözcük yoğunlaştı. Gazetelerde makale adı sayesinde devletin çeşitli aciz saymayan, itiraz ederek on günlerde gündeme düşen iki yeni dolaşıma sokuldu. TSK’yi etkisiz kılmak altında askerlere ve ailelerine saldırı kademelerinde görev almış hakkını arayan, dogmalarla Skonu Türkiye’de tartışmalara yol açtı. amacıyla bir yapay asker karşıtlığı içerikli yazılar kaleme alınıyor, ancak Cumhuriyeti bir türlü bağlı olmayan, özgür, Bunlar; malı ve yaşamıyla vatandaşa içine sindirememiş Osmanlı sorumlu, girişimci, ölümü yaratıldı. Her rütbeden çok sayıda ekranlarda onları aşağılayan yorumlar eğitim düzeni özlemi içinde yükümlülük getiren; “Seferberlik ve düşünmeksizin hep daha asker düzmece mahkemelerde; akıldışı yapılıyordu. 2012’ye gelindiğinde olan çevrelerin “milli ve iyi yaşamak peşinde olan, Savaş Hali Yönetmeliği” ile “emekli savlarla, uydurulmuş kanıtlar ve yalancı Milli Güvenlik Kurulu’nun 28 Şubat manevi değerlere” bağlı yenilikçilik yapan, seri üretim komutanların medyaya açıklama tanıklarla mahkûm edilerek hücrelere 1997 kararları bahane edilerek kin ve gençlik yetiştirme hayalinin yapıp bunu pazarlayan, yapmadan önce ilgili makamlara bilgi kondular. Sonunda hepsi beraat etse de intikam duygularının egemen olduğu son aşamasıdır. hayata karşı teslimi olmayan vermelerini koşul haline getiren yasa içlerinden bazıları cezaevi koşullarında, hukuk dışı bir süreç başlatıldı. Kurulun Aslında iktidar 2002 insanların oluşturduğu önerisi” oldu. Her ikisi de Türkiye’nin bazıları ise onur mücadelesinde kararlarından darbe olgusu üretilerek yılından beri yavaş yavaş toplumların, insanı pasif olan getirilmek istendiği noktayı ortaya eğitimi dinselleştirdi. Karma diğer toplumlar üzerinde yaşamlarını yitirdi. Silahlı Kuvvetler’in 24 yıl sonra 2021’de; aralarında general eğitimi tartışılır hale getirdi. koyan; çağdaş hukuk anlayışında yeri daha egemen olduklarını ve yüce makamlarını işgal etmekte olan ve amirallerin de bulunduğu çok sayıda Felsefeyi önemsizleştirdi. refah içinde yaşadıklarını olmayan kaygı verici girişimlerdir. komutanlardan bazıları bu dönemde subay yeniden hücrelere atıldı. Bir Oysa felsefe düşünmenin göstermektedir. O halde Siyasal iktidar; Cumhuriyetin yapılanlara tepki göstererek istifa korgeneral hapiste yaşamını yitirdi. Bir ve olayları izah etmenin, Türkiye’yi idare edenlerin anayasal niteliklerini, onun değer ve etme onuru sergilediler. Ama görev süre sonra bazılarının sağlık koşulları beynin düşünme ve araştırma görevi insanı etkisiz hale kazanımlarını, belleğini yok ederek başında ya da emekli bazıları; ne yazık nedeniyle cezaları kaldırıldı. Ancak 80 kapasitesinin gelişmesinin getiren kültüre sadece aydınlık ışığını karartma ve Türkiye’yi ki haksızlık ve zulme uğrayan silah yaş ortalamasındaki beş generalin Adli anahtarıdır. Dünyanın saygı duymak, ülkenin şekillendirme uğraşı içindedir. en büyük biyoloğu kabul değişim ve gelişimini arkadaşlarının yanında durma cesareti Tıp sağlık raporları, anayasal zorunluluğa edilen Darwin müfredattan Aslında bu günlere geliş daha frenlememek, özelliklerini gösteremediler. rağmen yaklaşık bir yıl boyunca işleme çıkarıldı. Ancak yerine belirttiğimiz gelişmiş insan 2002’de başlamıştı. Devlet kadrolarını 2013’e gelindiğinde iktidar, konmadı. Bu sürenin sonunda özgürlüğe bulgulara dayanır şekilde tipini oluşturmaya çalışmak ele geçirmek ve sonra ülkeyi siyasal askerlerin görev ve yetkilerini kendi kavuşabilme olanağı buldular. kâinatın oluşumunu izah olmalıdır. Kimse korkmasın, İslam ideolojisine göre şekillendirmek düşünce yapısına göre belirlemeye eden bir düşünce konulamadı. insanların kültürleri Gelinen nokta amacıyla yola koyulan; bir başka siyasal artık başlamıştı. TSK’nin Cumhuriyeti Netice olarak kâinatın nasıl geliştikçe dini düşünceleri İslamcı yapıyla da birlikte olan iktidar; Türkiye’de siyasal iktidarın koruma ve kollama görevi yasalardan oluştuğunun düşünülmesi değişebilir ancak kimse karşısında Atatürk Cumhuriyetinin antidemokratik uygulama arayışlarının istenmedi. Düşünmeye, inancından olmaz. çıkarıldı. Yol ortağının darbe girişimi araştırmaya set çekildi. Oysa kararlı savunucusu anasayasal kurum uzun evrede bir sonuç vermeyeceği Milli eğitim bakanı izlemiş sonrasında oluşan “denetimsiz her şey düşünen, araştıran olduğu eğitim politikasıyla ve kuruluşları bulunca duraksamıştı. bugün artık belli olmuştur. Türk ulusu başkanlık sistemi” döneminde benzer aklın eseridir. laik Cumhuriyetin Bunların başında Türk Silahlı Atatürk’ün önderliğinde işgalci sömürgeci adımlar hızlandırıldı. “Yüksek Askeri Milli ve manevi değerler şüpheciliğe, akılcılığa, analitik Kuvvetleri geliyordu. Çünkü yasalar güçlere ve kendi egemenliğini gasp Şûra”nın ve “Milli Güvenlik Kurulu”nun denen olgular, İslama düşünceye dayanan ve ona Türkiye Cumhuriyeti’ni koruma ve etmiş saray ve saltanata karşı verdiği yapısı değiştirildi. Askerlerin bu inanmak ve gereğini yerine dogmatizme karşı olan eğitim kollama görevi vermişti. Mensupları, “Milli Mücadele” ile “Kurtuluş Savaşı” kurullarda yapacağı öneri ya da getirebilmek, kadere felsefesinin içini boşaltmakta, yurt ve Cumhuriyet için canını sonrasında onun kurduğu Cumhuriyeti inanmak, haline şükretmek, kamu menfaatinin gereği olan değerlendirmelerin önüne set çekildi. yaradanın öyle takdir seve seve feda etmeye yeminli ona korumakta kesin kararlı olduğunu 100 devletin empoze etme gücünü “Dindar ve kindar bir neslin” TSK’nin ettiğini kabullenmek, kadın hukuka aykırı kullanarak sevdalılardan oluşuyordu. Her güçlüğe yıl içinde ortaya koymuştur. Bu; sonsuza insan gücü yapısını oluşturması için ve erkeği eşit saymamak, (manevi cebir) TCK 309. bu bilinçle göğüs geriyorlar, görevlerini dek sürecek ve hiç değişmeyecek bir yasal düzenlemeler getirildi. “Askeri insan iradesinin acizliğine maddesinde düzenlenmiş yerine getiriyorlardı. sonuçtur. “Atatürk Cumhuriyeti”nde Yargı Sistemi” ve “Askeri Sağlık inanmak, sorgulamamak, bulunan anayasayı ihlal 2008’e kadar devam eden bir aydınlığın ışığı sönmeyecek; kimse Sistemi” yok edildi. niçin-neden sorusunu suçunu işlemektedir. süreç sonrasında iktidar tarafından susmayacak; susturulamayacaktır. Bütün bunlar olurken TSK mensupları Mustafa Balbay’ın Doç. Dr. Hüner Tuncer, ülkelerarası dostluk çıkarmayı başaran Balkanlar coğrafyasının Mustafa Kemal Atatürk’ün gördü. Yazılı ve görsel basın alanı, yıllarca unutulmazlığına o dönemde yapılmış olan - yanlışlıkları gözler 13,5x23 / 264 Sayfa / İnceleme 13,5x20,5 / 208 Sayfa / İnceleme 13,5x20,5 / 200 Sayfa / İnceleme