Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 MAYIS 2024 PAZARTESİ
6 SÖYLEŞİ
İktidarın enflasyonun artış hızını kontrol edemez hale geldini söyleyen Konukman:
‘
Sermayenin kârı patladı
Bir bilek güreşi
nflasyonun yüksek olma nedeni öçmenler kayıt dışı çalışıyor. Bu, haksız
mi, RTE ve
Esermayenin bizzat kendisi. Grekabete yol açıyor ve emekçi sınıflar
Sermayenin kârları patladı. Hükümet bunu arasında ırkçılığı hortlatıyor. Bu sorunun
Özgür Özel
engelleyemiyor, artış hızını kontrol edemiyor, çözülmek istenmemesinin arkasında, onları
sermayeye bu konuda sözü olamıyor. istihdam eden sermaye var.
akıyorum en çok tartışılan
rof. Dr. Aziz Konukman
konuların oturdu. Herkes kendi
Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.
Bbakışına göre bir değerlendirme
Prof . Dr. Aziz KonuKmAn
P n Hazine ve Maliye Bakanı Necati yapıyor. Bir okurum da sordu, ne
Savaş
1955’te Sinop’ta doğdu. İlk, düşünüyorsunuz Özür Özel beyin
Mehmet Şimşek ve MB Başkanı
orta ve liseyi Sinop’ta okudu.
Cumhurbaşkanına ziyareti ve yeni
Fatih Karahan’ın yurtdışında yaptığı
P
ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler
politikası hakkında.
görüşmelerden Türkiye’nin beklentisi
Fakültesi’nde lisansını tamamladı.
Yanıtım şu oldu: Merakla ve
nedir?
ODTÜ İktisat ve AÜ Siyasal Bilgiler
ilgiyle izliyorum. Karşı olmak veya
0
Öncelikle bu görüşmelerden bu ikilinin
fakültelerinden yüksek lisanslarını
desteklemek gibi bir durumda
aldı. Doktorasını Gazi Üniversitesi
doğrudan yatırım beklentisi içinde
hissetmiyorum kendimi. Bakalım
İktisadi ve İdari Bilimler
olduklarına dair yanlış bir değerlendirme görelim…
R
Fakültesi’nde iktisat bölümünde
var. Bu yanlış yorumlamaya bizatihi bu
bitirdi. 2002’de doçent, 2007’de
Yenilikçi karakter
ikilinin “Yatırımcılarla görüşüyoruz’’
profesör oldu. Devlet Yatırım
CHP lideri yeni bir politika
T
açıklamasının yol açtığını söyleyebiliriz.
Bankası’nda araştırma uzmanı,
uyguluyor. Bunun günlük, akla
n Amaç yatırımcı bulmak değil mi?
Türkiye İhracat Kredi Bankası’nda
hemen gelmiş, bir de şöyle yapalım
araştırma müdürü ve tetkik
Bugün için böyle bir amaç gerçekçi
R
düşüncesiyle uygulamaya konmuş bir
kurumu müdürü, İller Bankası’nda
değil. Bu ikili bilir ki koşullar oluşmadan
politika olduğunu sanmıyorum. Öyle
yönetim kurulu üyeliği, Türk -İş
doğrudan yabancı sermaye yatırımı gelmez.
olmadığını düşünüyorum.
genel merkezi araştırma müdürü
E
Çünkü kredi derecelendirme kuruluşlarının Bu yenilikçi karakterli, orta vadeli
olarak görev yaptı. Hacı Bayram
Türkiye’ye verdiği kredi notları “Yatırım düşünülmüş hem stratejik hem taktik
Veli Üniversitesi’nden 2022’de
yönleri olan bir politika gözüküyor.
yapılabilir” seviyenin bir hayli kademe
emekliye ayrıldı.
Bu politikayı yerel yönetim
altında. Doğrudan yabancı yatırımlar
politikalarıyla birlikte düşünmeliyiz.
birleşme ve satın alma ile yeşil alan
Özel’in söylediği bu politikaların
yatırımlarından yani sıfırdan yatırımdan
nihai amacı önümüzdeki seçimlerde
oluşuyor. Şunu unutmayalım: Bu tür bir Muhalefet çiftçiyi yanına
CHP’yi iktidara taşımak.
doğrudan yatırım Batı’dan gelmez.
Yani iktidar olmanın yolu bu
n Hukuka olan güven kaybının etkisi nedir?
politikalar.
Hukuk güvenliği önemli. Ama yabancı
Saray’ın istediği ortam mı
alıp miting yapmalı
sermayenin baktığı hukuk; işçi hakları,
Bazı yorumlar Saray’ın bu politikayı
demokratik açılımlar değil. Kendi
n Enflasyonda tek haneye düşüş ödemek istemeyişi. Dolayısıyla biriyle enflasyonu yükselmesinin de ötesinde kabul etmesinden kuşkulanarak,
güvenliğinin güvencesini sağlayan hukuk,
genel enflasyonun da üzerinde. İkili Özel’in yaklaşımını Saray’ın tuzağına
için 2026 işaret ediliyor... uzlaşılacaksa, biri ikna edilecekse o da
herhangi bir pürüzle karşılaştığı zaman
düşmek olarak görüyor. Hatta uç
bir problem var. Bir, üretim açısından.
Mümkün değil. Bunlar rasyonel sermaye.
onların lehine çözülebilecek ortam. İslamcı
noktada yorumlar bile var: Özel zor
politikalar ısrarının bir parçası. n Sermaye uzlaşır mı? İki tüketiciler açısından. Yani
işverenlerin pozitif ayrımcılığa tabi olduğu
durumda iktidara can simidi attı,
Uyguluyorsun ama sonuç Hükümet talepte bulunmalı, dağıtımıyla ilgili problemler.
bir modelde o güvence sağlanamaz.
ona karşı mücadeleyi ve tepkileri
alınamamasının temel nedeni sermaye de fedakârlığa yanaşmalı.
n Peki ya Körfez ülkeleri?
yumuşattı. Tam Saray’ın Saray’ın
Göçmenlerin
enflasyonu düşürememek. Onun n Fedakârlık vergi istisna ve
istediği ortam!!!
Bu durumda doğrudan yatırımlar ancak
için de enflasyonla ilgili beklentileri muafiyetlerinden yani vergi
gönderilmesi rafa kalktı
Sanki öyle, denebilir. Ama tam da
hukuk güvenliğini dert edinmeyecek olan
değiştirecek açıklamalar yapıyorlar. harcamalarından mı olacak?
Asıl sıkıntı üretimde başlıyor.
değil, çünkü Özel sert muhalefeti de
tek adam rejimlerinin geçerli olduğu Körfez
n Asgari ücrette ikinci zam Kesinlilke. OVP’de maliye politikası
Asgari ücret düzenlemeleri ve
sürdürüyor. Mitingler düzenleyecek.
ülkelerinden gelebilir. Hukuk güvenliğinde
olmayacağı da bu kapsamda mı tedbirleri diye bir bölüm var: “Vergi
diğer nedenlerle işçilik maliyetleri
Edoğan’a sunduğu isteklerin de
bir sorun çıktığında tek adamların kişisel
söyleniyor? istisna ve muafiyetlerinden etkin
inanılmaz artıyor. Tarım Kanunu’da
takipçisi. Muhalefette olup bazı
girişimleriyle bu tür sorunlar rahatlıkla Evet. ‘’Piyasa aktörleri bunu olmayanlar tasfiye edilecek” diyor
“Bütçeden ayrılacak kaynak gayrisafi istekleri gerçekleştirmek, her ikisinin
kabullensin’’ diye iki politikadan ama tasfiye edilmenin aksine her yıl
çözülebilir. Özetle doğrudan yatırımlar
milli hasılanın yüzde 1’inden az de işine gelir.
söz ettiler: Asgari ücret yılda bir kez artıyor. Önerim şu: “Bir defalık vergi
konusunda bir beklentileri varsa Batı’dan Saray Özel’in girişimini kabul
olamaz” diyor. Buna göre 2024’te
belirlenecek ve ücretlerin belirlenmesi istisna muafiyetinden vazgeçilsin”.
değil Körfez’den. ettiğine ve iadeyi ziyaret sözü de
çiftçiye verilmesi gereken tutar
geçmişe değil gelecek enflasyona göre Gerekçe de şu olsun: “Siz bu verdiğine göre, bu politika çıkarları
n Peki Türkiye ne bekliyor bu 411 milyar TL. Verilmesi planlanan
olacak. Bir de “yönetilen-yönlendirilen teşviklerle bizim amaçladığımız olduğunu görüyor demektir. Biraz
ise 91 milyar TL. 2021’de tarımsal
görüşmelerden?
sakinliğe ihtiyacı var. Biraz mı dedim?
fiyatlar öngörülen enflasyona göre hedeflere ulaşamamışsınız. Bir
desteklerin tarımsal katma değeri
Esas arayışları sıcak para diye
Epey biraz! Çünkü ekonomide
belirlenecek’’ dediler. yıllığına sizin istisnalarınızdan
içindeki payı yüzde 6 imiş, 2022’de
nitelendirilen kısa vadeli sermaye girişleri.
yoksullukta kan gövdeyi götürüyor.
n Durum bu ise sıcak para vazgeçiyorum”. Bu yapılırsa o zaman
4.1’e düşmüş. 2023’te 4.3 olmuş. 12
gelmeyeceğinin onlar farkında milyarlarca lira vergi havuzuna gelir.
‘Nas tasviye edildi’ kalkınma planı yol haritasına göre
Bilek güreşi mi
değil mi? n Emekliye, emekçiye
2028’de yüzde 5 olacak. Öte yandan
n “Nas ekonomisi”nden
Öyle söylenebilir. Kim bu süreci iyi
Farkındalar ama algı “yok” denen kaynak böyle
ürün alım fiyatlarında yapılan artışlar
vazgeçilmesinin nedeni sıcak para
AKP, yönetebilirse, en çok yararlı çıkacak
yönetimi yapıyorlar. İşçi yaratılabilir mi?
ise sürekli olarak yıllık enflasyonun
beklentisi mi?
gibi.
sınıfını ikna ederlerse, 2024 bütçesinde
ucuz işgücü hep gerisinde. Bunlar üreticiyi
İdeolojik olarak çok önemli, sistemin İktidarın iktidar olma avantajı var.
örgütlü yapıları öngörülen 2.2 trilyon
üretimden kaçırıyor, tarım resmen
nedeniyle
Fakat ülkeyi batırmış olmak gibi bir
olmazsa olmaz bir unsuru olan nas
algı yönetimiyle TL’lik muafiyet ve
bitiriliyor. Muhalefet tarımda gelinen
dezavantajı da.
politikası tasfiye edildi. Üstelik Tayyip göçmenleri
kandırırlarsa asgari
istisnadan sermayenin
bu olumsuz tabloyu afişlere taşıyarak
Muhalefet hem iyi niyet ve
Erdoğan onayıyla, sıcak para gelir
ücret ve ücretlerde yararlandığı tutar yaklaşık
köylü ve çiftçi örgütlerini yanına alıp
göndermeyi
gerektiğinde ülke için işbirliği
diye. Ama beklenen sıcak para girişi istedikleri değişimi 1.6 trilyondur. Bununla
büyük mitingler yapmalı.
gösterisi ile ülkeyi yönetmeye hazır
rafa kaldırdı.
gerçekleştirecekler, dehşet bir kaynak yaratırsın.
sağlanamadı. Keza kur düzeyi de sıcak n Peki göçmenlerin Türk
bir parti görevini millete kabul
ortada yanlış bir şey Sermaye ile iki şeyde
ekonomisine etkisi nedir?
para gelişini cezbedecek düzeyde değil ve
ettirmeye çalışıyor.
yok. Şimşek “İnandırmamız uzlaşılacak. Bir, yararlandıkları
Türkiye’de kayıt dışı ekonomi,
o düzeyde istikrara kavuşabilmiş değil. Muhalefetin aslını hiç elden
lazım” dedi. Bunlar palavra laflar vergi muafiyeti ve istisnalar bir
buna bağlı olarak da kayıt dışı
bırakacağını da sanmıyorum.
Şimdi sıcak paranın gelebilmesi için de
değil. Beklenen enflasyon çok önemli. defalık kaldırılacak. İki, ürün zamları
istihdam da var. Göçmenler ise ucuz
Özel çok geniş bir kitleye CHP
klasik yerleşik IMF programı olması lazım.
Bu politikalarla enflasyon beklentisini öngörülen enflasyona göre yapılacak.
işgücü deposu oluyor ve kayıt dışı yönetimini şimdiden kabul ettirme
n IMF’siz IMF’den söz ediliyor...
kırarak aşağı düşürmeye çalışıyorlar. n Sermaye hükümetten daha mı
peşinde. Bu doğru bir politikadır.
sektörlerde asgari ücretin dahi altında
İster IMF’li diyelim ister IMF’siz, fark
Böylece başta emekçiler olmak üzere güçlü? Bunu iyi geliştirirse İYİ Parti gibi
çalışıyorlar. Bu durum hem haksız
etmez. AKP, IMF’siz politikaları yeni
halkı bir cendereye sokmuş olacaklar. Tercihler yıllardır sermaye lehineydi. yardımcı partilere ihtiyacı da aradan
rekabete yol açıyor hem de emekçi
uygulamıyor, daha önce de uyguladı. AKP
çıkartır.
n Halk bu kadar sıkıntıdayken Servetler arttı, gelir dağılımı bozuldu.
sınıflar arasında ırkçılığı hortlatıyor.
aslında IMF politikalarıyla yola devam Önemli olan CHP’nin sosyal
sermayenin durumu nedir? Enflasyon düşmüyor. Sermaye “Faiz
İşe ihtiyacı olan kesim bu istihdamdan
demokrat değiştirici dönüştürücü
etti. 2008’de AKP, IMF’siz, IMF programı Yükselen fiyatların nedeni yüksek
sebep, enflasyon sonuç” politikasının
yararlanamıyor. Çünkü göçmenler
politikalarını asla unutmamasıdır.
uyguladı. Benzerini bugün de yapabilir. kâr marjı. Yükselen enflasyona karşı getirdiği KKM uygulamasından
Türklerin kabul edemeyeceği bir
HHH
savunma aracı. Enflasyonun yüksek nemalandı. Sermaye doğru
n Nedir IMF’siz IMF? ücret düzeyinde çalışıyor. Bu sorunun
Bu konuda yazılacak çok şey var.
olma nedeni sermayenin bizzat politikalardan da yanlış politikalardan
çözülmek istenmemesinin perde
Emekçi sınıfının kemerlerini sıkmak.
Bekleyelim hele.
kendisi. Sermayenin kârları patladı. da hep kazançlı çıktı.
arkasında, bu insanları istihdam eden
Tasarrufları sermayeye veya hükümete
Hükümet bunu engelleyemiyor, artış n Zenginden daha çok vergi alma
sermaye çevreleri var. AKP bu çevreleri
değil, emekçiye yaptırmak. Tayyip Erdoğan
hızını kontrol edemiyor, sermayeye bu konusu uzun süredir tartışılıyor. Siz
hoşnut tutmak için göçmenlerin geri
niye IMF’yi istemez? Çünkü tasarruf
‘AKP iktidarında kadınlar
konuda sözü olamıyor. nasıl bakıyorsunuz?
gönderilmesi meselesini rafa kaldırdı,
genelgelerine gelemez. Çünkü IMF tasarruf
n Fiyat ürünün üzerinde basılı Sermaye servetine servet kattı,
hatta tam tersine onları sahiplendi.
kuluçka makinesi oldu‘
genelgelerine Saray’ı da sokar.
olacak deniyor... banka mevduatları patladı, artık
n Kuru dengede tutmak mümkün
Firmaların fiyatlama davranışları bir fedakârlık etmesi gerekiyor. Hiç ‘Çözüm göze alınamıyor’
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kadın
olacak mı?
değişmediği sürece bu tür tedbirler değilse banka mevduat birikiminden
Öte yandan yurtdışından Kolları Genel Başkanı Aylin Nazlıaka,
Enflasyon oranı düşürülemediğinde
bir çözüm olamaz. İş dünyası nominal bir servet vergisi alınsın.
göçmenlerin kendi ülkelerine “Elbette annelik çok kutsaldır ancak
kur dengesini sağlayabilmek mümkün temsilcilerinden biri “Emekçiler
Örneğin; 10 milyon TL mevduattan gelmemesi, Türkiye’de tutulması AKP iktidarında kadınlara
bundan sonra öngörülen enflasyona
olamayacak. Enflasyon alıp başını gittikçe başlayan bir eşik değer olsun ve artan için Türkiye’ye finansal destek adeta kuluçka makinesi
göre zam istesinler. Geçmişi oranlı bir tarife belirlensin. sağlanıyor. Yani baktığınızda ikili bir muamelesi yapılıyor” dedi.
kur da buna intibak edecek. Kur artışı
unutsunlar” dedi ama “Ben de n Gıda fiyatları dünyada azalırken yapı söz konusu. İktidar bir yandan Anneler Günü dolayısıyla
ise ithal girdilere bağımlı üretim yapısı
resmi olarak devletin açıkladığı Türkiye’de neden artıyor? yurtdışından gelen yardımdan Manisa İl Başkanlığı’nda basın
nedeniyle enflasyonu daha da tetikleyecek.
öngörülen enflasyona göre fiyatları Küresel gıda fiyatları endeksi, son 3 yararlanıyor diğer yandan da kayıt dışı toplantısı düzenleyen Nazlıaka,
Böylesi bir ortamda sıcak paranın
ayarlayacağım” demedi. Sana yılın en düşük seviyesine 117 ile şubat ekonomi ile bazı sanayi sektörlerinin Türkiye’de 1955’ten itibaren
Nazlıaka
gelmesinin bir mantığı yok. İstediğiniz
sevdanın yolları bana kurşunlar... ayında geldi. Martta ise yüzde 1.1 varlığını sürdürmesini sağlıyor. Türkiye kutlanmaya başladığını
kadar yüksek faiz verin. Enflasyonu
artarak 118.3’e yükselmiş. Dünyada bu iki özendirici olay nedeniyle bu belirterek “Başta ülkemizin kurucusu ve
hesaba kattığınız zaman getirisi eksi
‘İktidar çıkmazda’
bu artışın içinde de ne olabilir diye sorunu çözmeyi göze alamıyor ve kurtarıcısı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün
‘olacak ve sıcak para faiz geliri sağlayan TL
İktidarın çıkmazı, sermayenin merak ettim. Bitkisel yağlar, et ve süt mevcut yapıyı destekliyor. Bu durum annesi Zübeyde Hanım olmak üzere
cinsinden finansal araçlara hiçbir şekilde
bu taleplerinin dışına çıkamaması. ürünlerinin fiyat artışları etkili olmuş. sürdüğü sürece göçmenlerin girişi ebediyete intikal eden bütün annelerin,
yönelmeyecektir.
Enflasyonda bedeli sermayenin Gelelim Türkiye’ye. Türkiye’de gıda devam edecektir. anne adaylarının ve yüreğinde anne sevgisi
taşıyan tüm kadınların Anneler Günü kutlu
olsun” ifadelerini kullandı.
Annelerin yoksullukla, yoksunlukla,
erkek şiddetiyle ve işsizlikle sınandığını
Ödenek üstü harcayan tasarruf yapamaz
belirten Nazlıaka, “Bugün birçok evde
kutlamadan çok gam ve keder var” diye
n Hükümetin kamuda tasarruf tedbirleri cumhurbaşkanı kararlarıyla Meclis Ek bütçe yasasıyla yapılması gereken bu
konuştu. Nazlıaka, “Kayıplarının akıbetini
adımıyla ilgili düşünceniz nedir, tedbirler tarafından verilen başlangıç ödeneklerine ödenek eklemelerinin bütçe hakkına aykırı
soran Cumartesi Anneleri 998 haftadır
ne kadar uygulanabilir? “ödenek yetersizliğini gidermek” bir şekilde yapılmış olması ödenek üstü
adaleti arıyor. İktidar ise bu anneleri
Kamuda tasarruf tedbirlerine gerekçesiyle ödenek eklendiğini gösteriyor. harcama yapılacağını gösteriyor.
duymuyor, görmüyor” dedi. Nazlıaka’nın
başvurulması, bütçe kapsamındaki İçerisinde bakanlıkların da yer aldığı genel Dolayısıyla ödenek üstü harcama
basın toplantısında, CHP Manisa İl Başkanı
idarelerin kendilerine bütçe kanunuyla bütçeli idarelerin başlangıç ödeneği 44.6, olanağına kavuşan idarelerde
İlksen Özalper, Manisa Şehzadeler Belediye
verilen başlangıç ödeneklerinin altında özel bütçeli idarelerin başlangıç ödeneği alınacağı söylenen tasarruf
Başkanı Gülşah Durbay, Kadın Kolları
harcama yapması anlamına geliyor. 26, düzenleyici ve denetleyici kurumların tedbirlerinin uygulanabilme
MYK Üyesi Nurşen Balcı ve ilçe kadın kolu
Oysa üç aylık bütçe uygulama sonuçları, başlangıç ödeneği ise 0.3 milyar artırılmış. olanağı bulunmuyor. Aziz Konukman
başkanları da bulundu.
‘
‘