Katalog

dishab@cumhuriyet.com.tr 29 NİSAN 2024 PAZARTESİ DIŞ HABERLER 7 y y ğ Türki e’ e karşı ‘kubbe’ hazırlı ı ATİNA, Ankara’yı odağına alarak askeri çeken Dendias, “Örneğin komşumuz ederek İsrail’in “Demir Kubbe” sistemine kapasitesini güçlendirme hamlesine Türkiye’nin gemi ve İHA programına benzer bir hava savunma sistemi girişiyor. Yunanistan Savunma Bakanı bakın. Onlara mantıklı bir karşılık kurmak istediklerini söylemişti. Nikos Dendias, uçaksavar ve İHA’savar vermeliyiz. Kimin birinci olacağını Fidan-Yerapetritis görüştü hava savunma sisteminin oluşturulması görmek için bir yarışa girmemiz Çin’den El Fetih-Hamas için 2 milyar Avro harcayacaklarını gerektiğini söylemiyorum. Kendimizi Öte yandan Dışişleri Bakanlığı Bakan duyurdu. Dendias, “Yunanistan, her savunmak ve caydırıcılık kabiliyetine Hakan Fidan ile Yunan mevkidaşı Yorgos barışı hamlesi zaman söylediğim gibi Lüksemburg sahip olmak istiyoruz” dedi. Bu nedenle Yerapetritis’in önceki gün Londra’da euters duyurdu, Amerika’nın Sesi Yerapetritis (solda) ve Fidan, değil: Bütün komşularımız dostumuz iki kubbenin oluşturulmasına öncelik Yunanistan Başbakanı Kiryakos şu başlıkla haberleştirdi: “Çin, 3 Nisan’da NATO toplantısı kapsamında değil” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin verileceğini belirten Dendias, geçen Miçotakis’in 13 Mayıs’taki ziyaretin RFilistin için birlik görüşmelerinde Brüksel’de bir araya gelmişti. gemi ve İHA programlarına dikkat hafta da Türkiye’nin İHA’larına işaret hazırlıklarını görüştüğünü açıkladı. Hamas ve El Fetih’e ev sahipliği yapacak.” (26.4.2024) Reuters haber ajansına konuşan bir El Fetih yetkilisi, Azzam el Ahmet İsrail’in Gazze’nin güneyine saldırı planlarını onayladığı bildirildi başkanlığındaki El Fetih heyetinin Çin’e gitmek üzere yola çıktığını söyledi. Bir Hamas yetkilisi de Musa Edu Marzuk başkanlığındaki müzakere ekibinin gece geç saatlerde Çin’e yola çıkacağını belirtti. Refah için son şans Aynı gün Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Venbin’in olağan Tel Aviv’in Gazze’nin basın toplantısı vardı. El Fetih-Hamas ABD’de Başkan Joe Biden’ın da katıldığı geleneksel “Beyaz Saray Muhabirleri Yemeği” toplantısına hiç değinmemiş ama şunu Başbakan Sanchez’e önceki akşam Washington’da düzenlendi. Filistin yanlısı eylemciler Gazze’de güneyine beklenen kara söylemişti: “Filistin Ulusal Otoritesi’nin öldürülen 137 gazeteciyi temsilen basın yelekleri giyerek yerde hareketsizce yattı. operasyonu öncesi Riyad’da yetkililerinin güçlendirilmesini destek eylemi destekliyoruz. Tüm Filistinli grupların temaslar yoğunlaştı. Esir diyalog ve istişare yoluyla uzlaşma İSPANYA’da binlerce kişi, aşırı sağcı takası teklifine Hamas’ın sağlamasını ve dayanışmayı artırmasını oluşumların baskıları karşısında istifa destekliyoruz.” yanıtı bekleniyor. etmeyi düşünen İspanyol Sosyalist İşçi Partili Başbakan Pedro Sanchez’e Çin ABD’yi gafil avladı srail’in Refah’a kara saldırısı destek için Madrid’de toplandı. El Fetih ile Hamas’ı bir araya getirmeye hazırlıklarında sona gelindiği Eşi Begona Gomez hakkında çalışan, görüşmeler yapan başka İbelirtilirken Suudi Arabistan’ın yolsuzluk şikâyetinde bulunulması devletler de var ama Çin’in bu konuda başkenti Riyad’da Gazze’de rehine sonrası Sanchez, cuma akşamı hamle yapması iki temel nedenle görevini askıya almış ve istifa edip takası ve ateşkes için üst düzey hepsinden önemli: etmeyeceğini bugün açıklayacağını temaslar yürütülüyor. 1) Bir kere Çin Halk Cumhuriyeti, duyurmuştu. Avrupa Parlamentosu 1 milyondan fazla Filistinli karşıt ülkeleri uzlaştırabilme becerisini seçimleri yaklaşırken aşırı sağa hem de en kritik bir ilişkide gösterdi: sivil, Gazze’nin güneyinde İsrail karşı tepki gösteren Sanchez’i İran-Suudi Arabistan barışı. birliklerinin karadan işgal etmediği Çin, sürpriz bir şekilde bu iki ülkeyi destekleyenler başbakana “görevine tek nokta olan Refah’a sığınıyor. Tel Çin’in başkenti Pekin’de bir araya devam et” çağrısından bulundu. Aviv-Kahire arasında rehine takasına getirmiş ve 10 Mart 2023’te anlaşma yönelik görüşmeler sürerken sağlamıştı. Servis edilen üç ülke Fr’daans an nükleer yetkilisinin el ele tutuşma görüntüsü, İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi konusunu görüşmeye açık düzey isimler Gazze gündemiyle başta ABD olmak üzere Batı’da şok etkisi güvenlik çıkışı Halevi’nin, dün “Refah’a geniş çaplı olduklarını belirtiyor. Riyad’da görüşmeler yürütüyor. yaratmıştı. operasyon planlarına” yeşil ışık Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, FRANSA Cumhurbaşkanı CIA Direktörü William Burns, Suudi Ateşkes anlaşmazlığı yaktığı duyuruldu. Türkiye adına mevkidaşları ile Emmanuel Macron, Avrupa’nın Arabistan Veliaht Prensi Muhammet bin Diğer taraftan Hamas yetkilileri, İsrail Dışişleri Bakanı İsrail Katz görüşmeler yürütürken ABD Selman’a “Suudi Arabistan’ın izlediği stratejik özerkliğine yönelik keskin İsrail-Mısır istihbarat heyetlerinin ise önceki akşam rehine takası Dışişleri Bakanı Antony Blinken, dış politika çizgisinden duyduğu hayal tavrını sürdürüyor. Politico’nun kırıklığını” (Harici, 7.4.2023) dile getirmiş, görüşmeleri sonrası bugün durumunda Refah işgalini askıya Mısır Dışişleri Bakanı Semih aktardığına göre Macron, “Çin’in aracılığında İran’la anlaşarak nükleer silahların ortak Avrupa Kahire’ye giderek İsrail’in ateşkes alabileceklerini belirtti. Buna karşın Şükri, Fransa Dışişleri Bakanı bizi gafil avladınız” (WSJ, 7.4.2023) savunmasındaki rolü konusunda teklifine yanıt vereceklerini İsrail’deki aşırı sağcı koalisyon Stephane Sejourne’nin de Riyad’da demişti. tartışma açmaya hazır olduğunu açıkladı. Hamas, rehine takası hükümetinin bileşenleri, ateşkes toplantılara katıldığı aktarıldı. söyledi. Rusya ile jeopolitik karşılığında İsrail’in Gazze’den anlaşmasına onay vermesi halinde Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Şi’den talebi gerilimin arttığı bir dönemde tamamen çekilmesini talep ediyor. Netanyahu yönetimini devirmekle Abbas da “İsrail, Refah’a birkaç 2) Çin’in bu barış kapasitesi, elbette Avrupa’ya ABD’ye daha az bağımlı Ancak Axios’un İsrailli yetkililere tehdit etti. Maliye Bakanı Bezalel gün içinde girecek” dedi. Abbas, öncelikle barışa ihtiyacı olan Filistinlilerin “inandırıcı” bir savunma stratejisi ilgisini çekti. Çin’in arabuluculuk ettiği dayandırdığı habere göre Tel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı katliam ve soykırım uyarıları gütme çağrısı yapan Macron, Suudi Arabistan-İran barışından üç ay Aviv’in teklifi, takas sonrası İtamar Ben Gvir, Refah bölgesine yapılan olası Refah saldırısı “İnandırıcı olmak aynı zamanda sonra Filistin Devlet Başkanı Mahmut Gazze’de “sürdürülebilir sükûnetin yönelik saldırı olmadığı takdirde konusunda İsrail’i durdurabilecek Rusları caydırmak için uzun menzilli Abbas, Pekin’i ziyaret etti. Şi Cinping yeniden tesis edilmesi” konusunun hükümeti düşüreceklerini kaydetti. tek ülkenin ABD olduğunu söyledi füzelere sahip olmak demektir. Bir ve Mahmut Abbas bu ziyaret sırasında görüşülmesi isteğini içeriyor. Öte yandan Dünya Ekonomik ve “İsrail’in Gazze’yle işi bittikten de nükleer silahlar var. Çünkü bu “stratejik ortaklık” ilan ettiler (CGTN Türk, 14.6.2023). caydırıcılık Avrupa savunmasının Axios’a göre Tel Aviv, yaklaşık Forumu toplantıları kapsamında sonra Filistinlileri Batı Şeria’dan Daha önemlisi de şuydu: Çin’in güvenilirliğine katkıda yedi aydır süregelen saldırılarında Türkiye, ABD, Fransa, Mısır, da çıkarmaya çalışacak olmasından Ortadoğu’da izlediği barışçı rolü öven bulunacaktır” ifadelerini kullandı. ilk kez savaşın sona erdirilmesi Katar gibi pek çok ülkeden üst kaygılıyım” diye konuştu. Mahmut Abbas, Şi Cinping’den Filistin- İsrail meselesinde de arabuluculuk yapmasını istedi. Şi Cinping bu talep üzerine, “adil Duraksamaların yaşandığı Türkiye-AB ilişkilerini Doç. Dr. Çiğdem Nas değerlendirdi: çözüm” için üç öneri açıkladı: i) Filistin sorununu çözecek tek yol, 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu l AB’nin, Ukrayna, Gazze Kudüs olan tam egemen ve bağımsız gibi meydan okumalar Filistin Devleti’nin kurulması. karşısında ABD eksenine Üyelik hedefi sürdürülmeli ii) Filistin’in ekonomik gereksinimleri ve girdiği görülüyor. Ayrıca halkın yaşamına ilişkin talepleri güvence altına alınmalı. Borrell’in raporundaki aşacak çözümlere sıcak MERT CENGİZ stratejik özerklik tartışmaları iii) Barış görüşmelerinin doğru yönüne tavsiyelerin yaşama geçirilmesi bakmadığını görüyoruz. AB gündeminden düşmüyor. sadık kalınmalı. A A Birliği (AB) liderlerinin için liderler düzeyinde temaslar Ancak Türkiye’nin Türkiye bu açıdan AB ile nasıl Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesini yerine AB ülkelerinin daimi demokrasi, temel hak ve İki parçalılık sorununa çözüm bir ilişki içinde? Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik temsilcilerinden oluşan özgürlükler ve hukukun El Fetih ile Hamas arasında uzlaşı müzakerelerin başlatılmasıyla COREPER görevlendirildi. Bunun üstünlüğü rotasına Bu eğilim, Ukrayna savaşında ABD sağlayabilmek, bugünün koşullarında yeniden ilişkilendirmesi uzun süredir anlamı, top artık üye devletlerin dönebilmesi gerekiyor. Yine ve NATO’nun ön plana çıkmasıyla kritik önemde. Çünkü iki parçalı (Batı tıkanıklığın yaşandığı Ankara- kendi aralarındaki görüşmelerde. de bu her şeyin anahtarı biraz darbe aldı fakat yine de Şeria ve Gazze), iki yönetimli (El Fetih Brüksel hattında tartışmaları yeniden İlişkiler, tamamen stratejik değil, bunlar olunca Brüksel’de stratejik özerklik Çiğdem Nas ve Hamas) Filistin’in varlığı, İsrail- alevlendirdi. “Türkiye’ye yeniden Kıbrıs arayışı devam ediyor. Yeşil ve düzeye indirilmiş. doğrudan üye olarak ABD ikilisinin ince ince işlediği bir prangası” yorumları gündeme gelirken dijital dönüşüm konuları da bu Hollanda, Gümrük Birliği almayacak. Ancak Türkiye’nin uluslarası stratejiydi. Çin’in arabuluculuğunda El Ankara’dan ise karara yönelik “stratejik tartışmalar ekseninde önem modernizasyonu müzakerelerindeki ilişkileride de elini güçlendirecek ve itibar Fetih-Hamas uzlaşısı, Aksa Tufanı’nın kazanıyor. AB’nin yenilenebilir vizyon eksikliği” tepkisi yükseldi. desteğini Türkiye’nin, AİHM’nin kazanmasına yol açacak. yeniden dünyanın gündemine getirdiği enerji kapasitesini artırabilme, Üye ülkelerin çıkarlarının temsil Kavala ve Demirtaş gibi kararlarını l Ankara-Brüksel hattının temel Filistin Devleti’nin tanınması yolunu güneş enerjisi teknolojilerinde edildiği Avrupa Konseyi, 17 Nisan akşamı uygulamasıyla ilişkilendirdi. Ankara, direği olan üyelik hedefi ne yöne kolaylaştıracaktır. rekabetçi olabilme, yaptığı özel oturumda aylardır ele almayı Ve daha genel tabloya bakarsak: hukukun üstünlüğü konusunda seyredebilir? otosanayilerdeki dönüşüm gibi Küresel Güvenlik İnisiyatifini açıklayan ertelediği Türkiye ile ilişkiler konusunu bir adım atsa belki Kıbrıs engelinin Türkiye’de bu sorunların olmadığı meseleler çok ciddi meydan Çin’in kritik düğüm noktalarında barış gündemine taşımıştı. Zirvede, birliği karşısına çıkmasını dahi engelleyebilirdi. durumda bile Ukrayna ve Batı okumalar. AB burada olabildiğince için peşpeşe hamleler yapması önemli. temsil eden Avrupa Komisyonu’nun Ancak AB’nin de Türkiye’ye bunu Balkanlar’ın genişleme gündeminde dışa bağımlılığını azaltma ya da Nitekim Çin’in Ukrayna-Rusya savaşına dış politika politika şefi Josep Borrell’in gösterecek bir mesaj vermesi lazımdı. yer aldığı durumda Ankara’yı buna barış önerileri de masada... çeşitlendirmeye çalışıyor. Birlik, geçen kasımda Türkiye ile ilişkilerin Gündemlerinin ağırlığını farklı konuların dahil edilmesi çok zor gözüküyor. Hatta Bu durum, ABD’nin Çin’le küresel Rusya’daki kriz sonrası gündeme geliştirilmesi adına bir dizi somut tavsiye oluşturmasından dolayı AB’nin bu adaylık statüsü verilen Ukrayna’nın güç ilişkilerindeki şu zıt konumlanışlarını gelen enerji tedariği konusunda sunduğu raporun incelendiği bildirilirken yaklaşıma girmediğini düşünüyorum. üyeliği bile gerçekçi değil. 1996’dan bu ortaya koyuyor: ABD bir süredir savaşı “riski azaltma” arayışında. buna karşın sonuç bildirgesinde Güney Kıbrıs ve Fransa’nın engellerinin yana Gümrük Birliği’nin parçası olan çıkaran ama barışı kotaramayan büyük Bu açılardan Gümrük Birliği Ankara’ya yönelik “yapıcı kararların aşılması için bir hareketlilik gerekli. Kısır ve üyelik konusunda uzun bir geçmişe ülke konumunda. Çin ise ABD’nin ile ilişkiler geliştirmiş durumda bulunmaması” dikkat çekmişti. Bildiride, döngüye giren ilişkilerde denklemin sahip Türkiye ile ilişkilerin kestirip çıkarları için altına benzin döktüğü olan Türkiye çok önemli bir rol katılım müzakerelerinin 2016’dan bu değişmesi için 2015’teki göç krizi gibi atılması da mümkün değil. Fakat çeşitli karşıtlıkları ortadan kaldırmaya çalışan oynayabilir. Sanayi potansiyeli yana fiilen askıya alındığı Türkiye’den AB’nin Türkiye’ye ihtiyaç duyduğu bir sorunlar birikmiş durumda. Dönüşen ve bunun için barış masası kurabilen Türkiye’yi AB’nin yakın “aday ülke” olarak bahsedilmemişti. büyük ülke konumunda. olay ya da Ankara’nın demokratikleşme AB ekonomisine uyum sağlamak çevresindeki diğer ülkelerden Türkiye-AB hattındaki mevcut yönünde adımlar atması lazım. gerekli. Gümrük Birliği Komitesi ve ayrıştırıyor. Ancak siyasi meseleler durumu ve ne yöne seyredebileceğini Brüksel’in, son kararıyla Türkiye’de bakanlar düzeyindeki diyaloglar gibi ve güven aşınması, Batı’yı Türkiye İktisadi Kalkınma Vakfı Genel Sekreteri AB sürecini destekleyenler arasında kurumsal hatlardan üyelik baskısı dışında çözümler bulmaya Eşcinsel ilişkilere ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nden Doç. yarattığı infiali görmesi önemli olur. sürdürülmeli. Ekonominin kötüleşmesi itti. Bundan sonraki süreçte Dr. Çiğdem Nas ile konuştuk. l Bir yandan Ankara’nın gibi beklentiler sürerken Türkiye daha Türkiye’nin AB’nin bu arayışına ne hapis cezası getirildi l AB’nin son liderler zirvesinden söylemlerinde “AB’ye tam üyelik” kırılgan bir hale gelebilir. Yine de içinde gibi katkılarda bulunabileceği de Ankara’ya ilişkin çıkan kararları nasıl hedefi vurgusundan vazgeçmediğini olduğumuz süreçten dersler alınırsa Ir A parlamenk tosu, eşcinsel ilişkiyi suç ayrıca önemli olacak. değerlendiriyorsunuz? diğer yandan bu yolda gerçekçi bir ilişkiler ticaret üzerinden ivmelenebilir. kapsamına alan bir yasa tasarısını kabul Birliğin bu stratejik özerklik Kıbrıs meselesi zaten birçok süreci adım atmadığını görüyoruz. Nitekim l Peki bunlar gerçekleşmezse tablo etti. “Fuhuşla mücadele” yasasında yapılan hedefinde, ABD’de kasım ayında tıkıyordu. AB’ye katılım müzakerelerinin son dönemlerdeki yaklaşımlarına nereye evrilir? değişiklikler kapsamında, trans bireyler yapılacak seçimler de belirleyici askıya alınmasında da öne çıkan bir bakıldığında AB’nin de Türkiye’ye Bu senaryoda AB’nin de Türkiye’ye de üç yıl hapis cezasına çarptırılacak. Yeni olacak. Donald Trump’ın yeniden meseleydi. AB’nin ilişkilerde ilerlemeyi yönelik bütünlükçü bir politika ile adım atması zorlaşabilir ve “stratejik yasayla mahkemeler, eşcinsel ilişki yaşayan seçilmesi ve akabinde ABD’nin Kıbrıs sorununun çözümüne bağlaması yaklaşmadığı anlaşılıyor. Kısa vadede ortaklık” düzeyine evrilebilir. Mesela Ukrayna’ya, NATO’ya desteğinin LGBTİ+ bireylere 10 ile 15 yıl arasında bir hata. Zira Türkiye’nin, pozisyonundan ilişkiler nasıl seyredebilir? göç gibi stratejik alanlarda işbirlikleri yeniden tartışılmasının gündeme hapis cezasına hükmedebilecek. Ayrıca bir geri adım atmayacağı açık; bu da Türkiye-AB hattında, Ankara’nın tam yapılır. AB, Mısır ve Tunus ile böyle gelmesiyle bu özerklik konusu AB eşcinsel ilişkiyi “teşvik edenlere” ise en konuyu çözümsüzlüğe götürüyor. için bir zorunluluk haline gelebilir. üyelik hedefi saklı tutulmak kaydıyla kısa anlaşmalar yaptı. Otoriter rejimler ancak az yedi yıl hapis cezası öngörülüyor. Bir Bunun yerine en azından Gümrük ABD-AB ilişkisi zaten mevcut vadede siyasi bir kararı gerektirmeyecek göç karşılığında ekonomik ortaklıklar önceki taslakta eşcinsel ilişkiler için idam Birliği’nin modernizasyonu müzakereleri durumu sürdürülebilir değil. şekilde en azından yeşil ve dijital kuruluyor. Türkiye’nin şu an yapabileceği cezası önerilmiş ve Batılı ülkelerin tepkileri Washington’ın Çin’le rekabet ve başlatılmasa bile “Ortaklık Konseyi’ni dönüşüm gibi alanlarda daha fazla böyle bir kategoriye girmeyi engellemek sonucu tasarı değiştirilmişti. ABD Dışişleri Hint Pasifik konularına daha fazla en yakın zamanda toplayacağız” entegrasyon için esnek işbirliği modelleri ve adaylık statüsünü devam ettirmek. Bakanlığı, dün yasanın, Irak’ın ekonomisini eğilmesi Avrupa’ya olan ilgisini denmesi Türkiye’ye umut veren bir irade ve yaratıcı çözümler gündeme gelebilir. Bunda AB’nin desteği de belirleyici çeşitlendirme ve yabancı yatırım çekme geri plana atabilir. göstergesi olabilirdi. Ancak AB’nin, ilişkilerdeki tıkanıklığı olacak. Bu, iki taraf için tercih meselesi. kabiliyetini zayıflatacağını belirtti. vrup