Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
10 NİSAN 2024 ÇARŞAMBA
2 olaylar ve görüşler
CHP için yeni başlangıç
PROF. DR. ÖZKAN YILDIZ
SOSYOLOG, SESADER
BAŞKANI
enel seçimlerden
10 ay sonra
Gyapılan yerel
seçimlerde, CHP’nin,
47 yıl sonra yüzde
anayasa T a RTIŞMas I
37.8’le birinci
çıkması büyük politik
Av. Ali YılmAz GürkAn evet mevcut anayasamızın yerine yeni bir
zaferdir. Sonuçlar,
anayasa yapılmalıdır ancak bu değişimi
çok boyutlu önemli
BMM başkanı yakın zamanda yaptığı bir gerektiren gerçek faktörlerin bilimsel
mesajlar sunmaktadır.
Tkonuşmada, “1921 Anayasası’nda olduğu
olarak belirlenmesi ve yeni anayasanın bu
Bu mesajların, CHP
gibi Türkiye’nin tekrar katılımcı, güçlü
çerçevede yapılması gerekir. Çünkü ülkemiz
için derin anlamı bir anayasa yapma imkânı bu Meclis’te
bir süredir her alanda genel kabul görmüş
vardır. Yeter ki iyi niyetle bu meselenin
bulunmaktadır. evrensel ilkelerden uzak, siyasal, ekonomik,
takipçisi olalım” örneğiyle yeni bir anayasa
sosyal, özellikle hukuk kurallarına
Özü itibarıyla, mart
yapılması çalışmalarını gündemde tutmaya
dayanmakta homojen olmayan bir toplum
seçiminin sonuçları,
bölgelerde çekim duyarlılıkları gözeten
bir dönem kumsallara
çalıştığı görülüyor.
görüntüsü vermektedir.
büyük ekonomik
aday tercihleri (genç,
sıkışan ve yüzde 25 merkezi haline geldiğini
Ancak anayasa yapmak için yeterli
İstek mi, gereksinim mi?
çöküşün tetiklediği
bandına çakılı kalan göstermektedir. kadın ve halkla iç içe gerekçeler bugün için var mı, ayrıca bu
Yeni bir anayasa ihtiyacı ile öne çıkanlar
“sosyal patlamanın” ortamda anayasa yapmak doğru bir karar
CHP’nin birinci parti Son 20 yıl zarfında olan adaylar tercihi)
“mevcut anayasanın toplumsal ihtiyaçları
mı? Bu konular öncelikle düşünülmeli ve
politik bir tezahürü
çıkmasının anlamlı dini inanç, yaşam ve bu adayların
karşılamadığı, ülke gerçeklerine uymadığı,
ele alınmalıdır. Bu konular bugün yapılacak
olarak okunabilir.
politik doğurguları tarzı, kimlik değerleri performansı seçim
kültürel kalkınmayı gerçekleştiremediği,
temel yasanın içeriği kadar önemlidir.
üzerinden seçmen başarısında kuşkusuz
olacaktır. Adil ve
anarşiyi önleyemediği” gibi soyut bilgi ve
Çünkü var olan ortam bu temel yasaya
Sosyal patlama
davranışının konsolide etkili rol oynamıştır.
sürdürülebilir olmayan, iddialar ileri sürebilmektedirler. Oysa yeni
mutlaka yansıtılacaktır. Her anayasa
Saray eliti, ağır
bir anayasa isteyenlerin yeni anayasa ile
edildiği ve toplumun Balıkesir, Afyon, içerdiği amaç itibarıyla değerlendirme
kural tanımayan
yoksulluk şartları ileri sürüdükleri gereksinimleri arasında
boyutunda bir bakış açısı taşır. Bu
kutuplaştırıldığı; Manisa ve Adıyaman
otoriter düzene karşı
gerçekten bir bağ bulunduğu önceden
altında yaşayan geniş bakış açısı genellikle ülke siyasetinden
AKP’nin en büyük vb. illerde CHP’nin
çok net bir “itirazı”
kanıtlanabilmeli ve yeni anayasa istekleri
soyutlanamayan bir bakış açısıdır.
halk yığınlarının
daha önce bir türlü
ifade eden CHP’deki işveren olarak
ile çözülecek sorunlar arasında nedensellik
Öncelikle ülkede bugün için mevcut elit (!)
çığlığına kulağını
yükseliş, Cumhuriyetin sosyal yardımlara beceremediği veya
bağı mutlaka bulunmalıdır. Öncelikle
ve siyasal otoritenin ülkede dönüştürülmek
kapadı. Ekonomik
“bağımlı milyonlar” unuttuğu propaganda Cumhuriyetin bütün kazanımlarının yeni
ikinci yüzyılında yeni istenen ve yeni anayasanın dönüştürücülük
buhran, insanları,
işlevinin ne kadarına izin veya olanak metinlerde de korunacağı, laiklik ilkesinin içi
yarattığı, devletin tüm stilindeki dönüşüm
bir başlangıca kapı
boşaltılmadan Atatürk ilke ve devrimlerinin
canından bezdirdi. vereceği kuşkuludur. Ayrıca bu işlevin
olanaklarının AKP’li (hanelerle bire bir
aralamaktadır.
ve Aydınlanma felsefesinin ışığında bir
yerine getirilmesi sırasında yeni anayasanın
Yüksek enflasyon ve
adaylar için seferber kurulan temas,
CHP seçimden moral
metninin siyasi otoriteden ne kadar çalışma yapılacağı, hukukun üstünlüğü ve
zam fırtınası, alt ve
edildiği, milyonlarca duygudaşlık, derman
üstünlükle çıkmıştır.
tarafsızlığı konusunun titizlikle korunacağı
soyutlanacağı önemli bir sorundur.
orta sınıfların “insanca
trol ordusunun devrede belediyeciliği, güven
Kentli, seküler ve
ön şart olarak benimsenip yeni anayasa
Çünkü “anayasalar bir yandan toplumsal
yaşam koşullarını”
olduğu bir politik inşası vb.) göz ardı
değişmeyi sağlarken diğer taraftan toplumsal istekleri ile ortaya çıkanlardan kamuoyuna
liberal seçmenin rolü
sekteye uğrattı. Başta açıkça anlaşılır şekilde açıklamaları
sistemde CHP’nin, edilmemelidir. değişmeden etkilenen bir yapıdır.” Toplumsal
büyüktür.
istenmelidir.
metinler olarak kabul edilen anayasalar
emekliler olmak üzere,
politik gettoları tuz buz
toplumsal değişmenin bir yansıması Ünlü Fransız anayasa hukukçusu Vedel
Başarının
Vicdan kardeşliği
işsiz gençler, dar
ederek 301 belediye
“çeşitli tarihi, sosyal ekonomik, kültürel
veya göstergesidir. Bu nedenle toplumsal
gelirliler, ev kadınları 2019’da11 kalıcılaşması
kazanması takdire
değişmeyi sağladığı kadar toplumsal faktörler, siyasal uygulamada ve ondan
büyükşehrin, 2024’te,
gibi toplumdan şayandır. Kılıçdaroğlu
değişmelere kaynaklık da yapar. Hiçbir zaman doğan sistemde rol oynar çoğu zaman
izole olmaya yüz yıllar sonra Bursa, Değişim sloganıyla döneminde temeli atılan onun niteliğini belirler”der. Yani anayasal
anayasaların toplumsal yapı ile ilişkisini göz
ardı etmemek gerekir. Bugün hangi kamusal değişmenin toplumsal dinamiklerini
tutmuş “savunmasız Denizli, Balıkesir, CHP Genel her kesimle konuşma
gereksinimlerin karşılanması amacıyla yeni hatırlatır. Görülüyor ve biliniyor ki
gruplar”, gelecek Manisa’nın Uşak, Başkanlığı’na oturan odaklı “müzakereci
anayasalar bir yandan toplumsal değişmeyi
bir anayasa yapma gereksinimi doğduğu
umudunu kaybetti. Afyon, Kastamonu, Özgür Özel’in seçim ve uzlaşmacı” siyaset
ortaya konmamıştır. sağlarken aynı zamanda toplumsal
Ezilen çaresiz kitlenin Kütahya, Kırıkkale, sürecinde dinamik,
üslubu; Özgür Özel’in
Muhtemelen bu ortamda yapılacak değişmeden etkilenerek yapılmaktadır.
Kilis, Amasya ve yetkin, güven veren
öfkesi adeta sandıkta seçim meydanlarında,
anayasa ile topluma yeni bir yön vermek ve Bugün ülkemizde yapılmak istenen anayasa
Adıyaman gibi illerin
patladı. Çalışan ama ve ateşleyici hitabeti Atatürk ve Cumhuriyet anayasayı bu uğurda bir araca dönüştürmek hiç şüphesiz (verilen muhtelif beyanlarda
hedeflenmektedir. Anayasalar genel olarak ip uçları görülen) aşırı muhafazakâr felsefi
fakirleşen halk sınıfları alınması, İzmir’de “duygusal kopuş” değerleriyle bezeli,
yapıldığı dönemin hâkim felsefi görüş ve görüşleri yansıtan bir anayasa olur düşüncesi
ekonomideki çöküşün büyükşehirle birlikte yaşayan kararsız samimi “Türkiye
düşünceleri ile ihtiyaçlarının göz önüne kamuoyunda hakim görüş olarak yer
faturasını iktidara kesti. 28 ilçenin kazanılması, seçmeni sandığa ittifakı” söylemi, farklı
alınarak düzenlendiği metinlerdir. Ülkemizde, almakta ve endişe yaratmaktadır.
Cumhuriyeti kuran, CHP’nin artık tüm çekti. CHP’nin yerel politik duyarlıklara
sahip seçmenin
CHP’ye
yönelmesini
sağlamıştır.
Yeni ve
büyük “Türkiye
ittifakında”
CHP’yi adres
olarak gören
yeni “sosyolojik
yapı”, demokratik
ve ekonomik
sistemin geleceği
açısından
topluma umut
vermektedir.
Bu umudun
gerçekleşmesi,
yerel
yönetimlerin,
demokrasi
güçlerinin ve
örgütlü sivil
toplumun
kuracağı güçlü
dayanışmayla
mümkündür.
CHP, keyfiyet,
kibir ve
kayırmacılık
ve hata yapma
tuzağına
düşmeden, pozitif
siyaset üretmeye
devam ederek bu
başarıyı kalıcı
hale getirebilir.
Bunun da
olmazsa olmazı,
etkin sosyal
politikalarla,
“savunmasız
grupları”
desteklemek,
refah standartları
yüksek, mutlu
ve huzurlu “kent
vizyonunu”
hayata geçirmek
olmalıdır.
Unutulmamalıdır
ki siyaset, rüzgâra
göre tavır almak
değil, toplumsal
sorunları, bir
siyasal programla
çözme, halkı ikna
ve memnun etme
sanatıdır.