Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
25 MART 2024 PAZARTESİ
2 olaylar ve görüşler
istediğimizi düşünelim. Talan,
rant, gerici zihniyetle mücadelede
birlik ruhunun önemini bir kez
daha hatırlayalım. Atatürk
İki Huntington
ilkelerinin izinde; demokratik,
laik, hukuk devletinde sahip
olduğumuz haklarımızın bilinciyle,
kazanımlardan bir adım geriye
düşmemek için oyumuzu mutlaka
Sandığa
kullanalım.
küsmek olmaz
TGC’den 6 ödül
ve Türkiye
Cumhuriyet gazetesi olarak geçen
ritik bir haftaya merhaba
hafta büyük bir gurur yaşadık.
diyoruz. Yerel seçimler için artık
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
Ksayılı gün kaldı. Aylardır süren
Herkesin bildiği üzere,
Prof. Dr. Se Da Ün Sar
(TGC) 65. Türkiye Gazetecilik
tartışmalarla birlikte gözler sandık
Amerika kıtasına Avrupa’dan Başarı Ödülleri çerçevesinde altı
başında olacağımız pazar gününe
AkAdemisyen/yAzAr
arkadaşımız ödüle değer bulundu.
göç eden (beyaz) Avrupalılar,
çevrilmiş durumda. Siyasi partilerde
Murat Ağırel, “Kızılay skandalında
tarihte yerli halk katliamlarının
heyecan büyük. Seçmenlerde de
amuel P. Huntington
ikinci perde: Yardımları da satmışlar”
yanı sıra, Afrika’dan getirilen
aynı heyecan var mı sorusu ise
1965’te Siyasi Gelişme
başlıklı haberi ile Siyasal Haber
biraz karmaşık. Kimi araştırmaya
(siyah) köleler üzerinde bir
Sve Siyasi Çürüme
Ödülü’nü aldı. Miyase İlknur,
göre ağır ekonomik kriz, mayıs
baskı düzeni kurmuşlardı.
başlığıyla yayımladığı
“Manipülasyonun kanıtı” başlıklı
ayındaki tartışmalı seçim süreci ve
İşte, bu Amerikan tarihinin
haberi ile ekonomide; Figen Atalay,
ve karşılaştırmalı
kutuplaşmış siyaset arasında sıkışan
beyaz-siyah paradigması bir
“Forman yoksa okula gelme” başlıklı
analizlerin yer aldığı
yurttaşın bir kısmı bıkkın, umutsuz
haberiyle eğitimde övgüye değer
deli gömleği gibi Türkiye’ye
makalesinde, siyasi
ve ilgisiz. Hatta özellikle gençler
görüldü. Sağlıkta ise Merve Kılıç
geçirildi: Cumhuriyetle de
arasında kararsızların oranındaki
gelişmeyi modernleşme
Dokuzoğlu’nun “GATA’da iplik bile
Müslümanlar ve Kürtler
artış dikkat çekici. Ama işte bu
ve kurumsallaşma olarak
yok” başlıklı haberi ödüle değer
noktada hepimizin bir kez daha
(siyahiler), beyaz (Kemalist)
ele alır. Huntington’a
bulundu. Spor alanında Cumhur
şapkasını önüne koyup düşünme
Türkler tarafından ezilmişti.
göre, bir ülkede siyasi Önder Arslan, “Süper baba Buruk”
vakti. Demokrasinin, seçim hakkının
Samuel P. Huntington
Artık Anadolu halkları bu
başlıklı haberiyle; “Sayfa düzeni”
kurumsallaşma, siyasi
ne kadar önemli olduğunu, yurttaşlık
zulmün dayattığı yapay kimliği
alanında da Ece Kurtuluş Dursun, 7
serseme çevirip eline bir kâğıt
katılımdan önce olursa
sorumluluğunu, her bir oyun değerini
reddedecek ve İslami özüne Şubat’taki “Birinci sayfa” ile övgüye
parçası tutuşturarak sandığa
“siyasi gelişme”; siyasi katılım hatırlamak gerekiyor. Bıkkınlık,
değer görüldü.
dönecekti. Türkiye’nin otoriteryen
vazgeçiş, küsme gibi duygusal
attırmak, ancak, gerçek
siyasi kurumsallaşmadan önce
TGC ve Seçici Kurul’a teşekkür
rejimindeki aksaklıklar, yanlışlar,
kopuşlara kapılmamak da...
demokrasiyi uzun vadede
olursa, “siyasi çürüme” olur ve
ederken arkadaşlarımızı bir kez
eksiklikler bu şekilde ortadan
imkânsız hale getiren bir siyasi
Demokrat Parti’yle başlayan
daha kutluyoruz. Doğru ve ilkeli
Bir oy çok şeydir!
kalkacak ve meşhur sivil vesayet
çürümeye yol açar.
kitlesel siyasi katılım, siyasi habercilikte bildiğimiz yolda devam
Ülke tarihimiz yurttaşların sandığı
böylelikle kurulacaktı. Tabii ki
1940’lar, 50’ler, 60’lar, Batı diyoruz.
kurumsallaşma tamamlanmadan
sahiplenmesi ve oy kullanmayı
bu deli gömleğini Türkiye’ye
akademisinin sosyal bilimlerinde
(devrim yerine oturmadan)
ciddiye almasını gösteren pek çok
giydirenlerin arasında Amerikan Ali abimizi
yaşama geçtiği için Türkiye’de hem Kemalist Devrim’in, A.
örnekle dolu. 2019 yerel seçimlerinde
akademisi içinde konuşlanmış
unutmayacağız
olan siyasi çürümedir. Toynbee gibi Oryantalistlere katılım oranımız yaklaşık yüzde 85’ti.
olan Fethullah Gülen hareketinin
YSK verilerine göre 14 Mayıs’taki 17 Mart’ta yitirdiğimiz Cumhuriyet
kibirlerini kenara bıraktıracak
mensupları da vardı. Cumhuriyet çınarı, Aydınlanma yolunda kalemini
Modernleşme reformları seçimlere yurtiçinde katılım oranı
kadar hayranlık uyandıran
yüzde 88.92, 28 Mayıs’ta ise cesurca kullanan Ali Sirmen’i geçen
Devrimi’ne Jakoben yakıştırması
Huntington aynı makalede
ekonomi politik ve ideolojik/
hafta son yolculuğuna uğurladık.
85.72’ydi. Bu oranlarla Türkiye, 14
yapan, tarihi düzlemde İngilizci
kurum yaratan kişinin bunu
kültürel sıçrayışının anısı taze
Mayıs’taki seçimlerde yurtiçi seçmen Yıllarını geçirdiği, çok sevdiği
Prens Sabahattin devamı olan
yapabilmek için kişisel
olduğu için, hem de bu yıllar
Cumhuriyet gazetesinin önünde Ali
katılım oranıyla OECD üyesi ülkeler
fakat iş Cumhuriyete numara
iktidara muhtaç olduğunu
sosyal bilimlerde modernizasyon
arasında 3. sırayı aldı. ABD, Fransa, abimiz için tören düzenledik. Sevgili
vermeye gelince Fransa’nın
fakat aynı zamanda kişisel
teorisiyle çalkalandığı için, İngiltere’nin de aralarında olduğu ailesi, dostları, okuyucuları, tüm
kendine özgü tarihine öykünen
birçok ülkeyi geride bıraktı. 2022 sevenleri birlikteydik. Siyasilerden,
iktidardan vazgeçmeden kurum
Cumhuriyet Devrimi’nden olumlu
ikinci cumhuriyetçiler,
seçimlerinde yaklaşık yüzde 90 kültür sanat dünyasından,
yaratabilmeye olanak olmadığını
bahsedilen yıllardı. 1970’lerde
katılım oranıyla Avustralya, OECD okuyuculardan yüzlerce mesaj aldık.
adı üstünde “Taraf”çılar,
anlatır. Huntington aşılması çok
popülerleşen sekülerleşme ve
üyeleri arasında ilk sıradaydı. Bu Her birine bir kez daha teşekkür
“Birikim”ciler, “yetmez ama
güç bu ikilemi ancak ender bir
modernitenin eleştirisiyle birlikte
pazar günü de yine hep birlikte barış ediyoruz. Zaten biliyorduk ama
evetçiler” ise deli gömleğinin
siyasi ustalıkla ender bir amaca
gözden düşen modernizasyon
ve huzurla, heyecan ve umutla, bir kez daha gördük ki Atatürk
Türkiye’de ikamet eden ucuydu.
bağlılık duygusunu kendinde
teorisyenlerinin, aynı zamanda genci yaşlısıyla sandığa koşma ilkelerinden; laik, hukuk devletinden
İşin ilginç bir tarafı da ülkenin
birleştirebilen Atatürk’ün
zamanı. Yönetimde kimi görmek yana bu ilkeli, bilge, mizahi yeteneği
Oryantalist olmaktan kaynaklı
içine düşürüldüğü durum kör
istediğimizi belirlemek, bu tarihi bol usta kalem ne kadar çok
aştığını söyler. Huntington’a göre
yüzeysellikleri ile yanlış
olanın dahi görebileceği kadar
kararın bir parçası olmak istiyorsak seviliyor. İnsanlara bıraktığı güven
Atatürk, modernleşme reformları
öngörüleri ne olursa olsun,
“Aman boşver, bir oydan ne olur ki” duygusu ne kadar içten ve samimi...
ortadayken aynı sürecin işlemeye
(Cumhuriyet Devrimi’nin birbirine
Cumhuriyet Devrimi sosyal
dememek önemli. Onu elbette unutmayacağız,
devam etmesi ve bunların
ontolojik olarak bağlı bulunan
bilimlerde kendi özüne dönüş
Oyumuzu verirken nasıl bir
yazıları, görüşleri bize her zaman yol
bugün hâlâ akademide “Neden
adımları demek daha doğrudur)
çabasını, kimliğini ve saygınlığını
gelecek, yerel yönetim anlayışı gösterici olacak.
yetmez ama evet dediler?” diye
için gereken kişisel iktidarı
kabul ettirmişti. Bunda, dünyanın
konuşturuluyor olmasıdır.
kullanırken kendi ölümünden
gözleri önünde, “Sevr ile ölmüş bir
Bunları “bilimsel merak” adına
sonra devlet yönetimini devam
ulusu diriltmiş olan Atatürk”ün
konuşturanlar, hiç konuşamasalar
ettirecek bir siyasal kurum
askeri ve politik bir deha olarak
da bütün dedikleri gerçek olan
Yerel SeÇiMler ve iSTAn Bul
yaratabildiği için çağımız
“tarihin kalbinde” oluşunun ve
“Abdi İpekçi, Cavit Orhan Tütengil,
modernleşmesine başarılı bir
mazlum dünyaya emperyalizmle
Muammer Aksoy, Bahriye Üçok,
model oluşturmuştur. Huntington
mücadelede önderlik edişinin rolü GANİ AŞIK
Çetin Emeç, Uğur Mumcu, Ahmet
Atatürk’ün sıradışı ve tarihte eşine
büyüktü.
Taner Kışlalı, Necip Hablemitoğlu
eski CHP kAyseri miLLeTVekiLi /
rastlanmayan başarısı için “Fakat
neden öldürüldü” diye sormazlar.
emekLi mÜFTÜ
‘Medeniyetler Çatışması’
taklit edilecek olsa da muhtemelen
(Ola ki Hrant Dink’i soruyorlarsa
tekrar edilemez” der. 1990’lara gelindiğinde ise
mart yerel seçimlerine sayılı
da bu, Batı’nın hoşuna giden
bambaşka bir tabloyla karşılaşırız.
Aslında Huntington’ın siyasi
31 günler kaldı. Yerel ya da genel
bir soru olması ve maalesef
Aynı Huntington 1996’da
çürümeden kastettiği, İsmail
seçimlerde dönemin konjonktür ve
ki Ermeni kimliği üzerinden
Medeniyetler Çatışması adlı
Hakkı Tonguç’un “gerçek özel koşulları açılarından yürütülen
siyaset yapmanın getirdiği prim
kitabında laik demokrasinin mücadele, kimi zaman yapılacak
demokrasi yerine Amerika’nın
sebebiyledir.)
seçimin kendine özgü anlamı dışında
sadece Batı’ya uygun olduğunu,
sandık demokrasisini almak”tan
çok farklı içerik ve hedefleri de
kastettiğiyle aynıdır. Gerçek Müslümanların demokrasiyi ‘Organik entelektüeller’
kapsar.
demokrasi siyasi gelişmedir; beceremediğini, Türklerin
“ ‘Satın alınabilir aydınlar’
On ay önce ham hayaller uğruna
gerçek demokrasinin baltalanması de Atatürk’ten ve laiklikten
özellikle ulus devlete geçiş
İhvancı iktidara hediye edilen
anlamına gelen “sandık vazgeçerek “ılımlı İslam” modelini
aşamasının sancısını çeken
cumhurbaşkanı seçimi böyle bir
demokrasisi” ise siyasi çürümedir. benimsemesi gerektiğini anlatır.
toplumlarda, özellikle de nitelik ve öneme sahipti. Bu durum,
Ekrem İmamoğlu
laik Cumhuriyetin teolojik bir
Gerçek demokrasi, modernitenin Soğuk Savaş boyunca İslami
Üçüncü Dünya ülkelerinde
“İstanbul’a âşık” olmak ve “gönül
yapıya dönüştürülmesi projesine
ontolojik ve epistemolojik kimlik ve hareketlerin sosyalizm
en çok rastlanılan metadırlar,
belediyeciliği” diye formüle edilen
5 yıllık bir süre daha sağlaması
temelinden, yani anayasal/laik karşısında güçlendirilmesi
borsa değerleri vardır; özellikle
açısından milletimizin bir yarasıdır. süslü sloganların açılımı, soygun
devletin ve evrensel insanlık Amerika’ya radikal İslam
medyada, bürokraside ve siyaset
belediyeciliğidir ve İstanbul hem
AKP, 2023’teki cumhurbaşkanlığı
değerlerine dayalı demokrasi olarak dönünce, Soğuk Savaş
sahnesinde boy gösterirler” der
bu açıdan hem de bir dünya kenti
kazanımını, 31 Mart 2024 yerel
sonrası dönemde (ki aslında
kültürünün kurumsallaşmasından Necip Hablemitoğlu. A. Gramsci
seçimlerinde elde edecekleriyle olması açısından olağanüstü
Wallerstein’ın dediği gibi Soğuk
başka bir şey olmayan kapitalist uzlaşmayı sürdüren önemde benzersiz bir çekim
taçlandırmayı ve artık gizlenmesine
Savaş bitmemiştir, farklı bir gerek duyulmayan ajandasını daha merkezidir.
Cumhuriyet Devrimi’nin aydınları “organik entelektüeller”
yüreklice(!) uygulamak isteyecektir.
kök salmasıdır. Tonguç’a biçimde devam etmektedir) çare, diye adlandırır. Türkiye’nin
Başkanlık anlayışı
İlçe, il, ya da büyükşehir her seçim
göre, devrimin kök salması, kontrolü mümkün görülen hem organik entellektüelleri, 70’ler,
çevresinin kendine özgü değeri ve
Hükümet üyelerinin tümüne
köylünün topraklandırılması, de Amerikan emperyal düzenini 80’ler, 90’lar ve 2000’ler itibarıyla
önemi vardır. Ama özellikle İstanbul
yakınının İstanbul’da adeta karargâh
işçinin durumunun sağlama devam ettirecek olan ılımlı İslam tasfiye edilen aydın sınıfının
ve Ankara, seçim bölgeleri zincirinde
kurmaları, cumhurbaşkanının da
alınması ve halkın tamamının modeli olmuştu. yerini alarak Türkiye’deki
olağanüstü bir öneme sahiptir.
kampanyanın dümenine geçmeye
esaslı bir eğitimden geçirilerek Böylece alenen CIA masası sandık demokrasisi şeklinde
hazırlandığı İstanbul’da Ekrem
aydınlatılmasıyla mümkündür. şefliği de yapmış olan Graham kemikleşmekte olan siyasi Talihsiz dönem
İmamoğlu büyük bir siyasi savaşım
Yapısal, sınıfsal dönüşüm ve E. Fuller, P. Henzer gibi isimler, çürümeyi, demokrasiyi bizzat Başkent Ankara’da yarış, Harun’la vermektedir. Adalet ve hakkaniyet
duygusu yüksek seçmen kitlesinin,
Karun arasında yapıldığı için sonuç
değişiklikleri tetiklemeden, Elizabeth H. Shakman, K. Robins, tasfiye edecek hale getirmiştir.
bellidir. Zaten iktidar, Ankara’dan iktidarın ölçüsüz ve orantısız kuvvet
devrimi halkla bütünleştirerek J. Esposito gibi sosyal bilimciler Bunları anlamlandırabilmek
ümidini kesmiştir. Devletin ve gösterisine, İmamoğlu’nun engelleri
sağlamlaştıracak adımları Oryantalizmin dayanılmaz için hem Cumhuriyet Devrimi’nin
iktidarın iç içe girdiği demokrasimizin aşarak sunduğu önemli hizmetleri,
atmadan, yani kurumsallaşmayı hafifliğine yaslanarak Türkiye en az 400 yıllık makroyapısal ve
bu talihsiz döneminde siyasi gücün ayırımsız başkanlık anlayışını
gerçekliğine ters, tarih dışı bir makrotarihi arka planını, hem
tamamlamadan, okuma
karşılıksız bırakmayacağını ümit
simgesi Saray’ın amansız hedefi,
karşıdevrim sürecini kritik bir
yazması dahi olup olmamasıyla gerçekliği, kendi paradigmalarına
İstanbul’u tekrar ele geçirmektir. etmek için çok neden vardır.
gözle değerlendirmek gerekir.
ilgilenmeden halkı demagojiyle oturtarak anlatmaya başlarlar.
ELU YLPL] H F H \ 2N2NXPDGDQHGHPH N XPDGDQ HH H F H \ GHPH Y L P HOOLNOH ] ¸
GHRU H ¾UNL\ WD¸YUHWLPL 7
\L]" DGéQ6RUXQXQXQ1HUHVLQGH ..
D\UéPFéOéYD FLQVHO DGéQVRUXQX .. \D]DUGéU+XJR\D D ]DU G éU + X JJ R
OHUOHEHUDEHU GHOLVHOHULQ
HEXJ¾QGHV¾UHQELU Y JHOLSJLUGLYL
HG¾Q\D©DSéQGDGéU Y GGD\DQéU
GDQEHUL \ \ YULPLLVH DGéQGH . YHGRYUXELU H F HQJHOH ©PLcW *H* HQ ©PLcW H JJ H F HOH Y HGR Y UX H HOVHI I DULK 7 ©éNPD]éGDcXGXU
HNDUcéL\LQLQ ¸W¾\ N DDNécéQL©LQGH N éc éQL ©L QG HH HND ¸W¾\ N Uc é HVDQDWJLEL Y HGHEL\DW RORML VRV\
HWLQ XPKXUL\ & \DcDQPDNWDGéU
HQHNDUcé ] H KKDNVé]DNDUcéKDNOéQéQ D N Vé]D N DU cc é K D NO ] H éQéQ HQ
HGHEX ¾UNL\ 7 ND]DQéPODUé\OD RQXODUéQGD HPHON N¾OW¾U¾QW
NDUDQOéYDNDUcéD\GéQOéYéQ ]LOHQLQ HH ND ]LOHQLQ UU DQOé Y DND Uc é D\ \ JHQ©OHUHKHPHQKHPHQKL©ELUcH
DQLOOL 7 HU 6HUY YULPHNDWéOPécWéU GH
?'DKDLQVDQFDELU HUDOGé \ \DQéQGD\ DQéQGD \ HU DOGé ? 'DKDLQ V
HWOHULQLQ NDGéQKDUHN EXNLWDEéQGD RU¸YUHQFLOHULQNDIDODUéQD HULOPL\ Y
YLQH H F QéQNXUXODELOH GG¾Q\D QéQN ¾Q\D H F XUXODELOH Y L Q LSHVDSD VDEXN DEXN \DQOéc \DODQ
GHNLWDULKLQL H ¾UNL\ 7 H Y G¾Q\DGDNL
Kitap okuduğunuzu biliyoruz.
RUGX LQDQé\L QDQ é\ RUGX
RU DQODWé\ ELU \OHUWéNécWéUéOé-]WDNéPcH JHOPH
HELOLPVHOELU Y ©L HN 1HJHU© RU \
QHGHELUE¾W¾QRODUDN \DNODcéP
NXFDNOD\écN¾OW¾U¾
[VD\IDèQFHOHPH 13,5x23 -572 sayfa- èQFHOHPH
[VD\IDèQFHOHPH [ VD\ID è QFHOH PH