Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
21 MART 2024 PERŞEMBE
2 olaylar ve görüşler
5 Haziran
1969’daki
rövanş maçında
aynı senaryoyu
Ahlaksızlığın
Honduraslı
futbolculara
karşı uygulayan
El Salvadorlular, maçı 3-0
kazanırlar.
Futbol savaşı
Meksika’da 27 Haziran
ir futbol maçı iki ülke
kurumsallaşması - 2 1969’da oynanan play-
arasında savaşa yol
off maçını ise El Salvador,
Baçabilir mi?
uzatmalarda attığı golle 3-2
Kemal KIlIÇDaROĞlU ki adı yolsuzluğa bulaşan
Koşullar hazırsa EVET!
kazanır ve kısa bir süre sonra
bakanları, milletvekillerini Peki iki ülke arasındaki
CHP 7. Genel Başkanı da Honduras’a saldırır.
bir savaşın koşulları nedir?
yargıya göndermekten
20 Temmuz’da ateşkes
Hiç kuşkusuz ekonomik
çekinmemişlerdir. Harcanan
hlaksızlığın sağlanır, El Salvador
rekabet ve siyasal
her kuruşun hesabını hem
birlikleri de ağustos başında
kurumsallaşması”
düşmanlık.
tutmuş hem de hesabını
Honduras’tan çekilir.
“Abaşlıklı
Elbette, siyasal iktidarların
HHH
vermişlerdir. Örneğin; 18
yazımdan sonra bir
ve halkların böyle bir savaşa
Honduras’ın El
Aralık 1927’de dönemin
avukat arkadaşımdan şu girişmeleri, çok ciddi
Salvadorlulara karşı
bahriye bakanı yargılanmış
biçimde, bir “suçlama”,
mesajı aldım. “Maalesef
düşmanlığının nedeni,
ve daha sonra hapse bir “dışlama” ve bir
artık insanımız kendisini
nüfus yoğunluğu yüksek
“düşmanlaştırma” süreci
atılmıştır. 14 Nisan 1928’de
savunacak bir avukat seçerken
ve küçük bir ülke olan El
sonunda olanaklı olur.
dönemin ticaret bakanı
‘Bu avukat kanunlara hâkim
Salvador’dan insanların,
Bu sürecin baş sorumluları
yargılanmış ve sonrasında
midir, bilgili midir?’ diye bir “Muz Cumhuriyeti” olan
da hiç kuşkusuz savaşa
hem hapis hem de para
seyrek nüfuslu Honduras’a
bakmıyor. ‘Hangi avukatın
karar veren yöneticiler ve bu
cezasına mahkûm edilmiştir. göç edip burada tarım
eli kolu uzun, hangi avukat
yöneticilerin emrinde, halkları
yapmaya başlamalarıdır.
8 Mayıs 1928’de Meclis
rüşvet dağıtabilir, Yargıtay’da birbirine düşmanlaştıran
Diktatör Oswaldo López
veznesindeki bir yolsuzluk
medyadır.
iş çözebilir, hangisinin
Arellano, gittikçe bozulan
nedeniyle bir milletvekili HHH
iktidarla arası iyi’ gibi adalet
ekonominin sorumlusu
Trabzon’da, Fenerbahçe-
yargılanmış ve sonrasında
kavramının yakınından bile
olarak ülkesindeki
Trabzonspor maçından
hapse mahkûm edilmiştir.
geçmeyen özellikler arıyor ve
Salvadorluları gösterir ve
sonra meydana gelen
16 Şubat 1929’da dönemin
buna göre bir avukat tutmak
sayıları 300 bine ulaşan
olaylar ve sorumlu bir
bahriye ve maliye bakanları
istiyor. Demem o ki maalesef komşu ülkenin bu insanlarını
politikacının yaptığı
yargılanmış ve sonrasında
sınır dışı etmeye başlar.
bizim mesleğimiz de iktidarın
yorumlar, bana kötü
da 22 bin altını geri ödemeye Elbette bu düşmanlık,
bu ahlaki çöküntüsünden yöneticilerin, medyanın
El Salvador’da da aynıyla
mahkûm edilmişlerdir. İşte o
da kışkırtmalarıyla,
nasibini fazlasıyla aldı.”
Müslüman gözüyle, şekil ve
medyası”na ve onun bazı
karşılık bulur.
Meclis’in adı “Gazi Meclis”ti. birbirine düşmanlaştırılan
Doğrudur, neredeyse bu
ibadet düzeyinden ahlak ve
yazarlarına verildi. Bakınız El Salvador halkı ile
seyircilerin tepkilerini ve
Bugünkü TBMM’de ise
ahlaki çöküntüden nasibini
davranış katına yeterince Honduras halkı arasında
Yeni Şafak yazarlarından bir
bir savaşa bile yol açan El
kuruluşundaki ahlaki
almayan kurum kalmadı.
ekonomik rekabetten
nüfuz etmiş değildir.” Peki,
ilahiyatçı (Hayrettin Karaman) Salvador-Honduras maçını
duyarlılığı görmek mümkün
Ahlak konusunda topluma
kaynaklanan bu düşmanlık
anımsattı:
“Kötüyü Ayıklamak” başlığıyla neden “nüfuz etmiş değildir?”
değil. Tam aksine Tasarruf
öncülük etmesi gereken her iki ülkenin yöneticileri
1970 Dünya Kupası
çıkan yazısında ne diyor: Bu olumsuz tablonun ana
Mevduatı Sigorta Fonu’nda
yöneticiler, toplumu besleyen tarafından da körüklenerek
elemeleri için 1969’da
(14 Haziran 2019) “... ahlak, sorumlusu kimdir? Bana göre
(TMSF) yolsuzluk yapanlar
iyice tırmanır.
ve diri tutan tüm ahlaki
karşılaşan El Salvador ile
liyakat, adalet, hakkaniyet siyasiler ve onların temsil
hakkında “soruşturma ve Bunun düşmanlık
değerlerimizi planlı ve Honduras arasında oynanan
bakımından arızalar, eksikler, ettiği yasama organıdır.
ortamında, ilk maçı
kovuşturma yapılamaz”
üçüncü maç sonrası çıkan
programlı bir şekilde
çürüklükler oluyor, iyi Yasama organının devleti
kaybeden Salvador milli
savaş, dünya literatürüne
diye yasa bile çıkarmıştır.
yozlaştırdılar. Bir
niyetli bazı insanlar soyanların aklandığı bir takımının yenilgisinden sonra
“Futbol savaşı” olarak
Bu tuzun koktuğunun
kez daha ifade
bir genç kızın üzüntüden
da... Doğrucu yapıya dönüşmesi, hem
geçmişti.
yani ahlaksızlığın
edeyim, “planlı
Saray
intihar ettiği iddiası medyaya
Davutluk adına olur siyasete hem de siyaset 3 bin kadar kişinin
kurumsallaştığının çok
ve programlı”
yansır.
bürokrasisi,
öldüğü 10 bin kadar
olmaz zamanlarda yapan politikacılara
somut göstergesidir. Kaldı
bir şekilde
El Salvador’daki ikinci
kişinin de yaralandığı
bakanlık ve taşra
biraz da abartarak duyulması gereken güveni
ki bir düzenlemenin hukuki
yozlaştırdılar maçta, Honduraslılar, bu
savaşın esas çıkış
bürokrasisinin temelden sarsmıştır.
ve genelleme
olması onun ahlaki olduğu
genç kızın fotoğraflarıyla
ve nedeni, El Salvador’un,
Günümüzde ahlaklı
yaparak şikâyetlerini
yerine geçti.
anlamına gelmez. Açıkça kendilerine saldıran
galip gelmesine
yozlaştırmaya
davranıp topluma örnek
yayıyorlar.
Salvadorluların elinden
rağmen, ülkesindeki
söylemek gerekirse yargı
da devam
olması gereken bu kişiler,
Dostlar; Dimyat’a ancak El Salvador
El Salvadorluları geri
ve yürütme organındaki
ediyorlar. Öyle
ordusunun yardımıyla
pirince giderken evdeki ahlaksızlıkları ve yalanlarıyla yollamak isteyen darbeci
çürümenin ana kaynağı,
ki ahlaksızlığı
kurtulur ve ülkelerine
diktatör Oswaldo
bulgurdan olmak, akla topluma örnek oluyorlar.
kişisel ikballeri üzerinden yasama organının da
dönebilirler.
López Arellano’nun
ve hikmete uymaz. Savaş O kadar ki yaptıkları
meşrulaştırıp devlet çürümenin bir parçasına
Üçüncü maçtan sonra,
politikalarından dolayı
sırasında adi suçluların cezası yolsuzlukların boyutu
katında kurumlaştırdılar. dönüşmesidir. Siyaset halka
El Salvador’un, galip
Honduras’a saldırmasıydı.
infaz edilmez ve biz zalimlerle ölçüsünde toplumun belli
Ve sonuç: Bugün rüşvet hizmet etmekten çıkmış, kısa
gelmesine rağmen
HHH
savaş halindeyiz. Doğrucu bir kesiminden alkış alıyor,
alanlar, yolsuzluk yapanlar, yoldan zenginleşmenin alanı Honduras’a saldırmasının
Maçların öyküsü kısaca
Davutluk adına düşmana fırsat itibar görüyorlar. Oysa
altında işte Honduras’tan
söyledir:
yasadışı gelir elde edenler, haline dönüşmüştür. Oysa
vermek ve bindiğimiz dalı ahlaklı olmanın insana,
sınır dışı edilmeye
El Salvador ile Honduras
uyuşturucu baronları ve her siyaset halka hizmet etmeyi
kesmek de makul ve meşrudur doğaya sorumluluğu da başlayan Salvadorlular
Dünya Kupası finallerine
türlü ahlaksızlığı yapanlar, temel görev edinenlerin alanı
katılabilmek için ilk sorununun tırmandırdığı bu
diyemem!” beraberinde getirdiğini
toplumun önemli bir olmak zorundadır.
maçlarını 8 Haziran 1969’da düşmanlık yatmaktadır.
Evet, Yeni Şafak’ta unutmamak gerekiyor.
bölümünde ve iktidar katında
HHH
Honduras’ta yaparlar ve
Afet İnan’ın dediği
böyle diyor bu Sonuç
itibar görür hale geldi. Siyaset
Özetle, savaş için,
Honduraslıların gürültü
gibi “Ahlak
ilahiyatçı...
Çürümenin derinleştiği,
halka yaparak uyumalarına izin düşmanlık şahane, maç
mukaddestir;
Ahlak ve havuz Sözde ahlakı
ahlaki yozlaşmanın
vermedikleri El Salvador milli bahanedir!
hizmet etmekten
en iyi bilmesi çünkü aynı
kurumsallaştığı,
medyası
takımı, maçı 1-0 kaybeder. Yarın devam edeceğim.
çıkmış, kısa yoldan
ve öğretmesi kıymette eşi
vurdumduymazlığın
Geldiğimiz noktada Saray’da
zenginleşmenin
gereken kişi... Bu yoktur ve
arttığı bir ülkede bireyler
itibar görenler için artık
alanı haline
ne demektir? “Her başka hiçbir
önce toplum olma vasfını
hiçbir şey yasadışı değil,
türlü ahlaksızlığı dönüşmüştür. nevi kıymetle
kaybederler. Çürüme ve
çünkü bunlar için ortada
görmezden gelin, ölçülemez.” (Medeni
yozlaşma toplumu bölüp
yasa diye bir şey bırakılmadı.
devleti soyanların bir Bilgiler)
parçalar. Gelecek umudunu
O kadar ki önce devlet
bildiği, ahlaksızlığın da bir Öte yandan TBMM
yok eder. Bugün gençlerimiz
yöneticileriyle temel atıp
hikmeti vardır” anlayışını adına kamu harcamalarını
umudu yurtdışında
sonra “Yahu temel attık ama
toplumun hafızasına denetleyen Sayıştay’ın
arıyorlarsa temel nedenini
temelini attığımız yatırımın
yerleştirmek demektir. Yani işlevsiz hale getirilmesi,
ihalesini yapmamışız” deyip burada aramak gerekir.
ahlaksızlığa rıza üretmeye denetçi raporlarının
göstermelik ihale ile aynı Çürümeden ve topyekûn
yöneticilerce sansürlenmesi;
çalışmaktır. Ne adına, kim
müteahhide işi verenler çöküşten kurtuluş için
ahlaksızlığın önce
için? Yanıtı biliniyor, din
için ahlak da yoktur, yasa sorunun kaynağına inmeli,
sıradanlaşmasına, sonra
adına, Saray için...
da yoktur. Çünkü devleti teşhisi doğru koymalıyız.
Akif Beki’nin dediği gibi normalleşmesine ve daha
soymada artık geçerli olan Türkiye, bir an önce
bunlar, “İktidar mücadelesini sonra da kurumsallaşmasına
ahlaksız çıkar birliğidir. Yani siyasetten başlamak üzere
din mücadelesi, siyasi rakibi yol açmıştır. Sayıştay o kadar
taşlar bağlanıp, köpekler her alanda ahlaki bir
din düşmanı, muhalefeti işlevsiz hale getirilmiştir
serbest kalınca devleti yenilenmeyi, ahlaki bir
zulüm ordusu, seçimi de din ki Saray bürokrasisi
tokatlamak, devlet malına rönesansı gerçekleştirmek
savaşı gibi...” görüyorlar. Bu Sayıştay denetçilerinin
çökmek, kanunsuz iş yapmak, zorundadır. “Siyasi etik
anlayışta ahlakın zerresi var sordukları sorulara
karapara aklamak sıradanlaştı. yasası”nı çıkarmak
mı? Yok, çünkü onlar ahlakın dahi cevap vermemeyi
Koskoca Türkiye Cumhuriyeti, zorundadır. “Yolsuzlukla
en büyük değer olduğunu olağanlaştırmıştır. Çünkü
buyrukla idare edilen, üçüncü mücadele yasası”nı çıkarmak
çoktan unuttular, ahlaksızlığı TBMM’yi yöneten zihniyet
dünya ülkesine dönüştürüldü. zorundadır.
erdem olarak topluma bunu istemektedir. Bırakın
(Bu yasadışı ihalede cesaretle Siyasete girenlerin mal
sunmaya başladılar. Sayıştay denetçilerinin
muhalefet şerhi yazan varlıklarını kamuoyuna
sorularına yanıt vermeyi,
bürokratı kutlamak isterim) açıklamalarını zorunlu
Yasama organı ve
milletvekillerinin sorularına
Devletin daha kolay kılan yasayı çıkarmak
ahlak
dahi -Anayasanın açık
soyulması ve kamu zorundadır. Devlette liyakati
kaynaklarının rahatça talanı Oysa “tasavvuf çerçevesinde hükmüne rağmen- yanıt önceleyen yasayı çıkarmak
için, bürokraside liyakat gelişen Türk ahlakı; barış, vermemeyi Saray güç zorundadır. Sayıştay’ın
sonlandırıldı. Saray’a yani sevgi, dostluk, dayanışma, gösterisi olarak TBMM’nin “Uluslararası Yüksek
tek adama sadakat geçer düşküne acıma, fedakârlık önüne koymaktadır. Denetim Kurulları Örgütü”
ve doğruluk duygularını (İNTOSAI) kurallarına göre
akçe oldu. Devlette; siyaset
Kuruluştaki
Anadolu’da kökleştirmiştir. denetim yapmasını öngören
ve bürokrasi arasındaki
duyarlılık...
Yunus Emre, Mevlana ve yasal düzenlemeyi yapmak
dengeyi sağlayan müsteşarlık
Bu kitabın konusu ve amacı, olaysal tarihin
Hacı Bektaş Veli bu ilkeleri Cumhuriyeti kuranlar, zorundadır. Böylece siyasetin
makamı kaldırıldı. Saray
hikâye edilmesi, anlatılması değil, bunların
sergileyen düşünürlerden ülkelerin parasızlıktan değil, finansmanından başlayarak
bürokrasisi, bakanlık ve
arka planındaki “gizli mantık” bağlarının
bazılarıdır.” (Ahlak Tarihinde ahlaksızlıktan çöktüğünü
taşra bürokrasisinin yerine siyaset kurumunu ahlak
öne çıkarılmasıdır. Kısaca ifade etmek gerekirse,
Görüşler - Prof. Dr. İbrahim biliyorlardı. Osmanlı’nın son
geçti. Saray idaresinde ekseninde yeniden ayağa
ilgi alanımız ”Türk Devrim Tarihi” değil,
Agâh Çubukçu) Şimdi bu dönemlerindeki çürümeyi ve
“Devletin malı deniz, yemeyen kaldırmak zorundayız.
köklerden toplum planlı bunun devlet yapısını nasıl “Türk Devrimi”dir. İncelenen devrim olayının
domuz” anlayışı hâkim Dostlar! Bu ahlak kavgası
ve programlı bir şekilde yozlaştırdığını gördükleri
kılındı. Böylece tek kişilik hiçbir kavgaya benzemez.
iki cephesi vardır: “Kurtuluş” ve “Kuruluş”.
yürütme organı, ahlaksızlığın koparılmaktadır. için bu konuda çok duyarlı Bu ekmek kavgası değildir.
kurumsallaşmasında Sabri Ülgener Hocamız davranmışlardır. Çünkü Bu koltuk kavgası değildir.
öncülüğü yaptı... Devlet Zihniyet ve Din İslam Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Bu bir haysiyet kavgasıdır,
yönetiminde ahlaksızlığın Tasavvuf ve Çözülme Devri “Herhangi bir hizmete varoluş kavgasıdır. Vatan
kurumsallaşmasına meşruiyet İktisat Ahlakı’nda şöyle talip olanlar çok namuskâr kavgasıdır. Bu kavgayı
kazandırma rolü de “havuz der: “İslam, ortalama bir olmalıdır” der. Bunun içindir vermek zorundayız...
İnceleme - 13,5x21 - 416 sayfa