Katalog

Hazine’nin nakit açığı 1.8 trilyon MERKEZİ yönetim bütçesinin önemli öncü göstergelerinden olan nakit açığı artmaya devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Ocak- Kasım 2024 dönemi için açıkladığı “Hazine Nakit Gerçekleşmeleri” raporuna göre nakit açığı, Kasım 2024’te 62.2 milyar lira, ilk 11 ayda 1 trilyon 765 milyar lira oldu. Geçen yıl ise aylıkta 95.3 milyar lira fazla verilirken 11 aylık açık 428.5 milyar liraydı. Yine nakit gerçekleşmeleri kapsamında kasımda 68.2 milyar liralık faiz dışı fazla oluşurken 11 aylık açık 666.3 milyar liraya yükseldi. Faiz ödemeleri kasımda 130.4 milyar lira, 11 ayda 1.1 trilyon liraya yükseldi. ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 8 ARALIK 2024 PAZAR9 Diyarbakır’a çıkarma yapan TÜSİAD ve TÜRKONFED üyeleri daha fazla demokrasi çağrısı yaptı Kalkınmanın şartı hukuk Emekli maaşı İş dünyası enflasyonla mücadele için kamuya seslendi: Çalışan fedakârlık yapıyor, iş dünyası fedakârlık yapıyor. ve asgari ücret Aynı fedakârlığı kamudan da görmek istiyor toplum. sancısı iyarbakır’da bir araya düşünüyoruz. Nasıl ki toplumun umhurbaşkanı Recep Tayyip gelen iş dünyası hukuk her kesimi bu yükü sırtlanıyor, Erdoğan, 2024 yılının emeklilerin Dve demokrasi olmadan kamunun da önemli ölçüde tasarrufa Cyılı olacağını söylemişti ama ekonomik kalkınmanın olmayacağını gitmesi çok mühim. Çalışanlar 2024’ün muhasebesini yaptığımız vurguladı. fedakârlık yapıyor, iş dünyası bugünlerde; bırakın emeklileri, toplumun Türk İş Dünyası Konfederasyonu da fedakârlık yapıyor ama aynı büyük bir kesiminin açlık ve yoksulluk sınırının altında yaşadığını görüyoruz. (TÜRKONFED), 20. Yıl Zirvesi’ni fedakârlığı kamudan da görmek Türk-İş’in kasım ayı araştırmasına göre, “Küresel Riskler ve Yerel Çözümler” istiyor toplum.” dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması ana temasıyla TÜRKONFED Başkanı Süleyman tutarı (açlık sınırı) 20 bin 562 lira iken Toplantıya (soldan sağa) Tuncay Özilhan, Diyarbakır’da düzenledi. Sönmez de daha öngörülebilir bir gıda ile birlikte diğer temel harcamaları Süleyman Sönmez, Orhan Turan ve Zirvenin açılışında yönetim anlayışına ihtiyaç olduğunu (gıda, giyim, sağlık, eğitim, barınma gibi) Devrim Türk (DOGÜNSİFED Başkanı) katıldı. konukları Kürtçe rojbaş vurgulayarak “Piyasa ekonomisinin için haneye girmesi gereken toplam gelir Kara: 2025’te tam (günaydın) diyerek temelinde sağlam bir hukuk düzeni tutarı (yoksulluk sınırı) ise 66 bin 976 lira yorumu yaptı: “Yapısal ayak eksik ŞEHRİBAN seviyesinde bulunuyor. Halihazırda en rahatlama olmaz KIRAÇ selamlayan TÜSİAD ve iyi işleyen bir adalet mekanizması kalınca enflasyonla mücadele de düşük emekli maaşının 12 bin 500 lira, Başkanı Orhan Turan, yatar. Adaletin ve hukukun olmadığı kalıcı mücadele sağlayamadık. en düşük memur emekli maaşının 17 bin PROF. Dr. Hakan Kara, ekonomide önemli toplumsal ve ekonomik bir ortamda, ekonomide kalıcı bir Para politikasının mutlaka maliye 587 lira ve asgari ücretin 17 bin 2 lira 2025’te de tam bir rahatlama sorunları aşabilmek için, demokratik iyileşme ve kalkınma mümkün politikasıyla desteklenmesi olduğunu unutmayalım. Emeklilerin ve olmayacağına dikkat çekerek şu süreçlerin işlerliğinin korunması değil. Türkiye için kalkınmanın gerekiyor.” Özilhan, 2025 bütçesinde çalışanların önemlice bir kesimi asgari değerlendirmeleri yaptı: gerektiğine işaret ederek “Ülkemizin yolu da demokrasiye olan güvenin kamu harcamalarının arttığını da maaş ve asgari ücretle geçinmeye “Bu zor süreçten çıkabilmek için dünyadaki siyasi ve ekonomik pekiştirilmesinden geçer” diye çalışıyorlar ki bu rakamlar açlık sınırının anımsatarak şöyle devam etti: sağlam istikrarlı ve öngörülebilir bile altında bulunuyor. gücünü, demokrasisinin gücü konuştu. Sönmez ayrıca, “Narin bir ekonomi politikası oluşturmak 2025 yılına az bir zaman kala ocak ‘Reforma ihtiyaç var’ ve hukuk devletinin sağlamlığı bebekler öldürülmesin, yoksul gerekiyor. Gelecek dönemde dünya ayında, asgari ücret, memur ve belirleyecek” dedi. çocuklar yangında can vermesin, “Enflasyonla mücadelede ekonomisi hızlı büyümeyecek. emekli maaşlarına yapılacak zamları kadın cinayetleri son bulsun, gençler beklediğimiz katkıyı göremiyoruz. Türkiye için kötü haber Avrupa’da konuşuyoruz. Tartışılan konulardan ‘Bebekler ölmesin’ kendi geleceklerini yaban ellerde Çok ciddi bir kamu harcama talep aratmayacak. Faizde yüksek biri, yapılacak zamlarda gerçekleşen Son dönemde görevden alınan aramasın, çetelerin kökü kazınsın, reformuna ihtiyaç var. 2007-2019 dönem devam edecek. Enflasyon enflasyon mu, beklenen enflasyon mu seçilmiş yerel yöneticilerin yerine arzu ettiğimiz hızda düşmüyor. seçimle işbaşına gelen yerel döneminde kamu personeli 871 bin dikkate alınacak? Beni tedirgin eden grafik ise sanayi Bugüne kadar gerçekleşen enflasyon atanmışların getirilmesini ve ifade yöneticiler kesinleşmiş yargı kararı kişi artmış. Buna karşılık 2020’den üç yıldır büyümüyor, tüketim karşısında maaşları ve ücretleri epeyce özgürlüğünün uygulanmasındaki olmadan görevlerinden alınamasın sonraki dört yıl içinde 2.3 milyon eriyen emeklilerin ve çalışanların artıyor. Bu devam ettikçe enflasyon sorunları toplumsal istikrar ve refah diye elimizden geleni yapacağız” kişi artmış. Kamu istihdamındaki öncelikle reel gelir kayıplarının telafi düşmez. Kendi kendimize bir hata hedefiyle bağdaştırmadıklarını ifadelerini kullandı. artış hizmet kalitesine yansımalı, edilmesi gerekiyor. Üstüne de milli gelir yapmazsak döviz kurunda bir anlatan Turan, şöyle devam Anadolu Grubu Yönetim toplum bunu hissetmeli. Kamu artışından pay verilmesi gerekiyor. Bir şok olmaz. 2025’te ekonomide etti: “Enflasyonla mücadelenin Kurulu başkanı ve eski TÜSİAD istihdamı sosyal politika değildir. sosyal devlette, adil olan budur. tam bir rahatlama olmayacak. gerektirdiği fedakârlıklar deyince, YİK Başkanı Tuncay Özilhan Kamu hizmetlerini gereklilik Benim korkum büyümeden yana Enflasyonda havlu atıldı kamuda tasarruf, verimlilik ve kayıt ise yapısal reformlar olmadan açısından gözden geçirmeliyiz. değil, enflasyon tam olarak TÜİK’in hesaplamalarına göre 2024 dışı ile mücadelede konusunda daha enflasyonla kalıcı mücadelenin Kaynaklarımızı daha etkin ve verimli düşmeyecek.” yılı enflasyonunun yüzde 45’ler (ENAG güçlü adımlara ihtiyaç olduğunu eksik kalacağına işaret etti ve şu kullanmalıyız.” l DİYARBAKIR bunu yüzde 80’nin üzerinde hesaplıyor.) civarında olacağı anlaşılıyor. Ancak gerçek enflasyon daha yüksek; çarşıda, Türkiye’de, tedavülde 13 milyar adet madeni para, 5.2 milyar adet banknot var pazarda bütün vatandaşlar alışveriş yaparken bunu yaşıyorlar. 2025 yılsonu için beklenen resmi enflasyonun ise yüzde 21 olacağı öngörülüyor. Sadece son bir yıl içinde öngörülen enflasyon ‘Kâğıt’ azaldı ‘bozuk’ arttı oranlarının üç kez yukarı doğru revize edildiğini gördük. Gerçekleşen bile doğru hesaplanmazken beklenen enflasyona lım gücü sürekli düşen Türk göre maaş ve ücret zamlarını belirlemek ‘Taşıt tanıma’da ALirası (TL) son dönemde büyük bir adaletsizlik olur. Üstelik devlet hareketli günler geçirirken bu ocak ayında kendi alacağı olan bütün süre bir ay uzadı durum tedavüldeki paraları da maktu vergi ve harçları yüzde 43.93 etkiliyor. GELİR İdaresi’nce geliştirilen oranında artırdığını ilan etmişken. n Merkez Bankası’nın güncel “Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi”ne Sadece kontrollü döviz kuru ve yüksek verilerine göre tedavüldeki kâğıt faiz politikasıyla enflasyonla mücadelenin geçişle ilgili yaşanan yoğunluk başarıya ulaşacağını söyleyenler, halka nedeniyle mükelleflerin mağdur para (banknot) sayısı kasım ayında gerçekleri söylemiyorlar. Bütçe rakamları olmaması için, sisteme zorunlu azaldı. Ekim sonunda 5 milyar 298 bize kamuda şatafat ve harcama paralar ise piyasaya verilmedi. kayıt tarihi 31 Ocak olarak milyon 228 bin 391 adet kâğıt para Mevduat garantisi utts artışının hız kesmediğini gösteriyor. yenilendi. Dünkü Resmi Gazete’de Geçen ay tedavüle çıkan 1 lira varken bu sayı kasımda 5 milyar Ülke yönetimi, güçler ayrılığına dayalı yayımlanan düzenlemeye göre sayısı 47 milyon 880 bin adet, 217 milyon 552 bin 242 adede 950 bin liraya çıktı kurumsal yönetişimi, denge ve denetim başlık ayrıca, 31 Aralık 2024’e kadar 5 lira sayısı 13 milyon 260 bin indi. En çok azalış yüzde 3.9 ile mekanizmalarını yitirmiş, talimatla çalışır TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu “utts.gov.tr” üzerinden sisteme adet oldu. Yine verilere göre bu 100 liralıklarda oldu. Tedavüldeki hale gelmiş bulunuyor. (TMSF), sigortaya tabi mevduat kaydolanlar 2024 için geçerli yıl piyasaya hiç 25 kuruşluk kâğıt paralar içinde en yüksek paya ve katılım fonu tutarını yeniden fiyatlardan faydalanabilecek. verilmedi. Ayrıca tedavüle 9 ay 1 Böyle sömürü görülmedi sahip banknot yüzde 50.5 ile 200 değerleme oranı (yüzde 43.93) Bilindiği gibi donanım fiyatları kuruşluk, 6 ay 5 kuruşluk, 3 ay Faizi indir, yandaşlara bolca kredi kadar artırarak 650 bin liradan liralıklar oldu. Bunu yüzde 18.4 yılsonunda Yİ-ÜFE artış oranıyla ver, mal ve hizmetlerin fiyatları artsın, 10 kuruşluk, 2 ay da 50 kuruşluk 950 bin liraya yükseltti. Resmi ile 100 liralıklar izledi. Ayrıca 50 güncellenecek. enflasyonu uçsun, varlıklarının değeri Gazete’de yayımlanan TMSF sürülmedi. Kasım sonu itibarıyla Yine düzenlemeye göre 1 Temmuz liraların payı yüzde 6.5, 20 liraların artsın, zenginler daha da zengin kararına göre uygulama yeni yılla tedavüldeki madeni para sayısı 2025’ten itibaren trafiğe çıkacak payı yüzde 4.7, 10 liraların payı olsunlar. Ya da faizi artır; sermaye birlikte başlayacak. 13 milyar 15 milyon 765 bin 976 sıfır araçlar, ithalatçı veya üreticileri yüzde 10.5, 5 liraların payı yüzde sahipleri vergisiz bolca faiz geliri elde tarafından “Taşıt Tanıma Birimi”yle adade ulaşırken bundan en büyük 9.3 olarak hesaplandı. etsin daha da zenginleşsinler. Yanına bir birlikte piyasaya sürülecek. payı yüzde 32.7 ile 1 liralıklar de kamu ihalelerinden, imar rantlarından Payı yüzde 50.5 alıyor. Bunu yüzde 18.81’lik payla ve KOİ projelerinden yandaşlara akan servet transferlerini koy, Cumhuriyet KISA... KISA... KISA... 10 kuruş, yüzde 18.25’lik payla n Darphane ve Damga Matbaası tarihi boyunca böyle bir sömürü düzeni 5 kuruş, yüzde 14.09’luk payla Genel Müdürlüğü’nün güncel l RESMİ Gazete’deki karara hiç görülmedi. Peki böyle bir ortamda 25 kuruş, yüzde 12.18’lik payla verilerine göre Kasım 2024’te göre Rekabetin Korunması sermaye sahipleri üretim yapmanın ve 50 kuruş, yüzde 2.63’lük payla 1 tedavüle sadece 1 ve 5 liralık Hakkında Kanun’da yer alan idari istihdam sağlamanın getirdiği riskleri kuruş ve yüzde 1.33’lük payla 5 madeni (bozuk) para verildi. 50, niye alsınlar? para cezalarının alt sınırı yeniden lira izliyor. l Ekonomi Servisi 25,10, 5 ve 1 kuruşluk madeni TÜİK tarafından yayımlanan 2024’ün değerleme oranı esas alınarak üçüncü çeyrek verileri; mevsim ve 241 bin 43 liraya yükseltildi. takvim etkisinden arındırılmış milli Uygulama 1 Ocak’ta başlıyor. gelirin yüzde 0.2 oranında küçüldüğünü l TÜRKİYE Seyahat Acentaları ‘Dış finansmana erişim kolaylaştı’ gösteriyor. Aynı küçülmenin ikinci Birliği Başkanı Firuz Bağlıkaya, çeyrekte de yaşandığı dikkate alınırsa, hem rekabet ortamı hem rublede HAZİNE ve Maliye Bakanı ayına göre düşüş, gelişmekte Türkiye ekonomisinin yüksek enflasyonla yaşanan değer kaybı gözetilerek Mehmet Şimşek, Türkiye’nin olan ülkelerde ortalama 49, birlikte teknik olarak resesyona da Rus misafirleri Türkiye’ye çekecek 5 yıllık kredi risk priminin ülkemizde 456 baz puan. girdiği söylenebilir. Ayrıca üçüncü fiyat politikasına dikkat edilmesi (CDS) 250 baz puanın altına İyileşen risk primimiz sayesinde çeyrekte sanayi sektörü yüzde 2.2 gerektiğini söyledi. düşmesinin önemli olduğuna dış finansmana erişim oranında daralırken toplam sabit l TİCARET Bakanı Ömer Bolat, sosyal medya hesabından kolaylaşırken dış finansman sermaye yatırımları yüzde 0.8 oranında, “Bugün Türkiye’de 83 bin 600 dikkat çekti. Şimşek, maliyeti de düşmektedir.” Mehmet Şimşek makine teçhizat yatırımları ise yüzde 8.6 yabancı firma üretim ve ticarette şunları kaydetti: “2020 yılı Dün ayrıca, Katar’da oranında azalmış görünüyor. Buna karşın faaliyet gösteriyor. Bunlar 1.2 şubat ayından sonraki en düşük düzenlenen Doha Forum 2024’e katılan özel tüketim yüzde 3.1 oranında artmış milyon kişiyi istihdam ediyor. seviyesine gerileyen CDS, ekonomi Şimşek, Türkiye’nin önemli bir üretim bulunuyor. Özet olarak yatırım ve üretim İhracat payları da 100 milyar programımıza duyulan güvenin ve üssü haline geldiğini belirterek “Bizim yok ama enflasyon endişesiyle tüketim dolar” dedi. program kazanımlarımızın en somut için asıl zorluk değer zincirini yukarı harcamaları üzerinden büyüyoruz. göstergelerinden biri. 2023 yılı mayıs taşımak” dedi. l Ekonomi Servisi Savaştaki Rusya, Ukrayna ve İsrail’de bile enflasyon tek haneli rakamlarda bulunuyor. Türkiye’nin enflasyonda Arjantin’den sonra dünya ‘Balıkçı gemilerinin ‘İşbirliği ve yenilikler lideri olması bilinçli bit tercihtir. Ancak enflasyon ekonomideki bütün fiyatlama için teşvik platformu’ ihracatında lideriz’ davranışlarını bozduğu için sabit gelirleri olanlar hızla yoksullaşır, gelir GEMİ Yat ve Hizmetleri İhracatçıları SLİMSTOCK ve Lojistik Derneği’nce dağılımı bozulur, istikrarsızlık büyür, Birliği’nin (GYHİB) organize ettiği (LODER) 10. kez düzenlenen öngörülemezlik ve güvensizlikle birlikte “13. Ulusal Gemi ve Yat Tasarım “Türkiye’nin En Etkili Tedarik Zinciri bütün üretim ve piyasa ilişkileri felce GYHİB Başkanı Cem Seven, ayrıca Ülke Müdürü Songül Sezer, şunu Yarışması” sonuçlandı. “Balıkçı Profesyonelleri” ödül töreni sektörleri uğrar, kayıt dışılık yaygınlaşır ve ticari alternatif yakıtlı çevreci feribotlar, vurguladı: “Tedarik zinciri yönetimi, Gemisi Tasarımı” temalı yarışmanın bir araya getirdi. Törende konuşan ahlak değersizleşir. Bu nedenle kamuda römorkörler, mega yatlar gibi yalnızca şirketlerin operasyonel birincisi ise Yıldız Teknik Üniversitesi LODER Başkanı Prof. Dr. Gülçin tasarruf olmadan, kurumlar, kurallar, özel yapım teknelerde en önemli süreçlerini optimize etmekle ve Maltepe Üniversitesi öğrencilerinin Büyüközkan, “10. yılını kutlayan hukuk, demokrasi ve siyaset alanında ihracatçılardan biri konumunda kalmaz, aynı zamanda rekabet tasarladığı “Freyr” isimli proje oldu. bu etkinlik, sektördeki liderlik, çağı yakalayan reformlar yapılmadan, bulunduklarını ifade etti. Sektör ilk avantajı sağlamanın ve sürdürülebilir Türkiye’nin son beş yıldır işbirliği ve inovasyonu teşvik etmesi sadece para politikası araçlarıyla 11 ayda 1.7 milyar dolar ihracat yaptı. büyümenin temel yapı taşlarından balıkçı gemisi ihracatında dünya açısından çok değerli bir platform enflasyonla sahici bir mücadele l Ekonomi Servisi biridir.” l Ekonomi Servisi birincisi olduğunu anımsatan sunuyor” derken Slimstock Türkiye yapılması mümkün değildir.