Katalog

! 27 ARALIK 2024 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 35.1900 36.7190 44.0440 41.05 9.949 20.122 2.968 9.9 kuruş 2.9 kuruş 18 kuruş 1.89 puan 33 puan 4 lira 6 lira Merkez Bankası PPK, politika faizini 9 ay sonra 2.5 puan düşürerek yüzde 47.5 açıkladı 2025’e ‘iyimser’ baktı 2024’ü bitirirken Bankaya göre Aralık 2024’te enflasyonun ana eğilimi düşüşe YÜZDE 47.60 milyar insanız bu garip Reel sektörün 12 ay sonrası işaret ediyor. Kararı yorumlayan ekonomist ve uzmanlar ise 8.2gezegende... Herkesin derdi için TÜFE beklentisi ayrı, beklentisi farklı. Yaşadığı Merkez Bankası’nın destek aradığına dikkat çekti. coğrafya belirleyici büyük ölçüde... erkez Bankası’nın yeni yıla gıda da aralıkta ılımlı göründü. Tabii ne şekilde ve nasıl bir iktidar tarafından yönetildiği de... Tabii hem temkinli-iyimserlik Bunlara karşın PPK, şu vurguyu yaşadığı ülke üzerinde kimlerin Mhem AKP ve iş dünyası yaptı: “Enflasyon beklentileri ve nasıl bir oyun kurguladığı da... taleplerine yakın bir politika ile adım fiyatlama davranışları iyileşme Anlayacağımız kendi yaşamımızda atmak istediği ortaya çıktı. eğilimi sergilemekle birlikte, iplerin hepsi ne yazık ki kendi elimizde Buna göre Merkez Bankası Başkanı dezenflasyon süreci açısından risk olamıyor. Fatih Karahan başkanlığında, üyeler unsuru olmaya devam etmektedir.” 2024’ün son günleri... 21. yüzyılın ilk çeyreğini bitirip ikinci çeyreğine Cevdet Akçay, Elif Haykır Hobikoğlu, PPK, sıkı para politikası duruşunun geçiyor olacağız. Bizi ne bekliyor? da devam edeceğini yineledi. Hatice Karahan, Fatma Özkul ile Önümüzü biraz daha net görebilecek Yeni kararı yorumlayan isimlerden toplanan Para Politikası Kurulu YÜZDE 27.07 miyiz? Sosyal politikacıların Prof. Dr. Hakan Kara, “Bana göre (PPK), yeni kararını dün açıklayarak Piyasa katılımcısının 12 ay vurguladığı gibi çoklu krizler sonrası TÜFE beklentisi Merkez Bankası elinden geleni politika faizini yüzde 50’den yüzde dönemindeyiz. Ve ne kadar süreceği yapıyor. Bundan sonra top diğer 47.5’e indirdi. Ayrıca gecelik vadede belli değil. Yakın geleceği biraz daha politikalarda. Harcama artış hızını, borçlanma ve borç verme oranlarını ekonomiyi yavaşlattığı görüldü. iyi görebilmek için ise büyük resmi ortaya koymakta fayda var... kamu tarafından belirlenen fiyatları, Faiz toplantısı (faiz koridoru) bu faizi kıyasla Faizin indirilmesi karşısında Küresel toplam GSYİH 110 trilyon siyasi sahipliğin derecesini ve kritik “-/+150 baz puanlık bir marj”la ancak enflasyonu düşürmek için dolara ulaşırken eşitsizlikler artıyor, 12’den 8’e indi kurumlara dair düzenlemeleri belirledi. kararlı olunduğu mesajı verilerek büyük çoğunluğun yaşam standartları yakında izlemenizi öneririm” TL’den ani çıkışların önleneceği erozyona uğruyor. Daha kötüsü, MERKEZ Bankası Para Politikası ‘Hizmet iyileşiyor’ vurgusu yaptı. İris Cibre de “Maliye düşünüldü” derken Dr. Mafi dünya ekonomisi büyümeyi, yeniliği Kurulu 2025 yılına ait “Para Yeni kararıyla ilgili bir politikasının artan eşgüdümü yine Eğilmez şuna dikkat çekti: ve yatırımı engelleyebilecek, politik ve Politikası” metnini önceki değerlendirme notu da yayımlayan sosyal istikrarsızlığı tetikleyebilecek vurgulanmış. Yani bize destek olun akşam açıkladı. Metinde yer Nöbet emekçiye! güçlü karşı rüzgârlarla karşı karşıya. PPK, enflasyonun (TÜFE) ana deniyor” dedi. alan düzenlemeler arasında en Gazze-İsrail; Rusya-Ukrayna eğiliminin kasımda yataya yakın “Önce resmi enflasyonun yüzde Olaya farklı pencereden bakan ilgi çekici konu Para Politikası savaşları hâlâ sürüyor nasıl evrileceği seyrettiğini, öncü verilerin ise 33 altında asgari ücret açıklanarak ve faiz koridorunun 1.5 puana Kurulu’nun (PPK) toplantı belli olmadan... Suriye kazanı aralıkta bu eğilimde düşüşe işaret ardından 2.5 puanlık faiz indirimiyle daraltılmasına atıf yapan Prof. Dr. sayısının 12’den 8’e düşürülmesi hâlâ kaynıyor; İran patlamaya ettiğini ileri sürdü. Yine PPK’ye küçük ve büyük esnafın isteklerine oldu. Karar piyasada “faiz indirimi Hayrı Kozanoğlu, “Milyonlarca hazır bomba... Avrupa’nın en 4 kez pas geçilecek” şeklinde göre temel mal TÜFE’si düşük yanıt verilmiş oldu. Enflasyon nöbeti asgari ücretlinin yaşamı ‘sıcak büyük ekonomileri olan Fransa ve yorumlandı. Almanya’da hükümetler çöktü ve seyrederken hizmet enflasyonundaki hep olduğu gibi emekçide.” paranın’ çıkarlarına kurban PPK metninde enflasyon Avrupa Birliği’ni siyasi liderlikten iyileşme belirginleşti, işlenmemiş l Ekonomi Servisi edildi: Yüzde 50 politika faizinin hedefinin yüzde 5 olarak yoksun bıraktı. Donald Trump’ın ikinci başkanlık dönemi dünya korunduğuna dikkat çekilerek dengelerini değiştirebilecek “Para politikası, enflasyonu gelişmelere gebe. Bu arada, Çin, İran, orta vadede bu hedefe Dolar/TL geriledi BIST dalgalandı Kuzey Kore ve Rusya’dan oluşan ulaştıracak parasal ve finansal bir “eksen” Batı’nın egemen olduğu koşulları sağlayacak şekilde uluslararası düzene meydan okumaya MALI piyasalar, dün özellikle Merkez puana kadar çekildi. Buna karşın oluşturulacaktır” dendi. Temel çalışıyor. Güney Kore başkanının ani Bankası’nın yeni politika faizi kararının günü yüzde 0.33 artışla tamamladı. amacının fiyat istikrarını sıkıyönetim ilanı ve bunun hızla tersine etkisinde ve dalgalı hareket etti. Öte yandan Merkez Bankası, politika “sağlamak ve sürdürmek” çevrilmesi; Suriye’de Esad rejiminin Piyasalar karar öncesi hem dolar/TL faiziyle ilgili indirim sonrası, ihracat olduğuna dikkat çeken banka, bir anda düğmeye basılarak 12 gün hem Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde ve döviz kazandırıcı hizmetler kur korumalı mevduatın toplam gibi kısa sürede çöküşü jeopolitik yukarı yönlü hareket etti. Dolar/TL reeskont kredilerinde toplam faiz mevduat içindeki payının yüzde ve politik oynaklığı ortaya koyması 35.40 seviyesine kadar çıkarken BİST maliyetini yüzde 29.93’e düşürdüğünü 6.2’ye gerilediğini belirterek şu açısından önemli. 100 10 bin 42 puana kadar yükseldi. açıkladı. yorumu yaptı: “Yıl içerisinde KKM Çevre ve iklim sorunlarının arttığı ve Faizi 250 baz puan düşüren karar uygulamasının sonlandırılması bunun beraberinde getirdiği sağlık, Net rezerv azaldı sonrası ise dolar/TL hızla gerileyerek planlanmaktadır.” kuraklık, göç dalgaları gibi yeni kademeli olarak 35.20’nin altına Yine bankanın yayımladığı verilere problemlere uluslararası kurumların kadar sarktı. Günü de yine bu göre önceki dört haftada 6.4 milyar ve de ülkelerin çözümler üretmekten seviyelerde tamamladı. BİST dolar artan net döviz rezervi, yoksun olduğu bir dönemin 100 ise yükselişin ardından 20 Aralık itibarıyla 3.7 içindeyiz. Demokrasiler zayıflıyor, yaşanan kâr satışları milyar dolar düşüşle 61.8 güven azalıyor, popülist liderler ve onların popülist politikaları ortalığa nedeniyle 9 bin 909 milyar dolar oldu. dökülüyor... Yeni pandemiler her an karşımıza çıkabilir. Halk sağlığı uzmanlarının en çok endişe duyduğu üç bulaşıcı Tüketici kredisi yüzde 0.8 azalırken ‘batık’ hale düşenler yüzde 3.4 çoğaldı hastalık sıtma (bir parazit), HIV (bir virüs) ve tüberküloz (bir bakteri) yüzünden hâlâ her yıl yaklaşık 2 milyon insan yaşamını kaybediyor. Tüm bunlara karşın yeşil Kredi azaldı takip arttı teknolojilerden yapay zekâya (YZ), robotikten kuantum bilgisayarlara ankacılık Düzenleme ve kadar birçok alanda çok önemli BDenetleme Kurumu’nun gelişmeler yaşandığına tanık olduk. Para puanları Bu ilerlemeler önümüzdeki yıllarda (BDDK) güncel haftalık verilerine farklı gelişmelere kapı açma ve göre tüketici kredilerinin kullanın uyarısı hayatımızı kökten değiştirme ödemelerindeki sorunlar büyüyor. TÜSEDAD çiğ süt potansiyeline sahip. Üretken yapay TÜKETICI dernekleri, tüketicileri, BDDK’nin raporuna göre 20 zekâ kısa sürede yeteneklerini 31 Aralık’ta bir kısmının Aralık (51. hafta) itibarıyla, geliştirerek insanlarla yarışmaya, bazı için 23.1 TL önerdi geçerliliğini yitireceği kredi önceki haftaya (haftalık) kıyasla karar verme süreçlerinde daha iyi kartlarında biriken para puanları TÜM Süt, Et ve Damızlık Sığır sonuçlar vermeye başladı. Bununla yüzde 0.8 düşen, geçen yılın aynı kullanmaları yönünde uyardı. Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) birlikte YZ’nin sanal kopyalarımızı bireysel kredi kartlarında haftalık haftasına (yıllık) kıyasla yüzde Tüketiciler Konfederasyonu kasım ayına ilişkin bir litre çiğ süt oluşturması, kişiliğimizi kopyalaması yüzde 3.4, yıllık yüzde 142.8 artışla 42.9 artan tüketici kredileri ve Genel Başkan Vekili Aziz Koçal, ve Nobel Ödülü almaya yetecek üretim maliyetini paylaştı. Güncel 109 milyar lirayı aştı. Bu kapsamda bireysel kredi kartları hacmi “Para puanların geçerlilik düzeyde çalışmalar yapması bile yem ve diğer tüm girdi ve gelirlerin takipteki tüketici kredileri haftalık 3 trilyon 712 milyar lira oldu. süresini kısıtlamak veya silmek, tartışılmaya başlandı. Üretken YZ’nin dikkate alındığı hesaplama yüzde 3.8, yıllık yüzde 90.2 artışla Bu kapsamda tüketici kredileri açık şekilde tüketici haklarına durdurulamayan gelişimi, etik kullanım metoduna göre, Kasım ayı 1 56.3 milyar lira, bireysel kredi aykırıdır ve finansal sistemde haftalık yüzde 0.2, yıllık yüzde tartışmalarının da artarak sürmesine litre soğutulmuş çiğ süt üretim güven kaybına yol açmaktadır” yol açıyor. kartları haftalık yüzde 2.9, yıllık 32.4 artışla yaklaşık 2 trilyon lira, maliyetini 19.25 TL/lt olarak Malzeme biliminde de çok önemli derken Tüketici Konfederasyonu yüzde 244.4 artışla 52.8 milyar bireysel kredi kartları ise haftalık açıklandı. Ekim ayında maliyet gelişmeler yaşanıyor. Bilim insanları Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu liraya çıktı. Takipteki tüketici 18.67 TL olarak hesaplanmıştı. 1 yüzde 1.9 düşüş, yıllık yüzde 57.2 karbondioksiti yenilenebilir plastiğe şu uyarıyı yaptı: “Tüketiciler litre çiğ sütün soğutma bedeli 1.50 kredileri detayında ise en büyük artışla 1.7 trilyon lira oldu. dönüştürebilecek teknolojileri bankada birikmiş puanların TL olarak kabul edildiğinde Ulusal sorun haftalık yüzde 3.9, yıllık geliştirme peşindeler. Lityum ion silinip silinmeyeceğini mobil Süt Konseyi süt maliyeti eşdeğeri ‘Ihtiyaç’ta alarm yüzde 90.8 artışla 55.3 milyar pillerin yerini alacak olan sodyum uygulamadan kontrol ederek ise (sıcak süt) 17.75 TL/lt olarak Buna karşın takipteki (batık) ion pillerdeki gelişme daha liraya çıkan ihtiyaç kredilerinde öğrenebilir” l AA hesaplandı. Satış fiyatı da soğuk sürdürülebilir ve uygun maliyetli alacaklar, tüketici kredisi ve hesaplandı. l Ekonomi Servisi süt için, 23.1 TL/lt ve Sıcak süt bir enerji geleceğinin önünü açma tavsiye fiyatı ise 21.3 TL/lt olarak potansiyeli taşıyor. Tıptaki gelişmeler ölümsüzlüğün bulunmasına kadar önerildi. l Ekonomi Servisi ‘6 ay ve 6 bin km’ gidiyor neredeyse... Engelli aracı değişimi 10 yıla çıktı Bilim ve teknoloji önümüzdeki 1 Temmuz’a uzadı KISA... KISA... KISA... dönemin belirleyicisi. Kim, hangi ülke TBMM Genel Kurulu’nda bazı de açıklandı. 2024 yılında 1 ipi geçerse kazanacak... l ENERJI piyasaları ve perakende kanun ve kanun hükmünde milyon 561 bin 255 TL olan RESMI Gazete’deki yeni 2024’ün son günleri... Ülke olarak ticarette geçerli idari para cezaları kararnamelerde değişiklik ÖTV muafiyetli üst limiti, yönetmelikle, ikinci el araç karamsarız. Açıklanan asgari ücret, 2025 yılında uygulanmak üzere satışlarında uygulanan “6 ay ve yapılmasına dair kanun 1 Ocak 2025 tarihinden toplumun büyük çoğunluğunun önüne yeniden değerleme oranı nispetinde 6 bin kilometre” şartı, Ticaret teklifi kabul edilerek itibaren yüzde 43.93 artışla farklı hedef koyamadan açlık sınırında Bakanlığı’nca 1 Temmuz 2025’e yüzde 43.93 artırıldı. yasalaştı. Kanun teklifi ile 2 milyon 247 bin 114 TL olarak günü kurtarmaya çalışacağının kadar uzatıldı. Yine düzenlemeyle l TARIM ve Orman Bakanı birlikte engellilerin araç alımına uygulanacak. habercisi. ayrıca, ikinci el araç satışı yapan İbrahim Yumaklı, yeni yılda Şunu unutmayalım: Politikalarını illişkin düzenleme de değişti. Özel işletmelerin, araçlara kısa kendi halkının refahını gözetmeden doğrudan destekleri 135 milyar Kimler faydalanabiliyor? Tüketim Vergisi Kanunu’nda yapılan süreli zorunlu trafik sigortası belirleyen ülkeler, toplumlarının liraya çıkaracaklarını açıkladı. 81 değişiklikle engelliler araçlarını 5 yıl Yüzde 90 ve üzerinde engeli bulunan yapabilmelerine olanak tanındı. önüne doğru hedefleri koyamayan il için tarımsal yatırım rehberi yerine 10 yılda bir değiştirilebilecek. 10 vatandaşlar ÖTV muafiyetinden Bu konuda Sigortacılık ve Özel ve o hedeflere ilerlenecek yolları hazırlandı. yıl boyunca araç satılamayacak. Ayrıca, yararlanabiliyor. Engelli kişi 18 yaşının sunamayan ülkeler kendilerini Emeklilik Düzenleme ve Denetleme l ÇEVRE Şehircilik ve İklim satın alınacak araçlara yüzde 20 yerlilik altında veya araç kullanamayacak geleceğe hazırlayamazlar. Hedefsiz Kurumu’nun (SEDDK) 30 güne kadar Değişikliği Bakanlığı’nın yeni şartı da getirildi. Böylece ithal lüks durumda ise aile bireylerine bu aracı toplumlar kırılgan olur. süre belirleme yetkisi var. Ilk kararını yönetmeliğe göre müteahhitlerin araçlar engelli aracı olamayacak. 2025 kullanma hakkına sahip oluyor. Ayrıca Umarız 2024’ü bitirirken bunları bir da dün açıklayan SEDDK, 1 Şubat mali yeterlik kıstasları yeni yılda yılı yeniden değerleme oranının belli yine bu kişiler, aracın satın alım anımsatalım dedik. Hepinize mutlu bir itibarıyla bu süreyi 60 gün olarak yüzde 50 artırılacak. olmasıyla birlikte engelli vatandaşlar 2025... işlemlerini yapabiliyor. belirledi. l Ekonomi Servisi için araç alımında uygulanan üst limit l Ekonomi Servisi Yurttaşın enflasyon beklentisi yüzde 63 MERKEZ Bankası’nın dün açıkladığı “Sektörel Enflasyon Beklentileri” raporuna göre Aralık 2024’te, 12 ay sonrası yıllık TÜFE beklentisi, piyasa katılımcıları için 0.13 puan azalışla yüzde 27.07, reel sektör için 0.2 puan azalışla yüzde 47.6, hanehalkı için 0.91 puan azalışla yüzde 63.14 oldu. Ayrıca tüketici fiyatlarının daha hızlı veya aynı oranda artacağını bekleyen hanehalkı oranı yüzde 73.67 oldu. Bu oran Kasım 2024’te de aynıydı.