Katalog

dishab@cumhuriyet.com.tr 2 ARALIK 2024 PAZARTESİ DIŞ HABERLER 7 Şam yönetiminin Halep’te kontrolü kaybetmesi bölge ülkelerini tedirgin ediyor Yoğun diplomasi trafiği Ankara’nın HTŞ liderliğindeki güçlerin Halep’e girmesinin Halep stratejisi ardından bölgede tansiyon ışişleri Bakanı Hakan Fidan, yüksek. Suriye Devlet “Halep’te yaşanan gelişmelere Türki- Dye müdahil değil” diyor. Peki öyle mi? Başkanı Esad’ın Ankara 1) Suriye Milli Ordusu (SMO) Halep’e ile arabuluculuk yapması saldırıda Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ile bir- Arakçi Esad likte hareket ediyor. Nitekim AKP hükü- için Mısır ile görüştüğü metine yakın gazeteler de günlerdir bu- fakat Kahire’nin bu teklifi nu yazıyor. Peki Ankara’nın denetiminde- Arakçi ki SMO, Ankara’ya rağmen mi bu saldırı- reddettiği iddia edildi. da yer alıyor? uriye’de savaş yeniden Türkiye’ye Ankara’nın yeşil ışığı alevlenirken gözler ülkenin 2) Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Ke- Sikinci büyük kenti Halep’in çeli “İdlib’e saldırılar konusunda uyarmıştık. geliyor kalbine giren cihatçı HTŞ’nin Bugün yaşananların nedeni o saldırılardır” ilerleyişi ile buna Rusya ve İran diyor. Sözcünün “Onlar İdlib’e saldırdı, bun- İRAn Dışişleri Bakanı Abbas lar da karşılığında Halep’e saldırıyor” özetli destekli Şam yönetiminin nasıl Arakçi dün Suriye’nin başkenti bu bakışı üç nedenle sorunludur: Şam’ı ziyaret etti. Arakçi’nin yanıt vereceğine çevrildi. AA’nın aktardığına göre, Rus savaş a) Ankara, Suriye’yi ve onları destekleyen Suriye Devlet Başkanı Beşşar Türkiye sınırına uzanan uçakları dün Halep kent merkezindeki Rusya ve İran’ı İdlib’e “saldırmakla” suçlu- Esad ile görüştüğü belirtildi. Halep Üniversite Hastanesi’ne hava İdlib bölgesinde etkin olan El yor. Arakçi, Şam ziyareti öncesinde saldırısı düzenledi. Saldırıda en az 12 kişi Kaide bağlantılı Heyet Tahrir b) İdlib Suriye’nin toprağıdır, dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Suriye öldü. Rusya’nın İdlib’de yerinden edilmiş Suriye ordusunun İdlib’e operasyonu saldırı Şam (HTŞ) ve müttefiklerinin insanların kaldığı kamplardan birini ordusuna ve hükümetine olan değil, terörle mücadele harekâtıdır. ülkenin kuzeyine hareketliliği hedef aldığı, ikisi çocuk sekiz sivilin kararlı desteğimiz devam c) Oysa Halep’e saldıranlar, en azından sürüyor. HTŞ’nin başını çektiği yaşamını yitirdiği belirtildi. Suriye devletinin gözünde, terör örgütleri- ediyor. Suriye ordusu, geçmişte silahlı gruplar önceki gün dir. Peki dışişleri sözcüsü, kurduğu neden- olduğu gibi bir kez daha zafer Şiya es-Sudani, Esad’la görüştü. Halep’in büyük bir bölümünü sonuç ilişkisiyle bu durumda Halep’e saldı- kazanacaktır” dedi. Arakçi’nin Mısır ile görüştüğü ancak Kahire’den rıyı olumlamış olmuyor mu? Sudani dün de Ürdün Kralı II. ele geçirdikten sonra dün de Esad bugün Ankara’ya gelmesi olumlu yanıt alınamadığı belirtildi. 3) Türkiye’nin dahli yoksa hükümete ya- Abdullah ile Suriye ve Gazze’deki güçlerinin kontrolündeki Hama’ya bekleniyor. İran Dışişleri kın medya, neden bu terör örgütlerinin gelişmeleri değerlendirdi. Kral Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, yöneldi. Cihatçıların Hama vilayetinin Esad’dan açıklama Halep’e saldırısını sevinçle haberleştiriyor? Arakçi’nin bölgedeki gelişmeleri Abdullah, Suriye’ye desteğini dış mahallelerine ulaştığı haberleri Halep’te ordunun kontrolü Neden Yeni Şafak başta AKP medyası “Üç görüşmek üzere Suriye yineledi. Irak, Suriye ile sınırlarının gündeme düştü. günde harita değişti” diyerek HTŞ’nin ege- yitirmesinin ardından önceki gün ziyaretinin ardından Türkiye’ye menlik alanını artırdığını gösteren haritalar kapatıldığını duyururken Arap Suriye devlet ajansı SANA’ya Esad’dan ilk açıklama geldi. BAE geçerek Türk yetkililerle bir yayımlıyor? Birliği’nden Suriye’nin egemenliğine konuşan bir kaynak, ordunun önceki Devlet Başkanı Al Nahyan ile telefon dizi görüşme yapacağını saygı gösterilmesi çağrısı yapıldı. gece Hama’nın kuzey kırsalındaki görüşmesi sonrası Esad yönetimi Ankara’nın İdlib sorumluluğu duyurmuştu. mevzilerini sağlamlaştırdığını, tarafından, “Suriye’nin toprak 4) İdlib’deki gruplardan Ankara sorum- SMO’dan Tel Rıfat adımı HTŞ ve müttefiklerinin burada bütünlüğünün tüm teröristlere ve lu değil mi? Anımsayın, Suriye ordusu püskürtüldüğünü söyledi. Kaynak, Öte yandan AA’nın haberine Rusya’nın hava desteğiyle İdlib’deki cihatçı destekçilerine karşı savunmaya terör gruplarını temizleyecekti. Ankara so- Fidan ile çatışmalarda çok sayıda cihatçının göre muhalif “Suriye Milli Ordusu” devam edileceği; müttefikler ile rumluluk alarak “Ben silahsızlandırırım” de- öldürüldüğünü iddia etti. (SMO), terör örgütü PKK/YPG’nin dostların yardımıyla onları yok di. Astana anlaşmasının esası budur. An- Öte yandan Suriye TV dün X’te Tel Rıfat ile Suriye’nin kuzeydoğusu etme kapasitesine sahip olunduğu” Blinken cak geçen yıllara rağmen, Ankara İdlib’deki yaptığı paylaşımda, Suriye Devlet arasında terör koridoru oluşturma belirtildi. Esad dün de “isyancıları grupları silahsızlandır(a)madı. Üstelik bu sü- Başkanı Beşşar Esad yönetiminden bir planına karşı başlattığı “Özgürlük reç içerisinde HTŞ İdlib’de en büyük grup yenecekleri” açıklaması yaptı. temasta haline geldi, bir hükümet bile kurdu. Ha- heyetin gelişmeleri görüşmek üzere Şafağı” operasyonunda Tel Rıfat’ı ni Ankara HTŞ’yi terör örgütü kabul ediyor- Egemenlik vurgusu Türkiye’ye yola çıktığını öne sürdü. tam kuşatmaya aldı ve Halep’teki DIşİşl ERİ Bakanı Hakan Fidan du? Yoksa bu karar sırf BM’nin kararı diye ABD’li mevkidaşı Antony Bir Türk güvenlik kaynağı iddiayı Muhalif silahlı gruplar Halep’ten Kuveyris Askeri Havaalanı’nı ele mi alındı? Blinken ile telefonda görüştü. yalanladı. Paylaşımda ayrıca Esad’ın sonra Hama’ya yönelince önceki geçirdi. Tel Rıfat sahasında üç köy Dolayısıyla İdlib’deki silahlı gruplar silah- Fidan görüşmede Türkiye’nin Türkiye ile arabuluculuk yapması için akşam Irak Başbakanı Muhammed teröristlerden kurtarıldı. sızlandırılamadıysa, tersine daha çok silah- kendi güvenliğini ya da Suriyeli lanabildiyse ve şimdi o silahlarla Halep’e sivilleri hedef alan terör saldırıyorsa, bunda Ankara’nın hiçbir so- rumluluğu yok mudur? Astana garantörleri tehditlerine izin vermeyeceğini Moskova ve Tahran, olduğunu düşündüğü dile getirdi. Fidan ayrıca için, Halep’e saldırıyı öncelikle “Astana an- Lübnan’daki ateşkesin kalıcı laşmasının ihlali” diye yorumluyorlar. olması için İsrail’in verdiği ‘Sığınmacı akını riski var’ sözleri tutması gerektiğini İsrail’in yeni cephesi: Halep belirtti. Gazze’de ateşkesin Önceki makalemde altını çizdim: Halep, bir an önce sağlanması ve kurulabilme olasılığı teorik olarak var” DOĞA ÖZTÜRK aslında İsrail’in yeni cephesidir. İsrail Baş- HTş Halep’te insani yardımın bölgeye ifadelerini kullandı. bakanı Netanyahu, 26 Kasım’da Lübnan’la kontrolü ulaştırılması gerektiğini ifade Su RİyE’DE sekiz yıl aranın ardından ateşkesi kabul etti, 27 Kasım’da SMO ve ele aldı. etti. Dün Blinken’ın yanı sıra HTŞ ve müttefikleri ile Suriye ordusu ‘Siyasi süreç yürümedi’ HTŞ Halep’e saldırıyı başlattı. Ve Netanya- Irak Başbakan Yardımcısı hu, 26 Kasım’daki anlaşmayla ilgili konuş- arasında çatışmalar sürerken uzmanlar Ortadoğu Stratejik Araştırmalar ve Dışişleri Bakanı Fuad masında “Esad, Lübnan’a destek konu- bölgedeki hareketliliğin Türkiye için yeni Merkezi (ORSAM) Levant Koordinatörü sunda ateşle oynuyor” dedi. Kaldı ki bu Hüseyin’le de konuşan Fidan, bir göç dalgası riski taşıdığına dikkat çekti. Oytun Orhan ise “Suriye’de İran ve grupların ele geçirmeye çalıştığı Halep-Ha- önceki gün Rusya Dışişleri Gelişmeleri Cumhuriyet’e değerlendiren Şii milisleri adına bir güç boşluğu ma hattı, İsrail’in bir süredir düzenli hava Bakanı Sergey Lavrov, Lübnan Ankara Küresel Danışmanlık Grubu oluştu. Silahlı gruplar da bu fırsattan saldırısı yaptığı bölgeydi. Başbakanı Necib Mikati ve Kurucusu ve ODTÜ Öğretim Üyesi yararlanmak istediler ve aylardın yapılan Unutulmamalı: Bugün Halep’e saldıran Katar Başbakanı ve Dışişleri uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. planlama sonucunda Halep’e dönük cihatçı terör grupları, İsrail İran’a füze saldı- Bakanı Muhammed bin Dr. Hüseyin Bağcı, Türkiye’nin şu an olduğunu kaydeden Bağcı, “Ankara’nın harekat başlatıldı. Ancak beklentinin rısı düzenlediğinde bunu sevinçle kutlamış, Abdurrahman Al Sani ile “müdahil” olmamasının yerinde bir Türkiye’nin Esad rejiminin gitmesini ötesinde rejim cephe hatları çok kısa hatta halka tatlı dağıtmıştı! telefon görüşmesi yapmıştı. karar olduğunu belirterek “Gelişmeleri istediğini düşünmüyorum. Yerine kimin Açık ki İsrail ile bu cihatçı gruplar, süre içinde çöktü. Artık Halep bölgesinde Suriye’ye saldırıda ortaktır. beklemek lazım çünkü ABD’nin, İran’ın ve geleceği belli değil, gelenin daha kötü rejim kontrolü dışında İran etkisi de Rusya’nın ne yapacağı çok önemli. Türkiye, olma olasılığı yüksek. İsrail’in de Esad’ın tamamen ortadan kaldırıldı. Türkiye ve Çözüm dengeli bir pozisyon izlemek zorunda gitmesini istediğini sanmıyorum. Rusya, Suriye arasındaki normalleşme sürecinin Tablo net: ABD, İsrail ve cihatçı terör Beyaz Saray: çünkü mülteci dalgası riski var. ABD şu kesinlikle Suriye’den ayrılma niyetinde ilerlememesi, Suriye rejiminin bu grupları ile ABD’nin himayesinde dev- an için ‘Bakıyoruz’ dedi, bu ‘Hiçbir tarafa değil hatta Kuzey Kore askerlerini yakında konudaki karşılanması mümkün olmayan letleşmeye çalışan PYD bir tarafta; Suri- destek vermiyoruz’ demek. Ancak terör Suriye’de de görürsek hiç şaşırmayalım” talepler öne sürmesi, Suriyeli muhalifler ye, Rusya ve İran diğer tarafta. Türkiye, İlgimiz yok örgütü YPG’ye destek veriyor. YPG’nin diye konuştu. ile rejim arasında yürütülen siyasi çözüm maaşını ödediği SMO’nun HTŞ’yle birlikte önümüzdeki süreçte Türkiye ile hangi Suriye’nin bölge için “menteşe ülke” çabalarının rejimin katı tutumu nedeniyle Halep’e saldırması nedeniyle, bu saflaşma- Su RİyE’DE terör örgütü alanlarda çatışacağı ve çatışmayacağı olduğuna işaret eden Bağcı, denklemdeki başarısız olması siyasi sürecin tıkanması da nesnel olarak ABD-İsrail’in yanında yer YPG/PKK’nin destekçisi ABD, çok önemli. Irak, Suriye sınırını kapattı. her ülkenin sonuçlardan etkileneceğini etkili oldu. Siyasi sürecin yürümemesi, almış oluyor ne yazık ki... “Suriye’deki durumu yakından Oradaki giriş çıkışlar İran açısından sorun söyledi. Bağcı, “Türkiye’nin önceliği kendi Ankara-Şam normalleşmesinin ilerleme Ankara’nın stratejisi şu: İsrail’in Lübnan’a izliyoruz ve son 48 saattir teşkil edecek” dedi. sınır güvenliğini sağlamak ve olası bir Kürt saldırısı, Hizbullah’ın Suriye’deki güçleri- kaydedememesi son gelişmelerde bölgesel başkentlerle iletişim ni oraya kaydırmasına neden oldu. İsrail bir Astana sürecinin sona ermesinin devletinin Suriye topraklarında ortaya etkili. Çünkü eğer bir adım atılabilseydi halindeyiz” açıklaması yaptı. yandan da Suriye’deki İran destekli grupları “kötü” olduğunu çünkü Astana sürecinde çıkmasını engellemek. Eğer engellemek muhalifler ikna edilebilirdi, siyasi çözüm Beyaz Saray açıklamasında, vurarak Şam’ın müttefiklerini zayıflatmış ol- Türkiye, Rusya ve İran’ın Suriye’nin istiyorsa Esad ile konuşması lazım. Çünkü umudu olabilirdi” diye konuştu. Suriye’nin kuzeybatısındaki du. Diğer yandan Ankara, Güler ve Fidan’ın sınırsal bütünlüğünü korumakla yükümlü bir terör örgütü PKK/YPG devletinin orada l An KARA daha önceki açıklamalarında görüleceği hatların çökmesi ve Halep’te üzere, Trump’ın ABD askerlerini Suriye’den yaşanan çatışmaların, Esad’ın çekeceğini öngörüyor. Dolayısıyla Anka- siyasi sürece katılmayı Gazze’deki ra, Suriye’de bir boşluk oluştuğunu ve bu reddetmesi ve Rusya ile İran’a rehinelerin Trump’tan BRICS boşluğu doldurabileceğini hesaplıyor. güvenmesi nedeniyle yaşandığı aileleri Bu strateji, “Emevi camisinde namaz kıl- savunuldu. Ayrıca “ABD’nin önceki gün ma” hayali kurdukları dönemden hiçbir ders ülkelerine tehdit HTŞ öncülüğündeki saldırılarla Tel Aviv’de almadıklarını ortaya koyuyor. Oysa son 13 düzenledikleri hiçbir ilgisinin olmadığı” ABD’n İn müstakbel başkanı Donald yılın en büyük iki gerçeğidir: 1) Suriye’nin gösteride görüşü de aktarıldı. bütünlüğü, Türkiye’nin bütünlüğünün te- Trump, BRICS ülkelerinin, dolardan n etanyahu’nun minatıdır. 2) Ankara ile Şam’ın anlaşma- uzaklaşmaya çalışmayacaklarını taahhüt istifasını sı, terör ve sığınmacı başta tüm sorunla- etmemeleri durumunda yüzde 100 istedi. rın çözümünün anahtarıdır. tarifelerle karşı karşıya kalacakları İlk ziyareti uyarısında bulundu. Trump, “Gidip kendilerine başka bir ‘enayi’ bulabilirler. BRICS’in uluslararası ticarette ABD Kiev’e yaptılar Gürcistan’da dolarının yerini alması mümkün değil Gazze’ye yardım askıya alındı Av RupA Birliği’nin göreve dün ve bunu deneyen herhangi bir ülke sular durulmuyor başlayan üst düzey yetkilileri, Amerika’ya elveda demeli” dedi. Öte İSRAİl-Gazze hattında ateşkes Hamaslı kaynaklar, Hamas heyetinin AB Dış İlişkiler ve Güvenlik yandan Trump, damadı Jared Kushner’in GÜRCİSTAn’ DA hükümetin Avrupa Birliği’ne çağrıları artarken İsrail ordusunun dün Gazze’de ateşkes için dün Mısırlı Politikası Yüksek Temsilcisi babası iş insanı Charles Kushner’i, (AB) üyelik sürecini askıya almasından sonra, Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırıda güvenlik yetkilileriyle görüştüğünü ve Kaja Kallas ile Avrupa Konseyi ABD’nin Paris Büyükelçiliği’ne aday AB yanlısı göstericilerin geçen perşembe 15 Filistinli yaşamını yitirdi. İsrail’in İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Başkanı Antonio Costa ilk gösterdiğini açıkladı. Kushner, 2005’te günü başlayan eylemleri sürüyor. Polisler önceki gün Gazze Şeridi’nde bir araca konuyla ilgili olarak güvenlik kabinesini resmi ziyaretlerini Ukrayna’ya vergi kaçırma, seks tuzağı kurma ve dün de eylemcileri parlamento binasından düzenlediği hava saldırısında ise toplamaya hazırlandığını söyledi. düzenledi. Sürpriz ziyarette yasa dışı seçim kampanyası bağışında uzaklaştırmaya çalışırken göz yaşartıcı gaz ve aralarında ABD merkezli sivil toplum Beyaz Saray’dan dün yapılan Costa, başkent Kiev’de Ukrayra bulunma gibi suçlamalarla yargılanmış tazyikli su kullandı. Avrupa Birliği’nin yeni kuruluşu Dünya Merkez Mutfağı (World açıklamada, Gazze’de ateşkes ve rehine lideri Volodimir Zelenski ile bir ve iki yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, eylemcilerin Central Kitchen-WCK) çalışanlarının anlaşması ihtimalinin artık daha yüksek araya geldi. Costa, “Ukrayna Trump’ın ABD Savunma Bakanı adayı yanında olduğunu açıkladı. Rusya Güvenlik da bulunduğu beş kişi yaşamını yitirdi. olduğunun düşünüldüğü belirtildi. halkına olan sarsılmaz Kuruluştan yapılan açıklamada, Gazze Açıklamada, “(Hamas) izole edilmiş Pete Hegseth’in annesinin, oğluna yazdığı Konseyi Başkan Yardımcısı ve eski Devlet desteğimizi bir kez daha teyit Şeridi’ndeki yardım faaliyetlerininin durumda. Hizbullah artık onlarla e-posta da ülkenin gündemine oturdu. Başkanı Dmitry Medvedev ise protestoları ediyoruz” ifadesini kullandı. askıya alındığı belirtildi. birlikte savaşmıyor. Bence ilerleme Anne, e-postasında oğlunun bir istismarcı “hükümeti devirme girişimi” olarak Öte yandan Reuters’a konuşan kaydetme şansımız olabilir” dendi. olduğunu ve ondan utandığını ifade etti. tanımladı.