Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Yenilenebilir
enerjinin gücü
n Yapay zekâ ve enerji
tüketimi arasındaki ilişki sıkça
tartışılıyor. Siz bu konuda ne
düşünüyorsunuz?
Yapay zekânın enerji
tüketimi özellikle büyük ölçekli
modellerin eğitimi söz konusu
olduğunda önemli bir endişe
kaynağı. Bu konunun farkındayız
ve enerji ayak izimizi azaltmak
için son 10 yıldır mantıklı ve
uygulanabilir adımlar atıyoruz.
En son teknolojiye sahip
donanım ve yazılım kullanarak,
enerji tüketimini en aza
indiriyoruz. Mümkün olduğunca
yenilenebilir enerji kaynaklarını
kullanıyoruz. Google ve NVIDIA
ekiplerini bu konuda özellikle
yönlendiriyoruz. Modellerimizi
daha az enerji tüketecek
şekilde optimize ediyoruz.
Yapay zekânın enerji tüketimi
konusunda farkındalık yaratmak
ve bu konuda çözümler
geliştirmek için diğer alanında
öncü teknoloji kuruluşlarıyla
işbirliği yapıyoruz.
Sürdürülebilirlik
2 KASIM 2024 CUMARTESI
6
Gezegenin
Yapay zekâyı sanatla birleştiren yeni medya sanatçısı Refik Anadol:
Dili
Dünya için
Ayça Ceylan
esin kaynağı
Doğanın
öyküler
İyi haber
4
kalbinde
hissetmek
efik Anadol ile Los Angeles’ta
açılacak dünyanın ilk yapay
Rzekâ müzesi DATALAND’i ve
çevresel sürdürülebilirlik-yapay zekâ
arasındaki iş birliğini konuştuk.
n LNM nasıl ortaya çıktı?
Büyük Doğa Modeli (LNM),
doğanın güzelliğini, karmaşıklığını
anlamak ve takdir etmek için
yapay zekânın gücünden
yararlanma arzusundan doğdu.
DÜNYADAKI nüfusunun neredeyse
yarısı Türkiye’de yaşayan dağ Stüdyo olarak doğanın harikalarını
ceylanları için Doğa Derneği ve Hatay
keşfetmek, öğrenmek ve bunlarla
Tabiatı Koruma Derneği (Takoder)
etkileşim kurmak için yeni yollar
ortaklığında yeni bir çalışma başlıyor.
yaratabileceğimize inanıyoruz. LNM,
Çalışma kapsamında ülkemizde
bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek
sadece Hatay’da yaşayan dağ
için attığımız bir adım. LNM’nin
ceylanlarının üzerindeki tehditlerin
geliştirilmesi, büyük miktarda
azaltması, çeşitli koruma ve
doğal veri toplanmasıyla başladı.
farkındalık faaliyetleri yapılması ve
Bu veriler çeşitli etik kaynaklardan
ceylanlar için yeni yaşam alanları
elde edildi, yarım milyara yakın
belirlenmesi hedefleniyor.
yüksek çözünürlüklü görüntüler, 3B
Sağlıklı ekosistemlerin birer simgesi
olan toynaklılar bitki örtüsünü yiyerek taramalar ve bilimsel ölçümler gibi.
tohumların dağılmasını, çimlenmesini
Sonrasında Google’ın en gelişmiş
bir konudur. Evimde ve
ve hayvan türlerinin dağılımını ve
yapay zekâ modeli olan Gemini’yi,
stüdyomda enerji ve su
bolluğunu destekliyor. Küresel olarak
Meta’nın açık kaynaklı yapay zekâ
tasarrufu yapıyoruz. Atıkları İklim
yalnızca yaklaşık 3 bin ile sınırlı olan
modeli olan Llama’yı, NVIDIA ile
geri dönüştürüyoruz ve
dağ ceylanı sayısı İsrail, Ürdün, Filistin
eğitmek için kullandık. Gemini’nin
mümkün olduğunca az atık
ve Türkiye’de dağılım gösteriyor.
1 milyon tokenlik bağlam penceresi, değişikliğinde
Türkiye’de dağ ceylanı nüfusu üretmeye çalışıyoruz. Yerel
LNM’nin karmaşık doğal süreçleri
1.387 olarak belirlendi ve Türkiye-
ve sürdürülebilir ürünler
ve desenleri benzeri görülmemiş bir
Suriye sınırı boyunca dar bir şeride
satın alıyoruz. Doğayı koruma
sanatla gelen
izleyiciye ne vaat ediyor?
ayrıntı düzeyinde öğrenmesini ve
sıkıştığı belirlendi. Bu nedenle Hatay,
çabalarına destek veriyoruz.
DATALAND, yapay zekânın
işlemesini sağladı. LNM, yalnızca
ceylanların korunması ve çoğaltılması
n Iklim değişikliği bağlamında
sanat, bilim ve teknoloji alanlarında
yalnızca Türkiye değil, türün dünya statik bir model değil, dinamik ve
farkındalık
birçok acil mesele var. Elbette her
yaratıcı potansiyelini keşfetmeyi
çapında büyümesi için de önemli.
sürekli gelişen bir sistem olarak
biri önemli öte yandan size göre üç
amaçlayan yeni nesil bir müze
hayal ediyorum. Yeni veriler ve
acil meselesi nedir?
deneyimi sunacak. Açılış sergimizde,
bilgiler eklendikçe LNM’nin doğa
n Kendinizi iklim iyimseri olarak
İklim değişikliği, insanlığın
LNM’yi kullanarak ziyaretçileri
anlayışı da gelişiyor böylece LNM
tanımlar mısınız?
karşı karşıya olduğu en büyük
benzersiz bir yolculuğa çıkaracağız.
SÖZLÜĞÜ sürekli olarak yeni bilgiler ve
İklim değişikliğiyle mücadele
İKLİM
zorluklardan biridir. Birçok acil
Sergi sadece görsel bir deneyim
içgörüler üretebilecek.
konusunda iyimser olmayı
mesele var ancak bana göre en
sunmakla kalmayacak aynı
seçiyorum. Zorlukların farkındayım
önemli üç acil mesele: Küresel
Büyük Doğa Modeli
zamanda ziyaretçilerin yapay
ancak aynı zamanda insanlığın
ısınmayı sınırlamak için sera gazı
n Geleceğin Zirvesi 2024’te neden zekâ ve doğa arasındaki etkileşimi
bu krizi aşabilecek yaratıcılığa
emisyonlarını hızla azaltmamız
mercanlara odaklanmayı tercih derinlemesine keşfetmelerini
ve dayanıklılığa sahip olduğuna
gerekiyor. Bu, fosil yakıtlardan
ettiniz? sağlayacak. LNM tarafından
inanıyorum. Teknoloji, inovasyon
yenilenebilir enerji kaynaklarına
Mercan resifleri, gezegenimizin en üretilen gerçek zamanlı görüntüler,
ve kolektif eylem yoluyla daha
geçişi hızlandırmayı ve enerji
çeşitli ve değerli ekosistemlerinden sesler ve interaktif enstalasyonlar
sürdürülebilir bir gelecek
verimliliğini artırmayı gerektiriyor.
biridir. Ancak iklim değişikliği, aracılığıyla, ziyaretçiler kendilerini
yaratabiliriz.
İklim değişikliğinin etkileri zaten
kirlilik ve aşırı avlanma nedeniyle doğanın kalbinde hissedecekler.
n Tekrar sanata dönmek
hissediliyor ve bu etkiler zamanla
ciddi tehdit altındalar. Mercan İklim değişikliğinin etkilerini
isterim. Çevresel sanat sizin
daha da kötüleşebilir. Uyum
resiflerinin yok olması sadece deniz her zamankinden daha fazla
için ne ifade ediyor? Yapay zekâ
sağlamak, altyapımızı güçlendirmeyi,
yaşamı için değil aynı zamanda hissettiğimiz bu dönemde,
ve doğa arasındaki ilişki iklim
su kaynaklarımızı yönetmeyi ve afet
milyonlarca insan için de yıkıcı DATALAND, insanların doğayla
değişikliğinde insanlarda davranış
risklerini azaltmayı gerektiriyor. En
sonuçlar doğuracaktır. Geleceğin olan bağını yeniden kurmalarına ve
değişikliğine neden olabilecek bir
çok etkilenenler ise genellikle bu
Zirvesi 2024’te mercanlara gezegenimizin geleceği hakkında
anahtar olabilir mi?
soruna en az katkıda bulunanlardır.
odaklanmamızın nedeni, bu kritik düşünmelerine yardımcı olmayı
Çevresel sanat benim için
İklim adaletini sağlamak, iklim
ekosistemin karşı karşıya olduğu amaçlıyor.
doğanın güzelliğini ve kırılganlığını
değişikliğinin etkilerinden en
zorluklar konusunda farkındalık DATALAND, sadece bir
vurgulayarak izleyicilerde çevresel
DÖNGÜSEL çok etkilenen topluluklara destek
yaratmak ve koruma çabalarını müze değil aynı zamanda bir
farkındalık ve sorumluluk duygusu
olmayı ve bu toplulukların iklim
desteklemektir. LNM aracılığıyla düşünce ve ilham alanı olacak.
uyandıran bir sanat formudur.
değişikliğiyle mücadele çabalarına
mercan resiflerinin güzelliğini Ziyaretçiler burada yapay zekânın
Bu sanat türü doğayı sadece
EKONOMI
katılımını sağlamayı gerektiriyor.
ve kırılganlığını daha önce hiç yaratıcılık ve inovasyon için nasıl
bir konu olarak ele almakla
olmadığı kadar canlı bir şekilde kullanılabileceğini görebilecek ve
VAR olan malzeme ve ürünleri
kalmaz, aynı zamanda doğanın
sergileyebiliyoruz. İnsanların geleceğin teknolojileri hakkında yeni
mümkün olduğunca uzun
kendisiyle etkileşime girerek
süre paylaşmayı, kiralamayı, mercan resiferinin önemini perspektifer kazanabilecekler.
doğal malzemeler kullanarak
yeniden kullanmayı, onarmayı,
anlamalarına ve korunmalarına
veya doğal süreçleri eserlerine
‘Birçok acil mesele var’
yenilemeyi ve geri dönüştürmeyi
yardımcı olmayı umuyoruz.
dahil ederek sanatı doğanın bir
içeren bir üretim ve tüketim
n Çevresel sürdürülebilirlik her
n 2025 yılında Los Angeles’ta
parçası haline getirir. Yapay zekâ ve
modelidir. “Satın al, yap, tüket,
geçen gün daha da dillenen ve
dünyanın ilk yapay zekâ müzesi
doğa arasındaki ilişki ise çevresel
at” yerine “azalt, yeniden kullan,
büyüyen bir yaklaşım. Siz gündelik
DATALAND’ı açacaksınız. Müzenin
sanatın etkisini artırmak ve iklim
geri dönüştür” ilkelerini tercih
hayatınızda bu konuyla ilgili ne gibi
açılış sergisi de Büyük Doğa
değişikliğiyle mücadelede insan
eden döngüsel ekonomi küresel
davranışlara sahipsiniz?
Modeli’ni (LNM) temel alıyor.
sıcaklık artışını sanayi öncesi davranışlarını değiştirmek için
Çevresel sürdürülebilirlik
seviyelerin 1.5 derece üzerinde Spoiler gibi olacak ama iklim
güçlü bir araç olabilir. Yapay zekâ,
hem kişisel hem de profesyonel
sınırlamak için gereken en önemli
değişikliğinin sarsıcı etkilerinin
doğal süreçleri simüle ederek
hayatımda öncelik verdiğim
adımlardan biridir. Dairesel
deneyimlendiği günümüzde bu eser
iklim değişikliğinin etkilerini
ekonomi modeli üç temel prensibi
görselleştirerek veya doğanın
içerir; atık ve kirliliği ortadan
karmaşıklığını ve güzelliğini
kaldırmak, ürün ve malzemeyi
ortaya koyarak insanları derinden
en yüksek değerde dolaşım
Bilgeliğin ve dinginliğin simgesi
etkileyebilir ve harekete geçirebilir.
ağına sokmak, doğayı yeniden
Kısacası çevresel sanat, yapay
canlandırarak mevcut doğal
n Bir bitki olsaydınız hangi bitki umuyorum. Çevreleriyle uyum
zekânın gücüyle birleştiğinde iklim
kaynakları korumak ve artırmak.
olmak isterdiniz ve neden? içinde yaşarlar ve ekosistemlerinin
değişikliğiyle mücadelede insanları
Circle Economy’nin Deloitte
Bir bitki olsaydım sekoya ağacı önemli bir parçasıdırlar. Ben
ile işbirliği içinde yayımladığı bilinçlendirmek ve harekete
olmak isterdim. Sekoya ağaçları de çalışmalarımda doğayla
2024 tarihli Döngüsellik Açığı
geçirmek için etkili bir araç olabilir.
dünyanın en büyük ve en uzun uyum içinde olmayı ve çevresel
Raporu’nun verilerine göre son
n Son zamanlarda okuduğunuz,
yaşayan canlıları arasındadır. sürdürülebilirliği önemsiyorum.
beş yılda küresel ölçekte 500
izlediğiniz ve dinlediğiniz sizi
Binlerce yıl boyunca ayakta Görkemli boyutlarıyla hayranlık
milyar ton malzeme tüketildi. Bu
derinden etkileyen eserler var mı?
kalabilirler ve çevrelerine uyum uyandırır. Ben de sanatım
miktar insanlığın 1900’den beri
“The Overstory”, ağaçların
sağlayarak zorlu koşullarda aracılığıyla insanların hayal gücünü
tükettiği tüm malzemelerin yüzde
ve insanların yaşamlarını iç içe
bile hayatta kalmayı başarırlar. zorlamayı ve onlara ilham vermeyi
28’i kadar. Unutmadan kavram
geçirerek anlatan, doğayla olan
üzerine yapılan tartışmaların, Sekoya ağaçları, zorluklara hedefliyorum. Sekoya ağaçları,
ilişkimizi derinden sorgulamamıza
müzakerelerin ve makalelerin
dayanma ve uzun süre yaşama binlerce yıllık deneyimleriyle
neden olan bir başyapıt. Richard
hacmi son beş yılda neredeyse üç
yeteneklerinin bir sembolüdür. bilgeliğin ve dinginliğin simgesidir.
Powers’ın anlatımındaki poetik güç
katına çıkarak döngüsel ekonomi
Ben de sanatım ve çalışmalarım Ben de sanatım aracılığıyla
megatrend statüsüne ulaştı. ve bilimsel derinlik, beni derinden
aracılığıyla kalıcı bir etki yaratmayı insanlara huzur ve ilham vermeyi
etkiledi ve çalışmalarıma yeni bir
ve gelecek nesillere ilham vermeyi amaçlıyorum.
perspektif kazandırdı.
ayca.cyln@gmail.com