Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
19 KASIM 2024 SALI
2 olaylar ve görüşler
5) Sağlık sistemi
çöktü. Örgütlü
‘Etki ajanlığı’ konusu soygun davaları
başladı.
6) Eğitim sistemi,
Kısıtlama ile hakkın
Dr. Ahmet münci Özmen
hem çağdaşlıktan
ve özgürlüğün özü
uzaklaştırıldı
Dışişleri Bakanlığı emekli
çiğnenmemeli yani hak ve
hem “Laiklik
Hukuk müşaviri
Topyekûn
özgürlük kullanılamaz hale karşıtı” bir niteliği
büründürüldü
getirilmemelidir. Yaptırımlar,
lkemizde “etki
saldırıya karşı
hem de Diyanet
yasaya aykırılıklarla orantılı
ajanlığı” kavramı
Başkanlığı’nın
olmalı ve hakkın/özgürlüğün
Ükullanılarak ifade
ve tarikatların
topyekûn direniş!
kullanımı açısından caydırıcı
ve basın özgürlüğünün
işbirliğine verildi.
bir nitelik taşımamalıdır. Sivil
Milli Eğitim
kısıtlanması gündemdeyken
ktidar, “Demokratik
toplum kuruluşlarının, dış
Bakanı’nın, “Laikliği”
Venedik Komisyonu’nun
Laik ve Sosyal Hukuk
güçlerin çıkarları yönünde Müslümanlara baskı olarak
(komisyon) görüşleri konuya İDevleti” niteliği taşıyan
tanımlaması ve uygulamada
çalışıyormuş gibi gösterilmesi,
“Cumhuriyet Rejimi”ne
ışık tutacaktır. Komisyonun
hem Diyanetle hem de
söz konusu kuruluşları lekeler
karşı topyekûn bir saldırıya
bu konudaki görüşleri,
tarikatlarla işbirliği yapması,
geçmiş durumda:
ve kaynaksız bırakır. Bu
Gürcistan’ın 2023 tarihli “etki
ülkenin çağdaş dünyayla
Buna karşılık, “Anayasa”yı
durum ifade özgürlüğü ile
ajanlığı” yasası bağlamında
rekabet edebilecek bir nüfusa
ve Cumhuriyet’i korumak
dernek, toplantı ve gösteri
ortaya konmuştur. Hükümetin sahip olabilmek olanağını
için, topyekûn “Demokratik
içermesine; keyfi uygulamayı kuruluşlar için şeffaflık özgürlüğüne aykırıdır ve
baltalamakta.
bu yasayı çıkarmak için
Direniş”e geçmek gerekli
önlemek için yetkilerin sadece, kamu düzeninin meşru bir amaç güdülse dahi, 7) Muhalif partilerden
ileri sürdüğü gerekçe, dış
görünüyor!
seçilmiş belediye başkanları
belirli ve kısıtlı olmasına sağlanması, kara paranın bu amaçla orantılı değildir.
HHH
güçlerin etkisiyle, devletin
yerine kayyımlar atanmakta.
ve yetkililerin, yetkilerini aklanması ve terörle mücadele
İdari para cezasının yüksek Son günlerde, iktidarın
çıkarlarına aykırı hareket
Muhalif partilerin
“Demokratik, Laik ve
kullandığı zaman, kişilerin amaçlarıyla sınırlandırılmıştır.
olması da yaptırımı, orantısız
edenlere karşı, sivil toplum
belediyelerinin yaptıkları
Sosyal Hukuk Devleti” olan
neyle karşılaşacaklarının Demokratik toplumlarda,
kılmıştır.
kuruluşlarında şeffaflık
sanat etkinlikleri suçlanarak
“Türkiye Cumhuriyeti”nin
anlaşılır biçimde öngörülmüş hükümeti eleştirmek,
sağlayarak demokrasiyi dış
bu belediyeler soruşturuluyor.
temellerine karşı olan
Komisyon ne diyor?
olmasına bağlıdır. Bu koşulları
“dezenformasyon yaymak”
güçlerin olumsuz etkisinden 8) Sayıları gayri resmi
hamleleri artık bütün
Gürcistan’ın “etki
taşımayan bir metin, “yasa”
olarak nitelendirilemez. Bu olarak on üç milyona ulaştığı
korumaktır. Yasada,
vatandaşları tedirgin
ajanlığı” yasası, hak ve
olarak adlandırılsa da yasa belirtilen sığınmacılar, ülkenin
niteleme, sivil toplumu ve
spor kulüpleri ve ticari edecek bir düzeye ulaştı:
bütün ekonomik, sosyal ve
özgürlükleri kısıtlamanın
niteliğinde değildir. Yasa, basını boğmaya yöneliktir. 1) İktidar, Devlet’in temel
işletmeler hariç, sivil toplum
kültürel dengeleri bozmakta.
koşulları olan, yasallık, yapısını belirleyen Anayasa’ya
“yabancı güç” ve “yabancı Demokrasi böyle korunamaz.
kuruluşlarının, “dış güçlerin
9) Enflasyon, halkı açlığa
uymuyor.
meşru bir amaca yönelik
gücün çıkarları yönünde Dolayısıyla yasa, meşru
çıkarları yönünde çalışmaları”
mahkûm etmekte.
Anayasa’yı korumakla
olma, demokratik toplum
çalışma” kavramları bir amaca yönelik olma
ve “dezenformasyon”
10) Kaynaklar tükendiği için
yükümlü olan ve pek çok
açısından gerekli olma ve
ve yetkililere tanınan koşulundan yoksundur.
kavramları yer almaktadır.
ülke ekonomik krize girmiş
yetkisi zaten tırpanlanmış
orantılılık koşullarıyla uyumlu
geniş inceleme yetkisi 3- Demokratik toplum
Yasaya aykırılığın yaptırımı durumda.
olan Anayasa Mahkemesi’nin
değildir. İfade özgürlüğünün HHH
bakımlarından belirsiz açısından gerekli olma
ağır idari para cezasıdır. verdiği kararları bile
“Demokratik, Laik ve
ve dernek, toplanma ve
içerikli ve keyfi uygulamalara koşulu: Kısıtlayıcı uygulamıyor.
Sosyal Hukuk Devleti”ne
Anayasa’nın “Laiklik”
Dört koşul gösteri özgürlüğünün
açık bulunmuştur. Bu düzenlemenin, yasallık ve
dayalı olan Türkiye
ilkesine uymuyor.
kullanımında caydırıcı bir
Komisyon, yasayı durum, hukuk güvenliğine meşru bir amaca yönelik olma
Cumhuriyeti’nin bütün
2) Devleti iç ve dış
uluslararası insan hakları aykırı görülmüş ve yasallık koşullarını gerçekleştirmiş etkiye sahiptir. Yasa ile sivil
temel kurumları, tek tek ve
düşmanlara karşı korumakla
belgeleri ve AİHM kararları koşulunun yerine getirilmediği olması yeterli değildir; toplum kuruluşlarını ve
aynı anda büyük bir saldırı
yükümlü olan Türk Silahlı
çerçevesinde incelemiştir. sonucuna varılmıştır. basını lekeleme ve susturma
demokratik toplum açısından
altında yozlaştırılıyor.
Kuvvetleri’ne katılacak olan
Buna göre, şu dört koşulun amacı güdülmüştür. Bu “Demokratik, Laik ve
2- Meşru bir amaca yönelik da gerekli olmalıdır. subayların “Atatürk’ün
Sosyal Hukuk Devleti”ne
birlikte gerçekleşmiş olması durum kamusal sorunları, askerleriyiz” yemini
olma: Hak ve özgürlükleri Yetkililerin, kısıtlamanın
karşı olan bu topyekûn
okumalarına karşı, buna
aranır: Yasallık, meşru bir bilgilenmiş olarak tartışma
kısıtlamanın meşru bir yönelik olduğu meşru
saldırıya karşı, Anayasa’ya
öncülük edenleri ihraç etmek
veya birkaç amaca yönelik olanağını ortadan kaldırmakta,
amaca yönelik olduğunun amacı sağlayacağını ve bu
uygun olan, topyekûn
için harekete geçiyor.
çoğulculuğa ve demokrasiye
olmak, demokratik toplum kabul edilmesi için yönelinen kısıtlamanın, olabilecek
3) Meclis’i işletmiyor. bir Demokratik Direniş
açısından gerekli olmak ve amacın, kamu düzeninin en hafif nitelikte olduğunu zarar vermektedir.
Sorulara yanıt vermiyor. sergilenmek zorundadır.
orantılılık (ölçülülük). sağlanması, devletin kanıtlamaları gerekir. Komisyonun görüşleri,
Yetkileri tek kişiye aktardı. Elbette bu direnişin
1- Yasallık: Bir güvenliğinin ve halk sağlığının Gürcistan yetkilileri bunları AİHM kararlarına dayanak 4) Yargıyı çökertti. Yüksek öncülüğünü siyasal partiler
Yargı organlarını kendisine üstlenmeli ve Demokratik
düzenlemenin yasada yer korunması gibi, uluslararası kanıtlayamamıştır. Dolayısıyla, oluşturmaktadır. Bu nedenle
bağladı. Rejimi savunan partiler,
alması yasallık koşulunun insan hakları belgelerinde “etki ajanlığı” yasasının komisyonun yukarıda
Hem AYM kararları
sendikalar, meslek odaları,
gerçekleşmesi için yeterli belirlenmiş amaçlardan demokratik toplum açısından belirtilen ilkesel görüşlerinin,
uygulanmıyor hem de dün barolar, insan hakları
değildir. Yasallık koşulunun olması gerekir. Şeffaflık, gerekli olduğu ve toplumsal ülkemizin gündemindeki “etki
Barış Terkoğlu’nun yazdığı
dernekleri ve benzeri
gerçekleşmesi yasanın ajanlığı” düzenlemesi için
bunlardan biri değildir. bir ihtiyacın baskısı nedeniyle
örneklerde görüldüğü gibi bütün Demokratik Toplum
açık, anlaşılır ve sonuçları
Uluslararası metinlerde, yasalaştırıldığı savunulamaz. dikkate alınmasının yararlı insanı çıldırtan garip ve
Örgütleri ile işbirliği
öngörülebilir hükümler adaletsiz kararlar alınıyor.
kamu kuruluşları dışındaki 4- Orantılılık (ölçülülük): olacağı düşünülmektedir. yapmalıdırlar.
ABD ve Trump’ın iç cephe stratejisi
NEJAT ESLEN çözümlemek ve refahı geliştirmek mümkün olabilir. Oysa ABD, iç cephesi 10’luk kesimi, toplam varlığının kolay değildir.
amacı ile kullanmak anlamına sorunlu bir ülkedir. yaklaşık dörtte üçüne, alttaki yüzde Trump’ın yeniden seçilmesi ile
emekli TuğGeneral
gelmektedir. Küreselleşmiş dünyada Zbigniew Brzezinski, 12 yıl önce 50’lik kesim ise toplam varlığın birlikte Avrupa cephesinde panik
mutlak içe kapanma mümkün yayımlanan “Stratejik Vizyon, sadece yüzde 2 buçuğuna sahipti. başlamıştır. Çünkü Trump, müstakil
eni ABD Başkanı Donald Trump,
değildir. Amerika ve Küresel Güç Buhranı” Ayrıca, Amerika’da sınır jeopolitik kimliği ve vizyonu olmayan
YAmerika’nın küreselci bir
Trump, küresel güç mücadelesinin adlı kitabında; Amerika’nın biriken güvenliğinin yetersizliği nedeni ve bu nedenle de jeopolitik aktör
azınlık tarafından kontrol edildiğine
sürdüğü ve ABD’nin küresel ve nihayetinde sürdürülemez hale ile artan göçler ciddi iç güvenlik olmayı beceremeyen Avrupa’nın
inanan ve kendilerini Amerika’nın
gelen ulusal borçlarını, riskli finansal kendi güvenlik yapısını kurması
liderliğinin tehlikeye girdiği sorunu oluşturmakta, ülke içinde
gerçek sahipleri olarak gören beyaz
sistemini, giderek artan gelir eşitsizliği gerektiğine inanmaktadır. Küreselci
süreçte yeniden başkan seçilmiştir. sosyal kutuplaşma giderek artmakta,
Anglosaksonların temsilcisidir. “Önce
ile durgunlaşan sosyal hareketliliği, Biden yönetimi döneminde, ABD’nin
Küreselcilerin egemen olduğu süreçte, savunma harcamaları 1 trilyon dolara
Amerika”, “Amerika’yı yeniden
eskiyen ulusal altyapıyı, Amerika’nın dayatması ile Rusya’yı öncelikli tehdit
ABD’nin jeopolitik amacı, küresel yaklaşmaktadır.
büyük yapacağım”, “Savaşlara
dünya hakkında son derece cahil bir olarak kabullenen ve bunun bedelini
liderliğini korumak ve kurallara Yaklaşık 29 trilyon değerinde
son vereceğim” sloganları ile ünlü
halka sahip olmasını, Amerika’nın ödeyen Avrupalılar, Atlantik yapısının
dayalı düzenin kendi çıkarlarına gayrisafi hasılası ile ABD hâlâ
olan ve içe kapanma (izolasyon)
tıkanmış ve son derece hizipçi siyasi
uygun kurallarını kullanarak dünyanın en büyük ekonomisinin karşılıklı yeni bir sürece girmesi ile
yanlısı olarak bilinen Trump
mevcut düzeni sürdürmekti. Bu sistemini ABD’nin iç cephe sorunları sahibidir. Ancak Statista’ya göre birlikte kendi güvenlik sistemini
yönetiminin uygulayacağı küresel
mümkün olamaz ise ABD, küresel olarak yazmıştı. imalat sektörünün ABD üretimindeki kurmak ve savunma harcamalarını
jeostrateji hakkında farklı yorumlar
Brzezinski’nin yazdıklarından sonra artırmak zorunda kalacaktır. Trump
jeopolitikteki değişimi dikkate alarak payı sadece yaklaşık yüzde 10 iken
yapılmaktadır.
geçen 12 yıl içinde sorunlar büyümüş, döneminde Ukrayna savaşının
bu düzeni kendi çıkarlarına uygun dünyanın ikinci büyük ekonomisine
Trump yönetiminin uygulayacağı
yeni sorunlar ortaya çıkmıştır. Trump ömrü kısalacaktır. NATO’nun önemi
şekilde ve kendi liderliğinde yeniden sahip Çin’in üretiminde bu oran yüzde
strateji hakkında güvenilir bilgiye
yeniden başkan seçildiğinde, ABD’nin giderek azalırken AB Trump’ın ticaret
düzenlemek isteyecekti. 30’un üstündedir. Ayrıca Amerikan
sahip olmak için bu yönetimin
borcu 1.326 trilyon, dış ticaret açığı savaşının hedefi olabilecektir. Kendi
Amerika’nın kurucu değerlerini, sanayi üretiminin küresel üretime
açıklayacağı Trump dönemi
1.125 trilyon, Çin ile ticaret açığı ise güvenlik yapısını kurma çabasındaki
güvenliğini ve refahını önceleyen katkısı giderek azalmaktadır.
ABD ulusal güvenlik stratejisini
284 milyar dolardı. Aynı tarihte bu Avrupa için Türkiye’nin değeri ve
korumacı ekonomik sistemi ve zayıf
beklemek ve Amerikan istihbarat
Avrupa’da Trump paniği
ülkede 44 milyon insan yoksulluk önemi artacaktır.
ittifak ilişkilerini esas alan Trump’ın,
ağının, Pentagon’un ve diğer derin
ABD’nin güçlü olması, Çin ile
şartlarında, 27 milyon insan sağlık Trump döneminde Ortadoğu’da
Amerikan jeopolitiğinin bu amacını
yapıların bu strateji belgesini nasıl
sigortası olmadan yaşarken evsizlerin rekabette başarılı olmasına, Çin kaos devam ederken ABD’nin
etkileyeceğini görmek gerekir. bütünü ile terk edemeyeceğini zaman
sayısı ise 619 bin idi. Yine aynı tarihte ile rekabette başarılı olması ise destekleyeceği İsrail’in bölgesel
Trump’ın tercih ettiği içe kapanma
gösterecektir. Trump yönetimi de
Amerika’da yaşayan dolar milyoneri ABD’nin iç cephesinin güçlü olmasına çıkarları ile Türkiye’nin güvenlik
(izolasyon) bir başka ifade ile iç
küresel liderlik çabasından, açık
sayısı ise yaklaşık 24 milyon kişiydi. bağlıdır. Bu gerçek, Trump’ın içe çıkarları çatışacak; İran, İsrail’in
cepheyi güçlendirme jeopolitik bir
denizlerin kontrolünden ve Çin’e karşı
Brzezinski’nin de 12 yıl önce ifade kapanma yöntemini uygulamasını öncelikli hedefini oluşturacaktır.
yöntemdir. İçe kapanma yöntemi
angajman ve çevreleme yöntemlerini
ettiği gibi ABD’de varlık ve gelir zora sokabilecektir. Trump’ın işi Trump’ın gayretleri ve uygulayacağı
ittifaklardan, taahhütlerden, masraflı
uygulamaktan vazgeçmeyecektir.
dağılımındaki adaletsizlik bu ülkenin zordur. Çünkü ABD’nin Çin ile
savaşlardan uzak durmak, başka stratejik yöntem, Amerika’nın
ABD’nin iç cephe sorunları
en ciddi iç cephe sorunlarından rekabette başarılı olması için Çin’den
ülkelerin iç işlerine karışmamak, başarısının garantisi olamayacaktır.
Trump’ın arzu ettiği güçlü Amerika daha fazla, daha kaliteli ve daha
angajmanlardan kaçınmak, iç birisini oluşturmaktadır. Statista’ya Dünyadaki ve Ortadoğu’daki kaos,
sorunlara yoğunlaşmak, mevcut ancak istikrarlı iç cephe, güçlü göre, 2024’ün ilk çeyreğinde, ucuza üretip daha geniş pazarlara yeni küresel jeopolitik dengeler
kaynakları daha çok iç sorunları ekonomi, üstün üretim kapasitesi ile Amerikan halkının tepedeki yüzde ulaştırması gerekir ki bu artık hiç de kuruluncaya kadar devam edecektir.
İnsanlığın uzaya uzanan yaşam
“Öğretmenlernn, anne babalarının, Astronomden kmyaya,
yolculuğunda yernz almaya hazır
büyüklernn çocuklara öncelkle elektronkten sağlık alanına dek
mısınız? O zaman sz de katılın uzay
kazandırmaları gereken blnç budur: onlarca buluşun öyküsü bu ktapta
dolmuşu Tırtıl’ın yolcuları arasına. Blm
Araştırarak, rdeleyerek, soru
toplandı. Üstelk elnzdek ktap
serüvennz Sna’nın dedesnn
sorarak öğrenmenn, blg
yalnızca çocuk yaştak
atölyesnden, gzl odasında başlasın.
ednmenn, akıl yürütmenn can Hasan Usta’nın Sna’nın aklına ektğ blm
okuyucularımıza nsanlığın
tohumları nasıl da meyve vermş
sıkıcı zorunluluk ya da ezberclk
lerlemesne katkı sağlayan
göreceksnz: ODTÜ Araştırma Görevls
değl, br mutluluk br sevnç
buluşlarla lgl ayrıntılı blg
olan Sna Kuzey, TÜBA Genç Blm İnsanı
olduğu… İlk k ktapta olduğu gb
vermekle yetnmyor; hem
Ödülü olarak parayı değl Ay’a gtmey
yüzüncü yılında 29 Ekm 1923
blglern tazelemek, hem de yen
seçyor. Bu serüvende sz de konuk
derslern hazırlarken de
olacaksınız uzay-kent Dönmedolap’a.
blglerle dağarcıklarını
uygulamaya çalıştığım yöntem bu Tırtıl’ın dğer yolcuları; ay şçler,
genşletmek steyen yetşknler
turzmc, peder, emlakçı ve gazetecnn
oldu. Umarım başarılı olmuşumdur.”
çn de eğlencel br başvuru
gözünden aralayacaksınız evrenn
kaynağı şlev görüyor.
kapılarını. Döneblecek m Tırtıl’ın
12.5x19,5 / 31 Sayfa / Şr
yolcuları dünyaya?
13,5x20,5 / 71 Sayfa / Gençlk 13,5x20,5 / 184 Sayfa / Çocuk