Katalog

24 EKİM 2024 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 34.2960 37.0010 44.4870 44.56 8.715 21.042 3.015 5.4 kuruş 2.9 kuruş 5.3 kuruş 0.16 puan 124 puan 79 lira 2 lira Faizle ilgili indirim tartışmaları sürerken iç ve dış gelişmeler mali piyasaları sarsıyor BİST’te en riskli dönem ‘Serbest ticaret’ Borsa İstanbul, dün 8 bin 664 ile 8 bin 867 puan arasında hareket etti. Dolar/TL bir kez daha 34.40’ı denedi. geride mi Uzmanlar, “Yılsonuna kadar düzelme beklemeyin” dedi. kalıyor? ürkiye siyasetinde yükselmesine yol açacak bir yaşanan değişimler, artış yapılmaması gerektiğini eçtiğimiz haftalarda Batı basınında “Dünya, Dünya Ticaret örgütünü Tyurtdışındaki siyasi ve ifade etti. HSBC ekonomisti Gterk ediyor”, “Dünya serbest ekonomik gelişmeler mali Melis Metiner ise Türkiye ticaretten vazgeçiyor”, “ABD’nin eski piyasalarda baş döndürücü ALI CAN ile ilgili hazırladığı raporda ekonomi politikası ölüyor” başlıklı POLAT hareketlerin oluşmasına güncel enflasyon oranlarının yorumlar vardı. Gerçekten de korumacı neden oluyor. rahatlayabilmek için hâlâ politikaların yükselişi, ABD ve Çin gibi büyük güçler arasındaki artan gerilimler, Dolar/TL ABD seçimlerini yüksek olduğunu belirtti ve BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin Trump’ın kazanmasının yeniden “Parasal gevşemenin 2025 yılında ve Güney Afrika) grubunun oluşumu, fiyatlanmasıyla dün 34.40’a kadar daha rahat başlayabileceğine dünyanın “serbest ticaret” anlayışından yükseldi. Asıl hareketlilik ise inanıyoruz” diye konuştu. uzaklaşarak bölgeselcilik, rekabet odaklı, özellikle Borsa İstanbul’da yaşandı. Cumhuriyet’in sorularını yeni bir şekillenmeye doğru ilerlediğini gösteriyor. BİST100 endeksinde önceki gün yanıtlayan ve piyasaların siyasetin yaşanan yüzde 2’lik yükseliş dün açıklamalarını sindirme aşamasında Serbest ticaret modeli ve açılış sonrası devam ederken 8 olduğunu söyleyen Prof. Dr. bloklaşma bin 867 puan görüldü. Ancak önce Şenol Babuşcu şu yorumu yaptı: Batı merkezli ABD hegemonyası altında ABD’deki Halkbank davasıyla ilgili “Siyasi çıkışlara gelecek tepkileri şekillenen kapitalist dünya ekonomisinde, karar ve kapanışa doğru TUSAŞ’ın de öngöremiyor piyasalar tabi. Genel Tarifeler ve Ticaret Anlaşması Ankara’daki tesisine yapılan silahı Ama genel seyre bakınca borsada, (GATT) ve onun devamı niteliğindeki saldırı sonrası yeniden düşüşe yılsonuna kadar olumsuz bir seyir DTÖ, ticareti serbestleştirmek, FAIZE 1.9 TRILYON TL GIDECEK uluslararası ticareti düzenleyen kurallar yöneldi ve 8 bin 664’e kadar sürecek. Yılı düşüşte kapatacaktır.” çıkardıklarını, hizmet bütçesi haline MUSTAFA ÇAKIR oluşturmak, ekonomik entegrasyonu geriledi. Günü ise yüzde 1.4 düşüşle Borsanın ekonomik nedenlerle getirdiklerini savundu. 2002’de faiz teşvik etmek için tasarlanmıştı. tamamladı. yeterince zorda olduğunu, CUMHURBAŞKANI Tayyip Erdoğan’ın giderlerinin milli gelire oranının Ancak son yıllarda ABD’nin küresel siyasetin etki edebileceği bir alan faize karşı olduğunu belirtmesine ekonomik konumu görece geriledikçe yüzde 14.3 oldiuğunu belirten ‘Servet enflasyonu’ kalmadığını söyleyen uluslararası serbest ticarete olan bağlılığı da karşın 2024 ve 2025’te yıl bütçeden Yılmaz, bunun 2025’te yüzde 3.2 Enflasyonun yükseldiği ortamda giderek azaldı. Donald Trump’ın piyasalar uzmanı İris Cibre ise faiz giderleri için trilyonlar çıkacak. olacağına dikkat çekti. Yılmaz’ın bu 2016’da başkan seçilmesiyle ABD, Çin devam eden faiz indirimiyle şunları söyledi: “Faizler yüksek, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın söylemine karşın faiz giderlerinin mallarına uygulanan tarifeler ve Trans- ilgili tartışmalara ise dün hem verilerine göre 2023’te faiz gideri 675 sanayi daralıyor, bilançolar zayıf, milli gelire oranı 2025’te, 2012’den Pasifik Ortaklığı’ndan (TPP) çekilme uluslararası kuruluşlar hem IMF milyar TL olurken bunun bütçedeki bu yana ilk kez yüzde 3.1’in üzerine konjonktürel riskler var. İMF hâlâ gibi korumacı politikalara yöneldi. Bu payı yüzde 10.2 idi. Bu yılsonunda ise katıldı. IMF Türkiye Misyonu çıkıyor. Bütçe kitapçığına göre faiz artışından bahsediyor. Bu korumacı politikaların çoğu Biden faiz giderlerinin 1 trilyon 298 milyar faiz giderlerinin milli gelire oranı, Başkanı Jim Walsh, Merkez yönetiminde de “sanayi politikası” artık servet enflasyonu yaratacak TL’ye çıkması, 2025’te de 1 trilyon 2010’da yüzde 4.1, 2011’de yüzde 3 arayışları ile güçlenerek devam etti. Bankası’nın yüzde 14’lük enflasyon seviyeye gelmek demektir. Tüm 950 milyar TL’ye ulaşması bekleniyor. oldu. 2012’de ise yüzde 3.1’di. Sonraki ABD’nin DTÖ’nün uyuşmazlık çözüm tahminine ulaşmak için daha fazla bunlar yaşanırken borsaya başka Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet mekanizmasındaki atamaları engellemesi yıllarda hep bu oranın altında kaldı. faiz artışı yapması gerekebileceğini bir olayın etki edeceği alan bile küresel serbest ticaret sistemini ciddi Yılmaz ise TBMM Plan ve Bütçe Bu oran geçen yıl yüzde 2.5 olarak belirtti. Walsh ayrıca, yeni asgari kalmadı. Bireysel yatırımcılar için şekilde zayıflattı. Şimdilerde, ABD’nin Komisyonu’ndaki sunumunda gerçekleşti. 2024 yılı için tahmin ücretle ilgili olarak geçen yıl olduğu yerel endüstrilere sübvansiyonlar yılsonuna kadar borsa en riskli bütçeyi faiz bütçesi olmaktan yüzde 2.9. l ANKARA sağlaması, Çin ile ticaret savaşlarına gibi enflasyonun ciddi şekilde döneminde diyebiliriz.” girmesi, daha parçalı ve “sıfır toplamlı” bir ticaret ortamı yaratıyor. Ülkeler artık Ekimde, genel endeks yüzde 3 artarken ‘mevcut maddi durum’ yüzde 0.2 düştü DTÖ kurallarını giderek daha az ciddiye alıyorlar, küresel ticaret ortamı adeta bir kaosa sürükleniyor. ABD siyasette, ekonomik ilişkilerde çok taraflılıktan (multilateralism) uzaklaşırken ‘Bugün’e güven yok bölgesel ticaret bloklarının yükselmesine tanık oluyoruz. İkili ticaret anlaşmalarının sayısı 1958-2023 döneminde 400’den, yalnızca 2023’te 355’e yükselmiş ‘Sanayici büyük geleceğe bakıyoruz! (DTÖ). BRICS bu gelişmenin en önemli örneklerinden biridir. Başlangıçta Batı’nın bir bedel ödüyor’ egemenliğine direnmek, Uluslararası konomide artan sorunlar yüzde 1.1 artışla 75.3 puana Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi İSTANBUL Sanayi Odası’nın Eyurttaşın yaşam şartlarını yükseldi. Yaşanan kriz ortamında İki HES özelleşiyor kurumlara olan bağımlılığı azaltmak (ISO) dünkü meclisinde konuşan zorlaştırmaya devam ediyor. sonuçlara bakınca, toplumun geniş amacıyla kuruldu, Güney Afrika’nın ÖZELLEŞTİRME Idaresi Başkanlığı ISO Başkanı Erdal Bahçıvan, son TÜİK’in dün yayımladığı kesimlerinin gelirinde yaşanan katılımıyla genişledi; başka ülkelerin de (ÖIB), Elektrik Üretim AŞ’ye (EÜAŞ) OVP’deki hedeflerin tutarlı bir “Tüketici Güven Endeksi, Ekim büyük erimenin mevcut dönemde katılımı tartışılıyor. BRICS kendi Yeni ait Sivas’ta bulunan Çamlıgöze ve stratejiyi ortaya koyduğunu, ancak Kalkınma Bankası’nı (NDB) kurarak 2024” raporuna göre tüketici güven hanenin maddi durumu endeksini Koyulhisar hidroelektrik santralları geleneksel sektörlerin dinamiklerini üye ülkelerde altyapı projelerini finanse endeksi, geçen ay 78.2 iken bu ay olumsuz etkilediği görülüyor. Buna (HES) ile bu santrallar tarafından de gözden kaçırmamak gerektiğini etmeyi amaçlıyor. Benzer şekilde, yüzde 3 artışla 80.6 puana çıktı. karşın yaklaşan yeni yılla birlikte kullanılan taşınmazlar bir bütün söyledi. Güncel PMI (satınalma Avrasya Ekonomik Birliği (EEB) ve Ana endeksin hesabında kullanılan asgari ücret, emekli maaşı ve halinde (Çamlıgöze ve Koyulhisar yöneticileri endeksleri) verilerine Çin’in öncülük ettiği Bölgesel Kapsamlı alt endekslere bakıldığında ise toplusözleşmelere bağlı ücretlerde HES) özelleştirilmesi için ihale de dikkat çeken Bahçıvan, “Sanayi Ekonomik Ortaklık (RCEP) ekonomik bu dönemde sorunun kaynağı açtığını duyurdu. Dünkü Resmi bağları, Batı’nın mali egemenliği dışındaki “mevcut dönemde hanenin maddi yapılacak artışların özellikle kalarak güçlendiren anlaşmaların başında olmadığı halde büyük bir bedel Gazete’de yayımlanan ilana göre durumu” endeksi yüzde 0.2 düşüşle gelecek 12 aylık dönemde hanenin geliyor. ödüyor. Üstelik dünyadaki özelleştirme “işletme hakkının 64.7 puan olurken “gelecek 12 maddi durum beklentisi endeksini Bu gelişmeler bölgesel ekonomik ekonomik durum da bize dış verilmesi” yöntemiyle yapılacak. aylık dönemde hanenin maddi yükselttiği görülüyor. Gelecek 12 entegrasyonu güçlendirirken sıklıkla pazarlara açılım ile toparlanma Geçici teminatı 30 milyon TL olan durum beklentisi endeksi yüzde aylık dönemde genel ekonomik korumacı politikalara yol açıyor. imkânı vermiyor” dedi. Toplantıya ihale için son teklif tarihi 10 Aralık Örneğin, Çin’in Bir Kuşak Bir Yol 6.1 artışla 82.1, “gelecek 12 durum beklentisi endeksindeki Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet 2024 olarak belirlendi. Vadeli Girişimi (BRI), Asya, Afrika ve Avrupa’da aylık dönemde genel ekonomik sınırlı artış ise dikkat çekici. Fatih Kacır da katıldı. ödemede faiz yıllık yüzde 46 olacak. altyapı yatırımları yoluyla Çin’in etkisini durum beklentisi” endeksi de l Ekonomi Servisi artırıyor. Süreç çok kutupluluğa (dünya ekonomisinde parçalanmaya) doğru bir KISA... KISA... gidiş sergiliyor. VEFAT l RESMİ Çin etkisi ve parçalanma Kaybettirilmeye çalışılan hazinelerimizin BAŞSAĞLIĞI Gazete’de dün Çin’de stratejik sanayi sektörlerini koruyucusu, yayımlanan “Hukuk destekleyen devlet kapitalizminin Muhakemeleri gazetemiz Cumhuriyet’in getirdiği hızlı ekonomik büyüme Gazetemizin Genel Yayın Müdürleri’nden, teknolojik gelişme, ABD ve Kanunu Tanık Ücret eski genel yayın yönetmeni, müttefiklerinde büyük tedirginlik Tarifesi”ne göre meslek büyüğümüz, usta gazeteci Cumhuriyet vakfı kurucularından, yaratıyor. Çin’in küresel ekonomik güç tanığa, tanıklık Cumhuriyet gazetesi köşe yazarı, olarak yükselişi, ABD’yi kendi sanayilerini nedeniyle kaybettiği korumak için önlemler almaya zorluyor. değerli gazeteci, zamanla orantılı Trump döneminde ABD’nin benimsediği aydınlanmacı yazar, 100-150 TL ücret “Önce Amerika” yaklaşımı ve Biden’ın ödenecek. Önceki da yerli sanayilere yönelik vurgusu ücret 40-80 TL idi. da bu değişimi yansıtıyor. Çin, ABD l Dünya Bankası hegemonyasında çekimlenmiş ticaret ÖZGEN ACAR sisteminin çöküşünde merkezi bir rol ile 1.9 milyar ÖZGEN oynuyor. dolarlık finansman abimiz Çok taraflı ticaret sisteminin anlaşması zayıflaması, ekonomik milliyetçiliğin sonsuzluk yolculuğuna çıktı imzalandı. Bununla yükselmesi, ticaret bloklarının ortaya enerji verimliliği, çıkışı, serbest ticaret döneminin geride taşkın ve kuraklık kalmaya başladığını düşündürüyor. risk yönetimi, yeşil Bir zamanlar küresel ticaretin temel ACAR’I geçiş ve deprem taşı olan DTÖ kriz içinde; serbestleşmeye ve sübvansiyonlara ilişkin önemli bölgesindeki sanayi müzakereler tıkanmış durumda. ABD sitelerinin yeniden yitirdik. ve Çin gibi ülkeler, ticareti, ekonomik imarı desteklenecek. büyümeden ziyade jeopolitik hedefler için l Anadolu Efes, karşılıklı tarifeler ve yaptırımlarla, bir silah KAP’a bir açıklama olarak kullanmaya başladılar. Ailesinin, sevenlerinin, yaparak ortağı Bu yeni ortamda, bölgesel ticaret Anheuser Busch blokları muhtemelen ekonomik dostlarının başı sağ olsun. (AB) InBev’in Rusya örgütlenmenin baskın biçimi haline gelecek. Bu bloklar birbirleriyle nüfuz işkolundaki paylarını Üzgünüz... için rekabet ederken küresel ekonomi satın alacağını, buna C daha parçalı ve çatışmaya meyilli hale karşılık Ukrayna gelecek. ABD hegemonyası geri çekiliyor, işkolundaki payları ulusal çıkarların küresel işbirliğinin önüne ÇALIŞANLARI ise AB InBev’e geçtiği daha parçalı ve bölgeselleşmiş bir Ankara Cumhuriyet Gazetesi Okurları devredeceğini dünya şekilleniyor. duyurdu.