Katalog

6 EYLÜL 2023 ÇARŞAMBA EKONOMİ 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 26.8020 29.7450 33.7080 23.90 8.236 11.388 1.660 2.7 kuruş 84.3 kuruş 14.5 kuruş 0.75 puan 94.81 puan 7 lira 7 lira Seçim dönemi başlayan olumlu hava seçimin hemen ardından karamsarlığa döndü Umutsuzluk büyüyor Merkez Ipsos araştırmasına göre haziranda ekonomiden memnun bankacılığı YÜZd E 64 olmayanların oranı yüzde 66 iken ağustosta yüzde 81’e Kişisel harcamaların azalacağını söyleyenlerin yükseldi. Yurttaşa göre kur ve enflasyon hızlı artacak. notları sayısı KP hükümetinin ekonomi belirtirken seçimin olduğu erkez Bankası (MB), ülkede geçerli yasal ödeme gücü yönetiminde isimler değişse mayıs ayında bu oran yüzde 45’e Molan banknot çıkarma Ade yıllardır değişmeyen gerilemişti. Ağustosta bu oran imtiyazına sahip; devlet ve tek şey yurttaşa “sabır” dilenmesi yüzde 61’e yükseldi. Enflasyonun bankalara borç veren, temel hedefi oldu. Önceki gün açıklanan daha çok artacağını söyleyenlerin fiyat ve finansal istikrarı sağlama enflasyon rakamlarının ardından oranı da Ocak 2023’te yüzde 70 olan bankadır. MB’nin fiyat istikrarı yeni Hazine ve Maliye Bakanı iken mayıs ayında yüzde 63’e sağlamada etkinliği, kısa vadeli faizi belirleme yoluyla ekonominin Mehmet Şimşek de önceki gerilemişti. Seçimin ardından likiditesini ayarlama ile gerçekleşir. mevkidaşı Nureddin Nebati bu oran sıçradı ve ağustosta MB’nin para politikası araçları; gibi yurttaştan sabır istemişti. yurttaşların yüzde 76’sı (i) zorunlu karşılık, (ii) iskonto Araştırmalar ise her geçen ay enflasyonun daha çok artacağını kredisi, reeskont, (iii) açık piyasa daha fazla yurttaşın ekonomiden öngörmeye başladı. işlemleridir. umudunu kestiğini gösteriyor. Zorunlu karşılık (ZK); bankalar, Yalnızca yüzde 3’ü memnun finans kurumları mevduat ve Araştırma şirketi Ipsos tarafından benzeri yükümlülüklerinin belli bir Ağustos 2023’te yurttaşların yapılan üç ayrı araştırma bölümünü zorunlu olarak MB’ye yüzde 71’i döviz kurunda artış dosyasından derlenen “Ipsos yatırırlar. Zorunlu karşılık kapsamını, beklediğini söylerken yüzde 73’ü Ağustos Ekonomi Dosyası 2023” oranını, yatırılma süresini, faiz İstanbul’da yaşam 4 maaş istiyor işsizliğin artacağını düşünüyor. yayımlandı. Buna göre haziranda ödenmesini, geri iade koşullarını Ayrıca yurttaşların yüzde İst An Bul Ticaret Odası ve TÜİK’in Bu rakam temmuz ayında 38 bin ülke ekonomisinden memnun MB belirler. MB, ekonominin 64’ü de kişisel harcamalarını açıkladığı enflasyon rakamlarının 828 liraydı. İstanbul’da yaşamanın likiditesini daraltmaya, piyasa faiz olmayanların oranı yüzde 66 iken oranını yükseltmeyi hedeflediğinde ardından İstanbul Planlama Ajansı maliyeti bir önceki aya göre yüzde azaltacaklarını belirtiyor. Raporu temmuzda yüzde 77’ye, ağustosta zorunlu karşılık kapsamını genişletir, da (İPA) “İstanbul’da Yaşam Maliyeti 9.69, bir önceki yılın aralık ayına göre değerlendiren Ipsos Türkiye ise yüzde 81’e yükseldi. Ağustosta oranını yükseltir, yatırılma süresini Araştırması”nı yayımladı. İstanbul ise yüzde 54.34 oranında arttı. CEO’su Sidar Gedik, araştırmayı ekonomiden memnun olanların kısaltır, karşılığında faiz ödemez. Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Hanelerin sık kullandığı ürünlerin şöyle yorumladı: oranı yalnızca yüzde 3 oldu. Ekonominin likiditesini artırmayı İPA’nın araştırmasına göre; fiyat artışlarının da takip edildiği “Ekonomi dosyamızın haziran hedeflediğinde zorunlu karşılık İstanbul’da dört kişilik bir ailenin araştırmada İstanbul’da en yüksek AKP iktidarı körükledi oranını indirir, yatırılma süresini ayı sonuçlarını değerlendirirken ortalama yaşam maliyeti geçen yılın fiyat artışının aylık yüzde 31.91, yıllık uzatır, karşılığında bankalara Araştırma detaylarına ‘negatiften daha negatife doğru aynı ayına göre yüzde 80.59 artarak ise yüzde 144.37 ile zeytinyağında faiz öder. ZK etkisi, bankaların bakıldığında yurttaşların seçimin bir trend olup olmayacağını 42 bin 593 lira oldu. yaşandığı görüldü. l Ekonomi servisi artan yükümlülüğü fonlamalarına, olduğu mayıs ayında daha iyimser göreceğiz’ notunu düşmüştüm. yükümlülük hafiflediğinde artan likit beklentileri olduğu ancak seçimi Bunun nedeni seçim öncesinde imkânlarını kullanımlarına bağlıdır. AKP’nin kazanmasıyla başlayan esen görece olumlu rüzgârın daha negatife doğru bir seyir payı yüzde 3.5. Yani ağustos ayı Bankalar, artan ZK yükümlülüklerini, kredilerini kısarak karamsar tablo ile bu beklentilerin haziranda yeniden olumsuz yöne başladı.” Türkiye ekonomisinden itibarıyla ülke ekonomisinden fonluyorlarsa kredi mevduat yaratır kötüleştiği görüldü. Ocak 2023’te dönmesiydi. Temmuzda ise bu memnun olanların oranının yüzde memnun olan kimse kalmadı çarpan etkisinin de olumsuz olarak yurttaşların yüzde 53’ü yaşam olumsuzluk iyice belirginleşti ve 3 olduğunu da hatırlatan Gedik, desek yanılmamış olabiliriz” diye devreye girişi ile kredi, mevduat, standartlarının azalacağını endişelendiğim üzere negatiften “Bizim araştırmamızın istatistiki konuştu. l Ekonomi Servisi dar tanımlı para arzı (M) daralması gerçekleşir, faiz oranı yükselir. ZK oranı indirilip bankalara nakit geri ödeme yapıldığında bankalar artan likit olanakların kredi vermede Merkez topu vergi artışlarına attı kullanırlarsa kredi, mevduat para arzı genişlemesi yaşanır, faiz oranı ürkiye Cumhuriyet Merkez enflasyonu (ÜFE) ile arasındaki artışları ulaştırma hizmetleri düşer. Bankalar, kredi teminatı olarak, TBankası (TCMB) ağustos makasın yükü de yansıyacak” fiyatlarına hızlı şekilde yansımış, iskonto ederek ticaret senet enflasyonuna ilişkin “Fiyat uyarıları da gerçek oldu. TCMB, grup aylık enflasyonunda yüzde aldıklarında, senetleri MB’ye Gelişmeleri Raporu”nu yayımladı. ağustostaki artışta biriken ÜFE’nin 27.62 ile 2003 bazlı TÜFE teminat olarak gösterip kredi Ağustosta aylık yüzde 9.09 ile 20 yansıması olduğunu da söyledi. kapsamında hesaplanan en yüksek kullanmaları halinde, senetlerin yılın en yüksek artışının yaşandığı artış kaydedilmiştir. Taze meyve ikinci kez iskonto edilmesi reeskont ÜFE’nin yansıması oldu enflasyonu değerlendiren TCMB, ve sebze fiyatlarındaki olumsuz terimiyle ifade edilmektedir. MB, Raporda şu ifadelere yer verildi: enflasyonun aylık yükselişinde görünüm ağustos ayında devam parasal daralma amaçladığında “Vergi ve yönetilen fiyatlardaki iskonto oranını yükseltir, bankalara Kılıçdaroğlu: Telafi temmuzdaki vergi artışları ve ederken işlenmiş gıda alt grubunda tanıdığı kredi limitlerini azaltır, ayarlamaların temmuz ayından TL’deki hızlı değer kaybının fiyat artışları genele yayılarak zammı yapılsın iskonto koşullarını zorlaştırır; sarkan etkilerinin yanı sıra Türk etkisinin ağustos ayına da sarkması güçlenmiştir. Üretici fiyatlarındaki parasal genişleme hedeflediğinde TÜİK’in ağustos ayı ile birlikte Lirası’ndaki değer kaybı ve ücret sebep gösterildi. Merkez ayrıca, artış eğilimi enerji grubunda daha ters yönde işlemler yapar. veriler üzerindeki makyajı azalttığını artışlarının gecikmeli etkileri akaryakıt fiyatlarındaki artışların belirgin olmak üzere sürmüş, son Günümüzde, reeskont, bankaların söyleyen CHP Genel Başkanı Kemal ile küresel enerji fiyatlarındaki tüketici fiyatlarına hızlı bir şekilde üç aylık dönemde tüketici fiyatları senet iskontosu karşılığı kredi Kılıçdaroğlu, “Emekliden, işçi ve yükseliş sonucunda ana grupların yansıdığının altını çizdi. üzerinde üretici kaynaklı yukarı vermeleri çok azaldığından MB’nin memurdan özür dilenerek, gerçek tamamında yıllık enflasyon iskonto politikası, reeskont kredisi Ekonomistlerin sık sık “Bu yönlü baskılar belirginleşmiştir.” oranlara göre, derhal telafi zammı önemini, etkinliğini yitirmiştir. yükselmiştir. Akaryakıt fiyat yapılmalıdır” dedi. l ANKARA tüketici enflasyonuna daha üretici l Ekonomi Servisi MB’lerin en etkin para politikası aracı, açık piyasa işlemleridir. APİ, MB’nin finans kesimine menkul İktidarın seçimlere kadar faize dokunmayıp sonrasında artışa hız vermesi öngörülüyor kıymet (devlet tahvili, Hazine bonosu) satması ve almasıdır. MB, parasal daralma, faizlerin yükselmesini hedeflediğinde bankalara devlet tahvili, Hazine Faizde yüzde 45 beklentisi bonosunu kesin ve/veya repo yaparak geri satın alma taahhüdü tÜ r KİYE’d EKİ ekonomik göstergeleri enflasyon beklentilerinde daha oranı gerektiğini açıkladı. BofA ile satar. Genişleme hafiflediğinde yorumlayan yabancı yatırım fazla bozulmanın önüne geçmek Securities tarafından yayımlanan bankalardan menkul kıymetleri bankaları, Merkez Bankası’nın faizi ve kredibilitesini daha da artırmak raporda, ekonomi yönetiminin yerel kesin ve/veya ters, repo yaparak daha hızlı yükseltmesinin gerektiğini için yukarı yönlü sürprizlere devam seçimlere kadar faiz artırımlarına ileride belli tarihte geri satma Borsaya küçük açıkladı. Bunun yanı sıra bankaların, etmeyi tercih edebilir. Böylece ara verip seçimden sonra devam taahhüdü ile alır. APİ’yi, faiz enflasyon tahminleri de güncellendi. TCMB’nin yüzde 30 politika faizine etmesi beklendiği de belirtildi. hedefini gerçekleştirecek boyutla Amerikan yatırım bankası Morgan bizim öngördüğümüzden daha erken Kurumun yılsonu politika faizi belirler. yatırımcı yağıyor Stanley ekonomistlerinin yayımladığı ulaşabileceğini görebiliriz” ifadelerine tahmini yüzde 30 oldu. Seçimden Merkez bankacılığına giriş raporda “İki ay üst üste çok güçlü yer verildi. sonra, 2024’ün 2’nci çeyreğinde ise YÜKsEK enflasyona karşın düşük niteliğinde not, TCMB’nin istikrar gelen TÜFE verileriyle karşı karşıya BofA Securities de mevcut politika faizinin yüzde 45’e çıkması faiz politikası birikimi olan yurttaşı, sağlayacağına, istikrarsızlığı nasıl kalan yeni para politikası kurulu enflasyona karşı daha yüksek faiz bekleniyor. l Ekonomi servisi şiddetlendirdiğini açıklamaya koruma arayışlarına yöneltti. yöneliktir. İktidarın da küçük yatırımcıyı borsaya Ekonomide enflasyon hızlanır, yönlendirmesi ile Borsa İstanbul, kur yükselir, cari işler açığı büyür, küçük yatırımcı akınına uğradı. Borsa dışarıya sermaye transferleri İstanbul’da BİST100 endeksi 8 bin olurken TCMB, üst üste politika 200 eşiğini aşarken Merkezi Kayıt faizini indirerek parasal genişlemeye Kuruluşu’nun verilerine göre borsada yol açmış, genişletici para politikası yatırımcı sayısı 31 Ağustos itibarıyla izleyeceği iletisini vermiştir. Sıkı 6 milyon 257 bin 415’e ulaşarak rekor para politikası izleyeceğine, kırdı. Yine Merkezi Kayıt Kuruluşu genişletici para politikası izlemiş, verilerine göre 15 günde yatırımcı benzetme yerinde ise yangını sayısındaki artış 627 bin olurken bir benzinle sulamıştır. Enflasyon ayda borsaya giren pay senedi bakiyeli hızlanmış, yurtdışına sermaye çıkışı yatırımcı sayısı 1 milyon 158 bin 333 artmış, TL mevduatının banka kişi oldu. Bu artışı değerlendiren yatırım araçlarına yönelişiyle riskler ekonomist Atilla Yeşilada, “Bir çok büyümüştür. kişinin çok canı yanacak kaygısı TCMB izlediği hatalı politikayı, içindeyim” dedi. daha büyük bir hata ile kuru döviz Öte yandan Dolar/TL’de yükseliş satışı ile korumaya kalkmış, sonuçta sürdü. Dolar/TL gün içinde 26.80’e rezerv de yitirmiş, döviz varlığı net kadar yükselerek 27 sınırına olarak azalmıştır. Yaşanan sorunların nedenine dayanırken Merkez Bankası, verilere doğru tanı koymak gerekir. göre TL’nin reel değeri açısından Hatalı yönetim sorun yaratır, bir gösterge olan TÜFE bazlı reel sorunları ağırlaştırır. Başarı ya da efektif döviz kuru Ağustos’ta 52.50 başarısızlığın ana kaynağı yönetim oldu. Temmuz’da bu değer 48.70 becerisidir. seviyesindeydi. l Ekonomi servisi