Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
14 AĞUSTOS 2023 PAZARTESİ
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Yunanistan’da sahillerin para ile işletilmesine
tepki göstermek için başlayan “havlu hareketi”
Türkiye’ye de sıçradı. İzmir Çeşme’de toplanan
yurttaşlar eylemde, “Sahilime dokunma” dedi.
Eğitim çınarı:
Pakize Türkoğlu
Pakize Türkoğlu, hem
MUSTAFA GAZALCI
Aksu’da hem de Hasanoğlan
16., 22. DÖNEM DENIZLI MV., ÖĞRETMEN
Yüksek Köy Enstitüsü’nde “...
klasik okullardaki gibi sadece
öy Enstitülü eğitimci,
sınıfta öğrenme yerine, doğanın
yazar Pakize Türkoğlu’nu
kucağında, ... beceri yanında
K25 Temmuz 2023’te son
özgürlük, özgüven ve bilinç
yıllarda yaşadığı memleketi
kazanarak” kızların da yanmadan,
Gazipaşa’da yitirdik. Antalya
kaybolmadan yetiştirilebileceğini
Gazipaşa’nın Gevenes köyünde
görür.
1927’de doğan Pakize (Yılmaz)
Türkoğlu, köyünde okul olmadığı
Yaşamı boyunca
için “benim büyük devrimim”
çalıştı, yazdı
dediği ilkokulu akrabalarının
Pakize Türkoğlu yetiştiği Köy
yanında Gazipaşa ve Alanya’da
Enstitülerini yeni kuşaklara
Türkoğlu yetiştiği Köy Enstitülerini
tamamlar. Sonradan kendisi gibi
tanıtmak için yaşamı boyunca
yeni kuşaklara tanıtmak için yaşamı
bütün kız ve erkek köy çocukları
boyunca çalıştı, durmadan yazdı.
çalıştı, durmadan yazdı. “Tonguç
için asıl eğitim devriminin Köy
ve Enstitüleri”, “Kısa Süren
Enstitüleri olduğunu 1940’ta
bölümünden emekli olur. Emekli
Hasat, Köy Enstitülerinde Öğrenci
Kıyılarımız ve
Aksu’ya giren ilk 6 kız öğrenciden
olduktan sonra bir süre özel
Olmak”, “Kızlar da Yanmaz” gibi
biri olduğunda anlar.
okullarda eğitim uzmanlığı ve
değerli incelemeler yayımladı. En
Aksu Köy Enstitüsü’nde, “...
danışmanlığı yapar.
son Hilmi Uysal, Mualla Aksu ile
Yönetici ve öğretmenlerle sıfırdan
birlikte (YKKED yayını) “Sağlık
başlayıp bataklıkları kurutarak,
Yeni bir eğitim anlayışı
Ekseninde Köy Enstitüleri” adlı
su yolları açarak, yeni binalar,
Pakize Türkoğlu, daha sonra ‘havlu hareketi’
kitap eline ulaşmadan aramızdan
atölyeler, bağ bahçe yapıp ağaç
kitaplarında, yazılarında sık sık
ayrıldı.
dikerek uygar bir eğitim ortamı
Anayasaya ve kıyı yasasına göre, bütün kıyılar/koylar ve
sözünü ettiği Köy Enstitülerini
“Tonguç ve Enstitüleri” adlı
kurmaya, yeni öğrenciler hazırlık
kuran İsmail Hakkı Tonguç
plajlar halkın kullanımına açık olmalıdır. Bu yasal
yapıtıyla 1998’de Türkiye İş
yapmaya başlarlar.” Bisiklete,
hakkında ilk izlenimini şöyle
Bankası 75. Yılı Toplum ve
gereklilik hayatın gerçekliğinde farklılaşıyor. Bazı
motora binerek, mandolin
anlatır:
İnsan Bilimleri İncelemesi
yerlerde bakanlıklar ve bağlı kuruluşlar, bazı yerlerde
çalarak, kitap okuyarak yaşama
“...O gün enstitüye gelen
Ödülü’nü, 2004’te Ulusal Eğitim
de belediyeler eliyle özel işletmelere veriliyor.
sevinci içinde bir öğrencilik
(1940) İlköğretim Genel Müdürü
Derneği’nden Eğitim Onur
geçirirler.
İsmail Hakkı Tonguç, bizim
Ödülü’nü, 2012’de Yeni Kuşak
Pakize Türkoğlu, 1944’te
Çeşme’de ve Datça’da eylemler
sıcakta sınıfta, masa başında MEHMET ŞAKIR ÖRS
Köy Enstitüler Derneği’nden
Aksu Köy Enstitüsü’nü,
ders yaptığımızı görünce buna düzenlendi. Burhaniye’de deniz
Mustafa Necati Eğitim Onur
üzel ülkemizin üç yanı
1947’de Hasanoğlan Yüksek
karşı çıkmış, dersimizi iş alanına kirliliği protesto edildi. Ege’nin
Ödülü’nü 2018’ de Adnan
denizlerle çevrili. Doğal olarak
Köy Enstitüsü’nü, 1962’de de
kendisi taşımıştı; buna biz de kıyı insanları, yine farklılıklarını
Binyazar’la birlikte Eğitim-İş
Goldukça geniş kıyılara sahibiz.
Çapa Eğitim Enstitüsü Pedagoji
sevinmiştik. gösterip kitlesel girişimlere önderlik
Fakir Baykurt Onur Ödülü’nü aldı.
Bölümü’nü bitirir. Bu durum, halkımıza önemli bir
Akşam bizimle yaptığı ediyorlar. Yaşanan olumsuzluklara
Pakize Türkoğlu’nun kaybıyla
İlk, orta, yükseköğrenim şans yaratıyor. Özellikle denize
toplantıda da bunu anlatmış, ve kıyı işgallerine karşı harekete
bir eğitim çınarı devrildi ama kök
kurumlarında çalışır. Türkiye kıyısı olan kentlerde ve yerleşim
artık derslerin sıralarda oturarak, geçiyorlar.
saldığı yerlerden yeni çınarlar
Öğretmenler Sendikası’nda alanlarında yaşayan yurttaşlarımız
bilgi ezberleyerek de değil, Bu bağlamda, halkın kıyılardan
yetişti. Işık verdiği binlerce
(TÖS) bir dönem yönetim kurulu için, yaz aylarında denize girme
bilgiyi iş içinde, üretim yaparken ve plajlardan özgürce, hakça
öğrencisi ve okuru onu yaşatmayı
üyeliği yapar. 1985’te Marmara ve denizden yararlanma olanakları
öğrenme yoluna gidileceğini, ders
yararlanabilmesi için kamu
sürdürecek. Bir Cumhuriyet
Üniversitesi Atatürk Eğitim doğuyor.
yönteminin toptan değiştiğini
kurumlarının, belediyelerin gerekli
kadınını uğurladık, hep, sevgiyle,
Fakültesi’nin eğitim bilimleri Bu iş görünürde böyle de acaba
söylemişti.”
düzenlemeleri yapmasını ve
saygıyla anacağız.
hayatın gerçekliğinde tam böyle
hizmetleri vermesini istiyorlar.
mi oluyor? Kıyı kentlerinde
Kamusal ve halkçı bakış
yaşayanlar, deniz kıyılarından/
plajlardan özgürce ve yeterince Bunun yolu da kamusal ve halkçı
yararlanabiliyorlar mı? hizmet anlayışından geçmektedir.
Doğrusu bu soruya gönül
Plajları şezlong ve şemsiyecilerin
rahatlığıyla olumlu yanıt vermek
işgaline bırakmak haksızlıktır ve
giderek zorlaşıyor. Burada da pek
kolaycılıktır.
çok ekonomik ve sosyal sorun,
Hele milli park gibi kamu
kısıtlama karşımıza çıkıyor. Buna alanlarını ihalelerle özel
koşut olarak çok sayıda yurttaşımız, işletmecilere terk etmek ve
ister istemez “derya içre olup da astronomik fiyatlarla karşılaşan
deryayı bilmeyenler” durumunu vatandaşı buralara giremez,
yaşıyor!
buralardan yararlanamaz hale
getirmek adaletli bir yol olamaz.
Kıyılar halkındır
Günümüzün ağır ve zorlu
Deniz kıyısı kentlerimizde
ekonomik koşullarında, vatandaşa
vatandaşın denize girme olanakları
verilecek hizmetler kamusal
giderek daralıyor. Halkın ücretsiz
işletmecilik yaklaşımıyla ve kamucu
yararlanabileceği plajların sayısı
hizmet anlayışıyla kotarılmalıdır.
azalıyor. Ege’den Akdeniz’e
Herkese adil ve eşit
uzanan kıyılar, maalesef rant
amaçlı girişimlere kurban ediliyor.
Çevre ve doğa konularında, kent
Buna karşı çıkan vatandaşlar,
yaşamında; en temel yaklaşımın,
birçok yerde “Kıyılar halkındır”
halkçı bakış ve tutum olacağını
diyerek kıyı işgallerine karşı ayağa
düşünüyoruz.
kalkıyorlar. Kamusal kurumlar ve yöneticiler,
yerel yönetimler, böylesi bir anlayışı
İşletmelerin talepleri
kendilerine rehber edinmelidirler.
Anayasaya ve kıyı yasasına göre,
Halkçı ve halktan yana bir tavır,
bütün kıyılar/koylar ve plajlar
toplumsal yaşamın ve yönetim
halkın kullanımına açık olmalıdır.
anlayışının temel ilkesidir. Yalnızca
Bu yasal gereklilik hayatın
parası olana değil, ayrımsız
gerçekliğinde farklılaşıyor. Bazı
herkese adil, eşit ve hakça hizmet
yerlerde bakanlıklar ve bağlı
götürülmelidir.
kuruluşlar, bazı yerlerde de
belediyeler eliyle özel işletmelere
veriliyor. Bu işletmelerin talep
ettikleri yüksek bedelleri, dar gelirli
vatandaşın karşılaması çoğunlukla
mümkün olmuyor. Sonuçta olan
yine dar gelirli yurttaşımıza oluyor!
Ege’nin iki yakasında
İşte kıyılarda yaşanan bu
olumsuzluklara karşı, Ege’nin
iki yakasında kitlesel bir
hareket başladı. Bu harekete
“havlu hareketi” deniyor. Önce
Yunanistan’ın Paros adasında,
halk kıyıların ticarileştirilmesine
karşı harekete geçti. Kıyılardaki
özel işletmelere karşı eylemler
düzenlendi. Egeliler, plajlara
havlularını atmaya başladılar.
Yeni eylemler
Şimdi de bu hareket
yaygınlaşarak Ege’nin bizim
yakamızdaki kıyılarına sıçradı.