Katalog

l l Ekonomi: Jale Özgentürk Haber Merkezi: Can Uğur l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Reklam Genel Müdürü İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına l l Eğitim: Figen Atalay Spor: Cumhur Önder Arslan l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Esra Bozok l ALEV COŞKUN Fotoğraf: Uğur Demir l Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 21 TEMMUZ 2023 SAYI: 35713 Reklam Yönetimi: Yenigün mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara l Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Aslan Yıldız Yazıişleri Müdürleri Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. l AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Hakan Akarsu Özgür Soyer Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), l Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Faks: (0212) 251 98 68 Emre Kongar, Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Cafer Kurt Bahar Kurşun Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- reklam@cumhuriyet.com.tr Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Mine Kırıkkanat, Zülâl Kalkandelen dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin katkılarıyla hazırlandı. Gezegenimiz 8 güvenlik sınırının 7’sini aşıp, tehlikeli bölgeye girdi Dünyamız ağır hasta bulundurmaları ve adalet Sorun yalnız elementini de denkleme gezegenin aşırı ısınıp ilave etmeleri. Adalet kısmı, genç ve yaşlı nesiller, farklı doğal kaynaklarını ülkeler ve hatta farklı türler yitirmesinden için tarafsız ve eşitlikçi bir 5 kaynaklanmıyor, yaşayan Paris İklim Antlaşması’nda insanların refahı da kabul edilen sanayi öncesi Kaş ve Fethiye açıklarında olumsuz etkileniyor. döneme göre sıcaklıkta 1.5 derece santigrat artış baz alındı. Dünya şu ana kadar balinalar görüntülendi REYHAN OKSAY 1.1 santigrat derece ısındı. DENIZ Memelileri Araştırma seferinde elde ettikleri eni bir çalışma Dolayısıyla tel örgü henüz Derneği’nin (DMAD) ispermeçet balinalarına ait yeryüzünün bilimsel aşılmış değil. Ancak Gupta ve Akdeniz’de yürüttüğü görüntüleri sosyal medya Yolarak tespit edilmiş Rockstorm, küresel ısınmanın araştırma seferinde; Kaş hesaplarından paylaştı. 8 güvenlik sınırının 7’sini insanlara zarar verdiğini kabul ve Fethiye açıklarında, DMAD’dan Leyla İsrapilova, CHECK-UP aşarak “tehlikeli bölgeye” etmek gerektiğini söylüyor. çekiliyor. Bu sorunların boyu 20 metreyi, ağırlığı 57 “Türkiye’de balina var” başlıklı adım attığını gösteriyor. YAPILSA! Gupta, “Raporumuzda 1C’lik tonu bulabilen ispermeçet paylaşımında, bu balinaların büyük bir kısmı iklim Yalnızca ekosistemdeki artışın bile insanlara zarar Yeryüzü Komisyonu Başkan Yardımcısı balinaları görüntüledi. Deniz aslında hep var olduklarına değişikliğinden aksaklıklara odaklanan önceki Joyeeta Gupta, raporun ortaya koyduğu verdiğine vurgu yapıyoruz. biyoçeşitliliğini korumak işaret ederek “Başka balina kaynaklanıyor. Bilim çalışmalardan farklı olarak tabloyu şöyle açıklıyor: “Insanların yaptırdığı için veri tabanı oluşturan, türleri de var. Fakat insan On milyonlarca insan insanları örnek tıbbi check-up’lar gibi Dünyamıza da yıllık check-up bu yeni çalışma merkeze ekolojik farkındalığı artırmayı kaynaklı stres faktörleri arttığı aşırı sıcaktan olumsuz olarak yeryüzünün yaptırsaydık, doktorumuz yeryüzünün ağır derecede insanı ve özellikle “adalet”i amaçlayan derneğin için koruma ve farkındalık etkileniyor” şeklinde üçte ikisinin temiz hasta olduğu sonucunu çıkartırdı. Hastalık çeşitli araştırmacıları, Akdeniz’de çalışmalarının önemi de koymuş durumda. Adalet görüş bildiriyor. bölgelerde veya sistemlerde kendini hissettiriyor. su güvenliği ile yürüttükleri araştırma gittikçe artıyor” diye uyardı. de ülkelere, etnisiteye ve Stanford Çevre Ve bu hastalık dünyada yaşayan insanları da ilgili kriterleri toplumsal cinsiyet farklılığına etkiliyor.” Ne var ki bu nihai bir teşhis değil. Çalışmaları’ndan Chris karşılayamadığını yönelik haksızlıkları önlemeyi Bilim insanlarına göre gezegenimiz değişim Field, “Sürdürülebilirlik ve belirtiyor. Washington amaçlayan bir bağlamda ele gösterirse iyileşebilir. Bu değişim kömür, adalet birbirinden ayrılmaz. Üniversitesi’nden Alman polisinden petrol ve doğalgaz tüketiminde, kara alınıyor. Ben bu sınırların daha da halk sağlığı uzmanı ve ve su kullanımında kendini Uluslararası bilim sağlam çizilmesini öneriyorum. göstermeli. çalışmanın yazarlarından ‘Aslan çıkabilir’ uyarısı insanlarından oluşan Yeryüzü Güvensiz bölgelerin kabul Kristie Ebi, “Yeryüzü sistemleri Komisyonu tarafından ALMAN polisi, Berlin’in erken saatlerde “kaçan görmesi için yeryüzünde çok sınırlarının pek çoğunda ?? yürütülen çalışma 31 Mayıs güney banliyölerinde vahşi bir hayvana” ilişkin ekibi, her bir çevresel kategori geniş bölgeleri kapsaması tehlikeli bölgedeyiz” diyor. tarihli Nature dergisinde yaşayan insanları, dişi uyarıda bulundu ve Berlin için ölçülebilir sınırlar yarattı. gerekmiyor. Özellikle bu yayımlandı. Raporda iklim, aslan olduğundan şehir sınırlarının hemen “Ters yöne gidiyoruz” Sınırlardan biri gezegenin güvensiz bölgeler yoksul hava kirliliği, aşırı gübre şüphelenilen ve başıboş dışındaki Kleinmachnow, Çalışmanın başyazarı güvenliği, diğeri ise insanların ve zarar gören bölgelerin kullanımına bağlı olarak dolaşan “potansiyel Teltow ve Stahnsdorf ve Potsdam İklim Etkileri güvenliği için oluşturuldu. civarındaysa...” diyor. Ne var olarak tehlikeli bir çevresindeki insanlardan suları kirleten fosfor ve Araştırma Enstitüsü’nden İkincisine adalet sınırı adı ki bazı bilim insanları adalet hayvana dikkat etmeleri” evlerini terk etmemelerini nitrojen yoğunluğu, yeraltı Johan Rockstorm, “Bizler ne verildi. kavramının sanıldığı kadar konusunda uyardı. istedi. Uyarı daha su kaynakları, temiz su, yazık ki tüm bu alanlarda ters önemseneceği konusunda Brandenburg eyaletinde sonra Berlin’in güney doğal çevre ve insanların Güvenlik için tel örgü yöne doğru ilerliyoruz” diyor. karamsar. Örneğin George polis, perşembe günü bölgelerine genişletildi. yok etmekte olduğu çevre Rockstorm, “Bu sınırlar Çalışmada yer almayan Yale Washington Üniversitesi’nden gibi konulara öncelik verildi. bir anlamda ‘güvenlik çiti’ Çevre Okulu Dekanı Indy Burke çevre sağlığı uzmanı Dr. Yalnızca hava kirliliğinin vazifesi görüyor: Bu tel ise “Bu çalışma, insanları Lynn Goldman, “Bu çalışma küresel bağlamda henüz ögünün dışı ölümcül olmasa eyleme geçmeye zorlayan bence çok cesur. Ancak tehlike sınırında olmadığına bile riskli” diyor. Rockstorm kışkırtıcı bir nitelik taşıyor. ben yöneticilerin bu gibi dikkat çekildi. Hava kirliliği ve başka bilim insanları, Metodolojik açıdan çok sağlam çalışmalardan etkilenerek bölgesel ve yerel ölçekte Dünya’nın iç içe geçmiş bir çalışma. Sınırları aşmak eyleme geçeceklerini pek tehlikeli olabiliyor. ekosistemleri için geçmişte üzere olduğumuz alanları çok sanmıyorum” diyor. Çalışmada, Doğu Avrupa, de bu tür bütüncül ölçümler doğru bir şekilde tespit ediyor. https://apnews.com/ Güney Asya, Ortadoğu, yapmayı denemişlerdi. Bu Öyle ki böyle devam edersek article/earth-environment- Güneydoğu Asya, Afrika’nın bir son çalışmanın farkı, bilim kısmı ve Brezilya, Meksika, Çin geri dönüşü olmayan bir yola climate-change-nature-sick- insanlarının yerel ve bölgesel ve ABD’nin Batı kıyılarında yer da girebiliriz” diyor. 40 bilim 2dded06915af4645253f5c29a alan “sıcak noktalara” dikkat insanından oluşan çalışma düzeyleri de göz önünde bff4794 Grevi engellemek için Stresliyken daha çok yiyoruz ağaç budadılar iddiası Kronik stres beyindeki abur cubur yiyeceklere karşı HOLLYWOOD’DA senarist budandığını, bu eylemin iştahımızı açtığını gösteriyor. yeme frenini bozarak ve oyuncuların maaş yüksek sıcaklıklarda Anlaşıldığı üzere ara tatlı ve yağlı yiyeceklere güvencesi ve iş garantisi ağaçların protestoculara beyindeki lateral habenula iştahımızı açıyor. talebiyle gittikleri grev ve gölge olmaması amacıyla bölgesi talamus ve epifiz bezi protestolar sürüyor. yapıldığını öne sürdü. arasında dar bir bağlantı ş hayatı, ailede Protestocular ve bazı Los Angeles Kent Konseyi oluşturur. Lateral habenula İanlaşmazlıklar veya diğer yerel politikacılar, söz üyesi Nithya Raman yaptığı bölgesi genelde ödül problemlere ortaya çıkan konusu gösterilerin açıklamada, o bölgede ağaç sisteminin bastırılmasında gerçekleştiği yerlerden birisi budanması için Universal kronik stres günümüzde ve böylece hayvanın aşırı olan Universal Studios’un Studios tarafından herhangi birçok insanı esir almış yemesini önlemeden önündeki ağaçların kasten bir izin alınmadığını söyledi. durumda. Stres uzun vadede sorumludur. Stresli farelerde sadece psişik sorunlarla bu beyin bölgesi etkinleşmiyor hastalığa yol açmakla ve baskılayıcı sinyal de kalmayıp kilo da aldırıyor. verilmiyor. Bunun sonucunda Çünkü kronik stres tatlı, cips ekibi fare deneyleriyle yüksek kalorili yem verildi. ise ödüllendirme sistemi veya diğer abur cuburlara buldu. Araştırmacılar ilk Bu şekilde stres altındaki tarafından körüklenen tatlı ve iştahımızı açıyor ve bu iştahı önce hayvanların yeme farelerin daha çok yüksek yağlı yeme isteği artıyor. Bu kontrol etmek zor. Bunun alışkanlıklarının, kronik stres kalorili yemden yedikleri ve da farelerin yemeye devam sonucunda ise stresli kişi kilo altındayken nasıl değiştiğini aynı yağlı yemi yemelerine etmesine ve düzenleyici tokluk alıyor; bu da hoşnutsuzluğu ve hangi beyin bölgesinin rağmen stresli farelerin, sinyallerine yanıt vermeyi daha da güçlendiriyor. etkinleştiğini incelediler. kontrol grubundakilere kıyasla bırakmalarına yol açıyor. Stresli zamanlarda niçin Farelerde stres yaratmak iki misli kilo aldıkları görüldü. Critical role of lateral habenula daha fazla yediğimizi için kafeslerine iki günde İkinci deneyde ise normal su circuits in the control of Sydney’deki Garvan Tıp bir, bir saatliğine saman yerine tatlandırılmış su verildi. Araştırmaları Merkezi’nden yerine soğuk su kondu ve Bu durumda da aynı sonuç stress- induced palatable food Kenny Chi Kin Ip ve daha sonra normal veya elde edildi. Tüm bunlar stresin comsuption, Neuron, 8.06.2023. 1 milyar dolarlık dev ikramiye sahibini buldu Yaşlılara artık robotlar bakacak ABD tarihinin en büyük ABD tarihinin en büyük altıncı ikramiyesi olan altıncı ikramiyesi YAŞLANAN bir nüfusunuz Çin’de, yaşlı bakım tesislerinde hemşire robotlarında 1.08 milyar dolarlık olarak kayıtlara geçti. ve onlara bakacak çok az her dört sakin için bir bakım uzmanlaşmış 100’den Powerball’un kazananı ABD’nin 45 eyaletinde insan varsa ne yaparsınız?  1.7 çalışanı olması hedefleniyor fazla Çinli girişimi belli oldu. Piyango oynanan Powerball’da milyondan fazla yaşlı bakım ancak şu anda yalnızca 320 bulunuyor ancak çoğu kuruluşu The California kazanma şansının, 292.2 çalışanı açığı olan Çin, bu krizi bin bakıcı, ülke genelindeki henüz seri üretime Lottery, sosyal medya milyonda bir olduğu çözmek için robotlara yöneliyor. 8.1 milyon yaşlı bakım evi geçemedi. Yetkili üzerinden yaptığı belirtiliyor. Powerball, Çin, yaşlanan nüfusuna sakinine hizmet veriyor. Bu kurumların robotları paylaşımda, kazanan en son 19 Nisan’da yönelik bakım hizmetlerinde rakamlar, ülkede 1.7 milyondan huzurevlerine geniş pazarın önümüzdeki on yılda kişinin bileti Los yaklaşık 253 milyon dolar robotların kullanımına fazla yaşlı bakım çalışanı açığı ölçekte yerleştirmek için yeterli hızla büyüyeceği ve 2027’de Angeles’taki Las Palmitas kazandırmıştı. En büyük yöneliyor. Yaşlı bakımı için olduğu anlamına geliyor. finansman sağlamaması bu 2021’dekinden üç kat daha mini marketinden aldığını Powerball ikramiyesi kaynakların, bakıma muhtaç Robotların bu soruna bir durumun nedenlerinden biri büyük olacağını tahmin ediliyor. duyurdu. Son alınan olan 2.04 milyar dolar kişi sayısındaki artış sonucu çözüm olabileceği öne sürülse olarak gösteriliyor. biletlerle başta 1 milyar değerindeki bilet https://interestingengineering. yetersiz hale gelmesiyle de maliyetlerinin hâlâ yüksek Öte yandan, Çin’in akıllı dolar olan ikramiye 1.08 Kasım 2022’de sahibini com/innovation/china-to-use- insanların iş yükünü azaltmak olması yaygın kullanımlarının sağlık hizmetleri endüstrisine milyar dolara yükselerek bulmuştu. l AA robots-to-take-care-of-its-aging- için akıllı makinelerin önünde bir engel oluşturuyor. ilişkin uzun vadeli beklentilerin population kullanılabileceği belirtiliyor. Rehabilitasyon, refakatçi ve olumlu olduğu belirtiliyor. Bu