Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
12 TEMMUZ 2023 ÇARŞAMBA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
2030 hedefleri
ve ayırımcılık
PROF. DR. BETÜL ÇOTUKSÖKEN da içinde olmak üzere her cinsiyetçi, dinci, ırkçı
türlü var olana yönelmemizde, ayırımcılıklar ve benzerleri
MALTEPE ÜNIVERSITESI
var olanla karşılaşmamızda insan dünyasına adaletsizlik,
Siyaset, ‘gerçekötesi’
iki temel belirleme asıl itici eşitsizlik, yoksulluk gibi
ylül 2015’te
gücü oluşturur: Biz insanlar insanlık durumları olarak geri
Birleşmiş Milletler
hemen her zaman, benzerlik- dönüyor.
EGenel Kurulu’nun
farklılık bağlamında yaptığımız İnsan dünyasında her geçen
70. oturumunda dünya
ve ‘troll’ hesaplar
belirlemelerle var olanı gün çeşitlenen ve gittikçe daha
ölçeğindeki karar vericiler
anlamaya çalışırız. Toplumsal- görünür bir duruma gelen
“sürdürülebilir kalkınma
BORAN YILDIRIM kolaylık gibi görülse de başlı üç kesimi üç farklı
tarihsel-kültürel nitelikli ayırımcılığın panzehiri, insan
hedefleri” olarak, 17 küresel
bunun aynı zamanda şekilde etkiler: Birincisi,
insan dünyasında kimi dünyasında bilginin egemen
hedefte, yoksulluk, eşitsizlik,
ODTÜ KIMYA
çeşitli yollarla istismara kendi taraflarında olan
dönemlerde benzerliklerin olmasıdır.
adaletsizlik ve iklim kriziyle
MÜHENDISLIĞI BÖLÜMÜ
da çok açık bir alan olduğu kitle, konsolide olur;
öne çıkarıldığını (modernlikte
mücadele etme konusunda
Sonuç
yıllar geçtikçe ortaya çıktı. ikincisi, kararsız kitle,
olduğu gibi), kimi dönemlerde iyaset, bir bakıma,
anlaştılar. Ancak 2030’a yedi
Dünya ölçeğinde özellikle
Bu istismar yollarından kendi taraflarına çekilir;
de farklılıkların, ayrımların Skitleleri peşine takan
kala dünyanın durumunun,
karar vericilerin burada
birisi -ve belki de en üçüncüsü, karşı taraf,
öne çıktığını (postmodernlikte bir partinin, örgütün veya
belirlenen hedeflere varma
sıralanan bilgilerle başlarının
yaygını- “troll” hesaplar yaratılmış bu “gerçekötesi”
olduğu gibi) biliyoruz. İçinde liderin iktidara geçmek
konusunda hiç de parlak
pek de hoş olmadığını somut
yoluyla “gerçekötesi” algıyı yıkmaya uğraşır
bulunduğumuz dönemde için verdiği savaşımdan
görünmediği ortada. Tam
olarak görüyoruz. Karar
algılar yaratmak. ve zaman ve enerji
ise ağırlıklı olarak ayrımlar ibarettir. Çeşitli liderler
tersine, yoksulluk, eşitsizlik,
vericilerin çoğu, toplumsal
kaybeder. Bütün bunların
üzerinde durulduğuna tanık veya siyasi örgütler çeşitli
adaletsizlik toplumsal ve
Maaşlı çalışanlar
dilin ayırımcı potansiyelinden
yanında, bu tartışmalar,
oluyoruz. Öyle ki farklılıklar ya coğrafyalarda, çeşitli
kamusal alanda gittikçe
“Troll” hesaplar, sosyal
beslenen söylemleriyle, retorik
toplumu bir bütün olarak
da ayrımlar ya kutsanıyor ya mücadeleler vermiş
artıyor. Belirlenen 17 hedefe
medyadaki sahte ve
olarak “insan hakları”ndan söz
da kayba uğratır. Çünkü
da şeytanlaştırılıyor. olsalar da bütün hepsi,
varmanın olmazsa olmazı
aslında adedinden az
ediyorlar; ancak dünyadaki
toplumun, çözülmeyi
propaganda araçlarını
nedir? Asıl mücadele hangi
Etiket/yafta sayıda -genelde maaşlı
ayırımcı duruşların ortaya
bekleyen “gerçek”
olabildiğince etkili
kavramla ilgisi içinde olmalı?
çalışan olan- kişiler
Bunun arkasında var olana, çıkışında, artmasında
meseleleri tartışılmayı
kullanmaya çalıştılar.
Bu kavram “ayırımcılık”tır.
tarafından yönetilen
“öz” olarak belirlenen bir hatta yaygınlaşarak
bekler ve bu “troll”
Propaganda yöntemleri,
Dünya üzerindeki ayırımcılık
hesaplardır. Bunlar,
tek niteliğe öncelik verme sürdürülmesinde birinci
ordusu özellikle yozlaşmış
elbette ki zamana,
adı verilen “insan duruşu”
belli bir düşüncenin
ve her şeye işte bu “öz” dereceden sorumlular.
devlet yapılarına ve/
mekâna ve dönemin
ortadan kalkmadan söz
etrafında dönen dijital
bakımından yönelme, anlam Sonuç olarak, ayırımcılıktan
veya aymaz, uyuşuk
teknolojik olanaklarına
konusu hedeflere ulaşmak
içerikleri (mesajlar,
verme, değerlendirme var. kurtulmanın ilk adımı, bilgi
ve korkak toplumlara
göre çeşitlilik gösterdi.
olanaksızdır.
videolar, fotoğraflar vs.)
Sonunda öyle bir noktaya dışı tutumlardan doğan
sahip ülkelerde kamu
2010’lu yıllarda sosyal
sürekli yaymak yoluyla
geliniyor ki tek kişinin özcü varlık anlayışından
Davranış/eylem kaynakları ile “beslendiği”
medya platformlarının
kitleler üzerinde siyasal
bireyliği, farklı özellikleri, kurtulmak; birey-kişi-yurttaş-
için bu sorunlar için
Ayırımcılık nedir? Farkına dünyanın neredeyse
düşünceler; siyasi parti
hatta farklı özellikler toplamı ağdaş olarak diğer bireyleri-
kullanılabilecek kamu
varsın ya da varmasın, tüm coğrafyalarında
liderleri, kanaat önderleri
belli bir “etiket” ya da “yafta” kişileri-yurttaşları-ağdaşları
kaynakları da deyim
dünya üzerindeki çok sayıda insan hayatının önemli
veya sanatçılar gibi göz
altında toplanıyor ve her şeye bilginin eşliğinde, hukuka
yerindeyse “çöpe atılmış”
kişinin, düşünme dünyasına bir yerine oturmasıyla
önünde olan kişiler;
işte özü gösteren o etiketle, dayalı toplumsallık-kamusallık
olur.
“musallat” olan, davranışlarda- beraber, politikacılar, bu
veya siyasal partiler,
yaftayla bakılıyor. Bu türden çerçevesinde karşılamak.
Sonuç olarak,
eylemlerde-ilişkilerde ortaya platformların önemini
sivil toplum kuruluşları
bir duruşta var olanı doğrudan Ancak o zaman 2023 hedefleri
oluşturulan bu “troll”
çıkan, görünürlük kazanan kavradılar ve elbette ki
veya meslek örgütleri
görmenin çok uzağına için bir umut ışığı söz konusu
yığınları, “gerçekötesi”
ayırımcılık, en kısa ve bu alanda da çalışmalara
gibi organizasyonlar
düşülüyor ve düşünme ve olabilir. Bu denli çok sayıda ve
olgular ve tartışmalar
somut anlatımıyla, insanın yöneldiler. Sosyal medya
hakkında gerçek olmayan
söylem, önyargılarla, kalıp çok çeşitli ayrımcılıklar varken
“yaratmak” yoluyla,
insana yönelttiği düşmanca araçları yoluyla, çok
algılar yaratırlar. Bu yolla
düşüncelerle sakatlanıyor. 2030 hedeflerine ulaşmak
bir avuç çıkarcının
tutumlardan sadece biridir. kolay yoldan, kısa sürede
da emrinde çalıştıkları
Ayırımcılıkların her biri, olanaksız gibi görünüyor.
menfaatleri uğruna
Hepimiz biliyoruz ki insan ve üzerine fazla kafa
oluşuma katkıda
toplumun zaman, para ve
yormadan kitlelerin
bulunurlar. Hedef kitle
enerji gibi kaynaklarının
kafasına sokulabilecek
üzerinde yarattıkları
heba edilmesine neden
bilgiler, sloganlar ve
“gerçekötesi” algı, belli
olur.
vaatler her ne kadar bir
YONGA SAVAŞLARI
belirlenmiş. Ukrayna savaşta olduğu
DR. CEYHUN BALCI
Batılıların Çin’e yönelik için doğal olarak küresel
anı başımızdaki
olarak uygulamaya ölçekli bir kıtlığa katkıda
YUkrayna’da
başladıkları “yarı bulunan bir başka etken
yaşanmakta olan
iletken” kısıtlamalarına olmuş bu savaş.
savaşta top, tüfek, her
Çin’in yanıtı üzerinde Alüminyum yan ürünü
türlü gelişmiş askersel
durulmaya değerdir. olan galyumda da Çin
aracın ve gerecin
küresel üretimin yüzde
kullanımda olduğunu
Germanyum ve
80’ini sağlamaktaymış.
görüyoruz. Ukrayna’yı
Galyum!
Yonga gibi bilişimin
kendisine vekil atayan
Periyodik tablodaki
temel taşı ürünün
ABD, vasalı Avrupa’yı
komşuluklarıyla da
ortaya çıkmasında Çin
da kullanarak savaşı
dikkat çeken bu ikili
egemenliği galyum ve
olabildiğince sürdürmek
bilişim çağındaki
germanyumda sırasıyla
niyetinde. Bu savaşın
dünyanın yarı iletken
yüzde 80 ve yüzde
bir şekilde sonlanması
gereksiniminin
60 olduğuna göre bu
emperyalizmin
karşılanmasında
düzlemdeki savaş çeşitli
gündeminde yer almıyor.
yaşamsal önem
karşı hamlelerle sürecek
Ukrayna ve halkı
taşıyormuş. Yarı iletken
gibi görünmektedir.
ucuz asker niyetine
üretiminde önemli
Ülkemize dönecek olursak.
kullanılarak Doğu
yeri olan silikonun
İHA ve SİHA
çevreleniyor.
bolluğuna karşılık
üretiminde, dış satımında
Görünürdeki hedef Rusya
galyum ve germanyum
hünerli olduğumuz
olmakla birlikte Çin de
kısıtlılığından söz
anlaşılıyor.
ekleniyor listeye.
ediliyor. Kısıtlı ikilinin
Her ne kadar seçimden
Emperyalizm kullanışlı üretiminde baskın
sonra gündemden
maşa bulduğunda ülke olan Çin Batı
düşmüş olsa da Togg
toplu tüfekli savaştan emperyalizminin
marka otomobil de
adımlarına galyum
kaçınmıyor. Bunun
üretmiş bulunuyoruz.
ve germanyum
olamadığı yerde savaş
Bordan deterjan
dışsatımını durdurarak/
başka araçlar kullanılarak
kısıtlayarak yanıt ve temizlik ürünleri
gerçekleştiriliyor.
vermekteymiş. Galyum üretmenin ötesine
Cumhuriyetimiz 100.
ve germanyumun, yarı
geçememiş görünüyoruz.
yaşını demografik ve
iletken teknolojisindeki
İktidarıyla,
ekonomik bozgunla
fiziksel sınırlarının
muhalefetiyle siyaset
dolduruyor.
sonuna gelen silikonun
kurumumuzun insanlığın
Bozgunlarla ilgili olarak
bu kısıtlılıktan
içine girdiği ve çabuk
sayfalarca yazılabilir.
kurtulmasında da kilit
adımlarla ilerlediği
Kısaca düşüncesizlik,
rol oynayabileceği
bilişim çağıyla ilgili ne
öngörüsüzlük ve kişisel
bilgisi alınıyor çeşitli
düşündüğünü bilmek
çıkarların toplumsal
kaynaklardan.
isterdik. Demografik
olanların önüne konması
Germanyum, çinko
ve ekonomik bozgun
diyelim. Toplu, tüfekli
ve kömürden elde
ortamında karın
savaşın olanaksız olduğu
edilmekteymiş. Özellikle
tokluğuna gerileyen
ülkelerden birisi de Çin.
Çin çinkodan germanyum
gelişme, ilerleme
Yonga, Çin’i
üretimiyle öne
çıtamız daha ötesini
çevreleme, sınırlama ve
çıkmaktaymış. Kömürden
düşünmemize engel mi
güçlenmesini önleme
germanyum elde
oluyor diye sormaktan
savaşının güncel ve
edilmesinde öne çıkan
alamıyoruz kendimizi.
biricik silahı olarak iki ülke olan Rusya ve