Katalog

l l İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına Yayın Danışmanı: Arif Kızılyalın Ekonomi: Jale Özgentürk l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Reklam Genel Müdürü l l Haber Merkezi: Can Uğur Eğitim: Figen Atalay ALEV COŞKUN l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Esra Bozok l l l Spor: Cumhur Önder Arslan Fotoğraf: Uğur Demir Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 2 HAZİRAN 2023 SAYI: 35664 Genel Yayın Yönetmeni Reklam Yönetimi: Yenigün mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara l Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Aslan Yıldız Tuncay Mollaveisoğlu Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. Yayın Koordinatörü l AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. Ferda Öngün e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) l Yazıişleri Müdürleri Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Faks: (0212) 251 98 68 Emre Kongar, Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Mine Kırıkkanat, l Tel: (0312) 442 30 50 Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Özgür Soyer Bahar Kurşun Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- reklam@cumhuriyet.com.tr Zülâl Kalkandelen, Tuncay Mollaveisoğlu, Mustafa Büyüksipahi Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin katkılarıyla hazırlandı. İleri yaştaki denekler üzerinde yapılan araştırmalarda olumlu etkiler görüldü Müzik zihni güçlendiriyor Kapadokya’nın balonları sviçreli araştırmacıların Neuroimage: Reports dergisinde yayımlanan YABAN ARILARI DA KÜLTÜREL İpilot araştırmasına yaşları 62 ila 78 Sırbistan’da havalanacak arasında değişen 132 emekli AKTARIM YAPABILIYOR TÜRKIYE’NIN gözde derece heyecanlı bir projenin katıldı. Katılımcılardan turizm bölgelerinden hayata geçtiğini ifade ederek, aranan şart, hiçbirinin ültür, en temelde, Kapadokya’yla özdeşleşen “Bugün Kapadokya’dan gelen altı aydan fazla müzik balon turu, bugünden itibaren ilk balon Indjija semalarında Ktoplumda paylaşılan, Şempanzeler dersi almamış olmasıydı. Sırbistan’da da hayata havalanacak” dedi. “Sırp ÖZLEM sosyal olarak öğrenilmiş gibi, arılar da Rastgele iki gruba ayrılan geçirilecek. Sırbistan’ın Kapadokyası” ismiyle sosyal YÜZAK davranışları ifade kültürel aktarım katılımcılardan bir kısmı kuzeyindeki Indjija’da, medyadan paylaşımda eder. 20. yüzyılın yeteneğine sahip. haftada bir gün piyano dersi alırken Kapadokya’dan getirilen bulunan organizatörler, ortalarına kadar bu ikinci grup etkin müzik dinleme dersi Yaban arıları diğer balonlarla yapılacak turlar Indjija’nın başkent yeteneğin insana öncesinde, Türkiye’nin Belgrad’dan 1 saat uzaklıkta aldı. Altı ay sonra iki grupta da müziğin arıların davranışlarını taklit özgü bir şey olduğu Belgrad Büyükelçiliği ev olduğunu ifade ederek balon etkisi görüldü. ederek bir yapboz kutusunu düşünülüyordu. sahipliğinde, Türkiye’den turlarının hafta içi 19.00’da, açmak ve içindeki bir Ancak kültürün ‘Yaşlanmayı yavaşlatıyor’ gelen pilotların da katılımıyla hafta sonu ise sabahın erken deneylerde, diğer birçok canlı ödüle erişmek için Nörogörüntüleme incelemesinde, etkinlik düzenlendi. Belgrad saatlerinde yapılacağını arılar önceki türlerinde de var Büyükelçisi Hami Aksoy, son duyurdu. tüm katılımcıların dört önemli algılama özel stratejiler deneylerdeki olduğu artık biliniyor. merkezinde, yani beynin bellek öğrenebiliyorlar. tecrübelerini kullanarak, Şimdi bu kervana arılar merkezlerinde gri maddenin arttığı tuzaklardan yiyecek da katıldı. Yeni bir çalışmaya tespit edildi. Zihin yetisinde yüzde ‘Dünyanın her yerinde çıkarmak için daha etkili göre, arılar zorluklarla başa çıkmak altılık bir artış söz konusu. Ayrıca yöntemler geliştirdiler. Örneğin, için birbirlerinden öğreniyorlar, uyku kalitesinin devam edilen ders yüzlerce UFO’ya rastladık’ ipliği kaldırarak veya ısırmak yerine, kendilerine özgü bir çözümleme sayısı ve günlük alıştırmaların zihnin kapaktaki mandalı açmak için kafayla kültürü oluşturuyor ve kültürel iyileşme derecesi üzerinde etkili olduğu UFO’lar paylaştı ve aktarım yapabiliyorlar. baskı uygulama gibi yeni teknikler da görüldü. Müzik yapanlar ve sadece hakkında “Dünyanın Araştırmacılar, iki farklı tuzak geliştirdiler. Araştırmacılar, her dinleyenler arasında farklı sonuçlar elde tüm her yerinde türünü kullanarak deneyler yaptı. Bir koloninin kendi kendine öğrenme edildi. Sesleri işlemede uzmanlaşmış dünyada yüzlerce tuzakta, arıların, bir ipliği çekerek, bir bölge olan sağ birincil işitsel süreci ile evrimleşen çözümleme tartışmalar UFO’ya bir kapak açarak ve bir kavanozun korteksteki beyin maddesi, piyano dersi kültürünün, yaban arısı türlerinin dönse de rastladık” içindeki şekerli çözeltiye ulaşarak NASA, dedi. alan deneklerde aynı kalırken sadece genel zekâsına ve adaptasyon tarihinde NASA’nın müzik dinleyenlerde azaldı. “Müzik yiyeceklerini alabilecekleri bir yeteneğine katkıda bulunabileceğini ilk kez bu konuda UFO’ları incelemek düzenek vardı. Diğer tuzak ise, bir beyni gençleştirmiyor ancak beynin bazı düşünüyorlar. Bu sonuçlar, arı açıklama yaptı. NASA üzere kurduğu kurulun bölgelerindeki yaşlanmayı yavaşlatıyor” ipi ısırarak, bir kapak açarak ve türlerinin, yalnızca bir arı değil, önceki günkü panelle başkanı Princeton diyen araştırmacılar, müziğin, yaşlanma bir tüpün içindeki şekerli çözeltiye aynı zamanda bir kolektif olarak birlikte UFO’lar hakkında Üniversitesi Öğretim ulaşarak yiyeceklerini alabilecekleri ve bunamaya bağlı zihinsel yeti kaybı da öğrenme yeteneklerine sahip ilk kez resmi olarak bu Üyesi David Spergel, üzerindeki etkisini de araştırmak bir düzenekti. olduğunu gösteriyor. konudaki araştırmalarını çalışmalarında henüz istiyorlar. paylaştı. Pentagon’un Tüm insanüstü bir zekanın Yeni teknikler How Music Can Prevent Cognitive https://www.scientificamerican. Alanlarda Anomali Çözüm ürünü veya dünya dışında İlk deneylerde, arıların her iki tuzak Decline, Neuroscience, 17.04.2023. Ofisi (AARO) direktörü bir hayatın varlığının com/article/bumblebees-show-off- türünü de çözmekte zorlandıkları Dr. Sean Kirkpatrick elde kanıtı sayılabilecek bir şey görüldü. Ancak daha sonraki their-own-puzzle-solving-culture/ How Music Can Prevent Cognitive ettiği görselleri NASA’yla bulamadıklarını söyledi. Decline, Neuroscience, 17.04.2023 Avusturalyalı şarkıcı, Eski pillerden lityum İki ayak üzerinde sahnede yüzünü göstermemeyi ve perukla kapatmayı elde etmek mümkün yürümeyle ilgili tercih ediyor. teori çöktü IKI ayak üzerinde yürüme insanın en önemli Sia özelliklerinden biri. Ancak bu sayede insanın elleri serbest kaldı ve düzenli olarak alet kullanabildi. Halihazırdaki teoriye göre iki ayak üzerinde dik yürüme, insan ve maymunun ortak atalarındaki ön adaptasyonlara kadar ‘Chandelier’ yıldızı Sia Çok uzanır. Örneğin insansı maymun “danuvius guggenmosi” 11.9 milyon yıl önce ayakta basit bir otizmli olduğunu açıkladı er gün kullandığımız çözülüyor süzülüyor ve durabiliyor ve yürüyebiliyordu. Bununla yöntemle Hcihazların buharlaştırılarak yeniden birlikte ilk insansı maymunumsuların 2014’TE piyasaya çıkardığı “Ben otizm spektrumundayım pillerdeki lityumun (Hominoidler) dik yürüyüşlerini nasıl ve nerede kristalleştiriliyor. Bu vazgeçilmezi olan lityum- “Chandelier” şarkısıyla ve uyuşturucu bağımlılığından yüzde 76’sı geri geliştirdikleri hâlâ tartışmalı. En geçerli teoriye şekilde hammadde iyon pillerinin hammaddesi hit olan ve Rihanna’nın iyileşme sürecindeyim” dedi. kazanılabiliyor. göre dik yürümenin kökeni tropikal yağmur olarak istenen lityum “Diamonds” şarkısı gibi 47 yaşındaki şarkıcı daha git gide azalıyor. Özellikle ormanlarına uzanmakta. karbonatı ve bir lityum birçok parçanın sözlerini önce alkol bağımlılığı de olmazsa olmaz olan lityum, alüminyum hidroksihidratı yazan Avustralyalı şarkıcı nedeniyle rehabilitasyona dünya genelinde gitgide daha Ormanda değil, arazide Sia, uyuşturucuyla mücadele girdiğini açıklamıştı ancak (LACCH) oluşuyor. Hemen ardından fazla talep görüyor ve değerleniyor. İlk insansı maymunlar iki ayak üzerinde danışmanı olan Carolyn bu söylemiyle otizm gerçekleştirilen temizlikle bu Günümüzde kullanılmış pillerden durduklarında dallardaki yemişlere daha Wiger’ın konuk olduğu “Rob spektrumundan ilk kez kristalleşmiş toz, yaklaşık olarak özellikle nikel, kobalt, bakır, kolay uzanabiliyorlardı. Hatta dallara asılarak Has a Podcast”e bağlanarak bahsetmiş oldu. 350 derece ısıtılır. Bu şekilde LACCH alüminyum ve çelik geri kazanılıyor hareket etmek de dik lityum karbonat ve alüminyum duruşu tetiklemiş ve yeniden değerlendiriliyor. Fakat karbonat olarak tepkiyor. Suda olabilirdi. Texas Baylor lityumun geri kazanılması zor ve yeniden çözüldüğünde, sadece lityum Üniversitesi’nden masraflı. Yöntemlerin birçoğu çok karbonat çözünürken alüminyum Daniel Peppe, fazla enerji gerektirdiği gibi genellikle karbonat katı kalıyor ve süzülebiliyor. araştırmacı ekibiyle zararlı yan ürünler de bırakıyorlar. Bu adımlardan sonra geriye sadece saf birlikte Doğu Afrika’nın Yeni bir yöntem daha hesaplı ve lityum karbonat yani yeni lityum iyon dokuz bölgesinden daha az enerjiyle çevreye duyarlı bir aldığı fosil toprak akülerin üretimi için gereken temel Kral Charles geri dönüşüm sağlıyor. Geri dönüşüm, örneklerini inceledi. madde kalıyor. pillerin, bilyeli bir değirmende basit Sürpriz sonuç şöyle: 17 Havuzun ısısını düşürüyor Çevreye duyarlı ila 21 milyon yıl önce bir şekilde öğütülmesiyle başlıyor. Doğu Afrika artık Testler bu mekanik/kimyasal Bu şekilde pildeki lityum bileşikleri, özel jetlerden vazgeçmiyor kapalı bir yağmur yöntemle, lityum iyon pillerindeki katotta bulunan alüminyum ile ormanı değildi. lityumun yüzde 55/76’sının geri INGILTERE Kralı Charles’ın, değişikliğiyle mücadele” daha fazla temas ediyor. Katotta Bunun yerine ot, çimen gibi bitkilerin hâkim dönüştürebilir olduğunu göstermiş. Ve “iklim değişikliğiyle için havuz suyunun ısısını toplayıcı olarak kullanılan bu olduğu açık araziler bulunuyordu. Bu da şu mücadele” ve “enerji düşürürken özel jetlerle halihazırdaki yöntemlerin aksine, ne malzeme indirgeyici madde görevini anlama geliyor: Hominoidlerin ilk temsilcileri tasarrufu” için Buckingham seyahat etmeye devam asit ne de diğer diğer kimyasallar ve görüyor. Alüminyum, lityum kobalt yağmur ormanlarında değil, çalılık ve savan Sarayı’ndaki havuzun ettiğini yazdı. Enerji çok yüksek sıcaklıklar gerekiyor. Tüm oksit, lityum manganez oksit, ile benzeri açık alanlarda yaşıyorlardı. Bu sonuç sıcaklığını düşürdüğü ortaya tasarrufu için saraydaki bunlar ise yöntemi çevreye duyarlı lityum demir fosfor oksit ve kobalt, Laura MacLatchy’nin araştırmasıyla da çıktı. İngiliz basınına göre gereksiz ışıkların ve enerji tasarruflu hale getiriyor. kanıtlanıyor. Bu bölge Uganda’daki Morota manganez ve nikel ile lityum oksit kraliyet kaynakları, söz kapalı tutulmasını da Bilim insanlarına göre yeni yöntem, fosil buluntu yeriydi ve burada en eski insansı dahil olmak üzere pil katodu yaygın konusu kararın ardından isteyen Charles’ın çok lityum iyon pillerinin gelecekte çok maymunumsunun kalıntıları bulunmuştu. lityum bileşikleriyle reaksiyona havuzda vakit geçiren saray soğuk ortamlarda yaşamayı daha basit ve hesaplı bir şekilde geri Morotopithecus bishopi’nin iskeleti insansı çalışanlarının havuzda sevdiği de biliniyor. giriyor. Üç saatlik öğütmenin sonunda, dönüştürmenin yollarını açmış oldu. maymunların dik duruşu için tipik olan üşüdüklerini söyledi. Diğer taraftan “çevresel” lityum oksit ve alüminyum oksitten özellikleri yansıtıyor. Azı dişlerinin yapısından nedenlerle haftada bir oluşan metalik bir bileşimin karışımı Universal and efficient extraction of anlaşıldığı üzere bu insansı maymun, yemiş Soğuk ortam seviyor gün vegan beslenmeyi ortaya çıkıyor. Demir veya kobalt lithium for lithium-ion battery yerine yaprakla besleniyordu. Öte yandan bilim ve isteyen Charles’ın özel gibi manyetik metaller, bir mıknatıs recycling using mechanochemistry, teknoloji sitesi Futurism, aşçı arayışında olduğu da The evolution of hominoid locomotor Communications Chemistry, yardımıyla temizleniyor. Charles’ın “iklim belirtildi. l Dış Haberler versatility: Evidence from Moroto, a 21 Ma Bundan sonra ise bu karışım suda 28.03.2023. site in Uganda, Science, 14.04.2023.