Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
27 MAYIS 2023 CUMARTESİ
2 olaylar ve görüşler
27 Mayıs hareketi
maaşlarının satın alma
Doç. Dr. HÜNE r TUNCEr
gücü hızla erimiş ve
950-1960 yıllarında
bununla birlikte toplumdaki
iktidarda bulunan
itibarları da azalmıştı. Öte
1Demokrat Parti
yandan genç subaylar,
hükümetlerinin ilk yıllarında;
DP yönetiminin laiklikten
ithalat bolluğu, dış yardım,
ve Atatürk Devrimi’nden
tarımda makineleşme
ödün vermesinden ve kamu
ve bunun etkisiyle ekim
bürokrasisinin taşra kökenli
alanlarının genişletilmesi ile
politikacıların sultasına
iyi ürün yıllarının birbirini
girmesinden hiç hoşnut
kovalaması sonucunda,
değildi.
ekonomide hızlı bir gelişme
Cumhuriyet ilkeleri
sağlanmıştı. Ancak, 1954-
1955 yıllarında; iklim 27 Mayıs 1960 hareketi,
koşullarındaki olumsuzluktan iktidardaki Demokrat Parti
az oyla yetinmek zorunda Parti hükümetinin,
etkilenen tarımsal üretim
hükümetinin ülke aleyhine
kalmış ve ayrıca, Cumhuriyet Cumhuriyet Halk Partisi’nin
Seçim öncesi
daralması, ihracattaki
yürüttüğü politikaya son
Halk Partisi’nin (CHP) etkinliklerini soruşturmak
duraklama, izlenen liberal
vermek isteyen Atatürkçü
TBMM’deki sandalye sayısını üzere Meclis yetkileriyle
ekonomi politikaları
subayların gerçekleştirmiş
önemli ölçüde artırmasını donatılmış olan bir “Tahkikat
sonucunda başlayan
olduğu bir hareketti.
engelleyememişti. Komisyonu” kurması üzerine,
son çağrı
enflasyonist baskılar,
27 Mayıs 1960 akşamı Milli
1957’de bütün kaynakların İstanbul ile Ankara’da öğrenci
ABD’nin borç vermedeki Birlik Komitesi kansız bir
tükenmesi üzerine mal gösterileri başladı.
aldatmacalarla TBMM’de
MUs Tafa G a Za LCI
isteksizliği ve kentlere biçimde iktidara el koydu.
kıtlıkları boy gösterdi ve Türk
çoğunluk sağladı.
Hoşnutsuzluk
yığılmayı sürdüren nüfusa 27 Mayıs 1960 hareketi,
16. ve 22. Dönem Denizli mv.
Lirası’nın yüzde 330 oranında
iş alanı açmakta doygunluk Adnan Menderes’in iki ayrı “siyasal yasallık”
devalüe edilmesi sonucunda,
Yapılacak iş
aşamsal bir seçimin
noktasına erişen sanayi, başbakanlığındaki Demokrat ilkesinin çatışmasını ön plana
sabit gelirlilerin satın alma
Bu durumda yarın
Yeşiğindeyiz. Halkımız,
ekonomide duraksamaya Parti iktidarının, 1960 çıkarmıştı. Siyasal iktidarın
gücünde büyük bir düşüş
yapılacak cumhurbaşkanı
yarın olağanüstü
neden oldu. Bu koşullarda, ilkbaharında ülkede artan yasallığını, seçmenlerin
yaşandı. Bu koşullarda iyice
seçimini Recep Tayyip
yetkilere sahip 13.
yaşamlarının birdenbire huzursuzluğu ve öğrenci verdiği oy sonucunda
gerilen iktidar-muhalefet
Erdoğan kazanırsa,
cumhurbaşkanını
ekonomik zorluk ve darlık hareketlerini denetim altında ortaya çıkan “milli irade”
ilişkileri, Türkiye’yi bir
olacaklar bellidir. Bugüne
seçecek. Bu sıradan
içine düştüğünü gören tutmak için, askeri birlikleri ile sınırlı olarak tanımlayan
siyasal ayaklanma ortamına
değin izlenen yanlış,
bir seçim değil, laik
sabit gelirli kitlelerin kullanmaya başlaması ile görüş ile siyasal iktidarın
doğru sürüklemekteydi.
baskıcı politikalar artarak
Türkiye Cumhuriyeti’nin
Demokrat Parti iktidarına “Cumhuriyetin temellerini
ordu kışlasından çıkartılarak
sürecektir. Demokrasi,
Tahkikat Komisyonu geleceğini belirleyen
karşı tutumları değişmeye
politikanın içine çekilmişti. ve Atatürk ilkeleri”ni
özgürlükler kısılacaktır.
halkoylaması niteliğinde
başladı. Bunu algılayan DP Öte yandan DP’nin 1950’lerin sonundaki benimsemesine dayandıran
Halk, emeğiyle geçinenler
bir seçim.
iktidarı, 1957 yılında erken muhalefeti susturmaya olumsuz ekonomik yasallık anlayışı arasındaki
daha çok ezilecektir.
Bağımsız Türkiye
seçimlere gitme kararı aldı. yönelmesi, hem TBMM gelişmelerden en fazla uzlaşmazlık, günümüze
Ancak Kemal Kılıçdaroğlu
Cumhuriyeti,
1957 seçimlerinde DP, yine içinde hem de dışında siyasal etkilenen sabit gelirli değin Türkiye’nin siyasal
seçilirse, demokrasi
TBMM önderliğinde
en fazla oyu almakla birlikte, gerilimin tırmanmasına gruplardan biri de genç yaşantısına damgasını
yeniden yaşam bulacaktır.
bu kez yüzde 50’den daha neden olmaktaydı. Demokrat subaylardı. Subayların vurmayı sürdürmüştür. emperyalizme karşı
Sağcı partilerin etkili
verilen Ulusal Kurtuluş
olduğu parlamento
Savaşı’yla kuruldu.
cumhurbaşkanı
Ardı ardına yapılan
yetkileriyle
devrimlerle kuruluşumuz
dengelenecektir.
pekişti. Ekonomiden
Ümmetçilik ve milliyetçilik
Ülkemiz kutuplaşmaktan
eğitime her alanda çağdaş,
kurtulacak, barış
ileri atılımlar yapıldı.
derinliği, 1983 basımı yönetim” adı altında taklit anlamında. Atatürk gibi,
Hasa N Er EL egemen olacaktır.
Atatürk’ün öncülüğünde
“Çağdaş Düşüncenin Işığında etmiştir. Atatürk’ün Fransız Batılı olup Batıcı olmayan
Batırılan ekonomi, eğitim
Gazeteci
kısa sürede dünyada
Atatürk” isimli kitap pek Devrimi’nden esin alan ve Atatürk’ü örnek alan
canlanacaktır. Laik,
saygın bir ülke oldu.
milliyetçi yöntemini ise daha
çok tanınmış akademisyen Afrika’nın diğer liderleri demokratik, sosyal hukuk
yıllık AKP iktidarının
Davet üzerine Birleşmiş
ve askerin yazılarında çok Fransızlar, Afrika’da arasında Zimbabwe’den devleti ve güçler ayrılığı
21 kökleri eskidir.
Milletler’e katıldı.
görebiliyoruz. Kitapta iki kullanmıştır. Mazrui şöyle Robert Mugabe, Gana’dan yeniden sağlanacaktır.
AKP’nin “yeni Osmanlıcılık”
1946’dan sonra çok partili
yabancı Müslüman yazar diyor: “Mustafa Kemal’in Kwame Nkrumah, Yarın yapılacak iş,
söylemi Osmanlı’daki
çoğulcu parlamenter
dikkat çekiyor. Bunlardan Türkiye’sinde üç ana kültür Uganda’dan Milton Obote, laik Cumhuriyete bağlı
ümmetçiliği canlandırmayı
sisteme geçti.
vardı: Daha geniş olan Nijerya’dan Nnamdi Azikiwe bütün yurttaşların
hedefliyordu. Recep Tayyip biri, Kenya doğumlu
İslam kültürü, Batı kültürü de vardır. Kılıçdaroğlu’nu seçmek
Erdoğan siyasete böyle akademisyen Prof. Dr. Ali
Yitirilenler
ve Türklerin kendi yerli Hintli Müslüman bilim için sandığa koşmasıdır.
başladı ve böyle sürdürdü. Mazrui, Afrika’da hem
21 yıllık AKP
kültürleri. Mustafa Kemal’in İktidar, koltuğunu
Ona göre, “Kürt sorunu” da Osmanlı hem de devrimci insanı Dr. N. Ekmel Eyyubi
iktidarında, özellikle tek
korumak için her türlü
ümmetçilikle çözülürdü. Atatürk izlerini anlatıyor. başarmaya çalıştığı şey, bir de Müslüman Hintlilerin
adam düzeninin egemen
hukuksuzluğa, haksızlığa
ABD’nin Irak’ı işgali ve yandan Türk ve Batı öğelerini Atatürk ve Türk milletinin
olduğu dönemde, çağdaş
Laik yurttaşlık
başvurmaktadır.
Suriye’de çıkardığı iç genişletmek, öbür yandan da antiemperyalist Kurtuluş
Türkiye Cumhuriyeti
Malum, Osmanlı; tüm Devlet televizyonunu,
savaş yüzünden ülkemize üçlü mirastaki İslam öğesini Savaşı’nı özümseyerek
kazanımlarını bir bir
Müslüman toplumu (kullar) medyanın büyük
azaltmaktı”. desteklediğini, Atatürk
doluşan Araplar ise zaten
yitirdi. Demokrasi, insan
ümmet sayar, diğerlerini kesimini pervasızca
Atatürk Devrimi; başarılı Devrimi’nin Hindistan’da
ümmettendi. Hatta onlar
hakları ve özgürlükler
kullanmaktadır.
de milletler olarak ayırır, olmuştur. Hatta Afrika’da Nehru ve Gandi tarafından
Osmanlı’da da “Kavmi Necip”
yara aldı. Osmanlı
Bu karanlık gidiş,
inancına karışmaz. Osmanlı örnek alınmıştır. Özellikle benimsendiğini anlatır.
sayıldıkları için, “Etrakı bi
dönemindeki gibi paramız
yurttaşların oylarıyla
“millet sistemi” böyleyken
idrak” denilen Türklerden 1952’de Mısır devriminin Sonuçta, 19. yüzyılda kalmış
pul oldu. Öğretim birliği
değiştirilebilir. Ülkemizin
Atatürk’ün devrimci laik
değerliydiler! Suriyelilere, önderi Cemal Adünnasır, ümmetçiliğin 21. yüzyılda
içinde verilen laik,
üzerine çökmüş karanlık
yurttaşlık üzerine kuruludur
ABD’nin Afganistan’daki tam bir Atatürk hayranı canlandırılması, 20. yüzyılda
bilimsel Cumhuriyet dağıtılabilir. Bunun
hezimeti sonrasında Afgan ve ulus sistemi. Mazrui’ye ve takipçisidir. Bir diğer tüm küresel güneye ilham
eğitimi yok edildi. 14 yolu, oylarımıza sahip
Pakistanlılar da katıldı. göre, Osmanlı’nın bu “Atatürkçü”, Kenya’nın olmuş Atatürk milliyetçiliği
Mayıs 2023’te yapılan çıkmak, yurtdışındaki
Çoğu kişi olaya sığınmacı yöntemle yayılmacı çizgisini kurucusu Jomo Kenyatta’dır. varken ham bir hayaldir.
seçimlerde, iktidar yurttaşlarımızın isteğini,
işgali olarak baksa da kolaylaştırmıştır. Hatta Ona ülkesinde, “Mzee Buna ne kadar “milliyetçi
bloku, ne yazık ki türlü direncini göstermektir.
sorunun ideolojik bir İngilizler bile, Osmanlı Kenyatta” denmiştir, bütün mukaddesatçı” sosu eklenirse
derinliği de var. Bu tarihi
sonrası bu sistemi “dolaylı Kenyalıların yaşlısı, atası eklensin, tutmaz.
da vazgeçilmez olduğu bilinmekle
373. sayı bayilerde
Kamuoyu ve seçimler
ALMAYI UNUTMAYIN birlikte; ülkemizde bağımsız,
özerk ve eşitler arasında bir ortak
kanaat ve irade oluşumu çeşitli
etkili olamamasının başlıca
Av. Ali YılmAz GürkAn
nedenlerle engellere uğramaktadır.
nedeni demokrasimizin çağdaş
istanbul barosu
Ne yazık ki ülkemizde kamusal
demokrasilerden geri bir anlayışta
4 3 kişinin DNA’sı
topluluğun tutarlığını sağlayan
osyolojide yakın dönemde olması ve böyle bir yapılanmayı
S
kurumlar başta basın ve TV olmak
gelişmelere baktığımızda sürdürmesindendir.
ile doğan bebekler
üzere, ticaretin işe karışması
aklın araçsal kullanımının her Demokrasilerin varlığı ve gelişimi
hakkında ne
ve devlet müdahalesinin iktidar
sahada arttığını, zaman zaman da bakımından son derece önemli olan
biliyoruz?
partisinin görüşü ve eğilimleri
insanlık ve ülke çıkarlarına aykırı kamusallık yeni yapılanmaların
doğrultusunda yönlendirilmesi
kullanıldığını görür, düşünür ve düşünüldüğü günümüzde ve
sonucu kamusallık işlevini büyük
söyleniriz. Ayrıca son zamanlarda gelecekte hep gündemimizde
4 Jinekolojik
ölçüde kaybetmiş durumdadır.
iktidarın ülkemizde uygulandığı olacaktır.
cerrahide en yeni
Kamuoyunu yönlendiren bir kısım
şekliyle kapitalizm (neoliberalizm)
yöntem
Tarafsızlık vaadi
kuruluşlar maalesef ülkemizde
gerçek sosyal politikalardan
Kamusal alanı genişletmek rağbet gören yayınlarla insanımızı
uzaklaşmaya ve sadece sermaye
amacıyla rasyonel eleştiri olgulardan uzaklaştırarak ortaçağ
lehine düzenlemelere yol açmıştır.
4 Bilim tarihinin en
ortamlarını siyasi uygulamalar zihniyetini hâkim kılmaya
Buna rağmen dar gelirlinin
büyük tartışmala-
sırasında dikkate almalı, gerekirse çalışmaktadır. Üzücü olan kamusal
(kamunun) seçimlere kadar sesi ya
rından biri yeniden
yasal düzenlemeler yapılmalıdır. alanın düşünce üretme, eleştirme
yoktur ya da duyulmaz olmuştur.
alevlendi
Şimdiden seçim öncesi ve yönetime bu şekilde iştirakinin
O, bu durumu iki seçim arası görür,
doğmalardan uzak tarafsız bir sınırlandırılmış ve yönlendirilmiş
hisseder; kendi kendine bir birey
yaklaşımı seçmene vaat etmelidir. olmasıdır. Bu hususa dikkat
olarak ne kadar yalnız ve çaresiz
4 Nuh tufanı
Oysa kamuoyu anlamına edilmeksizin yapılacak genel
olduğunun farkına varır. Oysa ülke
gerçekten
gelen kamusallık iktidarların seçimlerin eşit siyasi partiler
çıkarları açısından kendisi gibi
yaşandı mı?
sapmalarının önünde gelişmiş arasında var olan bir yarış gibi
düşünen, hisseden binlerce insanın
demokrasilerde görüldüğü gösterilmesi yanıltıcı sonuçlar
olduğunu gizliden bilir. Temelde
gibi mahkemeler kadar etkili yaratacaktır. Yoksa bu şekilde
toplum yapısında neyin noksan
ve tarafsız bir güce sahiptir. gerçeklerden uzaklaştırılarak
YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRETİMİ VE İHRACATINDA BÜYÜK TÖKEZLEME olduğunu bir türlü bulamaz.
Toplumla devlet arasında sağlıklı manipüle edilen kamuoyu
Oysa kamusal alanda şeffaf,
Sanayici üretimde uzmanlaşmayı tercih ediyor
4 Avrupa Yeşil Mutabakatı:
bir ilişki bakımından varlığı hep şaşırtıcı sonuçlar yaratır.
açık, çağdaş ve akılcı tartışmalarla
Türkiye ne yapmalı?
önemli olan kamusal alanın bugün Seçmenin bu gerçeği bilerek oyunu
oluşturulan düşünce ve eylemlerin
Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42
demokrasinin gelişimi bakımından kullanması gerekir.
devlet kuruluşlarına yansıyıp
4 2023’te izlenecek
Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42