Katalog

18 MAYIS 2023 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 19.7630 21.3670 25.2910 7.98 4662 9186.44 1255.27 4.3 kuruş 7.4 kuruş 20.1 kuruş 0.01 puan 71.97 puan 50.24 lira 17.6 lira 19 Mayıs öncesi açıklanan veriler, gençlere iyi bir ekonomik gelecek vaat etmiyor İşsizim, boşta gezerim İlk tur üzerine Yılın ilk çeyreği itibarıyla gençlerde dar tanımlı işsizlik spekülatif oranı yüzde 19.9’a yükseldi. Ne eğitimde ne istihdamda 11 milyon 865 bin kişi düşünceler olan genç sayısı da 2 milyon 657 kişiye ulaştı. 15-24 yaş grubundaki kişi sayısı epremin ve derin ekonomik krizin ürkiye’de, gençler her mezunlarının sayısı 397 bin, oran etkileri altında başlayan ilk turdan zaman “geleceğin teminatı” yüzde 30.9. Öte yandan TÜİK’in Dönce gerek mitinglerin gittikçe Tolarak nitelenirken onların verileri tüm nüfus (15+ yaş) büyüyen çapı gerekse de kamuoyu eğitimden istihdama her alandaki açısından şunları anlatıyor: yoklamalarının bulguları muhalefetin güçlü bir momentum yakaladığını sorunları ise katlanarak artıyor. n Geniş tanımlı arttı: Ocak- gösteriyordu. Bu sırada muhalefet TÜİK dün açıkladığı “İşgücü Mart 2023’te önceki çeyreğe göre liderleri, hile, hırsızlık olasılıklarına İstatistikleri, I. Çeyrek: Ocak-Mart, dar tanımlı işsizlik oranı 0.3 puan dikkat çekiyor, seçmenini tepki vermeye 2023” raporunun detayları da 19 düşüşle yüzde 9.9 oldu. Bu oran hazırlıyordu. Rejimin liderlerinin Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve erkeklerde yüzde 8.2, kadınlarda mitingleri sönük geçiyor, söylemleri Spor Bayramı öncesi bu konuda yüzde 13.4. İşsiz sayısı 3 milyon muhalefet üzerinde beklenen etkiyi önemli ipuçları veriyor. 483 bin kişi. Geniş tanımlı işsizlik yapamıyor, bazen geri tepebiliyordu. İlk turda, rejimin partilerinin hezimete Rapora göre gençler (15-24 yaş) oranı ise yüzde 20.8’den yüzde uğrama, eğer rejim zorla kazanmaya arasındaki dar tanımlı işsizlik 22.4’e çıktı. Bu oran erkeklerde 4 milyon 340 bin kişi çalışırlarsa da, çok sert bir tepkiyle oranı mevsim etkilerinden yüzde 18.2, kadınlarda yüzde 29.8. karşılaşma olasılığı güçleniyordu. 15-24 yaş grubundaki istihdam arındırılmış olarak ilk çeyrekte n 1.7 milyon ümitsiz: Türkiye’de “Uluslararası toplum” da böyle sert yüzde 19.9 oldu. Bu oran önceki 30 milyon 569 bini kişi işgücünde bir müdahaleyi kabullenecek gibi çeyrekte (Ekim-Aralık 2022) yüzde sayılmıyor. Bu kapsamda 1 görünmüyordu. Çok tehlikeli bir 19’du. İşsiz sayısı 1 milyon 77 milyon 711 bin kişi ise kendini “iş “meşruiyet sorunu” yaratma riski büyüktü. Rejimin liderliği, “ya devlet bin kişi. İşsizlik oranı erkeklerde bulma ümidi olmayan” şeklinde Her 10 kişiden üçü ‘tam zamanlı’ başa ya kuzgun leşe” ikilemi karşısında yüzde 15.6, kadınlarda yüzde tanımlıyor. Bu kişilerin 817 bini olduğunun da bilincindeydi. DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), çağındaki 32.9 milyon kadının ise 27.6’ya çıktı. Gençler arasında erkek, 894 bini kadın. Bu koşullarda rejimin liderinin TÜİK’in Ocak-Mart 2023 verileri sadece 6.3 milyonu KATİ durumunda. istihdam oranı da yüzde 37.3’ten n Kadınlar ev işinde: Yine taktiğinin, ilk turda kazanmak değil, üzerinden hesaplama yaparak Çalışma çağındaki 32 milyon erkeğin yüzde 36.6’ya düştü. işgücü için sayılmayan ve tümü ilk turda, muhalefet dalgasının istihdamın Türkiye’deki gerçek (kayıtlı de 15.7 milyonu bu şekilde istihdam kadın olan 9 milyon 290 bin kişi momentumu kırmak, düş kırıklığı ve tam zamanlı istihdam) durumunu ediliyor. Ayrıca TÜİK’e göre istihdam 397 bini üniversiteli ise “ev işleriyle meşgul.” yaratarak toplumsal desteğini raporlaştırdı. oranı genelde yüzde 48.4, kadınlarda Ayrıca halkın “boşta gezer” yumuşatmak olarak şekillendiğini n Kayıtdışı yükseldi: Türkiye’de DİSK-AR’a göre Türkiye’deki çalışma yüzde 31.2, erkeklerde yüzde 66 olarak nitelediği “ne eğitimde düşünmek çok zor değildir. O liderliğin, kayıtdışı çalışan sayısı 7 milyon çağındaki (15+ yaş) 65.2 milyon olurken DİSK-AR, KATİ oranlarını o kararı verdikten sonra hazırlıklarını ona ne istihdamda olan” gençlerin 685 bin kişi olarak hesaplandı. kişinin sadece 22.1 milyonu kayıtlı genel için yüzde 33.9, kadınlar için göre yapmaya başlanmış olması, seçim sayısı 2 milyon 657 bin kişi, Bu sayı Ocak-Mart 2022’de 7 ve tam zamanlı istihdam (KATİ) yüzde 19.3, erkekler için yüzde 48.8 gecesi yaşananları da düşündüğümüzde bunun oranı yüzde 22.4 oldu. Bu milyon 580 bin kişiydi. Ücretliler kapsamında yer alıyor. Buna karşın olarak hesapladı. Bilindiği gibi KATİ, çok büyük bir olasılıktır. gençlerin 978 bini erkek, 1 milyon TÜİK’e göre toplam istihdam sayısı istihdamın ne kadarının sigortalı arasında ise 2 milyon 778 bin Örneğin AA’nın inanılmaz yüksek bir 679 bini kadın. Bu kapsamda 31 milyon 558 bin kişi. Yine DİSK- ve tam zamanlı çalıştığını ortaya kayıtdışı çalışan var. düzeyden başlayan verilerinin, aslında AR’ın hesaplamasına göre çalışma koymayı amaçlıyor. bu durumdaki üniversite gerçek olmasa bile inanılması daha l Ekonomi Servisi kolay bir düzeyde, Kılıçdaroğlu’nun, üzerinde ama yüzde 50 sınırın kıl payı altında tutulmuş olması (“İsteselerdi 50.1 de yaparlardı, 100 metrekare eve öyleyse doğru” filan...), muhalefetin özgüvenini ve momentumunu 3.4 milyon lira şart! kırma taktiğine uygundur. İkincisi, KONUT fiyatlarındaki çılgın artış muhalefetin önde olduğu yerlerde, devam ediyor. oy torbalarının yerine ulaşmasının, Merkez Bankası’nın Mart 2023 ile oy sayım işlemlerinin, yeniden sayım ilgili “Konut Fiyat Endeksi (KFE)” talepleriyle engellenmesinin, en azından raporuna göre önceki aya (aylık) geciktirilmesinin de iki sonucu oluyordu: kıyasla yüzde 5.4 yükselen KFE, Ekranlara yansıyan moral bozucu resmi tasarlamak kolaylaşıyordu. Muhalefet Mart 2022’ye (yıllık) kıyasla nominal ne bu blokajı aşabiliyor ne de rejimin yüzde 132.8, reel yüzde 55.4 artı. adayının önde olduğu sandıklarda Yıllık oran Şubat 2022’de yüzde yeniden sayım isteyerek misilleme 141.5’ti. Yıllıktaki hız kesme temelde yapabiliyordu. Böylece momentumu baz etkisi kaynaklı. Yine Mart 2023 kıracak bir edilgenlik ve iktidarsızlık itibarıyla metrekare başına ortalama duygusu şekilleniyordu. konut fiyatları, ülke geneli için 21 bin 777 lira, İstanbul için 33 bin İskarpinler ve çizmeler 731 lira, Ankara için 16 bin 36 lira Bu da bizi “yumuşak ayak” ve İzmir için 25 bin 561 lira olarak kavramına (Red Kit) getiriyor. Bu hesaplandı. Buna göre İstanbul’da kavram, New York, Boston gibi 100 metrekarelik bir konutun fiyatı 3 gelişmiş kentlerden gelen kültürlü, milyon 373 bin lira oldu. iyi giyimli, kısacası “rafine”, ancak l Ekonomi Servisi “Vahşi Batı”da yaşamak için gereken becerilerden, duyarlılıklardan yoksun, “çıtkırıldım” denerek, küçük görülen kişiler için kullanılıyordu. Kovboyların Bankalar her alanda sıkıştırılırken seçim sonrasındaki 9 aylık süreç korkutuyor giydiği çizmelerin aksine bu “tiplerin” ayaklarındaki iskarpinler hemen parçalanıyordu. Ya Vahşi Batı’nın tarzını benimseyecek, bar kavgalarını, düelloları kanıksayacaklar ya da yok Merkez ‘döviz’i sıkıyor olacaklardı. Maraş-Sivas-Hizbullah geleneğinden Dr. Atilla Çifter, “Döviz ALI CAN POLAT gelen bir hareketin karşısında, her alamayacak hale getirdiler fırsatta “kalp” işareti yapan, sürekli ali piyasalarda iki seçim arası bankaları. Zaten kredi toplumu birleştirmekten vb., söz eden Mhareketlilik devam ederken bir hareketin sandık başındaki halini faizlerini düşük, mevduat Merkez Bankası’nın müdahaleleri “yumuşak ayaklara” benzetmek Ücretli çalışanlar faizlerini yüksek tutmak için büyük bir haksızlık olmaz: “yumuşak de sürüyor. Dolar/TL’de resmi kur baskılanıyorlar. Tüm bunları ayaklar” Batı’da yaşamanın kurallarına arabaya ulaşamıyor 19.75’in üstünde, Kapalıçarşı’da toplayınca bankaların yabancıydı, Muhalefet de “süreç ise bu rakam 22 seviyesinde. YÜKSEK enflasyonla yatırım olarak faşizmin” yarattığı kutuplaşmış karlılığında ciddi baskı var. Borsa düşük oynaklıklarla ikinci siyasetin kurallarına... aracına dönüşen otomotivde kriz Bu da bankaları küçülmeye eksik kalan tutar için bankaların turu beklerken kredi risk primi Ya bu “toplumun” insanı, “ötekini” büyüyor. Her geçen gün gelen itecek. Yeni şube açamayacak, kredi menkul kıymet tahsis etmesi sevmek istemiyor, birleşmek yerine (CDS) 700 sınırında. Piyasada zamlarla fiyatı ulaşılmaz hale veremeyecek” dedi. gerekecek. Öte yandan Bloomberg’e ötekini yok etmek istiyorsa? Muhalefet dolar ve altın talebi arttıkça gelen araba için bankalar krediyi Ata Yatırım Genel Müdür böyle bir toplumda, karşı tarafın saflarını konuşan kaynaklar, bankalar kesti. Sabit gelirli yurttaş, peşinat ekonomi yönetimi bankalar “kalp işaretlerinin” değil, meydanlarda, Yardımcısı Cemal Demirtaş ise arası piyasada alınabilecek döviz biriktirmekte bile zorlanırken kredi aracılığıyla talebi baskılıyor. sandık başlarında sergilenen bir “Bunlar belirsizliği yönetmek için vadelerinin 3 aya kadar düştüğü tutarı limitlerinin yüzde 25 aşağı Merkez Bankası dün, yılsonuna güçlü, cesur, kararlı duruşun, o da yapılan regülasyonlar. Asıl önemlisi belirtiliyor. Yılbaşından bu yana çekildiği söyledi. Bankalardan, ancak zamanla bozacağını, o saflar kadar döviz mevduatından ortalama yüzde 35, başkanlık yeni kurulacak hükümetin makro bozulmadan, kalp işaretinin birlik acil değilse firmaların döviz TL’ye geçişi artırmak için sisteminden bu yana ise yüzde 570 söyleminin, her iki tarafa da yukarıdan politikalardaki değişiklikleridir. düzenlemeler yaptı. Buna göre talebinin “TL uzlaşmalı vadeli bakan, inançlarını değersizleştiren, artan fiyatların yanı sıra yatırım Son bir yılki politikaların etkisini yılın geri kalanında bankalara döviz sözleşmesi” işlemlerine hatta “yumuşak ayak” imajını amacıyla otomotive koşanların henüz tam olarak görmedik. döviz mevduat hesaplarından TL yönlendirmeleri istendi. güçlendiren bir liberal fantezi olduğunu patlattığı taleple yurttaş araç Şirketler yeni yeni zorlanmaya mevduata geçiş için ek dönüşüm görmüyor. Kılavuzu karga olanın... bulamıyor. Yüksek ÖTV oranlarının Küçülmeye gidecekler başladılar. Ekonomi, önümüzdeki Henüz her şey kaybolmadı. hedefi uygulanacak. 26 Mayıs-28 yanı sıra bulunurluk ve kredilerin Momentum korunursa, sandık Bu düzenlemelerin bankaları Temmuz tarihleri arasında yüzde 9 ayda, son 10-15 yılın en önemli yurttaş için arabayı hayal haline başlarında, “duruma uygun” bir tutum 10’un altında ek dönüşüm yapılırsa zarara sürüklediğini söyleyen Doç. sınavını verecek” diye konuştu. getirdiği belirtilirken durum öyle sergilenebilirse bir zafer hâlâ olanaklıdır. bir hal aldı ki oto kiralama filoları da araç bulamadığını sık sık dillendirmeye başladı. KISA... KISA... KISA... Otomotivdeki arz sıkıntısı Kısa vadeli dış borç yükselişte l Ev tekstilinin en büyük fuarlarından ikinci elde fiyatları uçurdu. Sıfırı HOMETEX 2023, kapılarını açtı. Fuardaki 470 bin 900 TL’den başlayan Fiat TÜRKİYE’NİN, dış borç sorunu da kapsamda bankalar kaynaklı kısa vadeli yeni iş bağlantılarıyla sektörün cirosuna Egea, ikinci el araç sitelerinde 605 büyümeye devam ediyor. stok yüzde 8.2 artarak 66 milyar dolar, yüzde 20-25 katkı sağlanması hedefleniyor. bin TL’den başlıyor. Bu ilanlarda Merkez Bankası’nın “Kısa Vadeli Dış diğer sektörlerin stoku yüzde 2.4 artarak l Trendyol’un, Berlin merkezli Online galericilerin ilan başlığına eklediği Borç İstatistikleri Gelişmeleri-Mart 56 milyar dolar oldu. Ayrıca Mart Perakendeciler Birliği tarafından hesaplanan kalan vadeye göre kısa “Hemen teslim” cümlesi ise fiyatın 2023” raporuna göre kısa vadeli dış 2023 sonu itibarıyla orijinal vadesine yapılan “Avrupa’daki en popüler moda vadeli dış borç stoku ise 203.3 milyar neden yüksek olduğunu açıklıyor. borç stoku, 2022 sonuna kıyasla yüzde bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha platformları” araştırmasında ilk sırada yer dolar oldu. l Ekonomi Servisi l Ekonomi Servisi aldığı açıklandı. 8.7 artışla 161.4 milyar dolara çıktı. Bu az kalmış dış borç verisi kullanılarak